نیاکان ترکمن عید نوروز را
به عنوان سنبل و نماد زندگی دوباره، برکت ، مکنت ، سعادت و رفاه تلقی کرده
اند. در ترکمنستان یکم و دوم فروردین مطابق با ۲۱ و ۲۲ ماه مارس هر سال به
مناسبت عید نوروز تعطیل رسمی بوده و جشن های مختلف مردمی در سراسر این
کشور برپا می شود.
این جشن در زمان حاکمیت اتحاد جماهیر شوروی سابق در این کشور ممنوع تلقی می شد ، اما خوشبختانه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی آیین نوروز در این کشور زنده شده است و مردم به گرمی از آن استقبال می کنند.
آیینهای
شاد جشن نوروز در ترکمنستان با افروختن آتش نوروز در منطقه خوش آب و هوای "
آنو" در 20 کیلومتری عشق آباد آغاز می شود.
برپایی آلاچیق های ترکمنی، نمایشگاه صنایع دستی و مردم شناسی، مسابقه کشتی، سوارکاری، پذیرایی با انواع غذاهای ترکمنی، بازی های بومی، رقص، آواز و ... بخشی از مراسم امسال نوروز در ترکمنستان است.
نصب تابهای بسیار بزرگ نیز در این دشت شرایط مناسبی برای گردش مردم و آشنایی دختران و پسران جوان ترکمن فراهم آورده است. بر اساس یک سنت نوروزی دیرپا در ترکمنستان، پس از برپا کردن تابهای بزرگ، دختران و پسران جوان ترکمن که لباسهای نو بر تن دارند، به هنگام استفاده از این تابها در روز اول بهار، با یکدیگر آشنا میشوند. جشن های نوروز در تمامی شهرها و شهرستانهای ترکمنستان با شور و شوق فراوان جشن گرفته میشود. در ترکمنستان به مناسبت نوروز سه روز تعطیل اعلام شده است.
زنان ترکمن به پخت غذاهای خاصی برای نوروز می پردازند که از آن جمله می توان به : نوروزکجه، نوروز بامه و سمنی (سمنو( اشاره کرد. همچنین بازی های محلی نیز در این میان از رونق بسیاری در بین جوانان ترکمن برخوردار است. بازهایی نظیر: اسب دوانی ، پرش برای گرفتن دستمال و کشتی از جمله مسابقاتی است که در بین مردم ترکمنستان ، خصوصا در ایام نوروز عمومیت دارد.
عيد نوروز جشن كشاورزاني كه آذوقه مردم را تأمين ميكنند، محسوبميشود؛ به همين دليل كشاورزان دامنههاي كوه "كوپت داغ" و همچنين كنارههاي آمودريا، آن را با عظمت خاصي جشن ميگرفتهاند، البته اين تأثير به مناطق دامداري نيز رسيدهاست.
سبك و شيوه شاعرانه و فلكلوريك رايج در بين تركمنها به نام ((مونجوق آتدي)) نيز اساساً در ارتباط با نوروز ميباشد، به اين ترتيب كه دخترهاي جوان (معمولا شبانگاهان) جمع مي شوند و در يك كاسه يا ظرفي منجقهاي خود را يك به يك مياندازند.دختري كهظرف حاوي منجق را نگهداشته، ظرف را بالاي سر دخترها برده و منجقها را با هممخلوط ميكند و يك بند شعر ميخواند، آنگاه يكي از منجقها را از ظرف بيرون ميآورد. منجق متعلق به هر دختري باشد، معني آن بند شعر گفته شده را در ارتباط با او قلمدادميكنند. يعني بند شعر سروده شده در واقع نداي آن دختر محسوب ميشود، گويا اينكهآرزوها و آمال آن دختر با شعر سروده شده مطابقت دارد.