به گزارش ویژه نامه نوروزی مشرق، علوم فضایی هر ساله در کشور ما رشد چشمگیری دارد و از پرتاب سفیر امید تا به حال چندین دستاورد بزرگ در صنعت هوایی داشته ایم. سال گذشته نیز از چند کاوشگر فضایی رونمایی شد و همچنین یکی از مهمترین اخبار سال گذشته را می توانیم پرتاب میمون فضا نورد به آسمان بدانیم.

به غیر از ایران خبرهای مختلفی نیز از کشورهای دیگر وجود داشت که البته تنها به مهمترین و جتجالی ترین آن ها می پردازیم. امروز مهمترین دستاوردهای ایران و جهان را با هم بررسی می کنیم:

رویدادهای ایرانی

پرتاب میمون فضانورد و بازگشت زنده به زمین

پرتاب اولین میمون فضانورد ایرانی به فضای زیر مداری، سرآغاز گشایش دروازه‌های فضا به روی دانشمندان کشورمان محسوب می‌شود. جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشور دارنده فناوری فضایی و پیشرو در بین کشورهای اسلامی، بهره برداری صلح آمیز از فضا را به عنوان یک برنامه استراتژیک در نظر گرفته است که ارسال انسان به فضای ماوراء جو گامی محکم و استوار برای نیل به این هدف بزرگ است.

ایده طراحی و ساخت کاوشگرهای بومی به دلیل قابلیت‌ها و کاربردهایی که در دنیا برای این نوع از وسایل نقلیه فضایی مطرح است،‌ از سال ۱۳۸۱ آغاز شد و در مدت زمان کوتاهی موفقیت‌های قابل توجهی را به ارمغان آورده است. این کاوشگرها می‌توانند به فرای جو و زیر مدار (ارتفاع ۵۰ تا ۳۰۰ کیلومتر) انتقال یابند و به ثبت و یا مخابره داده‌ها با هدف بررسی خواص اتمسفر و کیهان، آزمایش و صحت‌سنجی زیرسامانه‌های فضایی مانند وسایل کنترلی مورد نیاز در ماهواره‌ها و ماهواره‌برها، سامانه‌های بازگشت به جو و بازیابی، سامانه‌های جدایش و از همه مهیج‌تر، تحقیقات زیست‌ پزشکی فضایی بپردازند.

«آفتاب» نخستین میمون فضانورد ایرانی از ماه ها قبل از پرتاب به فضا، تحت مراقبت‌های شدید دانشمندان فضایی ایران قرار داشت و مراحل مختلفی را جهت آماده سازی پشت سرگذاشته است. این میمون با کاوشگر پیشگام و به کمک سوخت جامد تا ارتفاع 120 کیلومتری از سطح زمین فاصله گرفت و سپس سالم به زمین برگشت.

در تمامی مراحل پرتاب کاوشگر پیشگام،‌ تصاویر موجود زنده داخل کپسول زیستی، علائم حیاتی موجود زنده شامل ضربان قلب و دیگر داده‌های حیاتی و محیطی از کاوشگر مخابره و در جعبه سیاه ثبت شد. این کاوشگر پس از اوجگیری تا ارتفاع ۱۲۰ کیلومتری در بازگشت به زمین بازیابی و موجود زنده در شرایط مناسب و در صحت و سلامت کامل از کپسول خارج و عملیات ریکاوری بر روی آن انجام شد.

البته این پیروزی بزرگ ایران به به مذاق دشمنان خوش نیامد و به هر راهی سعی داشتند پیروزی ما را لکه دار کنند. مهمترین شایعاتی که برای آن به وجود آمد عوض شدن میمون بود که البته با ارائه اسناد معتبر از سوی ایران این شایعه آن ها نیز به جایی نرسید.

ماهواره های زهره و ناهید

16 بهمن ماه سا 91،  رییس جمهور ضمن بازدید از نمایشگاه تازه‌ترین دستاوردها و فناوری‌های فضایی کشور، ساخت و اعزام ماهواره به فضا از مدل مهندسی مخابراتی ناهید و زهره رونمایی کرد.

مدل مهندسی ماهواره مخابراتی ناهید در پژوهشکده سامانه‌های ماهواره‌ای پژوهشگاه فضایی وابسته به سازمان فضایی ایران با اهدافی از جمله طراحی، ساخت و آزمون مکانیزم بازشوندگی صفحات خورشیدی، طراحی، توسعه و آ‌زمون بخش مخابراتی ارسال و دریافت اطلاعات در باند KU و توسعه و اجرای پروژه‌های مشترک چند رشته‌ایی در قالب تیم‌های تخصصی به منظور توسعه سیستم‌های پیشرفته فضایی ساخته‌ شده است.

ناهید تنها ماهواره ای است که صفحات آن به صورت خورشیدی باز می شود این در حالی است که تاکنون صفحات ماهواره هایی که توسط دانشمندان ایرانی ساخته شده بر روی بدنه آن چسبیده بوده است اما ناهید قابلیت باز شدن صفحات را ممکن خواهد کرد. پیش بینی این است که ماهواره ناهید در ارتفاع 250 کیلومتری حضیض و 370 کیلومتری اوج قرار گیرد.

همچنین از آنجا که به دلیل شرایط فعلی امکان استفاده از ماهواره‌برهای خارجی برای ایران مهیا نیست ساخت و طراحی نمونه ماهواره‌برهای مورد نیاز برای پرتاب ماهواره های داخلی در دستور کار قرار گرفته است. دراین راستا هم اکنون ساخت ماهواره‌بر سیمرغ و پس از آن ماهواره‌بر ققنوس را در برنامه داریم که این ماهواره‌برها محموله های سنگین تری را به فضا پرتاب خواهند کرد.

خبر پرتاب 6 ماهواره در سال 92

رئیس سازمان فضایی  سال گذشته گفت :ماهواره ناهید که نخستین بار در کشور بدست محققان و متخصصان داخلی در پژوهشکده سامانه های ماهواره پژوهشگاه فضایی ایران طراحی و ساخته شده، اوابل سال 92 پرتاب خواهد شد.

علاوه بر این، ماهواره های فجر، شریف ست، طلوع و ظفر در دستور پرتاب قرار دارند، ضمن آنکه ماهواره آت ست که مراحل نهایی را طی می کند آماده پرتاب می شود. این ماهواره مراحل نهایی تکمیل خود را طی می کند و پیش بینی می شود تا پایان سال آینده به فضا پرتاب شود.

رویداد های خارجی

پرتاب فضاپیمای اختصاصی

در اوایل اکتبر سال 2012 بود که فضاپیمای دراگون که هب عنوان اولین فضاپیمای خصوصی در دنیا شناخته می شود در سومین پروازش تواسنت در ایستگاه فضایی پهلو بگیرد و این اتفاق بزرگی در صنعت فضایی برای شرکت های خصوصی بود. این فضاپیما توسط شرکت اسپیس ایکس طراحی وساخته شد و باعث شد تا ناسا هم مجبور شود روی یک شرکت خصوصی حسابی دیگر باز کند. این شرکت البته پیش از این موشک های مختلف فالکن را طراحی و ساخته بود. این موفقیت باعث شد تا شرکت اسپیس ایکس به دنبال ساخت یک مریخنورد خصوصی نیز بیافتد.

بازنشستگی آخرین شاتل

آخرین جمعه تابستان زمانی بود که "اندور" اخرین شاتل ناسا سوار بر یک بوئینگ 747 برای آخرین بار از میان ابرهای گذشت و دوران بازنشستگی اش را آغاز کرد.  این شاتل برای این دوران یک مکان خوب در میان موزه فضایی کالیفرنیا نیز برای خودش پیدا کرده است. این خبر همچنین به عنوان آخرین خبر  شاتل ها به حساب نمی آید چرا که پروژه هایی مانند "اسکای لون" و "دریم چیسر" نیز سال گذشته به مرحله های نهایی خود رسیدند این فضاپیماها قرار است با موتورهای خاصی به نا سابر ساخته شوند.