به گزارش ویژه نامه نوروزی مشرق، حوادث جاده‌ای یک پدیده اجتماعی در کشور است که نیاز به شناسایی ابعاد زیربنایی‌تر آن از قبیل مسائل فرهنگی، روانی، جامعه‌شناختی، تبلیغاتی، قضایی، پزشکی و قانونی، کیفیت راه‌ها و خیابان‌ها، کیفیت ساخت اتومبیل‌ها و ... دارد. عموما آمار معلولان و مصدومان ناشی از حوادث رانندگی و جاده‌ای 10 تا 15 برابر میزان تلفات ناشی از آن است که عواقب جبران‌ناپذیر آن همچون بی‌سرپرست، مسائل و مشکلات روحی و روانی، هزینه‌های هنگفت درمانی و نیز مسائل جزایی و قضایی از جمله این موارد است.
جاده‌های نامناسب، خودروهای فاقد ایمنی و عدم‌توجه رانندگان به قوانین از عمده‌ترین عوامل پیدایش حوادث جاده‌ای است. از دیگر عوامل می‌توان به مهارت ناکافی و خطای شخصی، بی‌توجهی به علائم و هشدارهای راهنمایی و رانندگی، طراحی نامناسب جاده‌های ارتباطی، حواس‌پرتی و عدم‌هوشیاری و انحراف به چپ، عدم‌رعایت حق‌تقدم و عدم‌توجه کافی به جلو نام برد.اما با رعایت نکاتی ساده می‌توان مخاطرات حوادث جاده‌ای را کاهش داد.
به رانندگان همیشه توصیه می‌شود که وسایل و تجهیزات اضطراری همچون لاستیک زاپاس، جک، جعبه‌ابزار و ... مثلث احتیاط، کپسول کوچک آتش‌نشانی و جعبه کمک‌های اولیه، چراغ‌قوه، باتری‌یدک و طناب به طول 5 متر به همراه داشته باشید و توصیه‌های زیر را رعایت کنید:
- با تلفن همراه در هنگام رانندگی صحبت نکنید.
- مقررات را رعایت کنید و به قوانین رانندگی احترام بگذارید.
- در هنگام عصبانیت و تندخویی و مشاجره با دیگران، پشت فرمان خودرو قرار نگیرید.
- هنگام رانندگی از داروهای آرام‌بخش و خواب‌آور استفاده نکنید.
- با سرعت مناسب و آرام‌بخش رانندگی کنید.
- صحبت‌کردن با راننده باعث برهم خوردن تمرکز ذهن راننده می‌شود، بهتر است صحبت و شوخی را به زمان مناسب دیگری اختصاص دهید.
- پیش از حرکت، کمربندایمنی خود را ببندید و اطمینان حاصل نکنید، که دیگر سرنشینان نیز کمربندایمنی خود را بسته‌اند، استفاده از کمربندایمنی باعث کاهش معلولیت‌ها و خسارات ناشی از رانندگی است.
- هرگز از خط ممتد وسط جاده عبور نکنید.
- در صورت برخورداری از سلامت کامل، پشت فرمان اتومبیل بنشینید.
- در صورت خستگی و خواب‌آلودگی یا شرایط روحی نامتعادل، از ادامه رانندگی خودداری و در محل مناسبی استراحت کنید. بهتر است برای هر دو ساعت رانندگی، یک ربع استراحت کنید.
- هنگام رانندگی هیچ چیز نمی‌تواند به اندازه احتیاط ضامن سلامت شما باشد.
- استفاده از کلاه‌ایمنی برای موتورسواران ضروری است.
- به علائم راهنمایی و توصیه‌ها و تذکرات پلیس‌راه توجه کنید.
- بیرون بودن دست و سر از پنجره خودرو خطرات زیادی به دنبال دارد، این مطلب را به سرنشینان خودرو یادآور شوید.
- از سوارکردن کودکان کم سن و سال در صندلی جلو، جدا خودداری نکنید.
- از خوردن هر نوع نوشیدنی و خوراکی در پشت فرمان و در هنگام حرکت اجتناب کنید.
- شیشه‌های اتومبیل را قبل از حرکت پاک و تمیز کنید.
- از مسافرت با وسایل‌نقلیه نامطمئن خودداری کنید.
- اگر اتومبیل‌تان اشکال فنی دارد، قبل از مسافرت آن را رفع کنید.
- برای کودکان خردسال حتما از صندلی ویژه کودک استفاده کنید.
- قبل از مسافرت، کلیه سیستم‌های وسیله‌نقلیه شامل وضعیت فنی موتور و ترمز، وضعیت درها و قفل، وضعیت چراغ‌راهنما، چراغ ترمز و چراغ جلو، وضعیت لاستیک‌ها (عدم استفاده از لاستیک صاف)، وضعیت کارکرد بوق، برف پاک‌کن، کمربندایمنی و آینه‌ها را کنترل کنید و هنگام خرابی احتمالی وسیله‌نقلیه، در اولین نقطه مطمئن توقف کنید و با استفاده از علایم ایمنی، به خصوص در تاریکی هوا، نسبت به رفع نقص آن اقدام کنید.
- در موقع سفر به مناطق سردسیر و برف‌گیر از لاستیک یخ‌شکن استفاده کنید یا زنجیر چرخ به همراه داشته باشید.
- فاصله ایمنی را با اطراف خود رعایت کنید.
- به قوانین راهنمایی و رانندگی توجه کرده و آنها را رعایت کنید.
- در هنگام رسیدن به ورودی‌های شهر و روستا همیشه سرعت خود را کاهش دهید.
- اگر ترمز خودرو از کار افتاد، با استفاده از ترمزدستی، قطع گاز و تعویض‌دنده (دنده معکوس) آن را متوقف کنید.
- همواره با سرعت مطمئن رانندگی کنید تا در مواقع لزوم بتوانید خودرو را به موقع کنترل و متوقف کنید.
- در مسیر حرکت به تابلوهای هشداردهنده و خطوط وسط و کنار جاده توجه کرده و به هنگام رانندگی در شب، از نور پایین استفاده کنید.
- در موقع روشن‌شدن علائم اخطار (چراغ آمپرآب، چراغ روغن و چراغ دینام) در اسرع وقت خودرو را متوقف کرده و علت آن را بررسی و رفع کنید.
پیشگیری از حوادث رانندگی در هوای مه‌آلود
- به آهستگی حرکت کنید.
- در صورت امکان وسیله نقلیه خود را به چراغ مه‌شکن مجهز سازید.
- هنگام رانندگی در هوای مه‌آلود با نور پایین حرکت کنید.
- در صورت وجود مه‌غلیظ و عدم‌دید کافی، وسیله‌نقلیه خود را به منتهی‌الیه سمت راست جاده، هدایت کنید و ضمن توقف کامل، چراغ‌های آن را روشن نگه‌دارید.
- از خطوط وسط و کنار جاده در ادامه مسیر حرکت خود استفاده نکنید.
- در صورت بخارکردن شیشه جلو از دستگاه تهویه خودرو استفاده کرده یا شیشه سمت راننده را کمی پایین آورید، تا بخار حاصله از بین برود و مانع دید شما نشود.
- هنگام رانندگی در این شرایط به چراغ عقب وسیله‌نقلیه جلویی به عنوان راهنمای حرکت و جهت‌یاب، اعتماد کامل نداشته باشید.
پیشگیری از حوادث رانندگی در مواقع بارندگی و سطوح لغزنده
- در پیچ‌ها با دقت و به آرامی گردش کنید.
- از ترمزکردن ناگهانی بپرهیزید، زیرا باعث لیز خوردن خودرو می‌شود.
- از فشار دادن ناگهانی پا روی پدال گاز یا برداشتن فشار از روی آن، خودداری کنید.
- در یک سطح لغزنده، وقتی که سرعت دارید، از تغییر ناگهانی دنده‌سبک به دنده سنگین خودداری کنید.
- اگر خودرو لیز خورد بدون ترمز گرفتن، پدال گاز را رها کنید. با خونسردی فرمان را در جهت حرکت خودرو بچرخانید تا خودرو به طور مستقیم در مسیر صحیح قرار گیرد و تا وقتی خودرو به حالت مستقیم درنیامده، از دنده سنگین‌تر استفاده نکنید.
- با وسیله‌نقلیه جلویی، دو برابر مواقع عادی فاصله بگیرید.
اقدامات حین و بعد از وقوع حادثه
با این حال ممکن است با وجود رعایت تمام نکات ایمنی حادثه‌ای رخ دهد و برهمین اساس اولین اقدام در برخورد با خودروی تصادفی، خاموش‌کردن موتور خودرو، گذاشتن سنگ مقابل چرخ‌ها، گذاردن در دنده مخالف شیب، کشیدن ترمزدستی و برداشتن سرباتری خودرو است.
- در صورت وجود هرگونه خطری پس از تثبیت‌کردن خودرو، موارد زیر را مدنظر داشته باشید:
- بلافاصله علائم هشداردهنده برای رانندگان عبوری برقرار کنید.
- از 100 متر قبل از تصادف، جاده را سنگ‌چین کرده و با نصب علائم هشدار، رانندگان عبوری را از وضعیت موجود مطلع کنید.
- در هنگام روز می‌توانید برای هشدار از پارچه‌های رنگی استفاده کنید.
- در صورت تصادف در هنگام شب در صورت نبود بنزین، روغن و در سطح جاده در ابتدای محل سنگ‌چین، آتش روشن کنید.
- چنانچه در سطح جاده بنزین، روغن، گازوئیل و ... ریخته شده است با ریختن مقداری خاک یا شن بر سطح منطقه، صحنه تصادف را ایمن کنید.
- کپسول اطفای حریق خودرو را آماده کرده تا در صورت هر گونه حریقی اقدام لازم اعمال شود.
- چنانچه حریق، در قسمت موتور خودرو باشد، هیچ‌گاه درب کاپوت جلو را کاملا باز نکنید و به دو طریق نسبت به اطفای حریق اقدام کنید:
- کپسول اطفای حریق را از زیر موتور بپاشید.
- فقط به اندازه ورود شلنگ کپسول، کاپوت را باز کنید.
- نسبت به برقراری ارتباط با عوامل امداد و نجات جاده‌ای اقدام کنید. شماره تلفن‌های 110، 115، 125 و 147 راهنماهای خوبی است.
- اقدامات و کمک‌های اولیه را تا قبل از رسیدن نیروهای امدادی و اورژانس برای مصدومان انجام دهید.
- در صورت آشنایی کامل، هیچ‌گاه مصدوم را قبل از تثبیت وضعیت، بی‌حرکت کردن گردن و اندام‌های آسیب‌دیده، کنترل خونریزی و ... از خودرو خارج نکنید، مگر اینکه ضرورت و احتمال انفجار یا خطرات محیطی و پیرامونی ایجاب کند.
- نحوه درست خروج صحیح مصدوم از داخل خودرو را قبلا فرا گرفته باشید تا در هنگام تصادفات مورد استفاده قرار دهید.
- در صورت فرورفتگی فرمان به داخل بدن، با آزادسازی ضامن و عقب کشیدن صندلی، نسبت به آزادسازی مصدوم اقدام کنید.
- در صورت گیرکردن پاها بین پدال توسط طنابی که به در بسته شده، از در به عنوان اهرم استفاده کرده و پدال را آزاد کنید.
ایسنا
حوادث جاده‌ای در طول نوروز به دلیل افزایش حجم سفرها ممکن است سیر صعودی به خود بگیرد، اما دقت داشته باشید که رعایتی نکاتی ساده ممکن است مانع از بروز حوادث شود و همچنین به خاطر سپردن اصولی کلی به مانند اینکه در صورت گیر کردن پاها بین پدال توسط طنابی که به در بسته شده، از در به عنوان اهرم استفاده کرده و پدال را آزاد کنید، می‌توان افراد را در هنگام بروز حادثه کمک کرده و از افزایش صدمات جلوگیری کند.
