به گزارش سرویس فرهنگی مشرق به نقل از تسنیم، جمعی از اعضای خانه هنرمندان با حضور در محل بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء با آیت‌الله جوادی آملی دیدار و گفت‌وگو کردند. در این دیدار آیت‌الله جوادی آملی در سخنانی به تشریح ویژگی‌های هنر اسلامی پرداخت و با تفکیک هنر صادق از هنر کاذب، گفت: هنر صادق آن است که همیشه بالنده باشد و همیشه طراوت داشته باشد و مخاطبین خود را نیز با طراوت نگه دارد چرا که این، عنصر اصلی هنر است.
وی ادامه داد: همان‌طوری که ما یک عطش صادق داریم و یک عطش کاذب، و تشخیصش به عهده پزشک حاذق است و همان‌طوری که ما یک صبح صادق داریم و یک صبح کاذب که تشخیصش به عهده یک منجّم ماهر است، یک هنر صادق هم داریم و یک هنر کاذب. تشخیص هنر صادق و هنر کاذب به عهده کسی است که فلسفه هنر می‌داند، فلسفه هنر در این است که همیشه تازه است و همیشه جامعه را تازه نگه می‌دارد، فرسودگی و فرسایش ندارد، نه افسارگسیختگی دارد و نه افسردگی.
این استاد برجسته حوزه علمیه قم با یادآوری مراحل سه‌گانه رسیدن به کمال، تصریح کرد: مادامی که انسان در پوسته خودش است، قدرت پرواز ندارد، وقتی از خودیِ خود بیرون آمد آن وقت پر درمی‌آورد و در مرحله دوم وقتی انسان پر در آورد باید پرواز کند و در مرحله سوم که اصلی‌ترین مرحله است، انسان باید بداند که به کدام طرف پرواز کند؛ هنر آن است که به ما بگوید به کدام طرف پرواز کنید. هنر عبارت از آن است که انسان پر در بیاورد و پرواز بکند، از زمین بیرون بیاید، دیگر زمینی فکر نکند، این هنرمند هر چه سنّش کامل‌تر میشود شاداب‌تر و عاقل‌تر میشود، برای اینکه عشق، آن نیست که انسان وقتی پیر شد فروکش بکند، هنر آن است که وقتی انسان کامل‌تر شد هنر او نیز پخته‌تر بشود، این نشانه هنر صادق است، این نشانه آن هنر معقولی است که همراه روح، کامل‌تر بشود یعنی وقتی انسان عاقل‌تر میشود هنر او نیز کامل‌تر میشود.
آیت‌الله جوادی آملی کارکردهای اجتماعی هنر دینی را مورد اشاره قرار داد و عنوان کرد: هنر، جوهری است که هم شاداب است و هم شادابی جامعه را تأمین می‌کند و این بهترین نشان هنر است. انسان با هنر زندگی می‌کند، طوری باید باشد که یکی از بهترین نتایج هنرها این باشد که هم جوان‌ها به کار، ازدواج و زندگی دلگرم باشند، این را با هنر میشود تأمین کرد. یعنی طلاّب حوزه و دانشجویان دانشگاه بفهمند باید پر در بیاورند، باید پرواز کنند، اگر این باشد انسان از آن طهارت روح لذّت می‌برد. با طهارت روح زندگی کردن، معقولانه زندگی کردن، لطایف الهی را به این صورت در آوردن این میشود هنر.
وی اضافه کرد: هنر اسلامی و هنر دینی راهش این است که انسان، معقول را به صورت جمال محسوس در بیاورد، اگر از خیال به حس بیاید و از حس به خیال، مثل بعضی از سینماها که قبلاً بود این یک دور باطلی است و نتیجه‌ای هم نخواهد داشت، آنکه جامعه را تطهیر نمی‌کند آن هنر نیست، اما اگر انسان معقول را محسوس کند و دست حسی‌ها را بگیرد به عالَم عقلانیت برساند این میشود هنر صادق.
آیت‌الله جوادی آملی خاطرنشان کرد: اگر فیلم‌ها و سینماهای ما از معقول به محسوس باشند و مردم را به عقلانیت دعوت کنند، آن گمشده اصلی انسان را به انسان نشان می‌دهند و انسان بیش از آن مقداری که از لذت های عادی لذت می‌برد از آن لذت می‌برد که این جمله‌های نورانی دعاهاست که «خدایا کسی که لذت دوستی با تو را بچشد به دنبال چیز دیگری نمی‌رود» پس معلوم میشود ما یک لذت مستدام، پایدار و ماندگاری هم داریم که ـ ان‌شاءالله ـ امیدواریم خدای سبحان همه ما را از این لذت برخوردار بفرماید.
وی ادامه داد: همان‌طوری که ما یک عطش صادق داریم و یک عطش کاذب، و تشخیصش به عهده پزشک حاذق است و همان‌طوری که ما یک صبح صادق داریم و یک صبح کاذب که تشخیصش به عهده یک منجّم ماهر است، یک هنر صادق هم داریم و یک هنر کاذب. تشخیص هنر صادق و هنر کاذب به عهده کسی است که فلسفه هنر می‌داند، فلسفه هنر در این است که همیشه تازه است و همیشه جامعه را تازه نگه می‌دارد، فرسودگی و فرسایش ندارد، نه افسارگسیختگی دارد و نه افسردگی.
این استاد برجسته حوزه علمیه قم با یادآوری مراحل سه‌گانه رسیدن به کمال، تصریح کرد: مادامی که انسان در پوسته خودش است، قدرت پرواز ندارد، وقتی از خودیِ خود بیرون آمد آن وقت پر درمی‌آورد و در مرحله دوم وقتی انسان پر در آورد باید پرواز کند و در مرحله سوم که اصلی‌ترین مرحله است، انسان باید بداند که به کدام طرف پرواز کند؛ هنر آن است که به ما بگوید به کدام طرف پرواز کنید. هنر عبارت از آن است که انسان پر در بیاورد و پرواز بکند، از زمین بیرون بیاید، دیگر زمینی فکر نکند، این هنرمند هر چه سنّش کامل‌تر میشود شاداب‌تر و عاقل‌تر میشود، برای اینکه عشق، آن نیست که انسان وقتی پیر شد فروکش بکند، هنر آن است که وقتی انسان کامل‌تر شد هنر او نیز پخته‌تر بشود، این نشانه هنر صادق است، این نشانه آن هنر معقولی است که همراه روح، کامل‌تر بشود یعنی وقتی انسان عاقل‌تر میشود هنر او نیز کامل‌تر میشود.
آیت‌الله جوادی آملی کارکردهای اجتماعی هنر دینی را مورد اشاره قرار داد و عنوان کرد: هنر، جوهری است که هم شاداب است و هم شادابی جامعه را تأمین می‌کند و این بهترین نشان هنر است. انسان با هنر زندگی می‌کند، طوری باید باشد که یکی از بهترین نتایج هنرها این باشد که هم جوان‌ها به کار، ازدواج و زندگی دلگرم باشند، این را با هنر میشود تأمین کرد. یعنی طلاّب حوزه و دانشجویان دانشگاه بفهمند باید پر در بیاورند، باید پرواز کنند، اگر این باشد انسان از آن طهارت روح لذّت می‌برد. با طهارت روح زندگی کردن، معقولانه زندگی کردن، لطایف الهی را به این صورت در آوردن این میشود هنر.
وی اضافه کرد: هنر اسلامی و هنر دینی راهش این است که انسان، معقول را به صورت جمال محسوس در بیاورد، اگر از خیال به حس بیاید و از حس به خیال، مثل بعضی از سینماها که قبلاً بود این یک دور باطلی است و نتیجه‌ای هم نخواهد داشت، آنکه جامعه را تطهیر نمی‌کند آن هنر نیست، اما اگر انسان معقول را محسوس کند و دست حسی‌ها را بگیرد به عالَم عقلانیت برساند این میشود هنر صادق.
آیت‌الله جوادی آملی خاطرنشان کرد: اگر فیلم‌ها و سینماهای ما از معقول به محسوس باشند و مردم را به عقلانیت دعوت کنند، آن گمشده اصلی انسان را به انسان نشان می‌دهند و انسان بیش از آن مقداری که از لذت های عادی لذت می‌برد از آن لذت می‌برد که این جمله‌های نورانی دعاهاست که «خدایا کسی که لذت دوستی با تو را بچشد به دنبال چیز دیگری نمی‌رود» پس معلوم میشود ما یک لذت مستدام، پایدار و ماندگاری هم داریم که ـ ان‌شاءالله ـ امیدواریم خدای سبحان همه ما را از این لذت برخوردار بفرماید.
