از غرفه‌هایی که با ناشران آن ارتباط داشتیم شروع می‌کنیم؛ گاهی هم به غرفه‌هایی برمی‌خوریم که اسم شهدا روی آن درج شده اما اثری از کتاب شهدا نیست و ناشر بر حسب علاقه خود بر یک شهید یا مسائل دیگر، نام نشر را به اسم شهدا انتخاب کرده است.
* آثار دکتر در یک غرفه
غرفه‌ای به نام «بنیاد شهید چمران»؛ این غرفه تمام آثار و خاطرات شهید چمران را به نمایش گذاشته است؛ غرفه‌دار خانمی است که این کتاب‌ها را به خوبی معرفی می‌کند؛ «مردی برای تمام فصول»، «لبنان»، «عارفانه‌ای از شهید چمران» و چاپ پانزدهم «نیایش‌های چمران» و «رساله دکتری شهید چمران».
علاوه بر کتب، پوسترهایی در ابعاد مختلف از حضور شهید چمران در میدان‌های نبرد در این غرفه به مراجعه‌کنندگان داده می‌شود؛ مخاطبانی که ظاهر و پوشش‌های مختلفی دارند.
* کم‌فروش‌ترین کتاب در غرفه «روایت فتح»
«روایت فتح» را به نام شهید آوینی می‌شناسیم؛ این نشر در ابعاد مختلف مقاومت ورود پیدا کرده و با 160 عنوان کتاب در 12 بخش دفاع مقدس، شعر مقاومت و رسانه‌ای در نمایشگاه کتاب حضور دارد. در این غرفه، کتاب‌ها با 20 درصد تخفیف، آثار رسانه‌ای با 15 درصد تخفیف و کتب شعر مقاومت با 50 درصد تخفیف به مخاطبان ارائه می‌شود.
غرفه «روایت فتح» حدود 25 اثر مستند از شهید آوینی و مستندهایی که بعد از شهادت آقا مرتضی ساخته شد، عرضه می‌شود و با اینکه این مستندها بارها از تلویزیون پخش شده، باز هم استقبال خوبی برای خرید آن شده است.
از غرفه‌دار سراغ پرمخاطب‌ترین کتاب‌ها را می‌گیریم و می‌گوید: بعد از کتابهای آقا مرتضی، مجموعه نیمه پنهان (خاطرات همسران شهدا) با استقبال خوبی روبه‌رو بوده است.
کتاب سه جلدی شعر مقاومت با عنوان‌های «خندیدن با لبان زخمی»، «درخت آتش» و «والزیتون» از دیگر کتابهای این غرفه است که ظاهراً مخاطب زیادی نداشته است؛ وقتی این کتابهای شعر مقاومت را ورق می‌زنیم، می‌بینیم که فقط ترجمه اشعار در این کتب آمده است (عربی به فارسی)، ترجمه هم طوری بوده که اشعار را از حالت نظم خارج کرده است. اگر درج اشعار به زبان عربی با ترجمه فارسی صورت می‌گرفت، مخاطب‌پسندتر بود.
* «دارخوین»؛ سفری از اصفهان به تهران برای معرفی شهدا
«دارخوین» ناشری از دیار فرهنگ و هنر؛ معرفی صدها شهید اصفهان در تهران؛ از شهید بی‌نشان «مصطفی ردانی‌پور» تا شهیدان «حسین خرازی» و «احمد کاظمی»؛ این نشر اولین ناشر خصوصی و تخصصی استان اصفهان در دفاع مقدس است که کتاب‌هایی از جمله «آن مرد آمد»، «شرح تشییع 14 شهید گمنام و یک شهید شناسایی شده سیدمجتبی رضوی» و مجموعه «از شهدا چه خبر؟» در این غرفه به چشم می‌خورد.
«از شهدا چه خبر؟» مجموعه‌ای است که 10 عنوان کتاب را منتشر کرده و میتوان به «تبسم رزمندگان»، «شهدا چه می‌گفتند»، «خواهرم حجاب؛ وصایای شهدا درباره حجاب»، «خاطرات شهدا» و «مناجات شهدا» و... اشاره کرد.
پرفروش‌ترین کتابهای این غرفه «5 دقیقه با بهشتیان» است که با 50 درصد تخفیف به مخاطبان عرضه می‌شود. این مجموعه 400 عنوان و خاص شهدای اصفهان است که به عنوان کتابهای جیبی و ارزان‌قیمت در اختیار مخاطبان قرار می‌گیرد.
در این غرفه کتابهای دیگری از جمله «بازی بومی و محلی استان اصفهان»، «کر صیاد» آداب و سنن و اشعار صیادان بختیاری، «صد سال، صد سکانس»، «اخلاق در فضای مجازی» به چشم می‌خورد که ارتباطی هم با جنگ تحمیلی ندارد.
* ارائه اسناد ارتش در جنگ
«سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس ارتش» یکی دیگر از غرفه‌های بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی در راهروی 18 و غرفه 22 است که با 57 عنوان کتاب در این نمایشگاه حضور پیدا کرده است. کتابهای این نشر با شعار «حدیث عزت و اقتدار» به نگارش در آمده است. کتاب‌هایی که بعد از سال‌ها سکوت فرهنگی ارتش جمهوری اسلامی به تحریر و تصویر کشیده شده است و خاطرات و اسناد بسیاری از نقش ارتش در هشت سال جنگ تحمیلی عراق علیه ایران را در اختیار عموم مردم قرار میدهد.
در این غرفه چهار جلد کتاب جیبی با پرداختن به زندگی شهیدان «عبدالحمید انشایی»، «اسماعیل کماسی» و «یعقوب علی‌یاری» و همچنین «هوانیروز در عملیات کربلای 5» به چشم می‌خورد. این کتاب‌ها با خاطرات کوتاهی از شهدا منتشر شده و جای کار دارد علاوه بر این کتابهای جیبی، بعد از گذشت 30 سال از حماسه‌آفرینی‌های این شهدا، کتابهای جامع و کامل‌تری از این شهدای ارتش منتشر شود.
در صفحه‌ای از کتاب «استوارتر از کوه» زندگینامه سرباز رشید اسلام شهید «عبدالحمید انشایی» می‌خوانیم: «در لحظات آخر ناگهان بی‌سیم به صدا در می‌آید؛ بله صدای عبدالحمید است؛ بی‌سیم‌چی صدا زد: حمید جان به گوشم. صدای غرش توپ و سوت خمپاره‌ها با صدای عبدالحمید آمیخته بود: از قول من به امام و مادرم بگویید شیاکوه لرزید ولی انشایی نلرزید. فرمانده پشت بی‌سیم صدا زد: انشایی، انشایی، جواب بده! اما دیگر صدایی نیامد...».
* هر ماه یک تقویم
«نیروی دریایی جمهوری اسلامی» یکی دیگر از غرفه‌های دفاع مقدسی در نمایشگاه کتاب است که بیشترین آثار این غرفه به تقویم روز شمار دفاع مقدس اختصاص دارد. این تقویم‌ها در 30 جلد به نمایش گذاشته شده است و هر جلد به پرونده یک ماهه نداجا در دفاع مقدس پرداخته است. اسناد و عکس‌های وقایع مختلف در این تقویم‌ها درج شده است.
در ضمن فیلم آزادسازی کشتی ربوده شده در خلیج عدن، توسط تیم ویژه نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در این غرفه عرضه می‌شود.
* اطلس ماندگار ارتش با 40 درصد تخفیف
«سوره سبز» از ناشران خصوصی است که بیشتر کتابهای آن به شهدا و ایثارگران ارتش جمهوری اسلامی ایران پرداخته است. «اطلس ماندگار ارتش در دفاع مقدس» از جمله کتاب‌هایی است که در این غرفه با 40 درصد تخفیف عرضه می‌شود؛ این کتاب با تصاویری مرتبط به عملیات‌های متعدد ارتش جمهوری اسلامی در هشت سال دفاع مقدس پرداخته است. علاوه بر کتابهای دفاع مقدسی کتاب شعر «سیمین دانشور» در این غرفه به چشم می‌خورد.
* «پرواز تا بی‌نهایت» اینجاست
به غرفه‌ای می‌رسیم که خیلی از جوان‌ها آن را نمی‌شناسند و فقط از ناشران دفاع مقدسی سراغ کتاب را می‌گیرند، کتاب «پرواز تا بی‌نهایت» خاطرات شهید خلبان «عباس بابایی».
سازمان عقیدتی سیاسی ارتش در این غرفه با 120 عنوان کتاب در راهروی 18 به شماره 26 حضور دارد و مجموعه‌ای از زندگی امیران ارتش با عنوان امیران جاوید را در 8 جلد به نمایش گذاشته است. این مجموعه زندگی شهیدان عباس بابایی، منصور ستاری، یاسینی، فکوری، صیاد شیرازی، حسین لشکری، محمود خضرائی و شهید اردستانی را روایت می‌کند.
به گفته متصدی غرفه کتاب «پرواز تا بی‌نهایت» زندگی شهید بابایی، «6410» زندگی پر ماجرای شهید آزاده حسین لشکری، «رقص گندمزار» در رابطه با زندگی شهید نمکی از خلبانان هوانیروز پر مخاطب‌ترین کتاب‌ها بودند.
انتشارات سازمان عقیدتی ارتش در یکی از جلد‌های خود به «تاریخ ارتش ایران از هخامنشی تا عصر پهلوی» پرداخته است.
* خروش لاجوردی
در گذر از راهروها گاهی چشم آدم به مسائل جالبی می‌خورد و باری دیگر نشان میدهد، دفاع مقدس گنجینه تاریخ انقلاب اسلامی ایران است. مانند غرفه‌ها «سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان». این غرفه که بیشتر در حوزه اصفهان‌شناسی، روان‌شناسی، تاریخی و مذهبی حضوری فعال دارد، در بین آن همه کتابهای خود، صفحات یکی از کتاب‌ها را گشوده آن هم تصاویر رزمندگان در دوران جنگ است.
این کتاب مصور «خروش لاجوردی» نام دارد؛ روایت تصویری اصفهان در دفاع مقدس.
* غرفه‌ای به نام «شهید حسین فهمیده»
دوباره به تابلوی اعلانات در ابتدای راهرو مراجعه می‌کنیم تا ناشران دفاع مقدسی را در حروف الفبای «شین» پیدا کنیم؛ چشم‌مان به غرفه‌ای به نام «شهید حسین فهمیده» می‌خورد، راهروی 23 غرفه 20.
انتظار می‌رود که در این غرفه کتاب‌هایی از دفاع مقدس پیدا کنیم اما با کتاب‌هایی از جمله رازهای زیبایی، روان‌شناسی خانواده، دارو شناسی، رژیم‌های غذایی و بیماری‌ها و آشپزی برخورد می‌کنیم! اثری هم از کتاب دفاع مقدسی نیست.
وقتی از متصدی غرفه از چند و چون قضیه سؤال می‌کنیم، می‌گوید: برای خیلی از مراجعه‌کنندگان این اسم سؤال برانگیز است؛ اسم انتشارات شهید حسین فهمیده بوده که ناشر خود این اسم را انتخاب کرده است. کتابهای «حسین غرقه توحید»، «مراقبت از هدیه الهی»، «سیر و سلوک»، «ره‌توشه سالکان» و «ملکوتیان» کتابهای این ناشر است و کتابهای دیگر را سایر ناشران در این غرفه برای عرضه، به ما داده‌اند.
* راهروی «شین»
در راهروی «شین» قدم می‌زنیم و غرفه «شهیدین زین‌الدین» یکی دیگر از غرفه‌هایی است که به نام شهدای دفاع مقدس مزین شده است؛ غرفه‌ای با رویکرد دینی از استان قم؛ بنری از تصویر شهیدان زین‌الدین به همراه پدرشان در این غرفه دیده می‌شود. کتابهای منتهی‌الامال، دیوان حافظ، زندگی شهیدان زین‌الدین و دیگر کتابهای دینی در آن دیده می‌شود. شهیدان زین‌الدین از شهدای استان قم هستند که نقش مهمی در فرماندهی جنگ داشتند.
* بخوانید، ضرر نمی‌کنید
غرفه‌ای با چیدمان خاص؛ غرفه «شهید ابراهیم هادی»؛ پرچم یاحسین(ع)، صندوق مهمات و پوکه فشنگ و قمقمه آب و تصویر شهدا. غرفه‌دار، جوانی پر شور و اشتیاق. بدون اینکه بداند برای تهیه گزارش خبری رفته‌ایم، می‌گوید: خانم عکس نگیرید، بیایید بخوانید!
این جوان یکی از صفحات کتاب زندگینامه عارف شهید «احمد علی نیری» را باز می‌کند و می‌گذارد روی میز تا خاطره‌ای از این شهید را مطالعه کنیم؛ سراغ سایر مراجعه‌کنندگان می‌رود. کتابهای شاهرخ ضرغام، طیب و غلامرضا تختی را به آنها میدهد و می‌گوید: بخوانید ضرر نمی‌کنید...
«سوی دیار عاشقان» سفرنامه‌ای برای شناخت جبهه‌ها آخرین کتاب نشر «شهید ابراهیم هادی» است که در اردیبهشت 93 منتشر شده است. این غرفه با 30 عنوان کتاب از جمله «مسافر کربلا»، «میثم»، «بهشت زیر قدم‌هایش»، «علمدار»، «راهیان علقمه»، «مهر مادر» و «وصال» در نمایشگاه حضور پیدا کرده است.
* دخترم ناهید
نشر «فاتحان» روایتگر روزهای مبارزه است؛ مبارزه مردمی که قبل از آن که فاتح زمین باشد، فاتح زمان بودند. این نشر در نمایشگاه بین‌المللی کتاب با حدود 100 عنوان کتاب حضور پیدا کرده است که میتوان به «سرباز سال‌های ابری»، «مهتاب خین»، «آب‌دهنده»، «ناگفته‌های دمشق» خاطرات اسرای سوریه که سال گذشته آزاد شدند، «آقای معلم» با ویراست جدید، «عباس دست طلا» خاطره یک تعمیرکار در دفاع مقدس، «روز سوم»، «نگاه پر باران»، «نقش زنان در دفاع مقدس» اشاره کرد.
نشر فاتحان زندگی اقشار را به تحریر می‌کشد، طی سال‌های گذشته کتابهای خاطرات زندگی شهیدان «نسرین افضل»، «ناهید فاتحی کرجو»، «مریم فرهانیان» و شهید جهان اسلام «سلیمان خاطر» را به تحریر کشیده است. کتاب زندگی شهید «سیده طاهره هاشمی» با عنوان «عطر نارنج، بوی باروت» و زندگی شهید دیالمه با عنوان «حزب دیالمه»، «رخصت بده پهلوون» و مجموعه سه جلدی پاوه، مریوان و سقز از جمله کتابهای تازه نشر است که روزهای 16 و 18 اردیبهشت ماه در نمایشگاه رونمایی می‌شود.
پر فروش‌ترین کتاب در این غرفه «دخترم ناهید» بوده است. این غرفه با ارائه بن به مخاطبان تخفیف کتاب‌ها را به 50 درصد رسانده است و بدون بن خرید کتاب هم 20 درصد تخفیف برای عرضه کتاب در نظر گرفته است.
غرفه‌داران نشر فاتحان با لباس متحدالشکل حضور داشتند.
* ارزان‌فروش‌ترین ناشر دفاع مقدس
«گرا» غرفه‌ای که ناشر تخصصی کتاب دفاع مقدس و انقلاب اسلامی است؛ روایتگر حماسه‌های لشکر ثارالله؛ کتابهای این غرفه با قیمت بسیار مناسبی به فروش می‌رسد؛ در مدتی که در این غرفه تأمل کردیم، چند نفر از بچه‌های لشکر ثارالله هم به این غرفه آمدند تا خبری از کتاب‌ها بگیرند.
یکی از جانبازانی که از ناحیه چشم، آسیب دیده بود و بینایی کمی داشت، در این غرفه حاضر شد و از غرفه‌دار درباره انتشار کتابهای تازه پرسید. غرفه‌دار ضمن پاسخگویی به سؤالات و معرفی کتابهای تازه نشر گفت: ما این کتاب‌ها را با قیمت بسیار پایین عرضه می‌کنیم، حاج قاسم سفارش کرده است که کتابهای دفاع مقدس را با قیمت پایین به مردم بدهیم تا ببرند و بخوانند. برخی از این کتاب خاطرات با تخفیف 800 تومان می‌فروشیم؛ الان به 800 تومان یک پفک هم نمی‌دهند!
این غرفه با 86 عنوان کتاب حضور پیدا کرده است و پرفروش‌ترین کتابهای آنها «روزهای سخت نبرد»، «روزهای با تو بودن»، «خاطرات همسران شهدا»، «گردان نیلوفر» و «زندگی شهید محمود پایدار» است.
در این غرفه حدود 50 عنوان کتاب کنگره شهدای استان‌های کرمان و سیستان و بلوچستان دیده می‌شود که مقدمه آن را سردار حاج قاسم سلیمانی نوشته است.
یکی از کتاب‌هایی که جلد و عنوان جذابی برای مخاطبان دارد، کتاب «کاش تپش قلب شهیدی بودم» است.
کتاب «تا اطلاع ثانوی مسجد تعطیل است» نیز از دیگر کتابهای جذابی است که با زبانی عامیانه، خاطرات به آتش کشیدن مسجد کرمان در دوره خفقان پهلوی را به تحریر کشیده است.
نشر گرا مجموعه کتاب خاطرات شهدای کرمان را با عنوان «گنجینه» به صورت پالتویی در 36 جلد منتشر کرده است که خاطرات شهید باهنر با عنوان «مردی که خستگی را هرگز ملاقات نکرد» جزء همین کتاب‌ها است.
آقای عسگری غرفه‌دار نشر «گرا» از اطلاع‌رسانی ضعیف در راستای معرفی کتب دفاع مقدس گله‌مند است و می‌گوید: فقط سایتی با عنوان «خشا» داریم که از این طریق کتابهای حوزه‌دفاع مقدس را معرفی می‌کنیم وگرنه کانال دیگری برای معرفی این کتابهای ارزشمند نداریم.
در زمان خداحافظی با این غرفه که دقایقی ما را به کرمان برد، آقای عسگری کتاب «خون و القلم»؛ معرفی شهدای خبرنگار استان کرمان را به ما هدیه داد.
* این «کوله پشتی» کوله پشتی انقلاب نیست
ما که در حوزه دفاع مقدس هستیم به برخی از واژه‌ها حساسیم؛ مثل چفیه، کوله پشتی، پوتین، شهید، تفحص و... در گرفتن نشانی از نشریاتی که نامشان آشناست، چشم‌مان به نام «کوله‌پشتی» می‌خورد.
می‌رویم تا از کتابهای این غرفه هم حظی برده باشیم؛ انگار این «کوله‌پشتی» با کوله‌پشتی که ما فکرش را می‌کردیم زمین تا آسمان فرق می‌کرد؛ ما منتظر بودیم که قهرمانان انقلاب اسلامی را در این غرفه ببینیم اما به کتاب‌هایی برمی‌خوریم که بازیگران دوران طاغوت را به تصویر و تحریر کشیده است. در می‌یابیم که این «کوله پشتی» کوله پشتی انقلاب نیست.
* باز هم «راز گمشده مجنون»
خاطرات سردار شهید «علی هاشمی» در «راز گمشده مجنون». امسال هم پرمخاطب‌ترین کتاب نشر صریر شد.
این غرفه با حدود 100 عنوان کتاب در نمایشگاه حضور پیدا کرده است؛ معرفی فرماندهان لشکر 27، شهید همت، حاج احمد متوسلیان، شهید دستواره، شهید رضا چراغی...
* معاونی که معرف کتابهای آزادگان است
به غرفه‌ای می‌رسیم که صدای سید آزادگان مرحوم حجت‌الاسلام ابوترابی از آن به گوش می‌رسد؛ فیلم سخنرانی سید آزادگان است؛ کسی که قلب تپنده آزادگان در دوره اسارت بود.
اینجا غرفه «پیام آزادگان» است. «فرزانه قلعه‌قَوَند» معاون پژوهش مؤسسه آزادگان در این غرفه ایستاده و به معرفی کتابهای آزادگان می‌پردازد. او با دغدغه این کار را انجام میدهد و می‌گوید: «نسبت من با آزادگان فقط همان علاقه قلبی‌ام به آنهاست».
در این غرفه کتابهای «منشور پاکی و خدمتگزاری» خاطرات سید آزادگان، «سرباز کوچک امام» خاطرات مهدی طحانیان، «ستاره‌های دنباله‌دار» و در مجموع 81 عنوان به مخاطبان کتب دفاع مقدس در حوزه آزادگان عرضه می‌شود.
در این غرفه کتاب‌هایی در حوزه ادبیات کودک و نوجوان نیز به چشم می‌خورد، ضمن اینکه مؤسسه فرهنگی هنری پیام آزادگان فراخوان مسابقه ادبی را در این غرفه توزیع می‌کند.
به غروب آفتاب نزدیک می‌شویم؛ ساعتی بیش به پایان کار نمایشگاه نمانده است؛ هر کسی کوله‌باری از کتاب را به منزلش می‌برد تا این کتاب‌ها وسیله‌ای برای رسیدن به منزلگاه باشد.
