به گزارش گروه دفاع و امنيت مشرق، اتصال روسازه آلومينيومي به بدنه فولادي باعث ايجاد يک فناوري جديد در کشور شد. علاوه بر اين ساخت ديواره ‌هاي موجدار که در اين کشتي استفاده شده است، براي اولين بار در کشور تمام فناوري ساخت اين ديواره‌ها فراهم شد. براي ساخت اين بخش بايد برش‌هاي دقيق و قوس ‌هايي متناسب با يک ناوشکن به وجود مي ‌آمد و اين بخش بيشترين زمان در ساخت اين کشتي را به خود اختصاص داد، براي انجام اين مرحله ناوشکن به بلوک ‌هاي مختلف و مساوي تقسيم شد و همزمان هر بلوک با قوس ويژه در مرکزي واحد طراحي و ساختن آن انجام مي‌گرفت. در ابتدا بلوک‌ هاي آسان و کوچکتر و در مراحل بعدي بلوک اصلي و قوس اصلي کشتي، طراحي و ساخته شد.
بالغ بر 75 درصد جماران در کارخانجات نيروي دريايي ساخته شد از جمله سازه زير آبي، عرشه اصلي، عرشه 01، 02، 03 و سوپراستراکچر.
قدرت دو موتور اين ناو، 10000 اسب بخار است که توسط شفت بزرگ آن، به پروانه هاي کشتي منتقل مي شود و جماران حدوداً 1500 تني را با 140 خدمه اش، به سرعتي نزديک به 30 گره دريايي مي رساند و مي‌تواند در شعاع 3000 مايلي به اجراي عمليات بپردازد. از اين نظر، با توجه به افزايش 50 درصدي بيشينه برد نسبت به ناوهاي رده الوند، در يک مأموريت دو ماهه بدون پشتيباني سوخت، در منطقه عملياتي نداجا در خليج عدن، جماران سه برابر اين ناوها قابليت طي مسير در روز را خواهد داشت.
تمامي سامانه هاي مورد نياز ناو از نوع جديد و بروز بوده و در بردارنده گستره متنوعي از فناوري ها مي باشد که برخي از آنها شامل رادارهاي سطحي باند اس و ايکس، رادار تاکتيکي هوايي، سامانه پردازشگر راداري، سامانه کنترل آتش، سونارهاي زيرسطحي و اکوساندر، سامانه هاي مخابراتي سطحي و زيرسطحي و ردنگار، سامانه مخابرات و شبکه رايانه داخلي، سامانه جنگ الکترونيک و ضد جنگ الکترونيک، سامانه هاي ناوبري و قطب نما و جايروي مغناطيسي، سامانه هاي الکترواپتيک و پايدار کننده(استبلايزر) و هماهنگ کننده(سينکرونايزر)، سامانه هشدار دهنده و مقابله با حملات ش.م.ر. و دربها و تهويه مطبوع با توان پايداري و نفوذناپذيري در زمان اين حملات و دوش هاي ضد آلودگي، سامانه آب شيرين کن، سامانه هواي فشرده، هدايت خودکار ناو، چهار نيروگاه توليد برق با مجموع توان 550 کيلووات و سامانه هاي برق و ناوبري و مخابراتي اضطراري، سامانه امداد و نجات و ضد آتش، سامانه هاي چف و فلير و قابليت سوخت رساني به بالگرد و سامانه کامل هواشناسي.
البته تمام برق مورد نياز ناو در صورت بکار افتادن تمام تجهيزات، 250 کيلووات است. در اين ناو امکان تأمين برق از نقاط مختلف فراهم شده تا اگر قسمتي از ناو مورد اصابت قرار گرفت، ادامه مأموريت ممکن باشد و از بخش هاي ديگر، انرژي مورد نياز تأمين شود.
سامانه چف، با ايجاد هدف کاذب، موجب انحراف موشک هاي هدايت راداري شده و فلير نيز به عنوان يک پرتابه حرارتي، سامانه هاي درگيري فروسرخ را دچار اختلال مي نمايد. همچنين با توجه به ساخت سامانه هاي اختلال در تجهيزات با فناوري فروسرخ دشمن احتمالاً تاکنون اين ادوات نيز بر روي اين ناو ايراني نصب شده است.
جماران، استبلايزر و بالچه هايي دارد تا بتواند در اقيانوس و شرايط طوفاني، تعادل خود را حفظ کرده و متعادل باشد، در نتيجه ماندگاري آن در شرايط سخت، در حد مطلوبي است.
جماران داراي طول 94.7 متر، عرض 11 متر، ارتفاع 7.6 و آبخور 3.2 متر است.
اين شناور داراي چهار پرتابگر موشک دوربرد ضدکشتي نور(دو فروند موشک به هر طرف) با برد 170 کيلومتر، چهار پرتابگر موشک هاي ميانبرد سطح به هوا از نوع فجر با برد بيش از 30 کيلومتر، دو پرتابگر سه تايي اژدرهاي 533 ميليمتري با برد 30 کيلومتر و تعدادي پرتابگر موشک هاي دوش پرتاب کوتاه برد احتمالاً از نوع ميثاق2 با برد حدود 5 و سقف پرواز 4 کيلومتر است.

همچنين يک قبضه توپ 76 ميليمتري تمام خودکار فجر27 در سينه ناو(قسمت جلو) قرار داده شده است که با نرخ آتش 120 گلوله در دقيقه و بيشينه برد 17 کيلومتر، برد 12 کيلومتر بر ضد اهداف سطحي و 7 کيلومتر بر ضد اهداف هوايي عمل مي نمايد(اين توپ هم اکنون در کشورهاي مختلف دنيا از جمله آمريکا استفاده مي شود) اين توپ پيشرفته داراي 30 مجموعه مکانيکي و 22هزار قطعه و زمان آماده سازي 4 ثانيه و توانايي عمليات در تمام شرايط آب و هوايي با هدايت خودکار، توسط سامانه راداري است که سامانه هدفگيري اپتيکي نيز براي اين توپ در ناو شهيد نقدي مشاهده شده که درصورت وجود فضاي مغشوش جنگ الکترونيک، بسيار مفيد است.
يک قبضه توپ 40 ميليمتري فاتح40 نصب شده در پاشنه با بيشترين برد 12 کيلومتر با سامانه هدفگيري دقيق براي دفاع هوايي و عمليات ضد موشک، دو قبضه توپ 20 ميليمتري و امکان نصب دو تيربار 12.7 ميليمتري در دو سمت ناو نيز در زمره تسليحات جماران هستند.
همانطور که گفته شد بيش از يکصد تخصص مختلف براي ساخت جماران به کار گرفته شد که هر چند در قياس با 14 تخصصي که در بازسازي و اورهال بومي يک جنگنده ميگ29 بکار رفت بسيار بيشتر است، اما از تخصص مهم تر، طراحي هاي لازم براي جانمايي و قرارگرفتن بخشهاي مختلف در ناوشکن بود، چرا که به طور مثال توپ هاي 76 و 40 ميليمتري اين ناوشکن بايد در مکان به خصوصي قرار مي‌گرفت تا شعاع عملياتي خود را حفظ نمايد.
سامانه هاي تدافعي جماران عليه اهداف زيرسطحي به اين صورت عمل مي‌کند که اهداف را در فاصله بسيار بالا شناسايي کرده و مسير، سرعت، عمق هدف و شرايط محيط را نشان مي‌دهد و به صورت خودکار، به سامانه ها ارسال مي‌شود و در نهايت اژدرهاي ناوشکن به دو صورت دستي و الکترونيکي به سمت هدف پرتاب مي‌شوند؛ اژدرهايي که از پيشرفته ترين نوع اژدرهاي ساخته شده در ايران است.
توپ ها و تيربارهاي اين ناوشکن هم از جمله پيشرفته ترين تجهيزات دفاع دريايي است که در ايران ساخته مي‌شود و اين قابليت را به ناوشکن مي‌دهد که عليه هر هدف متحرک يا ثابتي واکنش نشان دهند. در سامانه دفاعي جماران حسگرهاي هوشمندي منظور شده است که توانايي برخورد با هرگونه موشک يا تهديدي از سطح به دريا يا هوا به دريا را دارد.
اين ناو، قابليت پذيرش بالگردهاي سبک تا متوسط را دارد که همين مسئله يکي از پيچيده ترين محاسبات طراحي جماران را شامل مي شود به اين ترتيب که با نشست و برخاست بالگرد از عرشه، وزن ناو تغيير مي کند و نيروي شناوري هم به تبع آن تغيير نموده و در نتيجه لازم است تمام حالات مربوطه پيش بيني شود و در نهايت جماران توان شناوري برتري نسبت به ناوهاي هم کلاس خود دارد. از مزاياي اين قابليت مي توان به سوار و پياده کردن آسان نيروها، مصدوماني با وضعيت اورژانسي و تجهيزات به ناو در قياس با رده الوند که تنها قسمت کوچکي در پاشنه ناو براي پذيرش بار، خالي شده است اشاره کرد. با توجه به امکان سوختگيري بالگرد از جماران، امکان عمليات پرواز طولاني براي آن در فواصل دور از ساحل مقدور مي شود و مي تواند در نقش مراقبت و جستجوي دريايي و ضد زيردريايي، به تکميل قابليت هاي ناوشکن در اين موارد کمک کند. همچنين در صورت نياز، برقراري پل ارتباطي تدارکاتي با سواحل در نقاط مختلف دنيا، در حالتي که خود ناو تصميم به نزديک شدن به آنها را نداشته باشد توسط بالگرد و با سرعت بالايي ممکن است.
اين ناوشکن را بايد حاصل کار و تلاش 1ميليون و 200 هزار نفر ساعت کار و تلاش 1000 نفر از نخبگان علمي در رشته هاي مختلف دانست که با ساخت آن، ايران به جمع 14کشور سازنده ناوشکن در جهان پيوست که دستاوردي بسيار مهم براي جمهوري‌اسلامي ايران محسوب مي‌شود.
چهار طرح موج وجود دارد که موج1 همان جماران بود که تحويل به يگان عملياتي شد. موج2 در صنايع شهيد تمجيدي در شمال، موج3 در خرمشهر و موج4 هم مجدداً در بندر عباس ساخته مي شود و در آينده طرح ساخت ناوشکن سه هزار تني هم اجرائي مي گردد.
با توجه به اطلاعات منتشره از جماران و اينکه اساساً به دليل تنوع مأموريتي تعريف شده براي آن، با عنوان ناوشکن از آن ياد مي شود، جاي يک نوع سلاح بر عرشه اين ناوشکن خالي به نظر مي رسد و آن هم سامانه پدافند هوايي موشکي کوتاه برد، نه از نوع دوش پرتاب، بلکه داراي برد، سقف پرواز، سرعت بالاتر و امکان درگيري همزمان با چند هدف است. براي اين منظور به دو نوع سامانه اي که استفاده از آن در طرح هاي تکميل سامانه هاي جماران مدنظر است و امکان نصب آنها بر روي جماران بسيار محتمل است اشاره مي نماييم.

سامانه SA-N-9 GAUNTLET

به گزارش مشرق، اس-اي-ان-9 سامانه اي است مخصوص دفاع هوايي، کشتي پايه و با پيشران سوخت جامد و مخصوص دفاع در صحنه عمليات.
عقيده بر اين است که توسعه سامانه زمين به هواي اس-اي-ان-9 و اس-اي-15(مدل زميني اين سامانه که به سام15 و تور هم معروف است) در اواخر دهه 1970 و اوايل 1980 انجام گرفته است. موشک اس-اي-ان-9 موشکي است که به طور عمودي پرتاب شده و عليه موشک هاي ضدکشتي کوچک، مؤثر است. ناوشکن ضدزيردريايي کلاس «UDALY» براي اولين بار در سال 1980 همراه با دو رادار تعقيب و سه محل نگهداري موشک اس-اي-ان-9 مشاهده شد ولي تجهيزات کامل سامانه در سال 1984 رؤيت گرديد.
غير از ناوشکن ياد شده که داراي 8 محل پرتاب عمودي چرخان بوده که در هر مقر نيز 8 موشک(جمعاً 64 موشک) وجود دارد، اين موشک در شناورهاي ديگري از جمله ناوهاي هواپيمابر «Baku» و «Novorossiysk» و رزمناو «FRUNZE» نيز استقرار يافت.
موشک عمود پرتاب اس-اي-ان-9 داراي طول 2.9 متر، قطر 24 سانتيمتر و جرم 167 کيلوگرم است. هدايت موشک، دستوري همراه با راداري فعال در بخش نهايي مسير است. سر جنگي موشک داراي مواد انفجاري شديد الانفجار(HE) به جرم 15 کيلوگرم است.

رادارهاي اين سامانه داراي دو آنتن مجزا است که به نظر مي رسد يکي از آنها مخصوص تعقيب و هدايت موشک باشد. ضمناً سامانه داراي دو مجموعه الکترواپتيک رديابي نيز هست. از اين سامانه اپتيکي در زماني که فضاي ميان رادار تا هدف از نظر امواج مزاحم الکترومغناطيس متراکم باشد استفاده مي شود.
پيشران سوخت جامد موشک، برد 10 کيلومتر را براي آن تأمين مي نمايد، اين برد براي هدفي که از سمت مقابل پرواز مي نمايد به 12 کيلومتر مي رسد. اين موشک در سال 1984 وارد خدمت گرديد.
اين سامانه نسخه درياپايه از سامانه تور است که چند سال پيش، 29 سامانه از مدل M1 آن به خدمت نيروهاي مسلح کشورمان درآمد. با بکارگيري موشک پايه 9M330، اين سامانه قابل بکارگيري در شناورهايي با جابجايي بيش از 800 تن است و در ناوهاي هواپيمابر کلاس کوزنتسف(با 192 موشک)، رزمناوهاي چند منظوره کلاس کيرف، ناوشکن هاي ضد زيردريايي کلاس اودالوي(64 موشک) و ناوهاي محافظ کلاس نئوستراژيمي(32 موشک) مستقر شده است.
واحد هاي پرتابگر عمودي اين موشک ها از نوع لوله اي چرخان بوده و در هر يک تا 8 موشک آماده شليک وجود دارد که توسط سامانه پرتاب سرد، از پرتابگر خارج شده و سپس موشک بعدي در موقعيت شليک قرار مي گيرد.
سامانه کنترل آتش از نوع 3R95 چند کاناله بوده که در غرب به Cross Swords مشهور است و از دو مجموعه رادار متفاوت تشکيل شده است يکي در باند G که رادار هدفيابي با بيشينه برد تشخيص 45 کيلومتر و ديگري رادار باند K براي تعقيب هدف با برد بيشينه 15 کيلومتر.
هر يک از ناوهاي هواپيمابر باکو و نوواروسيسک داراي چهار مجموعه راداري کراس سورد بودند.
اين رادارها همانند سامانه IFF، پوشش 360 درجه اي را فراهم مي آورند و رادار تعقيب هدف که پوشش 60 درجه اي دارد، از نوع آرايه فازي و اسکن الکترونيکي بوده و در جلوي سامانه کنترل آتش نصب شده است.
اين سامانه مي تواند به صورت همزمان نهايتاً 8 موشک را به سوي 4 هدف روانه و هدايت نمايد که برد مؤثر آنها بين 1.5 تا 12 کيلومتر است و با استفاده از موشک هاي جديدتر، کمينه برد درگيري به يک کيلومتر کاهش يافته است.
آنتن ديگري نيز براي هدايت موشک در اطراف سامانه کنترل آتش ديده مي شود و مجموعه، به يک سامانه ثانويه هدايتي فروسرخ تجهيز شده است. البته سامانه کنترل آتش 3R95 اطلاعات لازم براي سامانه دفاع نزديک AK-360 که يک توپ 30 ميليمتري 6 لول چرخان است را نيز فراهم مي آورد که لايه دفاعي دوم در برابر نفوذ موشک ها را ايجاد مي نمايد.

سامانه کروتال
کروتال، موشکي است کوتاه برد، دريا و زمين پايه، سطح به هوا که با پيشران از نوع سوخت جامد به کار مي رود.
اين سامانه در ابتدا با مشارکت آفريقاي جنوبي و فرانسه ساخته و در سال 1971 عملياتي شد. يک سال بعد توسعه نمونه درياپايه آن آغاز گرديده و در سال 1980 وارد خدمت در نيروي دريايي فرانسه شد.
عربستان سعودي نيز در ميانه دهه هفتاد بر روي مدلهايي از اين سامانه سرمايه گذاري نمود و آلمان و فنلاند نيز آن را به خدمت گرفتند. ناوهاي هواپيمابر فرانسوي رده «کلمانسو»، رزمناوهاي رده «F-67» و ناوهاي محافظ رده «FL-3000» به اين سامانه مجهز شدند.
به گزارش مشرق، مدل اوليه کروتال که با کد «R-440» شناخته مي شود، داراي چهار بالک کنترلي کوچک به شکل ذوزنقه در قسمت جلو و چهار بالک کشيده هم رديف در امتداد بالک است. نمونه چيني کروتال با مشخصه «FM-80» ساخته شده است که در خدمت قرارگاه پدافند هوايي خاتم الانبياء ارتش نيز هست و مورد بهينه سازي قرار گرفته. البته براي اولين بار، اجزائي از سامانه کروتال در سال هاي جنگ تحميلي، از ارتش بعث عراق به غنيمت گرفته و بعدها تحت عنوان شهاب ثاقب، ساخته شد.

طول اين مدل از موشک 2.89 متر، قطر 15 سانتيمتر و جرم آن 85 کيلوگرم است. سرجنگي حاوي 14 کيلوگرم مواد انفجاري شديد با شعاع عمل 8 متر است. پيشران سوخت جامد اين موشک در مدت کمتر از 5 ثانيه آن را به حداکثر سرعت 2.3 برابر سرعت صوت مي رساند.
برد مؤثر موشک بين 500 متر تا 10 کيلومتر و ارتفاع عملياتي آن 15 تا 4000 متر است. در نمونه هاي درياپايه تعداد 8 فروند موشک و در هر طرف پرتابگر، چهار موشک واقع شده و در زير آن نيز 16 موشک آماده بارگيري قرار دارد. رادار تعقيب موشک در باند J کار مي کند. به جاي رادار کشف، در انواع درياپايه از رادار مستقر در کشتي استفاده مي شود. در مدل هاي اخير به منظور تعقيب موشک در ارتفاع کم و زماني که فضاي جنگ الکترونيک قوي بر منطقه حاکم است، يک دوربين تلويزيوني، به مجموعه اضافه شده که در برجک پرتابگر قرار گرفته و همچنين از يک سامانه حرارتي دو کاناله علاوه بر سامانه تلويزيوني(اپتيکي) براي ايجاد امکان فعاليت در تمام شرايط جوي و در محيط دريا استفاده شده است.
با توجه به اينکه برد سامانه راداري بيش از 20 کيلومتر است، فاصله و زمان درگيري زياد مي شود. فاصله درگيري با سامانه اپتيکي، 8.5 کيلومتر است. با تغيير فيوز IR(حرارتي) و تجهيز به سامانه راديويي داپلر امکان تشخيص اهداف تا چند متري سطح آب فراهم شده است.
کاربرد يک سامانه دفاع هوايي نزديک پرقدرت با توان درگيري همزمان با چند هدف، از آنرو حائز اهميت ويژه است که به نظر مي رسد کاهش آثار مرگبار سامانه هاي موشکي تهاجمي که به سمت يک ناو هدفگيري مي شوند با سامانه هاي اين چنيني مقدور مي شود. تجربه درگيري با ناوگان دريايي آمريکا و تهاجم هوايي آنها، علاوه بر نياز به سامانه دوربرد يا ميانبرد براي انهدام جنگنده دشمن، پيش از شليک موشک (که هم اکنون بر روي جماران موجود است) نياز به يک سامانه کوتاه برد پرسرعت را نيز براي انهدام موشک شليک شده يا بمب رها شده به نيروهاي دريايي کشورمان اثبات نمود. از آنجا که سامانه تور ام-1 در مدل هاي پايه، توان انهدام موشک ها و بمب ها و درگيري همزمان با دو هدف را داشته و ارتقاء آن نيز در دستور کار متخصصان داخلي قرار دارد و اولين مرحله اين بهسازي ها، رفع محدوديت ارتفاع درگيري اين موشک بود (که از سوي سازنده به 6000 متر محدود شده اما با بهينه سازي انجام شده به بيش از 10هزار متر رسيد) گمان نزديک به واقع مي تواند، استفاده از نمونه اي از اين سامانه بر روي شناورهاي دريايي ايران باشد که انشاالله، نتيجه آن تبديل ناوهاي ايراني به قلعه اي مستحکم بر روي درياها خواهد بود.