به گزارش مشرق به نقل از فارس، منوچهر متکي وزير امور خارجه سابق کشورمان پنجشنبه شب در برنامه زنده تلويزيوني «ديروز، امروز، فردا» شبکه سوم سيما تحت عنوان موضوع بيداري اسلامي حضور يافت و به سؤالات مطرح شده پاسخ گفت.
مجري در ابتداي اين گفت‌وگو از متکي پرسيد «چه خبر؟» که وي گفت: خبرهاي داغ روز، همين تحولاتي است که در شمال آفريقا و خاورميانه عربي واقع شده و تقريباً همه جهان را تحت تأثير خود قرار داده است.
مجري برنامه در ادامه از وزير خارجه سابق سؤال کرد که از آقاي رئيس جمهور چه خبر؟ و آيا بعد از تحولات در وزارت خارجه با ايشان تماسي داشته‌ايد؟ که متکي با اشاره به مشغله‌هاي رئيس جمهور، پاسخ داد: آقاي رئيس جمهور هستند و کار و گرفتاري و مسائلشان؛ خيلي توقعي نيست که حتماً خيلي تماس داشته باشيم.
متکي که در اولين سفر خارجي بعد از انتصابش به عنوان وزير خارجه در سال 1384 به همراه رئيس جمهور به نيويورک رفته، در پاسخ به اين سؤال مجري برنامه مبني بر اينکه شما در پنج سال و نيم وزارتتان اغلب در حال سفر به کشورهاي مختلف بوديد، آيا الان شرايط بهتر است يا آن زمان را ترجيح مي‌داديد؟ گفت: هر دوره‌اي اقتضاي خاص خودش را دارد. در اين پنج سال و اندي من تقريباً 206 سفر به کشورها و مناطق مختلف داشتم و طبيعت کار ديپلماسي نيز همين است و به همين ميزان نيز ما مهمان خارجي داشتيم. بنابراين حاصل جمع وقت ما، مراوداتمان با ديگران در خارج يا در ايران مي‌شود.
وي در پاسخ به اين سؤال که آيا در طي اين مدت خانواده نسبت به اين سفر شاکي نبود؟ و در خصوص همراهي همسرش با وي در برخي سفرها نيز اظهار داشت: از اوايل دوران انقلاب با تأکيد، موافقت و توصيه‌اي که امام راحل نيز داشتند، وزير خارجه به جهت وضع زندگي‌شان نوعاً اين امکان براي آنها فراهم بود که گاهي همسرشان نيز همراهشان باشد.
مجري از متکي پرسيد پس همسرتان زياد اعتراضي نداشت؟ که وي پاسخ داد: ايشان اشتغال در داخل کشور داشت، ولي با هم کنار آمديم.
وزير خارجه سابق در پاسخ به اين سؤال که بعد از اينکه از وزارت خارجه رفتيد آيا کسي از همتايان سابق تماسي با شما داشت؟ به گفت‌وگوهاي تلفني و نامه‌هاي ارسال شده اشاره کرد و افزود: آقاي احمد داود اوغلو وزير خارجه ترکيه اولين وزيري بود که تماس داشت.
* از مسئوليت جديد خبري ندارم
متکي در پاسخ به اين سؤال که آيا شغل شما بازنشستگي دارد؟ با بيان اينکه کار سياسي بازنشستگي ندارد، گفت: در کشوري چون ايران با مباني اعتقادي‌اش، کساني که متولد اين انقلاب هستند يا هويت اساسي آنها از اين انقلاب گرفته شده، اتصال و ارتباط با تحولات در کشور تا آخر عمر همراه آنهاست.
وزير امور خارجه سابق کشورمان در پاسخ به برخي اخبار مطرح شده مبني بر برنامه‌ريزي‌اش براي آينده سياسي، اظهار داشت: آينده سياسي ما در گرو آينده سياسي انقلاب است. نميتوان گفت برنامه‌ريزي؛ اما ارتباطات، اتصالات و فعاليت‌ها در رابطه با انقلاب است و بحث شخص نيست. ما نبايد از اين مجموعه حرکت نظام دور باشيم.
وي در خصوص اخبار مطرح شده مبني بر مسئوليت‌هاي جديدش، نيز گفت: از مسئوليت خبري ندارم، ولي در خصوص اينکه تحرک و فعاليت سياسي داشته باشيم، قاعدتاً جامعه ايراني از با نشاط‌ترين جوامع جهان بخصوص بعد از پيروزي انقلاب اسلامي است و ما بايد در اين نشاط حضور داشته باشيم.
* روايت متکي از سلام و عليکش با هيلاري کلينتون
وزير امور خارجه سابق کشورمان در پاسخ به اين سؤال که آيا شما در منامه پاسخ سلام خانم هيلاري کلينتون وزير خارجه آمريکا را داديد يا خير؟ با بيان اينکه جواب سلام واجب است، اظهار داشت: ايشان سلام کرد و من هم پاسخ دادم.
متکي در توضيح بيشتر گفت: مسئولان بحرين مراسم شامي را تدارک ديده بودند و مهمانان خارجي نيز حضور داشتند. زماني ما وارد شديم سر جايمان نشستيم و امکان گپ و گفت‌وگو با دوستاني که در آن جلسه حضور داشتند، نبود. در پايان جلسه هنگامي که با وزرا و برخي مسئولان کشورها حال و احوال کرديم ايشان نيز بخشي از اين مجموعه بود زماني ما به آن نزديکي رسيديم ايشان سلام کردند و ما هم جواب داديم.
* سلام و عليک رسمي با آمريکايي‌ها فاصله زيادي وجود دارد
وي در خصوص اخبار مطرح شده بود مبني بر کم محلي متکي به کلينتون نيز با اشاره به اظهارات قبلي‌اش در اين باره يادآور شد: سلام و عليک يک زمان در حد انجام تکليف است و يک زمان مدخل و ورودي است براي گپ‌هاي بعد از سلام و عليک که اين مورد دوم سلام و عليک رسمي است. من در مصاحبه‌اي نيز گفتم که تا سلام و عليک رسمي با آمريکايي‌ها فاصله زيادي وجود دارد.
* موضوعات بين ايران و آمريکا سهل و ساده نبود
مجري خطاب به متکي گفت رايس و کلينتون وزراي خارجه آمريکا در طي مدتي که شما عهده‌دار وزارت خارجه بوديد سعي ميکردند با رفتارهاي خاص خودشان نظر شما را به عنوان نماينده جمهوري اسلامي جلب و شما را به عکس العمل وا دارند، که وزير خارجه سابق در اين باره گفت: آمريکايي‌ها بعد از پيروزي انقلاب اسلامي سعي ميکردند از همه ظرفيت‌ها در برخورد با ايران استفاده کنند که از جمله اين ظرفيت‌ها تهديد، تبليغات و هجمه‌هاي رسانه‌اي عليه ايران، موضع‌گيري عليه کشورمان در سازمان‌هاي بين‌المللي و ديگر جاها بود. البته نزديک سيستمي و نزديکي با افراد را نيز در برنامه داشتند و مطرح ميکردند که ما مي‌خواهيم با ايران گفت‌وگو کنيم و به ايران نزديک شويم.
متکي با بيان اينکه موضوعات بين ايران و آمريکا موضوعات سهل و ساده‌اي نبود و از نوع حوادث گذرايي نبود که بين دو کشور ايجاد شده و بعد هم خيلي راحت رفع شود، اظهار داشت: آمريکا در حالي مدعي آمادگي براي مذاکره با ايران بود که از هيچ کوششي عليه ايران دريغ نمي‌کرد و نشان مي‌داد که يک حرکت منافقانه است.
* آمريکا به تصحيح گذشته‌ها بپردازد
وزير خارجه سابق تصريح کرد: آمريکايي‌ها بايد روندي را که عليه ايران داشتند متوقف ميکردند و به تصحيح گذشته‌ها اقدام ميکردند تا يک زمينه عملي ايجاد کنند و بعد اين تقاضا را داشته باشند که بخواهند گفت‌وگويي را انجام دهند.
وي تنها موردي که ايران با توجه به بحران در منطقه و خواست مقامات عراقي و با رويکرد کاملاً روشن با آمريکا مذاکره کرد را موضوع عراق عنوان کرد.
* پارادوکسي که غرب در آن گير کرده است
مجري برنامه با اشاره به دخالت‌هاي آشکار و پنهان غرب و بخصوص آمريکا در فتنه 88 از وزير خارجه سابق پرسيد آيا در گفت‌وگوها با شما احساس پشيماني و ابراز شرمندگي ديده مي‌شد؟ که وي اظهار داشت: غرب در يک پارادوکسي نسبت به انقلاب اسلامي گير کرده است. غرب از يک سو شعار دموکراسي و احترام به نظرات ملت‌ها و حق آنها در تعيين سرنوشتشان، حکومت دلخواهشان و ... را از دوران رنسانس سر داد و ليبرال دموکراسي بر اين اساس شکل گرفت. گمان آنها بر اين بود که اگر اين شعارها را سر بدهند، آنچه که در دنيا جا مي‌افتد حکومت‌هاي مبتني بر چارچوب فکري آنهاست.
وي با بيان اينکه دهه‌هاي پاياني قرن گذشته نهضت عظيم امام (ره) در جهان اتفاق افتاد که دو عرصه بسيار مهم را تحت تأثير قرار داد، اظهار داشت: عرصه نخست حضور و ورود دين و دين باوري در امر حکمراني بود - چيزي که آنها گمان ميکردند بعد از جنگ‌هاي صليبي و دوران حکومت کليسا پرونده آن را در حکمراني کشورها بسته‌اند - و عرصه دوم مشارکت واقعي مردم توأم با نظارت آنها بر حکمرانان و حکومت بود - يعني يک مردمسالاري ديني که مردم از منظر تکليف ديني مشارکت کنند و از منظر ديني و اعتقاد و تکليف ديني در امور مشارکت کرده، نقد کنند و راي بدهند يا ندهند.
متکي ادامه داد: غرب چند سال است که اين عرصه‌ها را تجربه کرد و معمولا ترفندهاي آنها در برخورد روشن است.
به گفته وي غربي‌ها در برخورد با نهضت‌هاي اجتماعي که مطلوبشان نباشد سعي مي‌کنند از پيروزي آن نهضت جلوگيري کنند و اگر موفق نشوند سياست مهار را در پيش مي‌گيرند.
متکي با بيان اينکه در قبال انقلاب اسلامي سياست مهار را در پيش گرفتند، خاطرنشان کرد: 30 سال است اين سياست، با هدف اوليه براندازي در دستور کار غرب بوده است. آنها ديدند که درصد ميزان مشارکت مردم ايران در رخدادهاي سياسي و اجتماعي کشورشان نسبت به آنها بسيار بيشتر است. در حالي که مردم ايران در انتخابات سال گذشته مشارکت 85 درصدي داشتند، برخي از کشورهاي اروپايي در انتخابات پارلمان اروپا کمتر از 25 درصد مشارکت داشتند.
وي با بيان اينکه مردم ايران نمرات و رکوردهاي بالايي را به نام خود ثبت کردند، اظهار داشت: غرب در شرايطي است که چون حتماً مقيد است واقعيت جاري را کتمان کند در عملکرد دچار مشکل مي‌شود. اولين ملاقات من بعد از انتخابات دوره دهم رياست جمهوري با وزير خارجه سوئد به عنوان رئيس اتحاديه اروپا در استانبول بود که نسبت به وزراي خارجه اروپايي فرد نسبتاً منصفي هم هست. ما بحث شفاف و روشني داشتيم؛ من گفتم شما در چهار سال گذشته سياستي را در قبال ايران در پيش گرفتيد، الان يک دوره جديد چهار ساله است، مي‌‌توانيد ادامه دهيد و يا مي‌‌توانيد تجديدنظر کنيد. اگر بخواهيد تجديدنظر کنيد ما حاضريم کمک کنيم.
* غرب به ته خط رسيده است
متکي با ذکر اين نکته که غرب در منطق قطعاً و در ابزارهاي ديگر يعني ابزارهاي تبليغاتي و تهديداتي به ته خط رسيده است، گفت: غربي‌ها در طول 30 سال گذشته حرکتي را عليه جمهوري اسلامي ايران به طور مداوم داشتند و مباني آن براي ما روشن و شناخته شده است و ما سعي مي‌کنيم آنها را با واقعيات آشنا کنيم.
* اروپا در يک به هم ريختگي ذهني قرار دارد
وزير خارجه سابق ادامه داد: برخي از کشورهاي غربي را نميتوان در اعداد آمريکا قرار داد چون اروپا در يک وضعيت انفعالي در قبال آمريکا قرار دارد. اروپايي‌ها در 9 سال اخير سياست خارجي نداشتند و از آنچه که در کاخ سفيد مي‌گذشت پيروي ميکردند و الان در يک دوره از به هم ريختگي ذهني قرار دارند که مسائل کنوني در خاورميانه، وضعيت آنها را با مشکل جدي مواجه کرده است.
وي در پاسخ به اين سؤال که آيا اروپايي‌ها به روي خودشان مي‌آورند که سياست خارجي ندارند و پيرو آمريکا هستند؟ گفت: زماني که در گفت‌وگوها اين استدلال‌ها براي آنها مطرح مي‌شود، رد نمي‌کنند؛ البته پذيرش آن قدري سخت است.
