به گزارش مشرق، رسانههای مکتوب همواره نقش عمدهای در هدایت افکار عمومی و جریان سازی رسانهای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامهها، جایگاه ویژهای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامههای متعلق به جریان اصلاحطلب میپردازد.
روزنامه های اصلاح طلب که از هفته گذشته با فضاسازی رسانه ای گسترده «اصرار» به دیدار حجت الاسلام روحانی با همتای آمریکایی خود داشتند پس از «انکار» این دیدار از سوی حسن روحانی به اغما فرو رفتند و با چرخشی تمرکز خبری خود را به دیدار حسن روحانی و کامرون معطوف ساختند. روزنامه های اصلاح طلب در مسائل داخلی به دریافت مجوز حزب از سوی اعضای جبهه پایداری و تناقضات گفتاری و گفتمانی آنان در بدو تشکیل با مقطع کنونی مبنی بر این که فعالیت سیاسی آنان قدرت محور و حزب محور نیست،تمرکز داشتند.
1.روزنامه مردم سالاری
ارگان رسمی حزب مردم سالاری چهارشنبه را با تیتر« دستیابی به توافق هسته ای به نفع همه است» به بازتاب سخنان وزیر امور خارجه انگلیس در دیدار با ظریف پرداخت؛ این روزنامه در ادامه به اولین دیدار سران ایران و انگلیس پس از 36 سال پرداخت و به نقل از رویترز نوشت « انتظار ميرود کامرون در ديدار با روحاني از وي درخواست کند تهران حمايت از بشار اسد رئيسجمهور سوريه را متوقف کند؛ به وي بگويد توليد سلاح هسته اي اقدامي غيرقابل پذيرش است و او را به مشارکت بينالمللي در مقابل گروه دولت اسلامي (داعش) فرابخواند. روابط ايران و بريتانيا از زمان انتخاب حسن روحاني به عنوان رئيسجمهور ايران در بهار سال گذشته تاکنون روبه بهبود گذاشته است. چند ماه پيش از اين هم بريتانيا از قصد خود براي بازگشايي سفارتش در تهران خبر داد. پيش بيني ميشود کامرون در سفر به نيويورک، با باراک اوباما رئيسجمهور آمريکا نيز با موضوع امکان مشارکت لندن در حملات هوايي عليه داعش در سوريه و عراق ديدار و گفتوگو کند. روابط ايران و بريتانيا در آذرماه 1380 به دنبال حمله افرادي به سفارت بريتانيا در تهران، قطع شد اما در آبان ماه 1392 دو کشور با ازسرگيري روابط موافقت کردند.»
2.روزنامه ابتکار
روزنامه ابتکار با تیتر یک «احتمال حضور سران در مذاکرات هسته ای » به انعکاس حضور احتمالی حسن روحانی در مذاکرات هسته ای پرداخته است، این روزنامه در ادامه نوشت نوشت « تب مذاکرات هسته اي ايران و 1+5 با خبر احتمال پيوستن حسن روحاني به مذاکرات بالا گرفته است. در حالي که دور هفتم مذاکرات هسته اي، همزمان با نشست ساليانه مجمع عمومي سازمان ملل متحد در نيويورک در جريان است؛ برخي منابع مدعي اعلام آمادگي حسن روحاني رئيس جمهوري ايران براي شرکت در مذاکرات هسته اي شدند. در صورت حضور روحاني در مذاکرات هسته اي، گفتگوها در سطح سران برگزار خواهد شد و احتمالا دو رئيس جمهور ايران و آمريکا رو در روي يکديگر قرار خواهند گرفت. در اين ميان، خبرگزاري رويترز از اعلام آمادگي اوباما براي ديدار با روحاني خبر داده است اما اعلام داشته که تصميم گيري با ايران است.»
· روحانی و آرزوهای نیویورکی ما
آيت قيصربيگي در سرمقاله امروز روزنامه ابتکار با عنوان « روحاني، نيويورک و اعتدال » به تحلیل سفر حجت الاسلام روحانی به نیویورک پرداخته است و سپس درباره پیام رئیس جمهور به جهانیان نوشت« با توجه به شرايط کنوني منطقه خاورميانه و جهان شايد دکتر حسن روحاني در سازمان ملل منادي اين پيام راهبردي باشد؛ صلح و اعتدال براي همه”آري” جنگ و افراطي گري”نه”. واقعيت آن است که خشونت و افراطي گري در هرجايي از دنيا، در هر زماني و توسط هرکسي محکوم و مذموم است. بطور کلي سياستهاي جمهوري اسلامي ايران و بطور اخص راهبردهاي دولت تدبير و اميد همواره در راستاي صلح و اعتدال در داخل و خارج از کشور ترسيم است. اعتدال درواقع ميتواند لنگرگاه ثبات و تعادل در جهان پرتلاطم امروز بشمار آيد. پرواضح است که اگر کشورهاي جهان بخواهند درسياستهاي خود جانب اعتدال را نگاه دارند ديگر شاهد افراطي گريهاي مرسوم نخواهيم شد. معمولا درمان هر دردي نيازمند تشخيصي درست در پيدا کردن علت و ريشه آن درد است.»
· لغو سخنرانی ها آغاز شد
روزنامه ابتکار به لغو سخنرانی جواد اطاعت در ورامین واکنش نشان داده است، این روزنامه در صفحه سیاسی خود نوشت « جريان تندرو با تعريف يک دايره فرضي با قطر بسيار کم؛ تصميم دارد هر گونه سخنراني جريانهاي غير همسو را با حربه فشار لغو ميکند.اصلاح طلبان ميگويند رويکرد انفعالي در مقابل اين فشار براي دولتي که بخش مهمي از سبد رايش با راي اصلاح طلبان و همچنين مخالفان تندرويهاي دولت قبل پر شده است؛ در بلند مدت پيامدهاي خوبي به همراه نخواهد داشت چرا که در واقع محروميت فعاليت براي بخش مهمي از سبد راي دولت محسوب ميشود.فهرستي از لغو يا برهم زدن سخنرانيهاي مختلف که در يک سال اخير تاکنون توسط نيروهاي خودسر اتفاق افتاده است، مشخص ميکند که تندروها پس از يک استراحت دو ماهه در تير و مرداد بارديگر از شهريور ماه فعاليت و فشار خود براي لغو سخنرانيهاي جريانهاي غير همسو را از سر گرفته اند.»
3. روزنامه شرق
روزنامه شرق چهارشنبه را با تیتر« دیدار تاریخی روحانی و کامرون» آغاز نمود؛صادق زیباکلام در صفحه اول این روزنامه با سرمقاله «مورد عجیب روحانی- کامرون» به اولین دیدار سران ایران و انگلیس پس از 35 سال پرداخت و نوشت « اگر زمینههای توافق تهران و واشنگتن فراهم نشده بود، در عمل، غیرممکن میشد که بلندپایهترین مقام کشور انگلستان با رییسجمهور ایران دیدار و گفتوگو میکرد. البته، ممکن است برخی از مخالفان تنشزدایی ایران و ایالاتمتحده، ما را متهم کنند که به ملاقات نخستوزیر انگلستان و رییسجمهور ایران، بیش از حد، خوشبین شدهایم. آنان تلاش خواهند کرد تا هرطور شده بر موانع ملاقات احتمالی «اوباما» و روحانی بیفزایند. . اما مساله، نه ذوقزدگی است نه باور به این مساله که تنشزدایی با آمریکا همه مشکلات ما را یکشبه حل خواهد کرد.» این استاد دانشگاه تهران از دیدار روحانی – کامرون زمزمه دیدار با رئیس جمهور آمریکا را نیز برداشت می کند و در این مورد نوشت « ملاقات «دیوید کامرون» و حسن روحانی به معنای سبزشدن چراغ مناسبات تهران و واشنگتن نیز خواهد بود. از شکفتن یک گل، البته که بهار نمیشود اما شکفتن یک گل، دستکم طلیعه پایان زمستان روابط میتواند باشد. اگر تا این حد هم خوشبینانه نخواسته باشیم به موضوع نگاه کنیم، پیام ملاقات این دو مسوول ارشد دو کشور، تقویت احتمال دیدار اوباما و روحانی است. هرچند، برای وقوع چنین دیداری، نباید از تاثیرگذاری متغیرهای دیگر هم غافل ماند.»
· اصرار از آمریکا ، انکار از روحانی
مهدی قدیمی در صفحه سیاسی روزنامه شرق از گمانهزنیها درباره دیدار احتمالی روحانی و «اوباما» در نیویورک خبر داد و همچنین درباره اصرار مقامات آمریکایی نوشت« «الن ایر» سخنگوی فارسیزبان وزارت امورخارجه آمریکا در اینباره به «خبرآنلاین» گفت: «تا بهحال قرار نشده که با هم دیداری داشته باشند. اما مکالمه تلفنی سال پیش بین آنها نشانگر آن است که بهطور اصولی آقای «اوباما» آمادگی تعامل مستقیم با جناب آقای دکتر روحانی را دارد، پس تا اندازهای بستگی به میل جناب آقای دکتر روحانی دارد.» این سخنان درحالی بیان می شودکه حجت الاسلام روحانی در دیدار با مدیران رسانه های آمریکا عدم برنامه ریزی برای دیدار با اوباما اعلام کرده بود.
· پایداری «حزب» شد
مهسا جزینی در صفحه سیاسی این روزنامه به بررسی اعطای مجوز «حزب» به «جبهه پایداری» پرداخت و نوشت « «پایداری»ها، قرار نبود «حزب» شوند و همان اوایل شکلگیری خود هم به دفعات بر«جبهه»بودن فعالیت خود تاکید داشتند. این، خواسته آیتالله مصباح هم بود که بارها در آرایش از مذمت تحزب سخن گفته بود و خواستهاش هم از «پایداری»ها در نخستین همایش اعلام حضورشان همین بود که «جبهه»بمانند. آنها، عدهای از اصولگرایان و اعضای پیشین دولت احمدینژاد بودند که در سال 90 با حلقهزدن بهدور آیتالله مصباحیزدی، «جبهه پایداری» را تشکیل دادند. آنها خود را در مقایسه با دیگر اصولگرایان، اصولگرای واقعی و اصیل میدانستند. در انتخابات سال 92 ابتدا، کامران باقریلنکرانی را نامزد انتخابات ریاستجمهوری کردند اما بعد از انصراف او، سعید جلیلی بهجایش نشست. رای چهارمیلیونی سعید جلیلی در نهایت نشاندهنده وضعیت پایگاه اجتماعی حامیان این «جبهه» بود. تحلیلگران معتقدند رخدادی که مسیر «جبهه» را بهسوی «حزب» کج کرد، همین اتفاق، یعنی ناکامی در انتخابات ریاستجمهوری سال 92 بود. آنها بهدنبال انتخاب «اصلح» بودند و میگفتند نگاهشان به انتخابات برد و باختی نیست. برای همین هم حاضر به ائتلاف با دیگر اصولگرایان نشدند. تجربه ناکامی، اما، گویا باعث شده آنها کمی از ایدههای گذشته عدول کنند و یکقدم به بازی سیاست نزدیکتر شدهاند. تحزب از ملزومات تندادن به بازی سیاست در عصر مدرن است. اواخر سال گذشته بود که خبر رسید «جبهه پایداری» درخواست مجوز حزب کرده است.»
4. روزنامه اعتماد
روزنامه اعتماد شماره چهارشنبه خود را به تیتر « مقدمات دیدار با اوباما فراهم نیست»به بازتاب سخنرانی رییس جمهور در دیدار با مدیران رسانه های آمریکایی،اختصاص داد؛ مهشید ستوده در ادامه به توصیف اهمیت سفر رییس جمهور پرداخت و نوشت « ديدارهاي مهم، فشرده و جديد؛ ديدارهايي كه مقامات كشورهاي زيادي به آن دل خوش كردهاند. كليديترين ديدار اما ديدار رييسجمهور ايران با نخستوزير انگليس است؛ ديداري كه پس از 36 سال قرار است امروز انجام شود تا يخ 36 ساله روابط آب شود. روز گذشته حسن روحاني با نخست وزير ژاپن و روساي جمهور تركيه ، فرانسه و ونزوئلا ديدار كرد. ديدار روحاني با ديويد كامرون اما كليديترين ديدار او در نيويورك است. دبيركل سازمان ملل هم براي حسن روحاني ويژهبرنامه دارد. سرو مشروبات الكلي از ضيافت دبيركل سازمان ملل قرار است حذف شود تا مقامات ايراني عذري براي عدم حضور نداشته باشند. هواپيمايي كه امسال با آرم جمهوري اسلامي ايران در فرودگاه جانافكندي بر زمين نشست 100 سرنشين نداشت اما تعداد مقامات درخواستكننده براي ملاقات با مرد شماره يك اين هواپيما نزديك به همين عدد است. حسن روحاني امسال اما ديدارهايي مهم و فشرده دارد؛ ديدارهايي كه از لحاظ اهميتشان حتي سخنراني اصلي او در مجمع عمومي سازمان ملل را نيز تحتالشعاع قرار داده است و ديدارهاي جانبي مهمتر از متن اصلي سخنراني او شدهاند. ديدار با نخستوزير انگليس اما مهمترين ديدار حسن روحاني است. نخستين روز سفر روحاني اما با ديدارهاي مهمي عجين شد؛ ديدار با ديويد كامرون نخستوزير انگليس و احتمال حضور در ضيافتي كه سالهاست مقامات ايراني در آن حضور پيدا نكردهاند اما امسال شرايط حضورشان مهيا شده است هم از ديگر برنامههاست.»
· آقاي احمدينژاد براي انتخابات مجلس و رياستجمهوري آينده هيچ برنامهيي ندارد
روزنامه اعتماد در صفحه احزاب خود به ارزیابی مناسبات میان محمود احمدی نژاد و اصولگرایان در مقطع کنونی و احتمال حضور محمود احمدی نژاد در انتخابات ریاست جمهوری 1396میپردازد؛ این روزنامه در گفت و گو با حمید رضا ترقی از اعضای برجسته حزب موتلفه اسلامی نوشت« ترقي در پاسخ به پرسشي در مورد امكان ائتلاف مجدد احمدينژاد و اصولگرايان گفت: اصولگرايان ديگر كاري با احمدينژاد ندارند و البته ارتباطي هم با ايشان ندارند، در واقع طيف اصولگرا از احمدينژاد عبور كردهاند.» و از سوی دیگر در گفت و گو با عبدالرضا داوری از نزدیکان رئیس جمهور سابق بیان داشت « آقاي احمدينژاد براي انتخابات مجلس و رياستجمهوري آينده هيچ برنامهيي ندارد ايشان اهداف و برنامه خود را به راهاندازي دانشگاه ايرانيان معطوف كرده است هرچند كه اين دانشگاه هم ازسوي دولت جديد به چالش كشيده شده است.»
5. روزنامه آرمان
این روزنامه اصلاح طلب با تیترهای اصلی «بازی بزرگان در نیویورک» و «احتمال توافق بسیار جدی است» رهسپار کیوسک مطبوعات کشور شد.
· حکم شورای امنیت برای هاشمی رفسنجانی؟
روزنامه آرمان در صفحه سیاسی خود به واکنش نسبت به سخنان کریمی قدوسی نماینده مشهد در مجلس پرداخت و نوشت« " چیزی که به صراحت آن زمان و حتی اکنون نیز گفته می شود این است که تا زمانی که این افراد بر روی مواضع خود هستند و آن حادثه را مساله پیش پاافتاده ای می دانند هیچ گونه اظهار پشیمانی از هیچ یک از چهار نفر سران فتنه یعنی آقای هاشمی،آقای موسوی، آقای کروبی و آقای خاتمی دیده نشده است. درحالی که آن حادثه یک حادثه معمولی نبوده است" . منظور از آن زمان اتفاقات سال 88 است اما چه کسی می گوید که «شورای عالی امنیت ملی با رای قوه قضائیه برای سران فتنه که 4 نفر بودند، تصمیماتی گرفت» و سپس به پنجره یعنی هفته نامه ای که مدیرمسئول آن علیرضا زاکانی است، اظهار می دارد:«2نفر از این افراد حبس خانگی شدند و آقای خاتمی هم ممنوع السفر شد و نمی تواند سخنران همایش م منبر باشد و در دیدارهای رسمی جمهوری اسلامی هم نمی تواند شرکت کند» به طور قطع چنین اطلاعاتی باید از سوی اعضای شورای عالی امنیت ملی کشور اعلام شود. مشخص نیست چه مدت است که نمایندگان هم رخصت انتشار اخبار شورای عالی امنیت ملی به سطح رسانه ها و محافل سیاسی را دریافت کرده اند.»
6.روزنامه ایران
روزنامه دولتی ایران با تیتر اصلی «مذاکرات نیویورک تعیین کننده خواهد بود» میهمان نگاه خوانندگانش بود.این روزنامه در سرمقاله خود به قلم آفرین چیت ساز اول به تغییر نگاه جهانیان نسبت به ایران پس از سفر رییس جمهور به نیویورک پرداخته است و نوشت « دور از انتظار نبود که روحانی و دیپلماتهایش با همه توان در این میدان رقابت حضور یابند چرا که برای تغییر برداشتها و تصورات تیره غرب از ایران، تریبونی مؤثرتر از نیویورک و اجلاس سازمان ملل نیست. او و وزیر خارجهاش این روزها و شبها همه ساعتهای خویش را به مصاحبه و گفتوگو میگذرانند. در نگاه روحانی و همکارانش، منشأ بحران ایران و غرب، یک سوء تفاهم و بدبینی است و عبور از این ورطه اختلاف و سوء تفاهم، در گرو بهرهگیری از فرصتها و بهکارگیری دیپلماسی فعال و هوشمند است.»
7. روزنامه آفتاب یزد
روزنامه آفتاب یزد با تیتر« دیدار تاریخی در المپیک سیاسی» که به رخداد حضور رئیس جمهور در سازمان ملل و دیدارهای ایشان با سران کشورهای دیگر اشاره دارد، میهمان نگاه خوانندگانش است. این روزنامه در سرمقاله خود با قلم سید علیرضا کریمی به تحلیل انتخابات هیئت نظارت بر مطبوعات و صدا و سیما در بهارستان می پردازد و درصدد است که به این سوال که آیا بایستی از انتخابات دیروز نتیجه گرفت که طیف پایداری در مجلس از نفس افتاده و حامیان لاریجانی مجددا ابتکار عمل را در دست گرفته اند، پاسخ دهد؛ این روزنامه نگار سپس نوشت«به نظر صاحب این قلم نبایستی رای دیروز، دولت و حامیان آن را دچار گمراهی و تحلیل استباه نماید. به نظر می رسد با توجه به اینکه این مجلس رفتاری بی ثبات و ژله ای دارد نمی توان از رای دیروز به یک نتیجه گیری مشخص رسید» و سپس افزود «به نظر نگارنده ممکن است اگرهمین فردا یکی از وزرای روحانی استیضاح شود و مجددا توسط مجلس و همین نمایندگانی که دیروز به رسایی رای ندادند برکنار شود. مع الوصف بهتر است در برابر این مجلس هوشیار بود و تفسیرهای سطحی دراین باره ارائه نداد.»