گروه بین‌الملل مشرق- برای مخاطبان گزارشهای تحولات سوریه، از سه زمینه متفاوت گزارش‌هایی رسیده است که مطالعه آنها را به علاقه‌مندان "تحولات در صحنه" سوریه توصیه می‌کنیم؛ تحولات میدانی جبهه «القلمون»، تحولات میدانی جبهه «دمشق و حاشیه آن»، بررسی روند پیوستن ترکیه به «ائتلاف علیه داعش» رئوس گزارش امروز ما را تشکیل می دهد. با ما همراه باشید.این گزارش حاوی تصاویری است که شاید مناسب برخی افراد نباشد.
تحولات میدانی جبهه القلمون (مناطق مرزی سوریه با لبنان)
کمتر از یک سال پیش درگیریهای وسیع در منطقه القلمون (مرز سوریه با لبنان) با حمله گروه تروریستی "جبهه النصره" به شهرک تاریخی "معلولا" و سپس عقب نشینی فوری از این منطقه آغاز شد. در روزهای اخیر و در پی بازگشت و تشدید فعالیتهای گروههای تروریستی مانند "داعش" و النصره" در مناطق مرزی سوریه با لبنان، زمزمه های فتح مجدد باب درگیریها میان ارتش سوریه و حزب الله با تروریستها به گوش می رسد.
زمستان سال گذشته ارتش سوریه با پشتیبانی رزمندگان مقاومت اسلامی لبنان (حزب الله) عملیات وسیعی را برای پاکسازی مناطق مختلف "القلمون" به مورد اجرا گذاشت که منجر به پاکسازی بیش از 90 درصد این مناطق از حضور و فعالیتهای تروریستهای تکفیری لانه کرده در آن شد. طی این عملیات شهرها، دشتها و کوههای این منطقه یکی پس از دیگری به تصرف رزمندگان ارتش و حزب الله درآمده و صدها نفر از تروریستها در شهرهای یبرود، رنکوس، فلیطه، راس العین، راس المعره، جراجیر و معلولا به هلاکت رسیده و هزاران تن نیز مجروح و اسیر و باقیمانده آنها به مناطق زبدانی (نقطه صفر مرزی سوریه با لبنان)، شهرک لبنانی طفیل و شهرک لبنانی عرسال گریختند.
با فرار تروریستها از مناطق یادشده، ساکنان این مناطق که از خانه و کاشانه خود آواره شده بودند، به شهر و دیارشان بازگشته و آرامش نسبی در مناطق آزاد شده برقرار شد.
نقشه کامل منطقه القلمون، مناطق تردد و استقرار پراکنده تروریستها در ماههای اخیر با رنگ قرمز مشخص شده است.
در سه ماه گذشته و همزمان با تشدید فشارهای عملیاتهای نظامی ارتش سوریه در مناطق مختلف شهر دمشق با نام "عملیات سپر پایتخت" که منجر به تلفات بسیار سنگینی به تروریستهای تکفیری در استان دمشق شده است بخشی از نیروهای این گروهها از مناطق مختلف دمشق و حاشیه دمشق به القلمون منتقل شده و به باقیمانده تروریستهایی که از معارک سال گذشته در همین منطقه جان به در برده بودند پیوسته اند. با تجمیع این نیروها و گسیل محموله های جدید تسلیحات از مرز لبنان که با هدایت و پشتیبانی مستقیم جریان مزدور غرب در لبنان (14 مارس) صورت پذیرفت طراحی عملیات برای شعله ورکردن آتش جنگ در این منطقه در دستور کار تروریستها و حامیان تروریسم تکفیری در منطقه قرار گرفت.
دراین راستا درگیریها پراکنده ای میان تروریستهای النصره و داعش با رزمندگان حزب الله و ارتش لبنان و سوریه به وقوع پیوست. تمرکز درگیریها در مناطق جرود عرسال، اطراف شهرک الطفیل، عسال الورد و فلیطه، واقع در امتداد طول مرزی لبنان و سوریه قرار داشته است.
در دو ماه اخیر تروریستهای جبهه النصره حملات زمینی، موشکی و خمپاره ای به روستاها و شهرکهای نوار مرزی لبنان با سوریه را تشدید کرده و در مقابل رزمندگان حزب الله با تشدید اقدامات امنیتی در مناطق مرزی با سوریه با نصب دهها کمین بسیار موفق بر سر راه کاروانهای تدارکاتی، انتقال نیرو و تجهیزات تروریستها صدها نفر از آنها را به هلاکت رسانده و تجهیزاتشان را منهدم کرد. اما اوج اقدامات نظامی گروههای تروریستی تکفیری در هفته های اخیر، حمله سراسری به شهرک لبنانی "عرسال"، اشغال آن، حمله به مراکز ارتش و پلیس لبنان و به گروگان بردن سربازان و افسران لبنانی بوده است.
در پی عملیات فوق الذکر نیروهای ارتش لبنان واکنش نشان داده و برای اخراج تروریستها از منطقه اقدام به اجرای عملیات نظامی کرده اند که در گزارشهای پیشین به تفصیل در مورد جزییات این موضوع و سرنوشت نظامیان بوده شده سخن گفته شد.
درگیریهای تن به تن در کوههای القلمون
با عنایت به تحولات میدانی این منطقه در ماههای گذشته سوال مطرح شده این است که با عنایت به تلفات بسیار سنگین تروریستها در عملیات گسترده زمستان گذشته در بخش شرقی القلمون علت بازگشت و تجدید سازمان تروریستها این بار دربخش غربی این منطقه (عسال الورد، فلیطه و جرود عرسال) چیست؟
در این رابطه یک منبع میدانی ارتش سوریه به خبرنگار مشرق گفت که پس از سلسله عملیاتهای سال گذشته برای پاکسازی منطقه، شهرها و روستاهای القلمون دارای دو وضعیت هستند. یا تحت سیطره ارتش هستند و یا تحت پوشش آتش توپخانه ای و موشکی و ادوات نیروهای ارتش و حزب الله.
وی افزود که هدف تروریستها و حامیان آنها از تحرکات اخیر در این منطقه بازگشایی شاهراه اصلی امداد، پشتیبانی و قاچاق تسلیحات و تجهیزات نظامی و نیروی انسانی برای گروههای مسلح به داخل سوریه (مشابه وضعیت سال گذشته و پیش از عملیات بازپس گیری مناطق توسط ارتش) و همچنین گشودن امداد رسانی به تروریستهای تکفیری مستقر در غوطه شرقیه دمشق است که بیش از یک و نیم سال از محاصره آنها توسط نیروهای ارتش، دفاع وطنی و حزب الله سوریه و لبنان می گذرد و اخیرا با افزایش فشارهای نظامی در جوبر، بازپس گیری ملیحه و عدرا، درگیریهای شدید در عین ترما و مصالحه در محلات ناآرام بخشهای شمالی و جنوبی شهر دمشق (خلع سلاح گروههای مسلح) اوضاع بسیار نامناسبی داشته و امیدی به نجات خود ندارند.
حقیقت این موضوع که تحولات میدانی و نظامی در یک سال گذشته در جبهات مختلف در استان دمشق نشان می دهد که با گذشت زمان موجودیت گروههای تروریستی از هر شاخه و دسته ای اعم از داعش، النصره، ارتش آزاد و احرار الشام به خطر جدی افتاده است، موجب تغییرات و تحولات در جبهه آنها شده است. این تغییرات شامل تشکیل اتاق عملیات مشترک، ترک مخاصمه و جنگ ولو به ظاهر و مقطعی میان گروههای مختلف تروریستی فعال در دمشق، انجام عملیاتهای شبه انتحاری مانند عملیات حمله به محلات امن دمشق مانند "دخانیه، الزاهریه و المیدان" (با هدف ناامن سازی پایتخت و تمرکز زدایی از عملیات های ارتش سوریه) در هفته های گذشته خود را نمایان کرده است.
با درنظر گرفتن تمامی مسایل ذکر شده در تحلیل فوق، به نظر می رسد که در روزهای آینده باید شاهد تحولات میدانی و نظامی جدیدی در منطقه القلمون و تاثیر گذاری بحران جدید بر فضای سیاسی و امنیتی کشور لبنان نیز باشیم. امری که با توجه به واقعیت این موضوع که در روزهای اخیر مناطق سنی نشین شمال لبنان مانند عکار و طرابلس و شهرک عرسال شاهد تظاهراتهای مکرر در حمایت از گروههای تروریستی داعش و النصره بوده چندان دور از ذهن بنظر نمی رسد.
تظاهرات ساکنان و آوارگان سوری اطراف شهرک لبنانی عرسال در میدان مرکزی شهرک عرسال
روز گذشته با هوشیاری رزمندگان حزب الله، طرح عملیات بزرگ تروریستهای تکفیری از گروه "جبهه النصره" برای حمله به مراکز ارتش سوریه و حزب الله در محور "عسال الورد"– "جبه" شکست سختی خورد.
تحولات میدانی جبهه دمشق و حاشیه آن
در ادامه عملیات نظامی ارتش سوریه در منطقه "عدرا"، روز گذشته منطقه "عدرا البلد" به تصرف نیروهای ارتش سوریه درآمد. این درحالی است که دو روز پیش ارتش سوریه بخش کارگری این منطقه با نام "عدرا العمالیه" را نیز طی یک عملیات هجومی سریع به تصرف خود درآورده بود.
همچنین روز گذشته منطقه استراتژیک "تل کردی" که مشرف به شهر دوما و مزارع اطراف آن است نیز به تصرف نیروهای ارتش سوریه در آمده است. هم اکنون درگیریها میان نیروهای گارد ریاست جمهوری ارتش سوریه و تروریستهای تکفیری گروه ارتش اسلام در مناطق نشابیه، بلالیه و قاسمیه با هدف سیطره بر این مناطق و بسط سیطره ارتش در آنها با هدف اجرای عملیات هجوم به دوما ادامه دارد.
با تصرف شهرک عدرا البلد ارتش سوریه عملا بخش شمالی و شرقی شهر دوما معروف به پایتخت تروریستهای تکفیری غوطه شرقیه را به محاصره خود درآورده است.
صدها نفر از عناصر گروه تروریستی جبهه النصره و ارتش اسلام از منطقه به سوی دوما عقب نشینی کرده اند. زنگ خطر محاصره و حمله نهایی به شهر دوما به صدا درآمده و فضای ترس و وحشت بر کل تروریستهای تکفیری فعال در منطقه غوطه شرقیه حاکم شده است.
گفتنی است که شهر عدرا واقع در 25 کیلومتری شمال شرق دمشق از شرق به منطقه "الضمیر" و کوههای "ابوالعتا" در منطقه القلمون (مرز سوریه با لبنان) و از غرب به شهر دوما (در عمق غوطه شرقیه و یکی از بزرگترین مراکز تروریستهای تکفیری در استان دمشق) مرتبط می شود. این شهر با جمعیت حدود یک صدهزار نفر است که ساکنان آن را علویها، دروزیها، مسیحیان و اهل سنت تشکیل می دهند و یکی از بزرگترین مناطق آزاد تجاری– صنعتی دمشق تا پیش از اشغال توسط تروریستهای تکفیری محسوب می شد.
حدود 8 ماه پیش ترویستها شبانه از دوما به سمت این منطقه حرکت کرده و طی شبیخونی آن را به اشغال کامل خود درآورده بودند. طی این شبیخون، تروریستها با حمله به شهرک کارگری عدرا العمالیه که سه روز پیش به تصرف ارتش سوریه در آمد، جنایات فراوانی همچون ذبح و اعدام میدانی صدها نفر از کارگران و سکنه علوی مذهب این منطقه، تجاوز به زنان و دختران آنها، غارت منازل مردم و ربایش صدها نفر از ساکنان منطقه و انتقال آنها به شهر دوما کرده بودند.
گروههای تروریستی تکفیری النصره و ارتش اسلام با اشغال عدرا در زمستان پارسال فجیع ترین جنایات را در حق مردم بی گناه ساکن در منطقه مرتکب شده و تصاویر آن را با افتخار در فضای رسانه ای منتشر کرده بودند.
آوارگی بیش از 5000 نفر از مردم بی گناه منطقه کارگری عدرا در پی حملات تروریستها،ارتش سوریه با حضور درمنطقه ضمن درگیری با تروریستهای تکفیری اقدام به تخلیه مردم از کوهها و بیابانهای منطقه کرد.
منطقه عدرا با توجه به بافت خاص جغرافیایی و اجتماعی و صنعتی آن از چند نظر برای تروریستها حائز اهمیت فراوانی بود:
- اولا با توجه به موقعیت حساس جغرافیایی و نزدیکی اش به شهر دمشق از سمت شمال شرقی این شهر، امکان نفوذ و ناامن سازی و تکمیل حلقه محاصره پایتخت را به تروریستها از طریق حملات زمینی و یا حملات موشکی و توپخانه ای می داد.
- دوم اینکه با توجه به موقعیت و بافت صنعتی و وجود صدها کارخانه، ماشین آلات و انبارهای مملو از مواد اولیه مورد استفاده در صنایع خودروسازی، پتروشیمی و مصالح ساختمانی تروریستها با اشغال عدرا، آن را به یکی از بزرگترین مراکز تولید بمب، موشک، مین و مواد منفجره تبدیل کرده بودند.
با توجه به موضوعات ذکر شده، می توان تجدید فعالیتهای نظامی و تروریستی گروههای تکفیری بین المللی در منطقه مرزی لبنان با سوریه مانند شهرک های لبنانی "طفیل، عرسال، عسال الورد" و سایر مناطق کوهستانی اطراف آنها را باهدف گشایش مجدد این معبر بزرگ قاچاق تسلیحات و خط امدادی جدید برای تروریستهای تکفیری فعال در استان دمشق علی الخصوص حاشیه دمشق (جوبر، غوطه شرقیه و برخی محلات جنوبی دمشق)- که این روزها تحت فشارهای عملیات نظامی و محاصره ارتش مجبور به پذیرش خلع سلاح و طرح آشتی ملی شده اند یا در انتظار حملات ارتش به منظور پاکسازی مناطق مزبور هستند- دانست.
مسیر حمله ارتش سوریه به تل کردی و شهر دوما بر روی نقشه با خط به رنگ قرمز مشخص شده است.
تصاویری از عملیات ارتش سوریه در منطقه عدر البلد واقع در شمال شرقی شهر دمشق
نمونه شبکه تونلها و کانالهای بسیار وسیع و بزرگ که توسط تروریستهای تکفیری النصره و ارتش اسلام برای تردد در بخشهای مختلف عدرا حفر و مورد استفاده قرار داشته است.
بازدید محمد شعار، وزیر کشور سوریه از مناطق آزاد شده عدرا البلد
ویدئوی آزادسازی اداره آب و فاضلاب عدار البلد
آزادسازی مقام حجر بن عدی صحابه پیامبر و امیرالمؤمنین(ع)
در عملیات روز گذشته ارتش سوریه که منجر به آزادسازی منطقه عدراالبلد از لوث وجود تروریستهای تکفیری شد، مقام حجربن عدی صحابی پیامبر اسلام و امیر المومنین علی (ع) نیز آزاد شد. سال گذشته ترویستهای تکفیری با حمله به مزار این صحابی جلیل القدر مزار وی را نبش قبر نموده و پیکرش را به مکان نامعلومی انتقال داده اند. این جنایت تروریستها با محکومیت سراسر جهان اسلام مواجه شد.
تصاویر مزار حجر بن عدی پس از آزادی از چنگال تروریستهای تکفیری
گزارش المنار لبنان از مزار حجر بن عدی پس از آزادسازی عدراالبلد
تشدید درگیریها در دخانیه و انتشار اخباری از آزاد سازی آن بدست ارتش سوریه
درگیریهای خانه به خانه در منطقه دخانیه دمشق در دو روز اخیر وارد شدید ترین شکل خود شده است. ارتش سوریه با پشتیبانی نیروهای تیپ فاطمیون و رزمندگان حزب الله برای پاکسازی منطقه تلاش می کند. برخی منابع خبری از آزادسازی بخشهای بزرگ و مهمی از منطقه دخانیه توسط نیروهای جبهه خودی خبر داده اند. یک منبع نزدیک به ارتش سوریه صبح یکشنبه با تکذیب اخباری مبنی بر تصرف کامل این منطقه به خبرنگار ما گفت که پاکسازی منطقه از حضور تروریستها باتوجه به نصب صدها تله انفجاری و مین و بافت ویژه منطقه تا دو روز آینده ادامه خواهد داشت.
تحولات میدانی جبهه عین عرب یا کوبانی
چاقوی داعش نزدیک گردن کردهای سوریه
با گذشت زمان اوضاع میدانی در منطقه عین عرب (کوبانی) رو به وخامت هر چه تمامتر می رود. گروه تروریستی داعش در روزهای اخیر بر شدت حملات خود برای تصرف این شهر کردنشین نزدیک به مرز کشور ترکیه (حامی اصلی داعش) افزوده و طبق آخرین گزارشهای میدانی از شرق به 20 کیلومتری، از جنوب به 15 کیلومتری و از غرب به 15 کیلومتری شهر رسیده است.
صدای گلوله و خمپاره در برخی محلات جنوبی و شرقی و غربی شهر عین عرب (کوبانی) به گوش می رسد. کمیته دفاع مردمی کردهای سوریه موسوم به (وای پی جی) به سختی تلاش دارند تا از ورود داعش به شهر و سقوط آن جلوگیری کنند. در مقابل گروه داعش با تشدید حملات، تصرف و استقرار در تپه ها و ارتفاعات اطراف عین عرب، شهر را تحت آتش باری سلاحهای سنگین و خمپاره قرار داده است. روز گذشته داعش محله معروف به رادیو کردستان واقع در جنوب شهر را به تصرف خود درآورده است.
نقشه عملیاتی و موقعیت استقرار واحدهای نظامی داعش و مدافعان کرد سوریه در شهر عین عرب
عبدالله نعمه و انور ادلبی دو تن از فرماندهان داعش که در درگیریها در اطراف عین هرب به هلاکت رسیده اند.
خالد الروسی از فرماندهان داعش که در نبردهای فرودگاه نظامی طبقه در استان رقه نیز حضور داشت در درگیریهای اطراف عین عرب به هلاکت رسید.
نیروی هوایی ارتش سوریه به طور مداوم مراکز استقرار و مواضع نظامی داعش را هدف حملات پی در پی هوایی قرار می دهد و سعی دارد تا با بمباران شدید منطقه از پیشروی نیروهای داعش جلوگیری کند.
به موازات درگیریها میان داعش و کردهای سوری در شهر عین عرب (کوبانی)، نقطه صفر مرزی ترکیه با سوریه شاهد تجمع بیش از 3 هزار کرد آواره از شهر عین عرب و همچنین تجمع برخی جوانان کرد ترکیه برای پیوستن به نیروهای مدافع کرد بومی شهر عین عرب بود.
دولت و ارتش ترکیه که در روزهای اخیر گزارشات مستندی از ارسال کمکهای تسلیحاتی، انتقال توپ و تانک برای داعش توسط آنها در فضای رسانه ای منتشر شده است با افزایش نیروهای نظامی و پلیس ضد شورش با آوارگان کرد در مرز با سوریه به شدت درگیر شده و به سوی برخی از آنها که قصد داشتند با تخریب سیم خاردار مرزی از مرز عبور کرده و به ترکیه پناه ببرند گلوله جنگی شلیک کرد که در اثر آن یک پیرمرد کرد کشته و دو نفر دیگر به شدت زخمی شده اند. سازمانهای حقوق بشر و امداد رسان نسبت به وقوع فاجعه انسانی در این منطقه هشدار داده اند.
درگیریهای عین عرب میان کردهای سوریه و داعش
همچنین روز گذشته صالح مسلم رییس یکی از احزاب کرد سوریه رسما دولت ترکیه را به همکاری با داعش برای نسل کشی کردهای سوریه متهم کرد و از افزایش کمکهای تسلیحاتی و اطلاعاتی دولت وارتش ترکیه به داعش در روزهای اخیر خبر داده است.بمباران مواضع داعش در اطراف عین عرب توسط جنگنده های ائتلاف
روز گذشته جنگنده های ائتلاف مبارزه با داعش به چند هدف نظامی گروه تروریستی داعش در اطراف شهر عین عرب واقع در شمال حلب حمله کردند. از تلفات و خسارات این حمله هیچ اطلاعات و آماری منتشر نشده است.
طرح منطقه پرواز ممنوع؛ آخرین تیر ترکش ترکیه برای سقوط دولت سوریه
همزمان با تشدید بحران در منطقه عین عرب، روز گذشته دولت آمریکا از بررسی پیش شرط ترکیه برای تعیین منطقه پرواز ممنوع در شمال سوریه خبر داد. گفتنی است دولت ترکیه در پی فشارهای بین المللی نسبت به نقش پررنگ این کشور در جنایات داعش در عراق و سوریه و لزوم همکاری و عضویت این کشور در ائتلاف ضد داعش به رهبری آمریکا، دو پیش شرط تعیین منطقه پرواز ممنوع در شمال سوریه و تغییر هدف ائتلاف از مبارزه با تروریسم داعش و النصره به ساقط کردن دولت سوریه را برای دولت آمریکا تعیین کرده است.
در این رابطه روزنامه آمریکایی روزنامه نیویورک تایمز گزارش کرد که در واکنش به تعیین پیش شرط های ترکیه، وزیر دفاع آمریکا و رییس ستاد مشترک این کشور روز جمعه گفتند دولت اوباما مسئله ایجاد یک منطقه پرواز ممنوع در شمال شرقی سوریه را برای محافظت غیر نظامیان از حملات هوایی دولت سوریه رد نمی کند. چاک هیگل گفت: «ما همه این احتمالات را بحث کرده ایم و به گفتگو درباره آنچه ترکیه باور دارد مورد نیاز است، ادامه می دهیم.»دمپسی، رییس ستاد مشترک آمریکا هم گفت:«ایجاد یک منطقه حفاظت شده یا پرواز ممنوع نیازمند از کار انداختن سیستم دفاع هوایی دولت سوریه از طریق بمباران هوایی آن خواهد بود.»
وی افزود می توان از نیروهای ترکیه برای کمک به ایجاد یک منطقه امن در سوریه استفاده کرد البته اگر جامعه بین الملل با آن موافقت کند.
ناظران سیاسی و نظامی معتقدند با توجه به نقش آشکار دولت ترکیه در آموزش و پشتیبانی تسلیحاتی و مالی و اعزام تروریستها به داخل سوریه و شکست کلیه طرحهای این کشور برای ساقط کردن دولت قانونی سوریه، پیشنهاد تعیین منطقه پرواز ممنوع و ترغیب ائتلاف مبارزه با داعش برای تغییر هدف به مبارزه با دولت قانونی ترکیه که خود بزرگترین دشمن و سد محکم در مقابل فعالیتهای گروه تروریستی داعش در سوریه به شمار می آید در واقع آخرین تیر ترکش ترکیه برای جلوگیری از هدر رفت سرمایه گذاریهای کلان بر روی تروریستها در سوریه و پیگیری اهداف منطقه ای خود از جمله احیای مجدد طرح موهوم "احیای امپراطوری عثمانی" و تسلط بر خاورمیانه است.
