عراق، لیبی، سوریه، ایران و روسیه چه چیز مشترکی دارند؟ آنها همه قربانی تجاوز آمریکایی- حمله نظامی یا تحریم اقتصادی- بودهاند. واشنگتن با استفاده از بهانههای اخلاقی مانند حفاظت از غیرنظامیان و ترویج دموکراسی به این کشورها حمله کرده است.
دلیل واقعی این اقدامات مسئلهای به نام پترودلار است. چیزی که آمریکا را با وجود ۱۷ تریلون دلار بدهی قادر ساخته تا به حرکت خود ادامه دهد. وجود دلارهای نفتی یکی از ارکان قدرت اقتصادی آمریکا است، چرا که این مسئله یک تقاضای مهم خارجی برای ارز آمریکایی ایجاد میکند و این به آمریکا اجازه میدهد بدهیهای زیادی را بدون آنکه متخلف شناخته شود داشتهباشد.
آغاز پترودلار
آنچه که دلار را منحصر به فرد کرده است این است که تقریبا از ابتدای دهه ۱۹۷۰ بدون هیچ استثنای قابل ذکری به عنوان تنها ارزی است که برای خرید و فروش نفت در بازار جهانی استفاده میشود.
در سال ۱۹۷۳ دولت ریچارد نیکسون مذاکرات با دولت عربستان سعودی را برای ایجاد آنچه از آن به عنوان سیستم بازیافت دلارهای نفتی یاد میکنیم، آغاز کرد و این شروعی برای پترودلار بود.
بر اساس این توافق، عربستان سعودی تنها نفت خود را به دلار آمریکایی میفروخت و بیشتر سود نفتی مازادش را در بانکها و بازار سرمایه ایالات متحده سرمایهگذاری میکرد. صندوق بینالمللی پول پس از آن از این پول برای تسهیل وام به وارد کنندگان نفت که با مشکلات افزایش قیمت نفت مواجه شده بودند استفاده کرد. پرداخت و بهره این وامها هم به دلار آمریکایی صورت میگرفت.
این قرارداد در سال ۱۹۷۴ در کمیسیون همکاریهای اقتصادی مشترک آمریکا – عربستان با حضور وزیر خارجه نیکسون هنری کسینجر رسمیت یافت. این سیستم در سال ۱۹۷۵ به بقیه اعضای اوپک گسترش یافت. این یک موفقیت بزرگ اقتصادی برای آمریکا بود و تا زمانی که جهان به نفت نیاز دارد، و تا زمانی که نفت تنها با دلار آمریکا به فروش میرسد، تقاضا برای دلار وجود خواهد داشت، و تقاضا آن چیزی است که به دلار ارزش میدهد.
قربانیان تهاجم آمریکا چگونه میخواستند تجارت با دلار را متوقف کنند؟
سیستم پترودلار تا سال ۲۰۰۰ زمانی که صدام رئیس جمهور سابق عراق تصمیم گرفت تا نفت خود را در عوض دلار به یورو بفروشد بدون تغییر باقی مانده بود. آمریکا برای حفظ ارزش دلار، در سال ۲۰۰۳ به عراق حمله کرد. و پس از تسلط بر میدانهای نفتی عراق، فروش نفت را به سرعت به حالت فروش با دلار برگرداند.
در فوریه سال ۲۰۰۹ معمر قذافی رهبر سابق لیبی به ریاست اتحادیه افریقا برگزیده شد. او بلافاصله تشکیل یک دولت متحد با پول واحد را پشنهاد کرد. این طبیعی است که پول واحد ارائه شده او را کشت.
در ماه مارس سال ۲۰۰۹ اتحادیه آفریقا بیانیهای را با عنوان «به سوی پول واحد آفریقایی» منتشر کرد. صفحات ۱۰۶ و ۱۰۷ آن سند به طور خاص از منافع و نکات فنی ایجاد بانک مرکزی آفریقایی تحت استاندارد طلا بحث میکند. در صفحه ۹۴ به صراحت بیان شده که کلید موفقیت اتحادیه پولی افریقا آن است که ، پول واحد به طلا پیوند بخورد.
در سال ۲۰۱۱ سیا به سمت لیبی حرکت کرد و از گروهای شبه نظامی درمبارزه برای سرنگونی قذافی حمایت کرد. آمریکا و ناتو با تحت فشار قراردادن سازمان ملل توانستند در لیبی منطقه پرواز ممنوع ایجاد کنند و با حملات هوایی موازنه قوا ایجاد کند. همچنین تلاش میشود حضور افراط گرایان القاعده در میان نیروهای شورشی مخفی بماند.
در فوریه ۲۰۱۴ روسیه به هدف جدیدی برای آمریکا تبدیل شد. روسیه دومین صادر کننده بزرگ نفت در جهان است. روسیه علاوه بر آنکه از نظر دیپلماتیک خاری در چشم آمریکاست، در سال ۲۰۰۸ با راهاندازی بورس انرژی توانست نفت خود را با ارز ملی خود یعنی روبل و طلا بفروشد. از سال ۲۰۰۶ روی این پروژه کار شده بود. آنها همچنین در تلاشاند تا در تجارت دو جانبه با چین دلار را کنار بگذارند. روسیه همچنان در حال سازماندهی اتحادیه اقتصادی اوراسیاست. یکی از برنامههای این اتحادیه اتخاذ واحد پولی مشترک است و قرار است که برای خود بازار انرژی مستقلی داشته باشد.
بحران در اوکراین با یک انتخاب اوج گرفت؛ پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا و یا پیوستن به اتحادیه اوراسیا. اتحادیه اروپا اصرار داشت که اوکراین باید یکی از این دو را انتخاب کند و عضویت در هر دو آنها امکانپذیر نیست. از طرفی روسیه اعلام کرد که پیوستن به هر دو اتحادیه هیچ مشکلی ندارد. رئيس جمهور یانوکوویچ تصمیم گرفت تا با روسیه همراه شود. در عوض دولت آمریکا یانکوویچ را سرنگون کرد و یک دولت دست نشانده به جای آن روی کار آورد.
داشتن یک دست نشانده در این منطقه باعث نشد تا آمریکا بتواند به اندازه کافی دست بالا را در این بحران داشته باشد. آنها سرانجام تصمیم گرفتند که روسیه را تحریم کنند و او را به عنوان یک شیطان جلوه دهند، به این امید که روسیه دوستان بینالمللی خود را از دست بدهد. با این حال روسیه، عراق و لیبی نیست. او یک قدرت مسلط است و بعید است که به نفع آمریکا کنار برود. فشارها بر روسیه تا کنون نتیجه معکوس داده است. این تحریمها صرفا روسیه و چین را تحت فشار قرارداده تا روابطشان را نزدیکتر کنند و دستور کار حذف دلار از مبادلاتشان را شتاب دهند. علی رغم شعارهای بینالمللی روسیه در حال انزوا نیست.
پایان پترودلار میتواند پایان هژمونی آمریکا را به همراه بیاورد
پترودلار تنها ماشین حمایت از حیات آمریکا شده است و دقیقا به همین دلیل است که آمریکا به هر کشوری که قصد نابودی این ماشین را دارد حمله میکند. این مسئله مانع حرکت روسیه و چین در برنامههای خود نیست. ایگور شوالف معاون اول نخست وزیر روسیه پس از گفتگو در پکن اعلام کرد که روسیه و چین در حال حاضر در مورد ایجاد یک سیستم معاملات بین بانکی، مشابه سیستم بینالمللی انتقالات بانکی سوئیفت بحث میکنند.
مقامات روسی پس از اولین موج تحریمهای ایالات متحده، هنگامی که سیستمهای پرداخت بینالمللی ویزا و مستر کارت حاضر به ادامه همکاری با تعدادی از بانکهای روسیه نشد، به این فکر افتادند تا وابستگی بازارهای مالی شان را به این سیستمهای بینالمللی کاهش دهد. به گفته شوالف، روسیه همچنین در مورد ایجاد یک آژانس رتبهبندی مستقل با چین در حال مذاکره است.
اینها همه نشان میدهد که اتحادیه اقتصادی اوراسیا به تدریج دلار را کنار خواهد گذاشت. همینکه روسیه و چین نشان دادند که امکان کنار گذاشتن واقعی دلار با وجود فشارهای آمریکا وجود دارد، باقی کشورها این کار را تکرار خواهند کرد. این میتواند به آغازی برای پایان سلطه جهانی آمریکا تبدیل شود.
منبع: عیار آنلاین