متن کامل پاسخ رئیس جمهوری به سؤال خبرنگار، بهتر نشان می دهد که آیا این استنباط ها صحیح و حرفه ای است، یا آگاهانه و نا آگاهانه در جهتی سیاسی برداشت شده است؟
دکتر روحانی: «ما که هیچ وقت نمی خواهیم هیچ فردی چه ایرانی و چه غیر ایرانی، چه در ایران و چه در کشورهای دیگر، در زندان باشند یا مورد محاکمه قرار گیرند. اما به طور طبیعی افرادی دارای اتهاماتی از دید دستگاه انتظامی و دستگاه قضایی می شوند و مورد محاکمه قرار می گیرند. ما هم نگران برخی از ایرانیانی هستیم که در امریکا یا در کشورهای دیگر توسط امریکایی ها و با حکم مقامات امریکایی دستگیر شده اند و زندانی هستند و می خواهیم هر چه زودتر سرنوشت آنها مشخص شود. این حق طبیعی همه خانواده ها است که سریعتر از سرنوشت افراد، فرزندان یا اقوام شان مطلع شوند.
من به عنوان رئیس جمهوری تلاشم بر این است که قانون مورد احترام باشد و نسبت به همه افرادی که شما نام بردید یا افراد دیگری که مورد اتهام هستند، ایرانی یا غیرایرانی، البته همه آنها که شما گفتید یعنی دو تابعیتی ها از نظر ما ایرانی محسوب می شوند؛ تلاش بر این است که با آنها عادلانه و در چارچوب قانون رفتار شود و محاکمه آنها عادلانه باشد و بتوانند از شرایط قانونی استفاده کنند، وکیل داشته باشند و در نهایت امیدواریم خانواده های آنها بتوانند مطمئن شوند، نسبت به افرادی که دستگیر شده اند قانون و عدالت اجرا خواهد شد.»
و در ادامه گفت: «البته من فکر نمی کنم فردی (که شما نام بردید)
به خاطر روزنامه نگاری یا به خاطر فعالیت رسانه ای دستگیر شده باشد. ممکن است یک فردی روزنامه نگار و خبرنگار باشد و جرم دیگری را مرتکب شود، این جرم ربطی به بحث فعالیت شغلی اش نداشته باشد و خوب به طور طبیعی باید در یک دادگاه عادلانه پاسخگو باشد.
اما در عین حال نظر شخصی ام که در صحبت هایم نیز اعلام کردم این است که باید رفتارمان نسبت به خبرنگاران و آنهایی که رسالت رسانه را در کشور بر عهده دارند با تسهیل و تسامح باشد. این به آن معنا نیست که قانون در کشور زیر پا گذاشته شود اما می توانیم فضا را برای آنها بازتر کنیم. در طول این یکسال اگر کسی به مطبوعات و رسانه های ما مراجعه کند، می بیند که خیلی راحت از دولت نقد و انتقاد و حتی انتقادهای غیرمنصفانه می کنند؛ چه رادیو و چه تلویزیون و چه روزنامه ها. ما تا کنون از هیچ کس شکایتی نکرده ایم و این فضای آزاد برای آنها نسبت به دولت بوده و حتی شکایت هایی که مربوط به دولت قبل بوده، همه را متوقف کردیم. بنابراین ما همه وظیفه داریم فضای کشور را برای مردم مخصوصاً آنهایی که کار رسانه ای انجام می دهند، خبرنگار و روزنامه نگار هستند بازتر کنیم و نسبت به آنها با سهولت بیشتری رفتار کنیم...»
چند نکته:
1. سؤال خانم کریستین امانپور مشخصاً در خصوص چند روزنامه نگار دو تابعیتی (از جمله روزنامه نگاران واشنگتن پست و بویژه جیسون رضائیان) بود و چنانچه مشاهده می شود پاسخ رئیس جمهوری نیز دقیقاً در همین جهت است. و اشاره می شود: «... افرادی که شما نام بردید یا افراد دیگری که مورد اتهام هستند...، البته دو تابعیتی ها از نظر ما ایرانی محسوب می شوند...»
2.رئیس جمهوری به عنوان مسئول اجرای قانون اساسی، تأکید همزمانی بر لزوم رعایت قانون و حقوق زندانیان و حتی خانواده متهمان در رسیدگی ها از یکسو و نیز استقلال دستگاه قضایی از دیگر سو داشته است.
3. دکتر روحانی به صراحت گفته است که نظر شخصی وی تسهیل و تسامح با اصحاب رسانه و بازتر شدن فضا برای فعالیت های رسانه ای است.
دو سؤال مشخص
1. آیا از این عبارت که «من فکر نمی کنم فردی (از افراد ذکر شده در سؤال) به خاطر روزنامه نگاری یا به خاطر فعالیت رسانه ای دستگیر شده باشد»، می توان چنین نتیجه گرفت و تیتر زد که «روحانی: در ایران روزنامه نگار زندانی نداریم»؟!
2. آیا اگر قرار باشد افراد «به خاطر روزنامه نگاری» دستگیر شوند، به معنی این نخواهد بود که رئیس جمهوری به عنوان پاسدار اجرای قانون اساسی و نیز یک حقوقدان قبول دارد که روزنامه نگاری جرم است؟! که حتماً اینگونه نیست.
و چند نکته با همکاران رسانه ای
1. گاهی در انعکاس مطالب؛ بویژه وقتی از متنی به زبان خارجی یا توسط منابع خارجی نقل شده، شتابزدگی شده و قضاوت ها و جریان سازی های سیاسی – رسانه ای شکل می گیرد. رسانه هایی که چنین می کنند، گویا منابع خارجی را موثق تر از مسئولان کشور یا منابع رسمی می دانند. چون عموماً تلاشی هم برای استعلام ابهام و یا صحت و سقم مطلب از مراجع رسمی دولت نکرده و نمی کنند. بلافاصله به نقل از منابع بیگانه نسبت به مسئولان دولت تیتر یک می سازند. چنانچه برداشت ابزاری و عجولانه ای از متن ناقص ترجمه سخنان وزیر امور خارجه در یک سایت امریکایی، برای عده ای آنقدر جذاب بود که موجی از توهین و افترا به «فرزند ملت و رهبری» و «بچه انقلاب» به راه اندازند!
2. توجه همکاران روزنامه نگار به موضوعات صنفی پسندیده است. این عزیزان هم آنقدر هوشیار هستند که این رویکرد مسئولانه و حرفه ای، ابزاری برای بازی سیاسی علیه رئیس جمهوری نشود. وقتی منبع خبر دومین مقام کشور است، ضروری است که اگر در جمله ای متمرکز می شویم، حتماً به اصل سؤال و مجموعه پاسخ رجوع کنیم تا دریافت صحیح و مقرون به صحتی از جملات داشته باشیم.
3. «فکر نمی کنم»، یعنی قابل تصور نیست که کسی را به خاطر شغل روزنامه نگاری زندانی کنند. بخصوص از نظر حقوقی و قانونی. اتفاقاً برای روزنامه نگاران، به خاطر کار سخت و مسئولیت اجتماعی و رسالت ملی که نسبت به سرنوشت کشور دارند، باید سقف حقوق پیش بینی شده در قوانین اعمال شود نه کف آن. و کف حدود در نظر گرفته شود، نه سقف آن. و اگر خطایی هم شد، تا آنجا که ممکن است طبق قانون و با سعه صدر برخورد شود و مجازاتهای جایگزین زندان بیشتر مد نظر قرار گیرد. اموری که با توجه به نظر ریاست محترم جمهوری باید در تدوین لوایح جدید مورد توجه قرار گیرد.
امیدواریم روزنامه نگارانی که در مسیر رسیدگی قضایی هستند به تبرئه برسند و افرادی هم که به اتهامات گوناگون زندانی اند، هر چه زودتر آزاد و به میان خانواده و جامعه باز گردند.
