گروه سیاسی مشرق - رسانه‌های مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان‌سازی رسانه‌ای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان اصلاح‌طلب می‌پردازد.

روزنامه مردم سالاری

ارگان رسمی حزب مردم سالاری پنجشنبه را با تیترهای «روسیه همه تلاش خود را برای توافق ایران و گروه 1+5 بکار می‌بندد» و «وزارت علوم همچنان بی وزیر» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.

· دو هاشمی و ریاست خبرگان

روزنامه مردم سالاری در سرمقاله روز پنجشنبه به واکاوی گمانه زنی‌ها پیرامون رییس آینده مجلس خبرگان رهبری پرداخته است؛ مرتضی رضایی در این سرمقاله معتقد است که با فوت آیت الله مهدوی کنی چالش‌های اساسی در اردوگاه اصولگرایان ایجاد شده است؛ وی نوشت «اینک با فوت یکی از متنفذترین روحانیون در نظام جمهوری اسلامی، جناح اصولگرا با چالش‌های اساسی مواجه شده است. این جناح که در اثر بی درایتی، روحانیون سرشناس خود را یکی بعد از دیگری از خود دور کرده و شیخوخیت آنان را سست نموده بود، همانند اتفاق ناشایستی که برای آقای ناطق‌نوری پیش آمد، اینک نه تنها در میان خود دچار خلاءهای پر ناشدنی شده است بلکه در رقابت با دیگر گروه‌های سیاسی نیز با نقاط ضعف اساسی روبروست.» و سپس حجت الاسلام هاشمی را «رئیس بالقوة» مجلس خبرگان رهبری دانست و نوشت «اما این به مزاج جریان رادیکال محافظه‌کار خوش نمی‌آید. نیروهای سنتی این جریان تا پای مسائل «حاشیه‌ای» به میان نیاید، از ریاست‌هاشمی بر این مجلس به شدت استقبال می‌کنند، اما این وضع برای حاشیه سازان تحمل‌پذیر نیست؛ بنابراین باید بدیلی برای هاشمی ساخته شود که محافظه‌کاران سنتی به سوی او رغبت نشان دهند. شاید موجه‌ترین گزینه‌ای که توان اقناع محافظه‌کاران سنتی برای روگردانی از هاشمی را داراست، یک هاشمی دیگر است:‌ هاشمی‌شاهرودی؛ اما فاصله مواضع هاشمی‌شاهرودی به هاشمی‌رفسنجانی آن چنان نیست که بتوان رقابتی میان این دو متصور شد؛ اگر چه اینک از افرادی خاص نام او به گوش می‌رسد که او را مناسب‌ترین گزینه برای ریاست مجلس خبرگان عنوان می‌کنند.»

روزنامه ابتکار

روزنامه ابتکار پنجشنبه را به تیترهای «سرنخ‌های تازه از اسیدپاشان اصفهان» و «وزارت علوم سه قفله شد» اختصاص داد.

· کدام وزرات خانه را می‌خواهند؟

جواد حیدریان در سرمقاله روزنامه ابتکار به تحلیل رخدادهای دیروز بهارستان پرداخت و نسبت به عدم رأی اعتماد مجلس به نیلی احمد آبادی انتقاد کرد؛ این روزنامه‌نگار اصلاح‌طلب معتقد است که جریان رقیب دولت خواهان تصرف مدیریت دانشگاه‌ها هستند و نوشت «تأمل در نطق‌های مخالفان دولت از تریبون مجلس که دائم از فعالان «فتنه» سخن می‌گویند و البته تازگی‌ها پای مسائل «منکراتی» را برای نگرفتن رأی اعتماد وزیر پیشنهادی هم به میان کشیدند، نشان می‌دهد که روحانی برای وزارت علوم هر گزینه ای را معرفی کند، رنگ صندلی وزارت را به چشم نمی‌بیند و اگر هم ببیند، دیری نمی‌گذرد که با استیضاح به زیر خواهد افتاد؛ موضوعی که برخی تحلیل‌ها مبنی بر اینکه آن‌ها برای تصرف مدیریت دانشگاه‌ها برنامه دارند را تقویت می‌کند.»

روزنامه اعتماد

روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد نیم تای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «نه سوم!» و «شوک نفتی به دولت روحانی» اختصاص داده است.

· «سکته» در روابط دولت و مجلس

«رأی نیاوردن سه وزیر در ابتدای کار، استیضاح یک وزیر در سال اول فعالیت دولت و زمزمه‌های هر چند وقت یک‌بار استیضاح وزرای دولت هنوز هم حجت را تمام نکرده بود اما مجلس روز گذشته حجت را تمام کرد» تمام این رخدادها به تعبیر روزنامه اعتماد نمایانگر «سکته» در مناسبات دوجانبه دولت و مجلس قلمداد می‌شود. مهشید ستوده در صفحه سیاسی روزنامه اعتماد به واکاوی مناسب فی مابین بهارستان و پاستور می‌پردازد؛ وی درباره علل عدم رأی اعتماد به وزیر پیشنهادی علوم نوشت «رأی پایین نیلی را می‌توان در رابطه مستقیم با یک موضوع دانست که آن هم رفتارها، موضع‌گیری‌ها و برخوردهای اخیر روحانی با مجلس است. رایی که شاید نتیجه صحبت‌های همین چند روز پیش حسن روحانی در زنجان بوده باشد که در اظهاراتش به بیان برخی گلایه‌هایش از مجلس پرداخته بود. این انتقاد برخی نمایندگان مجلس هم بود. نمایندگانی مثل علی مطهری که تا دیروز از حامیان دولت بودند هم علت رأی پایین مجلس به وزیر پیشنهادی دولت را همین رابطه ضعیف مجلس و دولت عنوان کرد. نکته بعدی نحوه حمایت دولت از وزیر پیشنهادی‌اش بود. یک اعتقاد جمعی وجود داشت که دولت حسن روحانی آن‌گونه که برای نرفتن فرجی دانا از وزارت علوم تلاش کرد برای آمدن نیلی به این وزارتخانه تلاش نکرد. نمایندگان تحلیل می‌کردند که وقتی دولت برای گزینه پیشنهادی خود هم مایه نگذاشته است فضا برای مخالفان هم بازتر می‌شود تا زودتر به پیروزی بی‌وزیر ماندن یک وزارتخانه دیگر برسند. همین تلاش نکردن هم موجبات انتقادات بسیاری را فراهم کرده بود و در نهایت نمایندگان مجلس را مشکوک به این فرضیه کرد که شاید «نیلی» گزینه اصلی دولت برای وزارت علوم نیست.»

· کرباسچی: حامیان احمدی‌نژاد تاثیری بر انتخابات ریاست خبرگان ندارند

کرباسچی، دبیرکل کارگزاران سازندگی این روزها با استعفای محمد هاشمی یکی از بزرگان این حزب فن سالار با شرایط نامناسب تشکیلاتی مواجه است؛ روزنامه اعتماد در صفحه احزاب خود به بازتاب اظهارات شهردار سابق تهران پیرامون انتخابات ریاست خبرگان پرداخت، غلامحسین کرباسچی پیرامون این موضوع اظهار داشته است «گمان نمی‌کنم اظهارات اخیر آقایانی که پیش از این سختگیرانه از احمدی‌نژاد دفاع می‌کردند بر مجموعه خبرگان مؤثر باشد... این روزها جناح بندی‌هایی از سوی یاران رییس دولت نهم می‌شود که جوسازی‌های اخیر را هم می‌توان به آن ربط داد.»

روزنامه شرق

روزنامه اصلاح‌طلب شرق تیتر صفحه اول خود را به «کارت قرمز بهارستان به نیلی پاستور» اختصاص داد.

· کارت قرمز به نیلی

روزنامه شرق در صفحه سیاسی خود به ارزیابی رأی اعتماد وزیر پیشنهادی علوم پرداخته است؛ آمنه شیرافکن معتقد است که آنچه در جلسه روز گذشته صحن علنی مجلس رخ داد از جنس «برچسب‌زنی» بود و البته به همه این‌ها باید ترجیع‌بند مکرر «فتنه» را هم اضافه کرد؛ وی سپس در انتهای یادداشت خود نوشت «در آستانه چالش‌ها کلیدی اصولگرایان برای رسیدن به وحدت. حداد عادل و باهنر با حرکاتی آهسته و پیوسته این‌روزها بیش از دیگر بازیگران نبض رفتارهای سیاسی بهارستان را به دست گرفته‌اند و این نشانه‌ها، نه برای فراکسیون حامی علی لاریجانی پیامد خوبی دارد و نه دولتی که در برهه‌های حساس دیگر به رأی و نظر مجلس نهم نیازمند است. مهلت سرپرستی نجفی بر وزارت علوم 29 آبان پایان می‌یابد و حسن روحانی باید تا دوهفته دیگر وزیر پیشنهادی دیگرش را به مجلس معرفی کند.»

روزنامه آرمان

این روزنامه اصلاح‌طلب با تیترهای اصلی «روحانی: این افکارعمومی است که قضاوت خواهند کرد» و «تشکیل پارلمان اصلاحات از «الف» تا «ی»» رهسپار کیوسک مطبوعات کشور شد.

· یک گام تا پارلمان اصلاحات

مطهره شفیعی روزنامه‌نگار اصلاح‌طلب معتقد است که با روی کار آمدن دولت یازدهم فضای فعالیت سیاسی برای جریان اصلاح‌طلب فراهم شده است و این جریان سیاسی باید از این «فرصت» بیشینه استفاده را برای کسب قدرت ببرد و بهترین راه آن تشکیل پارلمان اصلاحات است؛ وی نوشت «پارلمانی که از سال 87 زمزمه تشکیل آن به گوش رسید. طرح پارلمان اصلاحات که اولین‌بار توسط دکتر محمدعلی نجفی در سال 1387 طرح شد، پیشنهاد خوبی برای این سازمان‌دهی جدید است. ایجاد پارلمان اصلاحات براساس سهمیه‌بندی احزاب اصلاح‌طلب کاری است که از سیدمحمد خاتمی برمی‌آید و می‌تواند تجربه شیرین 24 خرداد 92 را به یک رویه سیاسی دائمی تبدیل کند. درصورت تأسیس پارلمان اصلاحات رفتارهای اصلاح‌طلبان منسجم خواهد شد و این انسجام هم برای خود آن‌ها و هم برای دولت سودمند خواهد بود. پارلمان اصلاحات (یا نام‌های مشابهی مانند مجمع ملی اصلاح‌طلبان) می‌تواند از تندروی و کندروی در بدنه اصلاحات جلوگیری کند. مسئولیت‌پذیری اصلاح‌طلبان را افزایش دهد و چپ‌روی اجتماعی و راست‌روی دولتی را کنترل کند. می‌توان در این پارلمان برای احزاب مهم براساس سابقه، بدنه، نفوذ اجتماعی و برنامه سیاسی مضربی از حضور در ساخت پارلمان را درنظر گرفت و به نتایج بهتری در اداره کشور رسید.»

· سودای بهارستانی احمدی نژادی‌ها

روزنامه آرمان در صفحه سیاسی خود به بررسی راهبرد جریان حامی احمدی نژاد در انتخابات آتی مجلس شورای اسلامی پرداخته است؛ میثم سعادت راهبرد جریان احمدی نژاد برای حضور در بهارستان را حضور وزرا سابق در شهرستان‌ها می‌داند و نوشت «به این ترتیب شانس کاندیداتوری با عنوان دهن‌پرکن «وزیر سابق» به‌خصوص برای همشهریانی که حضور آن وزیر را باعث پیشرفت منطقه خود می‌دانند احتمال حضور این افراد را در انتخابات مجلس آینده افزایش داده است. ضمن آنکه در انتخابات مجلس نهم چهار نفر از وزیران سابق احمدی‌نژاد کاندیدا شدند و سه نفر از آنان وارد پارلمان شدند و تنها وزیری هامانه بود که از یزد موفق به حضور در مجلس نشد. از سویی دیگر ماهیت یاران احمدی‌نژاد به شکلی است که شدیداً به حضور در انتخابات و فعالیت در عرصه عمومی علاقه دارند و شاید این تنها فصل مشترک احمدی‌نژاد و یارانش باشد.»

روزنامه ایران

روزنامه دولتی ایران با تیترهای اصلی «انتظار دانشگاه بی پاسخ ماند» و «دلمان برای ایران تنگ می‌شود» میهمان نگاه خوانندگانش بود.

· «سیاست خاص» در برابر وزارت علوم

حسن وزینی در سرمقاله روزنامه ایران به عدم رأی اعتماد مجلس به وزیر پیشنهادی وزارت علوم واکنش نشان داده است و این کنش قانونی بهارستان را به «سیاست خاص» تعبیرکرده است؛ وی در تحلیل رفتار نمایندگان مجلس از «آرایش خاص» 160 نماینده سخن به میان می‌آورد و نوشت «اگر وقایع پیشینی و پسینی جلسه رأی اعتماد بازبینی شود، با اراده جمعی از نمایندگان مواجه می‌شویم که در برابر وزارت علوم «آرایش خاصی» گرفته‌اند. این حلقه حدود 160 نفری تاکنون درباره مقدرات این وزارتخانه رویکرد مشخصی دارند. آن‌ها به میلی منفرد رأی ندادند، فرجی دانا را برکنار کردند و اکنون مانع از وزارت نیلی احمدآبادی شدند. تکرار این عدد در رأی‌گیری‌ها پیامی است به دولت که اگر می‌خواهد پنجره ثبات را به روی دانشگاه باز کند باید از مواضع خود عقب بنشیند. حال آنکه روحانی هر بار در دانشگاه حضور یافته یا در مراسم رأی اعتماد سخن گفته، پاسداشت شأن دانشگاه در برابر سیاست‌بازی و جایگزینی فضای امن با فضای امنیتی را با لحنی رسا و شفاف بر زبان رانده است. اگر حلقه‌ای نخواهد به این رویکرد دولت تن بدهد و به بهانه‌های دیگر در مقابل گزینه‌های دولت مقاومت کند، در خوشبینانه‌ترین حالت روشی را در پیش گرفته تا مقدرات دانشگاه را در گرو خود نگاه دارد.»

· فعالیت استانی اصلاح‌طلبان برای انتخابات آغاز شد

روزنامه ایران در گفت‌وگو با فعالان سیاسی جناح اصلاح‌طلب به بررسی آخرین تحرکات این جناح سیاسی پرداخته است؛ فرناز حسنعلی‌زاده پیرامون فعالیت استانی اصلاح‌طلبان نوشت «از آن سو هم خبر می‌رسد که اصلاح‌طلبان فعالیت استانی خود را برای انتخابات مجلس آغاز کرده‌اند. چهارشنبه هفته گذشته بود که «سید محمد خاتمی» در دیدار با اصلاح‌طلبان جوان تأکید کرد؛ این جریان با قوت در انتخابات سال آینده مجلس شرکت خواهد کرد و حال خبرهای رسیده حاکی از این است که اصلاح‌طلبان ضمن سفر به شهرستان‌ها، در حال ارزیابی امکانات خود در استان‌های مختلف هستند. «تجهیز شعب استانی»، «تلاش برای راه‌اندازی دفاتر در مناطق مختلف»، «رایزنی با چهره‌های اثرگذار بومی» و «ایجاد حلقه‌های ارتباطی بین مرکز و استان‌ها» از جمله تدابیر اولیه اصلاح‌طلبان برای ورود مؤثر به انتخابات مجلس در سال آینده است، چرا که این جریان به دلایل مختلف و متعدد در انتخابات مجلس هفتم، هشتم و نهم حضور پررنگی نداشت.»

روزنامه آفتاب یزد

روزنامه اصلاح‌طلب آفتاب یزد با تیتر «مردم لجبازی را نمی‌پسندند» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.

· مردم منتظر انتخابات هستند!

سید علیرضا کریمی در سرمقاله روزنامه آفتاب با قلمی تند و از سر عصبانیت، رفتار قانونی نمایندگان مجلس درباره وزیر پیشنهادی دولت را «انتقام» از انتخابات 92 توصیف کرده است؛ این روزنامه‌نگار اصلاح‌طلب نوشت «در حال حاضر که به آقای نیلی رأی اعتماد نداده‌اند اتفاق جدیدی صورت نگرفته بلکه ادامه اقدامات و حرکت‌هایی است که تندروها از گذشته داشته و این مسیر را همچنان ادامه می‌دهند و این روند ادامه پیدا می‌کند تا انتخابات مجلس شورای اسلامی در سال آینده. این مردم هستند که باید به این دسته از نمایندگانی که هنوز هویت رأی آن‌ها (مردم) را نپذیرفته‌اند در انتخابات سال آینده پاسخ دهند»