گروه سیاسی مشرق - رسانه‌های مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان‌سازی رسانه‌ای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان اصلاح‌طلب می‌پردازد.
روزنامه مردم سالاری
ارگان رسمی حزب مردم سالاری شنبه را با تیتر «درحال مذاکره مستقیم با ظریف هستم» که در بازتاب سخنان وزیر امورخارجه بود، روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· مجلس یا دولت؛ چه کسی لجباز است؟
روزنامه مردم سالاری در سرمقاله خود به ارزیابی شرایط پس از رأی عدم اعتماد به وزیر پیشنهادی علوم از سوی بهارستان پرداخته است؛ احسان کیانی معتقد است که جریان رسانه ای اصولگرایان در جهت مظلوم نمایی حرکت میکند و سپس در بخش انتهایی سرمقاله معتقد است که جریان اصولگرا نمی‌تواند گزینه خود را مطرح سازد زیرا «نه‌تنها ثبات و آرامش را به همراه نخواهد داشت بلکه موجب ایجاد چالش‌های بیهوده سیاسی در فضاهای علمی می‌شود. با این حال دکتر روحانی از ابتدا تاکنون از معرفی افراد نشان‌دار اصلاح‌طلب خودداری نمود تا با مجلس به تعامل برسند. همچنان که آقایان منفرد؛ دانا و نیلی هیچ‌یک سابقه کار حزبی در جریان اصلاح‌طلب نداشتند، امّا مخالفان دولت به این هم راضی نمی‌شوند و همچنان مرغشان یک پا دارد. دکتر روحانی گفت: «داور اصلی بعد از خداوند بزرگ، افکار عمومی است. افکار عمومی ملّت ما، نه فاصله را می‌پسندد و نه خدای ناکرده لجبازی را می‌پسندد» حال افکار عمومی قضاوت خواهند کرد که چه کسی لجباز است؟!»
روزنامه ابتکار
روزنامه ابتکار شنبه را به تیترهای «گزینه سازی برای وزارت علوم» و «مردی برای مهار تندروها» اختصاص داد.
· شمشیر فتنه بالای سررقیبان
محمدعلی وکیلی در سرمقاله روزنامه ابتکار، حضور در «فتنه 88» را برچسب و برند جریان تندرو قلمداد کرده است که با این حربه حریفان را از مسیر رقابت باز می‌دارد و این رفتار هفته گذشته سبب شد سومین وزیر پیشنهادی دکتر حسن روحانی برای وزارت آموزش عالی با شمشیر فتنه حذف شود؛ این روزنامه‌نگار اصلاح‌طلب نوشت «آنچه این روزها تحت عنوان "فتنه گران " در جای جای کشور باب شده و از طریق رسانه‌های رسمی و غیر رسمی ترویج می‌شود و هر روز هم قربانی تازه ای می‌گیرد، با هیچکدام از موازین شرعی، قانونی و اخلاقی سازگاری ندارد. در کشوری که قانون حاکم است و دستگاه قضایی مرجع اثبات و ردِ دعاوی می‌باشد، انتساب اتهام، بخصوص اتهاماتی که دارای بارحقوقی و اجتماعی سنگینی هستند، باید مورد تعقیب قرار بگیرد و در صورت صحت ادعا متهم بازخواست شود و در صورت عدم اثبات مدعی پاسخگو باشد. شکل کنونی اتهام زنی در فضای سیاسی، نشان از نوعی آنارشیسم دارد و تبدیل به مسلخی برای بی گناهان شده است. جالب است که هیچ کس از مدعیان دلیلی طلب نمی‌کند؛ اما به محض طرح چنین اتهاماتی، همگان این انگ را باور میکنند و این می‌تواند یک فاجعه باشد.»
· گزینه سازی برای وزارت علوم
روزنامه ابتکار در صفحه سیاسی خود ابتدا به دلیل اصلی حساسیت بهارستان به وزیر پیشنهادی وزارت علوم پرداخت و نوشت «در جلسه رأی اعتماد به محمود نیلی احمدآبادی و رد صلاحیت وی از سوی نمایندگان آنچه که به وفور در صحن علنی مجلس تکرار شد، وابستگی وزیر پیشنهادی به وزیر معرفی شده به «جریان فتنه» و به کار گیری «نیروهای فتنه گر» از جانب وی بود. موضوعی که هم در زمان معرفی جعفرمیلی منفرد مطرح شد وهم در زمان سرپرستی جعفر توفیقی، هم در زمان رأی اعتماد فرجی دانا گفته شد و هم در روز برگزاری جلسه استیضاح او.» و سپس از سیاست اصولگرایان یعنی گزینه سازی برای ساختمان شهرک غرب پرده بر می‌دارد و از گزینه‌های مانند احمد معتمدی، محمدتقی بطحایی، سورنا ستاری، علی اکبر صالحی، محمدحسین امید و...سخن به میان می‌آورند.
روزنامه اعتماد
روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد نیم تای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «ایرانیان؛ پای سفره 50 میلیارد دلاری» و «اصلاح‌طلبان به دنبال مصالح نظام هستند» اختصاص داده است.
· بهارستان جلوتر از پاستور
روزنامه اعتماد در صفحه سیاسی خود در گزارشی به رقابت انتخاب وزیر علوم پرداخته است؛ احسان بداغی معتقد است مجلس دنبال وزیر علومی از «جنس دیگر» است و آن‌ها از موضع تعیین و تکلیف برای وزارت علوم کوتاه نخواهند آمد؛ وی سپس معتقد است که جریانی در مجلس در پاسخ به «گلایه» های دولت، دست بالا را گرفته‌اند و با دولت به «تقابل» می‌پردازند؛ این روزنامه‌نگار اصلاح‌طلب نوشت «لحن موضع‌گیری‌های دولت و مجلس بعد از جلسه روز چهارشنبه موضعی تقابلی را تصویر میکند؛ اما همزمان در این «تقابل» آشکار است که مجلسی‌ها چند قدمی جلوتر از دولت هستند. بدان معنا که امکان بیشتری برای اظهارنظر صریح‌تر دارند و طبیعی هم هست که به همین روال دست آن‌ها برای اقدام در موضوع انتخاب وزیر علوم هم بازتر باشد. تعداد زیادی از نمایندگان با صراحت کامل از «لجبازی» دولت سخن گفته‌اند و از اصرارشان بر تکرار آن مشخص است که بیمی از آن ندارند. در مقابل، دولت فقط می‌تواند «گلایه» کند، گلایه‌هایی نظیر سخنان رییس‌جمهوری در زنجان و موضع‌گیری حسام‌الدین آشنا یک شب قبل از جلسه رأی اعتماد؛ اما همین گلایه‌ها هم به راحتی توسط نمایندگان به زمینه حمله به دولت تبدیل شود. در چنین فضایی دو واقعیت قطعی وجود دارد؛ اول اینکه وزارت علوم باید صاحب وزیر شود و دوم هم اینکه دولت بیش از یک مقدار مشخص نمی‌تواند در تقابل با نمایندگان منتقد خود در موضع قدرت قرار بگیرد. این دو واقعیت می‌تواند پاستور را در هفته‌های آینده به سمت گزینه‌هایی سوق دهد که مدت‌هاست مجلسی‌ها «شاخصه» های آن‌ها را در سخنان خود تبیین میکنند.»
· مأموریت دوم اصلاح‌طلبان
مجتبی حسینی از «مأموریت دوم» اصلاح‌طلبان سخن می‌گوید، وی معتقد است که «مأموریت» اصلاح‌طلبان با پیروزی روحانی در خرداد 1392 به پایان نرسیده است و مأموریت دوم آنان در اسفند 1394 رقم خواهد خورد؛ وی در بخشی این یادداشت ارتباط میان اصلاح‌طلبان شهرستانی و مرکز نشین را حلقه مفقوده پیروزی دانست و نوشت «با وجود همه پیشنهادهای موجود و ارائه شده برای چگونگی کسب اکثریت مجلس دهم به نظر می‌رسد ضرورت دارد تا نسبت اصلاح‌طلبان شهرستان‌ها با اصلاح‌طلبان مرکزنشین مورد توجه قرار بگیرد. برای ارتباط منسجم‌تر اصلاح‌طلبان شهرستان‌ها و تهران با نیم نگاهی به مدل‌های شکست خورده و امتحان پس‌داده گذشته کاری را که اتاق فکر اصلاحات نباید انجام دهد «تعیین تکلیف» برای اصلاح‌طلبان شهرستان نشین از سوی اصلاح‌طلبان پایتخت است. به‌جای این کار، دو اقدام دیگر می‌تواند این ارتباط را منسجم‌تر کند؛ اول آنکه تشکل‌ها و احزاب فعلی موجود رابطه تشکل خود را با نمایندگان شهرستان‌های خود تقویت کنند و دوم اینکه شورای مشاوران خاتمی چاره‌یی برای ارتباط دموکراتیک‌تر نمایندگان اصلاح‌طلبان شهرستان‌ها با این شورا بیابد که رمز موفقیت اصلاح‌طلبان در مأموریت دوم نه از تهران که از شهرستان‌ها می‌گذرد.»
· ائتلاف خاتمی، هاشمی و ناطق نوری برای انتخابات شکل نمی‌گیرد
حسین مرعشی از اعضای شورای مشورتی اصلاح‌طلبان و عضو اصلی حزب کارگزاران سازندگی در گفت و گو با روزنامه اعتماد از راهبرد اصلاح‌طلبان برای انتخابات آتی سخن گفته است وی در پاسخ به سوالی در رابطه با حضور آقای ناطق نوری و تشکیل مثلث هاشمی، خاتمی و ناطق شورای مشورتی تصمیمی گرفته شده یا با آقای ناطق نوری صحبت و رایزنی‌های صورت گرفته است؛ اظهار داشت «آقای ناطق از سیاستمداران کارکشته و مورد اعتماد اصلاح‌طلبان و اصولگرایان است اما به معنای این نیست که قرار است آقای ناطق با اصلاح‌طلبان وارد ائتلاف شود. ما فکر میکنیم اصولگرایان با حضور آقای ناطق در انتخابات فعال شوند و از فضایی که دولت روحانی در کشور ایجاد کرده است استفاده کنند. ما دوست داریم که رقیبمان متحد و نیرومند وارد انتخابات شود، ما هم نیرومند وارد می‌شویم و هر نتیجه‌یی که داشته باشد انقلاب و نظام و مردم برنده باشند؛ اما در مورد شکل‌گیری مثلث هاشمی، خاتمی، ناطق باید بگویم که این ائتلاف برای ارتقای سیاست در ایران و برای تشویق همه فعالان سیاسی در کشور است که همین الان هم وجود دارد و لازم نیست حتماً در قالب یک جبهه فعالیت کنند. از نظر من ائتلاف بین این سه شخصیت برای انتخابات شکل نمی‌گیرد اما این سه شخصیت با هم تفاهم کامل دارند که انتخابات مجلس از اهمیت بالایی برخوردار است و باید از نیروهای لایق و با کفایت در این مجلس استفاده شود. در این موارد بین این سه شخصیت همدلی ویژه‌یی وجود دارد.» وی سپس پیرامون سرلیستی عارف در میان اصلاح‌طلبان گفت «آقای عارف بارها اعلام کرده‌اند که همراه با اصلاحات حرکت خواهند کرد و فعالیت ایشان در چارچوب جبهه اصلاحات با رهبری آقای خاتمی خواهد بود. به هر حال آقای عارف از شخصیت‌هایی است که ظرفیت این را دارد که برای انتخابات سرلیستی اصلاحات را داشته باشند البته هنوز این موضوع قطعی نشده است؛ اما در اینکه ایشان ظرفیت سرلیستی برای انتخابات مجلس را دارند شکی نیست.»
روزنامه شرق
روزنامه اصلاح‌طلب شرق صفحه اول خود را به تیترهای «فدراسیون جهانی والیبال طلبکار جدید حق پخش» و «پشت دیوار» اختصاص داد.
· جنتی استیضاح نخواهد شد
روزنامه‌های اصلاح‌طلب پس از استیضاح فرجی دانا، خبر از استیضاح علی جنتی دادند و این موج رسانه ای با رأی اعتماد نیلی احمدآبادی تشدید شد؛ فرزانه ابراهیم زاده در صفحه سیاسی روزنامه شرق این بار خبر از عدم استیضاح می‌دهد؛ وی نوشت «برخی از این نمایندگان اعلام کرده‌اند امضاها به حد نصاب رسیده و طرح استیضاح وزیر فرهنگ کابینه یازدهم به هیات‌رییسه تقدیم شده است. موضوعی که البته نایب‌رییس اول مجلس از آن ابراز بی‌اطلاعی میکند. محمدرضا باهنر که در چندروز گذشته در چند برنامه زنده تلویزیونی حاضر شده و بیشتر درباره تعامل مجلس و دولت صحبت کرده بود، شامگاه پنجشنبه در برنامه «دیروز امروز فردا» در پاسخ به سؤال رنجبران، مجری برنامه مبنی بر اینکه آیا استیضاح وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام شده با ابراز بی‌خبری گفت: «ما هیچ استیضاحی را دریافت نکردیم و فکر نمی‌کنم فعلاً چیزی وجود داشته باشد.» البته باهنر در این برنامه و برنامه شب آفتابی از تعامل خوب مجلس با دولت گفت و افزود: «بله خوب است. به قولی آدم با یک وزیر که معامله را به هم نمی‌ریزد.»
روزنامه آرمان
این روزنامه اصلاح‌طلب با تیترهای اصلی «3 هفته طلایی تا توافق نهایی» و «آماده محاکمه هستم، حتی علنی» رهسپار کیوسک مطبوعات کشور شد.
· «سرافراز» جانشین «ضرغامی»؟
گمانه زنی‌ها برای ریاست جام جم هر روز جدی تر می‌شود؛ این روزها سخن از محمد سرافراز به گوش می‌رسد. میثم سعادت در روزنامه آرمان نوشت ««محمد سرافراز» را به عنوان گزینه بعدی ریاست صدا و سیما معرفی خواهد شد. با این حال محمد سرافراز مانند گزینه‌های دیگر چهره شناخته شده‌ای برای اهالی سیاست نیست. چنانچه چهار نفر از گزینه‌های احتمالی سابقه حضور در وزارت کشور و ارشاد را داشتند اما «محمد سرافراز» از دل مجموعه صدا و سیما بیرون آمده است. فردی که سال‌هاست در شبکه‌های غیر فارسی صدا و سیما حضور چشمگیری دارد و بسیاری تأثیر شگرف شبکه‌هایی مثل العالم و پرس تی‌وی بر تحولات منطقه را برگرفته از توانایی‌های او می‌دانند.»
· آماده محاکمه هستم
روزنامه آرمان در صفحه سیاسی خود به گفت و گو با محمد جهرمی که نامش در پرونده فساد اقتصادی 3 هزار میلیاردی به اتهام اهمال کاری وجود دارد، پرداخته است؛ محمد جهرمی در این گفت گو اظهار میکند که آخرین تماس وی با خاوری قبل از فرار وی از کشور رخ داده است؛ محمدجهرمی درمورد تقاضای کمک خاوری از وی گفت «شما فکر می‌کنید بنده می‌توانم این نقش را داشته باشم. بنده، کسی بودم که این مجموعه را به قوه قضائیه، وزارت اطلاعات و مراجع ذیصلاحش معرفی کردم بالاخره آقای خاوری هم در این قصه فرار کرد. پس معلوم است که با بنده تماس نخواهد گرفت.» محمد جهرمی سپس در مورد وضعیت پرونده‌اش گفت «این پرونده همچنان باز است و هنوز هم ما را نخواسته‌اند. مراجع ذی‌ربط عنوان میکنند که می‌خواهند محاکمه بکنند ما هم آماده هر نوع محاکمه علنی هستیم.»
روزنامه ایران
روزنامه دولتی ایران با تیترهای اصلی «روابط تجاری ایران و اروپا اوج می‌گیرد» و «تیم هسته ای از خط قرمز عبور نکرده است» میهمان نگاه خوانندگانش بود.
· انتقاد مجدد از صدا و سیما
روزنامه ایران که در چند ماه گذشته به شدت به نحوه برنامه سازی صداو سیما در انعکاس اخبار دولت منتقد است، در جدیدترین شماره خود بار دیگر این روند انتقادی را تشدید کرده است به نحوی که منابع برنامه سازی جام جم را خارج از سازمان صدا و سیما دانست؛ حمید رضانژاد در سرمقاله روزنامه دولتی ایران نوشت «قالب‌های ارائه برنامه‌هایی با محتوای انتقادات یکسویه، جهت‌دار و تخریبی علیه دولت از سوی صدا و سیما تقریباً دیگر مشخص و تثبیت شده است. برنامه‌هایی با عناوین «بیست و سی»، «صرفاً جهت اطلاع»، «خبر 20» و... ساختارهایی شبه خبری دارند که به برنامه سازان میدان می‌دهد تا نظرات شخصی و مقاصد جناحی و سیاسی خود را در ذیل بریده خبرهایی ناقص که به‌صورت گزیده و هدفمند از میان اظهارات مسئولان دولتی و رویدادهای روزانتخاب شده است، به‌صورت خطابه‌های سیاسی، انتقادات دلسوزانه! حرف‌های مردمی و... مطرح کنند تا به مخاطب القا شود که دولت برای کاهش تورم و بهبود معیشت کاری نکرده است، برنامه‌های دولت برای کاهش آلایندگی هوا ناکارآمد بوده، مذاکرات هسته‌ای جز سازش و تسلیم نتایجی نداشته و خلاصه در افق پیش رویی که دولت به سمت آن در حال حرکت است جز سیاهی، رنگ دیگری نیست؛ اما منبع الهام یا به عبارت بهتر «خوراک گیری» این برنامه‌های شبه خبری چه بسا جاهای دیگری خارج از صدا و سیماست و از این رو به نظر می‌رسد که لایه‌ای متمایز و مشخص با اهداف و سنخیت‌های خاص سیاسی بدون اینکه در ساختارکلی صدا و سیما تنیده باشند، با مأموریتی متمایز، بسته‌های محتوایی این برنامه‌های شبه خبری را تهیه میکنند و با عناوینی که ذکر آن رفت، پیش روی مخاطب قرار می‌دهند. برای یافتن منابع خوراک‌گیری این برنامه‌ها تلاش زیادی لازم نیست. با یک تقدم زمانی 4 تا 12 ساعته همان محتوایی که در بیست و سی، صرفاً جهت اطلاع و... ارائه می‌شود در برخی سایت‌های خبری قابل رؤیت است. گویی که از یک دستور سازمانی تبعیت می‌شود که هر آنچه این سایت‌ها گفتند مورد تأیید ما است و همان‌ها را در مختصات فراگیر صدا و سیما باز نشر دهید»
روزنامه آفتاب
یزد
روزنامه اصلاح‌طلب آفتاب یزد با تیترهای «عزم پارازیتی دولت روحانی» و «از این مجلس نباید انتظار دیگری داشت» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· عارف منجی مجدد روحانی
روزنامه آفتاب در صفحه اول خود به موضوع گزینه بعدی دولت برای وزارت علوم پرداخته است؛ محمدرضا شوق الشعرا معتقد است که تنها محمدرضا عارف است که توانایی دارد که هم‌طیف اصلاح‌طلب و هم هواداران روحانی را راضی کند و هم قادر به کسب رأی اعتماد از مجلس است؛ این روزنامه‌نگار اصلاح‌طلب سپس پیرامون رفتار حجت‌الاسلام روحانی درباره محمدرضا عارف پس انتخابات خرداد 1392 نوشت «روحانی هیچ سعی و تلاشی برای نزدیک کردن عارف به خود نشان نداده به‌نوعی از دادن پست به عارف ابا کرده و عارف را وارد چرخه سیاست دولت یازدهم نکرده است و اینک در موضوع پیش‌آمده بین دولت و مجلس بر سر وزارت علوم، انگار چاره‌ای جز به میدان آوردن و آمدن عارف نمی‌باشد» این روزنامه‌نگار سپس از اجازه هاشمی! به روحانی برای حضور در وزارت علوم سخن به میان می‌آورد و نوشت «عارف در تلاش راه یافتن به مجلس است و با وزیر علوم شدنش مانع از انشعاب دوباره در طیف اصلاح‌طلبان خواهد شد و اما آیا هاشمی اجازه می‌دهد که روحانی از عارف در مسند مهم و تأثیرگذار وزارت علوم استفاده نماید و آیا روحانی به‌جز عارف چهره دیگری را در کنار خود دارد؟!»
