گروه سیاسی مشرق - رسانه‌های مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان‌سازی رسانه‌ای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان اصلاح‌طلب می‌پردازد.
کوبرگ در «سکوت». هنوز خبری از نبرد در هتل کوبرگ به خارج از محل مذاکرات منتقل نشده است، جدال میان «توافق» یا «تمدید» و حتی «راه سوم» شرایط نفس‌گیری را در وین رقم‌زده است. روزنامه‌های اصلاح‌طلب روز یکشنبه را با تمرکز خبری بر مذاکرات هسته‌ای میان جمهوری اسلامی ایران و کشورهای 1+5 آغاز کردند و خبر از «ابهام» و «تردید» درروند مذاکرات دادند. از سوی دیگر روزنامه‌های اصلاح‌طلب خبر از مخالفت با رأی اعتماد فرهادی از سوی بهارستان دادند؛ در همین راستا روزنامه اعتماد به روایت جلسه خصوصی مخالفان فرهادی پرداخت و نوشت «اعضای حلقه نه یا برای رأی دادن به فرهادی مردد هستند یا آنکه برای رأی ندادن به او آن‌قدر مطمئن هستند که وارد یک‌فاز جدید عملیاتی برای رأی نیاوردن فرهادی شده‌اند؛ اما در جلسه شب گذشته اعضای حلقه نه چه گذشت؟ بنا به شنیده‌ها اعضای حلقه نه شب گذشته بحث‌های مفصلی در مورد گزینه جدید دولت برای وزارت علوم داشته‌اند. بحث‌هایی که احتمال دوم در موردنظر آنان را بیشتر تقویت می‌کند. بنا به آنچه شنیده‌شده اعضای حلقه نه بحث‌های مفصلی در مورد «عملکرد فرهادی در دولت سید محمد خاتمی، استعلام او از وزارت اطلاعات و نوع عملکردش در سازمان هلال‌احمر» داشته‌اند؛ مباحثی که با نگاه کاملاً منفی به گزینه دولت انجام‌شده است و نظر کلی بر رأی نیاوردن محمد فرهادی است. این بار هم اما اعضای حلقه نه دست از مباحث مربوط به حوادث سال ۸۸ برنداشته‌اند و با یک نگاه جزئی به دنبال برخی سرنخ‌ها از حضور یا مشارکت فرهادی با این حوادث هستند. مجموعه عوامل و محتویات جلسه شب گذشته اعضای حلقه نه نشان می‌دهد که آن‌ها خیال کوتاه آمدن در شرایط فعلی را هم در مقابل دولت ندارند.»
روزنامه مردم‌سالاری
ارگان رسمی حزب مردم‌سالاری یکشنبه را با تیترهای «تعیین‌کننده‌ترین روزهای 10 سال اخیر» و «انتخابات فرمایشی بحرین زیر سایه تحریم» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· ابهام در وین
پشت درب‌های بسته مذاکرات چه چیزی در حال رخ دادن است؛ توافق یا تمدید یا هیچ‌کدام. روزنامه مردم‌سالاری پیرامون روند مذاکرات هسته‌ای در وین نوشت «چهارمین نشست سه‌جانبه با حضور کری، ظریف و «کاترین اشتون» هماهنگ‌کننده گروه موسوم به 1+5 (آمریکا، روسیه، چین، انگلیس، فرانسه و آلمان) نیز دیشب برگزار شد. این در حالی بود که پیش‌ازاین دیدار نشستی در سطح کارشناسی میان نمایندگان ایران و آمریکا و با شرکت «هلگا اشمید» معاون خانم اشتون برگزار شد. جان کری، وزیر خارجه آمریکا درباره مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 گفت: شکاف‌ها همچنان باقی است اما به‌صورت محتاطانه امیدواریم که پیشرفت‌هایی حاصل شود. سخت در تلاش هستیم. گفتنی است جان کری از وین با وزرای خارجه امارات، بحرین، کویت، قطر، ترکیه و کانادا درباره مذاکرات هسته‌ای با ایران تلفنی گفت‌وگو کرد. وزیر خارجه فرانسه دیروز وین، محل مذاکرات هسته‌ای را ترک کرد و امروز یک‌شنبه‌احتمالاً دوباره به وین بازخواهد گشت. یک مقام آمریکایی حاضر در مذاکرات وین نیز در سخنانی اعلام کرد که هم‌اکنون در حال ارزیابی بهترین مسیر برای پیشرفت هستیم. وی گفت: ما درباره اختلافات باقی‌مانده با ایران خیلی صریح و صادق هستیم. این مقام آمریکایی افزود: ما به دنبال این نیستیم که زودتر از موقع تمدید مذاکرات با ایرانیان را موردبحث و بررسی قرار دهیم، اما هم‌اکنون در حال ارزیابی بهترین مسیر برای پیشرفت هستیم. مقامات آمریکایی نزدیک به مذاکرات هسته‌ای وین به‌طور ضمنی اشاره‌کرده تمدید چارچوب زمانی مذاکرات همزمان به نزدیک شدن به ضرب‌الاجل در حال بررسی است.»
روزنامه ابتکار
روزنامه ابتکار یکشنبه را به تیترهای «ورود میانجی‌ها به جریان مذاکره» و «عملکرد ظریف جهادی است» اختصاص داد.
· ایران پیشنهاد قطع اتصالات سانتریفیوژها را رد کرد
روزنامه ابتکار در صفحه سیاسی خود به ارزیابی آخرین تحولات مذاکرات هسته‌ای در وین پرداخته است؛ این روزنامه خبر از حضور میانجی‌ها درروند مذاکره میان جمهوری اسلامی ایران و کشورهای 1+5 داده است، این روزنامه نوشت «روزنامه نیویورک‌تایمز گزارش داد، ایران پیشنهاد آمریکا مبنی بر قطع اتصالات سانتریفیوژها را نپذیرفته و آمریکا نیز با پیشنهاد ایران برای کاهش تزریق هگزافلورید اورانیوم به سانتریفیوژها مخالفت کرده است. روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز در گزارشی به توافق جامع هسته‌ای ایران و 1+5 اشاره کرد و نوشت که ایران تقریباً 10 هزار سانتریفیوژ آماده بهره‌برداری دارد که به گفته ایران برای تولید سوخت برای راکتورهای غیرنظامی مورداستفاده قرار خواهد گرفت. آمریکا و دیگر مذاکره‌کنندگان گروه 1+5 برای رسیدن به یک‌زمان گریز مناسب، در ابتدا پیشنهاد کاهش شدید توانایی فعلی غنی‌سازی ایران تا حد 1500 سانتریفیوژ نسل اول و ممنوعیت استفاده از سانتریفیوژهای نسل جدید را مطرح کردند، اما ایران به‌صورت قاطعانه با کاهش سانتریفیوژها مخالفت کرد و البته برخی از مقامات ایرانی اعلام کردند تعداد سانتریفیوژها در حد 8000 دستگاه باقی بماند. ظاهراً بعدازآن بود که مقامات آمریکایی پیشنهاد دادند اگر ایران می‌خواهد سانتریفیوژهای بیشتری حفظ کند، باید اتصال سانتریفیوژها را قطع کند که این پیشنهاد ظاهراً حمایت طرف ایرانی را جلب نکرد. در عوض، ایران پیشنهاد داد می‌تواند نگرانی‌های غرب را از این طریق کاهش دهد که تعداد سانتریفیوژهای خود را حفظ کند، اما خوراک‌دهی هگزافلورید اورانیوم به این سانتریفیوژها که برای تولید اورانیوم غنی‌شده استفاده می‌شود را کاهش دهد که کارشناسان آمریکایی گفتند این اقدامات قابل بازگشت است.»
· آینده فراروی اصولگرایان
روزنامه ابتکار در صفحه سیاسی خود به آینده اصولگرایی در سپهر سیاسی کشور پرداخته است و معتقد است که این جریان سیاسی به دلیل فقدان لیدر سیاسی سمت‌وسوی فعالیت‌های خود را حزب محور کرده‌اند و سپس نوشت «تلاش فراوان اصولگرایان برای رسیدن به همگرایی در چند ماه اخیر بسیار به چشم می‌آید. این در حالی است که اصولگرایان پیش از رسیدن به همگرایی مسائل مهم‌تری را پیش روی خود می‌بینند. اصولگرایان از یک‌سو با از دست دادن برخی لیدرهای خود ازجمله مرحوم مهدوی کنی و مرحوم عسکر اولادی به دنبال جایگزینی برای ایشان هستند. از سوی دیگر تلاش گروه‌هایی از اصولگرایان تندرو برای گذر از سازوکار جامعتین برای حضور در عرصه سیاسی نشان می‌دهد که کار جناح اصولگرا برای رسیدن به یک همگرایی جامع چندان هم آسان نیست. در این میان از یک‌سو اصولگرایان معتدل در کنار علی لاریجانی به فکر تشکیل حزب و فعالیت حزبی افتاده‌اند و از سوی دیگر پایداری‌ها از یک تشکل به حزب تبدیل‌شده‌اند.»
روزنامه اعتماد
روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد نیم تای بالای صفحه اول خود را به تیتر «تمام ایران، پشت مردان مذاکره» اختصاص داده است.
· تردید حلقه «نه» در هشت‌بهشت
مهشید ستوده خبرنگار سیاسی روزنامه اعتماد معتقد است که حلقه مخالفان وزرای گزینه‌های وزارت علوم در طبقه سوم یک ساختمان حزبی واقع در خیابان هشت‌بهشت جلسه‌ای پیرامون چگونگی رفتار بهارستان با فرهادی داشته‌اند؛ این روزنامه‌نگار اصلاح‌طلب درباره مفاد این جلسه نوشت «اعضای حلقه نه یا برای رأی دادن به فرهادی مردد هستند یا آنکه برای رأی ندادن به او آن‌قدر مطمئن هستند که وارد یک‌فاز جدید عملیاتی برای رأی نیاوردن فرهادی شده‌اند؛ اما در جلسه شب گذشته اعضای حلقه نه چه گذشت؟ بنا به شنیده‌ها اعضای حلقه نه شب گذشته بحث‌های مفصلی در مورد گزینه جدید دولت برای وزارت علوم داشته‌اند. بحث‌هایی که احتمال دوم در موردنظر آنان را بیشتر تقویت می‌کند. بنا به آنچه شنیده‌شده اعضای حلقه نه بحث‌های مفصلی در مورد «عملکرد فرهادی در دولت سید محمد خاتمی، استعلام او از وزارت اطلاعات و نوع عملکردش در سازمان هلال‌احمر» داشته‌اند؛ مباحثی که با نگاه کاملاً منفی به گزینه دولت انجام‌شده است و نظر کلی بر رأی نیاوردن محمد فرهادی است. این بار هم اما اعضای حلقه نه دست از مباحث مربوط به حوادث سال ۸۸ برنداشته‌اند و با یک نگاه جزئی به دنبال برخی سرنخ‌ها از حضور یا مشارکت فرهادی با این حوادث هستند. مجموعه عوامل و محتویات جلسه شب گذشته اعضای حلقه نه نشان می‌دهد که آن‌ها خیال کوتاه آمدن در شرایط فعلی را هم در مقابل دولت ندارند. جلسه شب گذشته اما تنها به رایزنی در مورد وزیر پیشنهادی علوم نگذشته است. بحث در مورد مذاکرات هسته‌ای و تلاش و برنامه‌ریزی برای حضور دلواپسان نیز از دیگر برنامه‌های جلسه شب گذشته بوده است. مجموعه شرایط نشان می‌دهد که اعضای حلقه نه برنامه‌های جدی‌تری برای مخالفت با دولت را دارند و این مخالفت‌ها تنها به مباحث مربوط به وزارت علوم ختم نمی‌شود که با توجه به‌احتمال تمدید مذاکرات یا حصول توافق چنانچه این گروه مجدداً گزینه پیشنهادی دولت را رد کند، شرایط جدیدی میان مجلس و دولت ایجاد خواهد شد.»
روزنامه آرمان
روزنامه اصلاح‌طلب آرمان صفحه اول خود را به تیترهای «پرده آخر ظریف» و «سود 68 میلیاردی صندوق وام اشتغال و ازدواج» اختصاص داد.
· آغاز فعالیت انتخاباتی حامیان دولت
دیروز محمدرضا باهنر در گفت‌وگو با روزنامه آرمان خبر از فعالیت ستادهای انتخاباتی حجت‌الاسلام روحانی داد؛ در تأیید این خبر روزنامه آرمان به تحلیل فعالیت شورای هماهنگی جوانان حزب اعتدال و توسعه پرداخت و دو سطح تحلیل را نسبت به حرکت آنان در آینده مطرح ساخت؛ گروه سیاسی روزنامه آرمان نوشت «اجلاس فصلی «شورای هماهنگی جوانان حزب اعتدال و توسعه» روز گذشته در حالی برگزار شد که فاطمه هاشمی از اعضای این حزب و مرتضی بانک که علاوه بر عضویت در شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه، معاون کل سرپرست نهاد ریاست جمهوری است هم در آن حضور داشتند. برگزاری چنین اجلاسی را می‌توان از دو زاویه تحلیل کرد. یکی اینکه فعالیت انتخاباتی حامیان دولت آغازشده است و افرادی که دارای مناصب دولتی نیستند که بخش جوانان یکی از آن‌هاست، درصدد آماده‌سازی فضا برای تداوم اعتدال و این بار در مجلس هستند که چنین موضوعی دارای ممنوعیت قانونی نیست و به نظر می‌رسد میانه‌روهای تمام گروه‌ها از تداوم مسیر 24 خرداد 92 خرسند باشند. گمانه دیگر که می‌توان در مورد پررنگ شدن اجلاس شورای هماهنگی جوانان حزب اعتدال و توسعه مطرح کرد، فرمان امید به خود است. همگان آگاه هستند که دکتر روحانی نزدیکی زیادی به حزب اعتدال و توسعه داشت و به‌نوعی بزرگ‌تر این حزب معرفی می‌شود. اکنون‌که جوانان حزب اعتدال و توسعه کمر همت به برگزاری اجلاس فصلی بسته‌اند، می‌توان این‌گونه تحلیل کرد که برگزاری نشست از سوی آن‌ها طی فرمانی بوده که شاید از سوی رئیس‌جمهور نبوده اما یکی از نزدیکان آگاه به دغدغه رئیس‌جمهور مبنی بر لزوم ایجاد نشاط در کشور به نزدیکان پیشنهاد کرده که آن‌ها آغازکننده رفع دغدغه رئیس‌جمهور باشند و گمانه آخر هم این است که اجلاس فصلی شورای هماهنگی جوانان حزب اعتدال و توسعه طبق روال هرساله در موعد مقرر برگزارشده و دلیل پررنگ شدن آن همان‌طور که در ابتدا اشاره شد، می‌تواند نقش حسن روحانی در این حزب باشد. به‌هرحال استارت فعالیت سیاسی احزاب میانه‌رو با برگزاری اجلاس فصلی شورای هماهنگی جوانان حزب اعتدال و توسعه زده شد.»
· «حمایت از دولت، همراهی با مردم» شعار انتخاباتی اصلاحات
حسین مرعشی از اعضای برجسته حزب کارگزاران سازندگی که در ماه‌های گذشته بیشترین موضع‌گیری‌های انتخاباتی در میان اصلاح‌طلبان را داشته است، در گفت‌وگو با روزنامه آرمان بار دیگر بر هم‌افزایی با حامیان دولت تأکید کرد و اظهار داشت «مسئله انتخابات جدا از فرایند کلی فعالیت سیاسی اصلاح‌طلبان نیست و همین‌الان که اصلاح‌طلبان فعال هستند و جلسه دارند، اثراتش را بر انتخابات می‌گذارد ولی اینکه ستادها چه زمانی شکل می‌گیرد، ما حتماً با هماهنگی با حامیان رئیس‌جمهور در قالب جبهه متحدی که منجر به پیروزی سال 92 شد تحت رهبری سیاسی آقای خاتمی فعالیت می‌کنیم.» وی همچنین درباره شعار اصلاح‌طلبان در انتخابات آتی گفت «شعار ما برای مجلس آینده «حمایت از دولت، همراهی با مردم» است. مجلسی می‌خواهیم که هم حامی دولت و هم همراه مردم باشد.»
روزنامه ایران
روزنامه دولتی ایران، صفحه اول خود را به تیترهای «لحظات نفس‌گیر وین» و «طلسم صفر-صفر می‌شکند؟» اختصاص داد.
· بازی برد - برد در پرونده هسته‌ای
محمدمهدی مظاهری در یادداشت صفحه اول روزنامه دولتی به بررسی منافع بازی برد- برد در پرونده هسته‌ای پرداخته است؛ این استاد دانشگاه درباره اثر توافق درروند جهانی و منطقه‌ای نوشت «تروئیکای قدرت در اروپا هستند که به نظر می‌رسد به علت نزدیکی تاریخی و جغرافیایی‌ای که به ایران دارند، نیازمند مقابله با چالش‌های امنیتی در خاورمیانه و به دنبال نظم بین‌المللی صلح‌آمیز هستند. ازاین‌رو، چنان‌که لابی صهیونیستی نتواند برخی از سران این کشورها را تحت تأثیر قرار دهد؛ جای امیدواری وجود دارد که اروپایی‌ها بتوانند موضع امریکا درباره موضوعات مهم مذاکرات هسته‌ای را نرم کنند. درنهایت بازیگران مهم دیگر این صحنه، چین و روسیه هستند. چین مایل است با حل بحران هسته‌ای ایران، فضایی امن و آزاد برای گسترش روابطش با ایران و حضور در خلیج‌فارس پیدا کند. در این راستا ورود ناوگان نیروی دریایی چین به بندرعباس در سپتامبر 2014 به معنای تمایل این کشور جهت حفظ منافع تجاری بزرگ چین در ایران است. روسیه نیز پس از بروز بحران اوکراین اعلام کرده بود که شاید در نوع نگاهش به پرونده هسته‌ای ایران و همکاری که با غرب داشته است، تجدیدنظر کند. بدین مفهوم که سرانجام فعالیت‌های هسته‌ای به نفع ایران نوبتم. هرچند عملاً روس‌ها تاکنون هیچ اقدام عملی له یا علیه فعالیت‌های هسته‌ای و مذاکرات انجام ندادند. باوجوداین به دلیل تحریم‌هایی که غرب علیه روسیه وضع کرده است؛ دور از انتظار نیست که روس‌ها به دلیل موقعیت مشابهی که با ایران پیداکرده‌اند، این بار در جبهه ایران قرارگرفته و خواهان مقابله با زیاده‌خواهی‌های امریکا باشند؛ بنابراین مجموعه شرایط بازیگران حاضر در این دور از ماراتن هسته‌ای، نشانگر آن است که حل این پرونده و مختومه اعلام شدن آن در شرایط کنونی به نفع همه آن‌هاست. تنها چیزی که در این روند بحث‌برانگیز است؛ امتیازاتی است که هر یک از طرف‌ها به دست می‌آورد یا از دست می‌دهد. در عالم سیاست بهترین نوع مذاکره و رفتار دیپلماتیک، بازی با حاصل جمع مثبت یا همان برد- برد است که امروزه حداقل در ظاهر، کشورها به رعایت این بازی علاقه نشان داده و تعابیری همچون احترام متقابل، درک منافع مشترک، مذاکرات بدون پیش‌شرط و... در همین حوزه قابل‌بررسی هستند. بر این اساس حل پرونده هسته‌ای ایران نیازمند آن است که همه طرف‌های مذاکره، ضمن اولویت بخشیدن به منافع جمعی به‌جای منافع فردی، تمرکز بر حل مشکلات داخلی و نیز دوری گزیدن از جنجال‌آفرینی‌های مخالفان و گروه‌های تندروی داخلی و بین‌المللی، پیش‌زمینه صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی را فراهم کنند.»
· فرهادی از مجلس رأی اعتماد می‌گیرد
صدرات وزارت علوم همچنان گره سردرگم مناسبات بهارستان و پاستور است، این بار قرعه به نام فرهادی افتاده است که رأی اعتماد برای وزارت ساختمان شهرک غرب بگیرد. محمدرضا باهنر نایب‌رئیس مجلس درباره رأی اعتماد گفت «تاکنون نظر اکثریت اعضای مجلس نهم در خصوص دکتر فرهادی مثبت بوده است. باوجود تخصص و تجربه ایشان من انتظار دارم که دکتر فرهادی رأی اعتماد مجلس را کسب کند. به‌هرحال من امیدوارم وزارت علوم پس از مدتی صاحب وزیر شود، شرایط اکنون در مجلس برای ایشان خوب است. امروز این امیدواری وجود دارد که دکتر فرهادی اعتماد اکثریت مجلس را جلب کند؛ و همچنین حسین‌علی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت مجلس هم دراین‌باره به ایسنا گفت: دکتر فرهادی یک دوره وزیر علوم و یک دوره وزیر بهداشت بودند. ایشان آدم اعتدال‌گرایی هستند. با توجه به شناختی که من از ایشان دارم، وی آدم منطقی هستند و امیدوارم در مجلس رأی بیاورند. حجت‌الاسلام موسی غضنفر آبادی از مخالفان وزرای پیشنهادی قبلی هم به خبرنگار ایران گفت که مجلس به دکتر فرهادی رأی می‌دهد. به گفته وی، وزیر پیشنهادی جدید باید مواضع خود را شفاف بیان کند ولی با توجه به سابقه اجرایی مفید و شخصیتی اعتدالی که دارند به نظر نمی‌رسد مشکل خاصی برای کسب رأی اعتماد داشته باشند.»
