گروه بینالملل مشرق- «تام کاتن» با 37 سال سن در حال حاضر جوانترین عضو مجلس سنای آمریکا محسوب میشود اما وی در مدت اندک حضورش در این نهاد نظراتی را در حوزه سیاست خارجی مطرح کرده که به سرعت در میان همکارانش به «جنگطلب جدید کنگره» مشهور شده است.
نظراتی که او در روزهای گذشته در حمایت از حمله نظامی در مناطق مختلف مطرح کرده به اندازهای زیاد است که یکی از همکاران او میگوید اگر دیدگاههای تام پیاده شود، آمریکا باید در سالهای آینده باید وارد 15 تا 20 جنگ شود.
"کاتن" از جمله منتقدان مذاکرات هستهای بین ایران و گروه 1+5 هم هست. وی بیهیچ پردهپوشی و در اظهاراتی نامتعارف علت حمایت از تشدید تحریمها علیه ایران را تمایل برای شکست مذاکرات دانسته است.
گزارش زیر نگاهی است به برخی از دیدگاههای این سناتور 37 ساله جمهوریخواه آمریکا و نظراتی که دیگران درباره وی ابراز کردهاند.
ـ هر چه بیشتر بمباران کنیم، امنتر زندگی میکنی.
ـ هدف سیاست خارجی آمریکا باید تغییر نظام ایران باشد.
ـ آمریکا باید برای مقابله با داعش در تمام دنیا اقدام نظامی کند.
ـ حامی تحریم ایران هستم چون این باعث شکست مذاکرات میشود.
- یکی از همکاران کاتن میگوید باید از توهم براندازی در ایران بیرون بیاییم.
تام کاتن به جنگطلب جدید کنگره مشهور شده است
کاتن متولد 13 مه سال 1977 و پرورش یافته یک خانواده نظامی است. پدر او یکی از کهنهسربازان جنگ ویتنام به شمار میرود. خود کاتن هم در سال 2005 به ارتش آمریکا پیوست و یک سال بعد در مه 2006 عازم عراق شد. وی در این کشور مسئولیت طراحی و هدایت گشتهای نظامی یگان تحت امرش را به عهده داشت.
اسم کاتن ژوئن سال 2006 بر سر زبانها افتاد؛ زمانی که با نگارش یک نامه علنی به روزنامه نیویورکتایمز خواستار دستگیری سه روزنامهنگار، از جمله سردبیر این روزنامه شد. کاتن معتقد بود این روزنامه نگارها به دلیل افشای یک برنامه مخفیانه دولت بوش درباره نظارت بر منابع مالی گروههایی که "تروریست" خوانده شده بودند، مرتکب جرم جاسوسی شدهاند.
کاتن از زمان ورود به دانشگاه هاروارد در سن 18 سالگی عضو باشگاه جمهوریخواهان هاروارد هم بود. وی در سال 2012 به عنوان نامزد حزب جمهوریخواه در انتخابات مجلس نمایندگان شرکت کرد و چون "مایک رایس"، نماینده دموکرات آرکانزاس در آن زمان بازنشسته شده بود توانست به عنوان نماینده این حوزه انتخابی وارد مجلس شود.
او در انتخابات میاندورهای کنگره که چند ماه پیش برگزار شد اعلام کرد قصد دارد با سناتور "مارک پریور"، نماینده دموکرات آرکانزاس رقابت کند. "میت رامنی"، نامزد قبلی ریاستجمهوری آمریکا از وی حمایت کرد و وی سرانجام با کسب بیش از 56 درصد آرا توانست به مجلس سنای آمریکا راه پیدا کند.
دیدگاههای کاتن در حوزه سیاست خارجی به دلیل اهمیت بیشتری که مجلس سنا به طور سنتی در حیطه سیاستگذاری خارجی آمریکا دارد در ماههای گذشته مورد توجه و انتقادهای فراوان واقع شده است.
به عنوان مثال "تام کاتن" حدود دو هفته پیش در برنامهای در شبکه خبری سیانان گفته بود ارتش آمریکا برای مقابله با گروه موسوم به دولت اسلامی عراق و شامات یا داعش باید دست به عملیات تهاجمی در سرتا سر دنیا بزند.[1]
او در گفتوگو با سیانان گفت: در نبرد علیه داعش ما نمیتوانیم با حالت تدافعی پیروز شویم، باید با عملیات تهاجمی در سرتاسر دنیا وارد شویم.
اما این تنها اظهارنظر بحثانگیز کاتن نبود چرا که یک روز قبلتر در گفتوگو با اندیشکده هریتیج درباره مذاکرات هستهای ایران هم نظرات افراطگرایانهای مطرح کرده بود. کاتن با مخالفت با اصل مذاکره با ایران، گفتوگو با این کشور را با مماشات در برابر آلمان نازی مقایسه کرد. او در همین جلسه از اینکه اوباما نیروهای زمینی آمریکا را برای دخالت در جنگ داخلی سوریه به این کشور اعزام نکرد هم انتقاد کرد.
کاتن چند روز بعدتر میهمان شبکه خبری انبیسی آمریکا بود و در آنجا بار دیگر تأکید کرد که آمریکا باید وارد جنگ با داعش شود. وی گفت: "ما آنها را می کشیم، قبل از اینکه آنها ما را بکشند؛ به همین راحتی. هر چه بیشتر ما بمباران کنیم، اگر تروریستها را بکشیم، امنتر هستیم."
این لفاظیهای جنگطلبانه "کاتن"، البته برای کسانی که یک دوره حضور وی در مجلس نمایندگان آمریکا را به خاطر دارند چندان هم عجیب نیست. اما اکنون که وی در جایگاه سناتور قدرت بیشتری برای اظهارنظر و عمل در حوزه سیاست خارجی آمریکا دارد، دیدگاههایش بیشتر زیر ذرهبین قرار دارند. یکی از اولویتهای اصلی وی در زمینه سیاست خارجی، بحث درباره گفتوگوهای هستهای است که با ایران در جریان است.
کاتن تلاشهایی جدی برای اثرگذاری بر این مذاکرات داشته و چه در سخنرانیهای عمومی و چه در مصاحبهها اینطور عنوان کرده که آمریکا باید جلوههای تهدید نظامی قاطع خود را به ایرانیها نشان دهد. وی در سخنرانی خود در اندیشکده هریتیج "تغییر نظام" ایران را تنها راهحل عملی برای مقابله با برنامه هستهای ایران عنوان کرد.
این سناتور جمهوریخواه با این ادعا که مذاکرات هستهای بین ایران و گروه 1+5 "ساختگی" است گفت: "هدف سیاست خارجی ما باید تغییر رژیم در ایران باشد. ما تا زمانی که اسلامگراها در ایران حکومت میکنند ایمن نخواهیم بود."
کاتن در ادامه گفت: "بنابراین سیاست آمریکا باید حمایت از مخالفان ایران و ایجاد یک دولت قانونی باشد که با آمریکا، اسرائیل و دنیا سر صلح دارد."[2]
این اظهارات کاتن درباره تغییر نظام ایران با واکنش ها و تحلیلهای زیادی در میان رسانهها، کارشناسان و حتی همکاران خود او روبهرو شد. "جو سیرینکیان"، رئیس"صندوق پلاگشر" که از گروههای فعال در زمینه منع اشاعه سلاحهای اتمی است در واکنش به این اظهارات سناتور "کاتن" به روزنامه هافینگتونپست گفت:"دیگر وقت آن رسیده این خیالات را کنار بگذاریم که مردم آمریکا وارد جنگی دیگر برای براندازی یک نظام دیگر در خاورمیانه خواهد شد ـ یا اینکه چنین جنگی در واقع، اثری خواهد داشت."
برخی از کارشناسان دیگر میگویند "کاتن" به عمد پیشرفتهای حاصل شده در مذاکرات را نادیده میگیرد. "دیلان ویلیامز"، معاون یکی از گروههای لابی حامی رژیم صهیونیستی به نام "جی استریت" معتقد است اجرای نظرات "کاتن" سودی برای جلوگیری از برنامه هستهای ایران ندارد.
وی ضمن اشاره به پایبندی ایران به مفاد توافق موقت ژنو یا "برنامه مشترک اقدام" میگوید در صورتی که ایدههای وی اجرایی شود، برنامه هستهای ایران به مرحله قبل از این توافقنامه بازخواهد گشت.
"کاتن" در جار و جنجالهایی که در هفتههای گذشته در محافل داخلی و رسانهای آمریکا درباره وضع تحریمهای جدید علیه ایران جریان داشته هم موضعی بسیار متفاوت از سایرین داشته است.
طرفداران و مخالفان تشدید تحریمها علیه ایران در هفتههای گذشته معمولاً دو استدلال بیان کردهاند: طرفداران، تحریم ایران در حین مذاکرات را اقدامی برای تقویت موضع مذاکرهکنندگان آمریکایی در رایزنیهای هستهای میدانند اما از طرف دیگر، مخالفان، بر اثرات مخرب این تحریمها و احتمال اینکه آنها باعث شکست مذاکرات شود، تأکید کردهاند. با این حال، موضوعی که ظاهراً محل اختلاف طرفین این جدال نیست این است که مذاکرات نباید متوقف شوند یا به شکست کشانده شوند.
کاتن، اما با ارائه دیدگاهی کاملاً جدید میگوید به خاطر این حامی وضع تحریمهای جدید علیه ایران است که فکر میکند این اقدام باعث میشود گفتوگوهای هستهای به شکست کشانده شود. وی در سخنرانی خود در اندیشکده هریتیج بدون هیچ پردهپوشی گفت که فکر میکند به این دلیل طرحهای تحریمی جدید علیه ایران باید تصویب شوند که باعث تعجیل در پایان دادن به مذاکرات میشوند و این نتیجه مطلوبی است که آمریکا باید در این مذاکرات به دنبال آن باشد.
با آنکه دیدگاههای تام کاتن برای خیلیها عجیب به نظر میرسد، طرفدارانی هم در آمریکا دارد. "ماتیو کرائینگ" که یکی از همکاران او در اندیشکده شورای آتلانتیک است از طرح وی برای تغییر نظام ایران حمایت کرده و میگوید اینکه یکی از نمایندگان کنگره چنین حرفی بزند هیچ اشکالی ندارد.
کرائینگ می افزاید: "متأسفانه رژیم فعالی ایران قوی است و آمریکا هیچ روش معقول و عملی برای اینکه دولتی مطلوب تر در ایران مستقر کند ندارد."
اظهارات کاتن در مدت نزدیک به 40 روز حضور در مجلس سنا به اندازهای جنجالی بوده که باعث جلب توجه همکارانش هم شده است.
"آلان گریسون"، نماینده جمهوریخواه فلوریدا به روزنامه هافینگتونپست گفت: "سناتور کاتن همین حالا در حال حرکت به سمتی است که خودش را جنگطلب اصلی کنگره صد و چهاردهم آمریکا معرفی کند. فکر کنم این تازه آغاز تلاشهای او به سمتی است که ما را نه تنها در یک یا دو جنگ بلکه احتمالاً در 15 تا 20 جنگ درگیر کند. این چیزی است که او دوست دارد ببیند."
کاتن در مجلس سنا چند نماینده همفکر و متحد دارد. او از همکاران نزدیک سناتور "جان مککین" در کمیته نیروهای مسلح مجلس سنا است و در کمیته منتخب اطلاعاتی سنا هم حضور دارد.
جدیدترین اظهارنظر کاتن درباره مذاکرات هستهای ایران در یادداشتی که بود که وی روز پنجشنبه اندکی بعد از تأیید تحریمهای ایران در کمیته بانکداری سنا در والاستریتژورنال نوشت. او در این یادداشت نوشت اصلا دلیلی وجود نداشته که تحریمها علیه ایران در توافق موقت ژنو کاهش یابند. [3]