گروه سیاسی مشرق - با پایان مرحله اول توافق لوزان سوئیس انتشار فکت شیت (متن اولیه توافق)، دو اتفاق، یکی در صحنه داخلی و دیگری صحنه بین‌المللی رقم خورد.

در بعد داخلی عده‌ای بر اساس نگرانی‌های موجود به‌نقد آن پرداختند و ابعاد این توافق در این گفتگو بیش از بیش روشن شد.

آقای موسویان از اعضای مذاکره‌کننده اسبق آن را در دو پارادایم یا سناریو - باخت، باخت و برد برد - تحلیل کرد.

در سناریو باخت - باخت سخن این بود که هیچ‌کدام از طرفین به همه خواسته‌های خود نرسیدند، در سناریو برد - برد تحلیل این بود ایران و غرب هرکدام به خواسته‌های خود در حد متوسط و حداقلی دست‌یافته‌اند.

باگذشت زمان در داخل ایران روند افکار عمومی رو به آرامش و همراهی با دولت پیش می‌رود و کسانی هم که دغدغه دارند تلاش کردند آن را به گوش مسئولان برسانند.

به نظر می‌رسد، مسئولان هم پس از شنیدن دغدغه‌ها تلاش کردند تا پاسخ‌ها و پیش‌بینی‌های لازم را انجام دهند.

اما آنچه درصحنه منطقه‌ای و بین‌المللی در حال وقوع است، نگران‌کننده است، عده‌ای از کشورهای منطقه به‌ویژه رژیم صهیونیستی با آگاهی از انواع فکت شیت‌های کشورهای مذاکره کنند همه آن‌ها را در جهت تقویت ایران تحلیل می‌کنند.

آن‌ها دو تحلیل دارند، نخست اینکه با توجه به بنیه علمی ایران و امتیاز توافق اولیه لوزان برای ایران، به رسمیت شناختن حق ایران برای تحقیق و توسعه هسته‌ای، معتقدند در آینده ایران قابل‌کنترل نخواهد بود و تحلیل دوم که آن‌ها را نگران کرده است، این است که اقتصاد ایران توان بالقوه‌ای برای جهش دارد و اگر تحریم‌ها برداشته شود و جمهوری اسلامی بتواند خود را بازسازی کند، با توجه به جایگاه ایران در اقتصاد جهانی، غرب بیش‌ازپیش تلاش خواهد کرد با تهران همکاری و مدارا کند؛ در این صورت، این کشورها خود را بازنده توافق لوزان سوئیس می‌بینند.

این گروه مخالف ایران، طرحی را در دو سطح، یکی در صحنه بین‌الملل و دیگری درصحنه داخلی آمریکا با محوریت کنگره طراحی کرده‌اند. طرح آنان کشاندن ایران به بازی در زمین آن‌ها است.

همه طرف‌های معتقد به تقویت جمهوری اسلامی ایران، می‌دانند در حال حاضر توافق با ایران برای غرب مهم است و نمی‌توانند به‌طور مستقیم مانع انجام آن شوند، چون این توافق به نحوی با منافع دو طرف همخوانی دارد و هیچ‌کس حاضر نیست آن را بهم بزند؛ پس راه غیرمستقیم برای متشنج کردن جو مذاکرات را در پیش‌گرفته‌اند تا در سایه آن؛ امکان ادامه گفتگو را از طرف‌های مذاکره بگیرند.

در صحنه داخلی آمریکا به این نحو است که کنگره اقداماتی انجام داد تا بر اساس آن مراکز تصمیم‌گیری ایران به مقابله‌به‌مثل وادار شوند و از این طریق مانع روند عادی مذاکرات شوند اما این طرح با هوشیاری مجلس شورای اسلامی شکست خورد. مجلس شورای اسلامی ضمن هشدار به غرب اعلام کرد به مذاکره‌کنندگان اعتماد دارد و نیازی نیست آنان مصوبه‌ای دراین‌باره داشته باشند.

اما ابعاد دیگر این طرح که در صحنه بین‌المللی و منطقه‌ای در حال اجرا است از طریق فشار به غرب برای افزایش خواست‌هایش از ایران مثل به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی و یا ملاحظاتی که بعضی از کشورهای عربی دارند، در توافق نهایی گنجانده شود که در این روند هم تصمیم گیران غربی جواب سردی به این کشورها داده‌اند و گنجاندن این خواسته‌ها در مذاکرات را غیرمنطقی خوانده‌اند.

ولی کشورهای عربی منطقه با تشکیل کمپ دیوید هم چنان تلاش دارند بر روند مذاکرات تأثیر بگذارند

اما سناریو سوم این طرح متأسفانه نزدیک به موفقیت است و آن دامن زدن به تنش تبلیغاتی بین مقام‌های ایران و غرب است.

در این شیوه با برجسته کردن اظهارنظرهای تند مقام‌های غربی و ایرانی علیه مذاکرات و یا اقداماتی که ممکن است در صورت شکست مذاکرات صورت گیرد، جو را متشنج می‌کنند.

در این راستا، تمام رسانه‌های منطقه و غربی فعال هستند تا بتوانند با بالا بردن این تنش امکان اقدامی را که ممکن است به مذاکرات آسیبی برساند، محقق کنند.

در این زمینه هم مقام‌های کشورمان و هم رسانه‌ها باید مراقب باشند که به فرموده رهبر انقلاب در زمین دشمن بازی نکنند.

مخالفان خارجی توافق لوزان سوئیس به شرایط ایران بسیار آگاه هستند و می‌دانند اگر ایران بتواند از این مرحله سخت که با تلاش چند دهه‌ای برای ایران اسلامی ایجاد کرده‌اند، رهایی یابد، به علت جایگاه و دانش مردم ایران ازاین‌پس غرب مجبور است، با ایران به‌عنوان شریک منطقه و بین‌المللی خود گفتگو کند و دیگر برای غرب ارزش ندارد وارد تنش با ایران شود.

علی‌اکبر عین‌اللهی