به گزارش مشرق، برنامه این هفته  سینما معیار به مناسبت دوسالگی این برناممه با حضور منتقدین و سینماگرانی چون شهاب اسفندیاری، حمید نعمت الله، هادی مقدم دوست، احسان ناظم بکایی، محمدرضا وحیدزاده، سید سعیدهاشم زاده، امیرعباس صباغ و با اجرای سیدامیر جاوید برگزار شد.

وحیدزاده: عمر دوساله مساوی با پیشکسوتی است

در ابتدای برنامه، مجری از احسان ناظم بکایی در مورد اهمیت برنامه ی سینما معیار سوال کرد و او در پاسخ گفت: در هر حوزه، صدای منتقدین و کارشناسان باید در چارچوبی قانونمند شنیده شود و مسائل فرهنگی ارتباطی به مسائل جناحی ندارد. بازخوردهای این برنامه برای من بسیار جالب است، اینکه در فاصله ی 24 ساعت روی خبرگزاریها می آید به دلیل روابط عمومی قویست که آن را مکتوب می کند و هم اینکه در تمام خبرگزاریها پیگیری می شود. در حوزه ی رسانه ای که عمر برنامه ها کوتاه است، مایه ی خوشحالیست که برنامه ای توانسته دوسال منسجم پیش برود.

مهمان دیگر برنامه محمدرضا وحید زاده بود که در مورد عمر کوتاه برون داد های رسانه ای و همچنین دو ساله شدن سینما معیار گفت: عمر دو ساله شاید در ساحت های دیگر عادی باشد ولی در ادبیات نقد، مساوی با پیشکسوتی است.

نعمت الله: سینمامعیار از معدود برنامه های با محتواست

سپس حمیدنعمت الله در گفتگوی تلفنی با جاوید گفت : سینما معیار از معدود برنامه هایی است که بامحتواست و این به خاطر کوشش و مطالعه ی جنابعالی و موضوعی که پیش می برید، است.

در ادامه، مجری خطاب به نعمت الله گفت: همه ی طیف ها و سلایق اذعان دارند شما و آقای مقدم دوست سعی و تلاش می کنید تا لحن جدید و تازه خلق کنید و یک اتفاق نو به سینمای ایران اضافه کنید، با توجه به تجربیات ارزنده ی شما در این حوزه سوال می کنم که یک برنامه ی رادیویی که بناست یک نسبت با سینما برقرار کند و به پیشبرد و اعتلای سینما کمک کند باید چکار کند؟

نعمت الله در جواب این سوال گفت: این برنامه می تواند فوق العاده مبتکرانه تر نسبت به برنامه های دیگر عمل کند و به شکلی باید از این تاثیر صوتی روی شنونده بهره خاص ببرد، تاکید بنده روی ابتکار و خلاقیت است.

سپس سید سعید هاشم زاده و امیر عباس صباغ به جمع مهمانان برنامه اضافه شدند.

هاشم زاده: تنها برنامه ای که سینمای عمار را پوشش می دهد، سینما معیار است

هاشم زاده هم در مورد دو ساله شدن سینما معیار گفت: باید از این بابت خوشحال بود چرا که از برنامه هایی است که هدف و گفتمان خود را از اول تا این نقطه که هستیم پیش برده است. در این جبهه ی فرهنگی که می خواهیم الگو بدهیم و نقد کنیم، تنها برنامه ای که سینما عمار را پوشش می دهد، سینما معیار است و الگویی که از ابتدا مورد هدف بوده پیش رفته است.

صباغ: سینما معیار افقی باز دارد و افراد با سلایق مختلف در آن صحبت می کنند

صباغ هم ضمن تایید این مطلب گفت: با توجه به وضع رسانه های کنونی در مورد سینما، ویژگی اصلی رسانه ای مثل سینما معیار، تاثیر گذاری آن است. خیلی از رسانه ها با توجه به سیاست ها، جهت گیری ها و خط قرمزهایی که دارند به سینما می پردازند و این باعث شده تا به مرور زمان از تاثیر گذاری اینها کم شود. سینما معیار افق باز دارد و اینکه موافقان و مخالفان با سلایق مختلف در این برنامه صحبت می کنند هم برگ برنده این برنامه است و هم به تاثیرگذاری اش نسبت به برنامه های دیگر، بسیار کمک می کند.

اسفندیاری: از لبه های تیز سینمامعیار زده شده و برنامه کمی دورهمی شده است

در ادامه ی برنامه، ارتباط تلفنی با شهاب اسفندیاری برقرار شد. مجری برنامه سوال کرد: آیا به دلیل اینکه بازتاب خوبی در رسانه ها داریم، و طیف های مختلف سینماگران و منتقدین به برنامه اقبال نشان می دهند به معنی موفقیت است؟ وی پاسخ داد: لزوما خیر. این به دو مسئله بر می گردد، یک مسئله کلیت تنزل جایگاه رادیو به دلیل تکثر بی رویه شبکه ها در سالهای اخیر بوده. در این سال ها با مدیریت رسانه ای مواجه بودیم که تلاش می کرد بی عرضگی خود در عرصه ی فرهنگ را با تکثر شبکه ها بپوشاند و خود را توانمند نشان دهد، در حالی که بعضا اینها زمانی که روی کار آمدند شعارشان افزایش کیفیت بود ولی عاقبت افتخارشان فقط کمیت شد. این مسئله منجر به این شده که چندین و چند شبکه رادیویی داریم که خیلی از آنها برنامه های اجتماعی و گفتگوی جدی دارند و امکان دنبال کردن همه ی اینها حتی برای اهالی موضوع امکان پذیر نیست، در حالی که مثلا شما در انگلستان می بینید که یک رادیو 4 هست که تمام گفتگوهای جدی فکری، فرهنگی، سیاسی و هنری در آن شبکه هست و هر مخاطب جدی که می خواهد یک بحث جدی را در هر موضوعی دنبال کند در آن شبکه پیگیر می شود.

لذا یک ساختارهایی داریم که مخاطبان اصلی را از دست می دهد و باید برای این مسئله فکر شود، دومین مسئله تا حدودی به خود برنامه تان برمی گردد و به ملاحظاتی که شاید مدیریت ها و مسئولین رادیو دارند و اینکه مقداری به نظر می رسد از لبه های تیز برنامه زده شده و کمی دور همی شده است. دو هفته پیش که گفتگویی در مورد جشنواره داشتید و متن برنامه را در خبرگزاری ها مطالعه می کردم، به نظر می آمد خیلی لطیف از کنار موضوع گذشتید در حالی که بحث جشنواره ها به خصوص با این نمونه ی اخیر جشنواره ی فجر و بخش بین الملل آن که اتلاف مطلق بیت المال و بدون فایده بود، کمی جا داشت که صریح تر و جدی تر به این موضوعات پرداخته شود. در حال حاضر مطالعه ی جشنواره ها یک حوزه تخصصی شده است و بنده از شما می خواهم که صراحت خودتان را حفظ کنید. صراحت و محبوبیت برنامه موجب می شود آقایانی که نمی خواهند صحبت کنند، مجبور می شوند حرفشان را بزنند.

مجری برنامه در ادامه این سوال را مطرح کرد که برخی معتقدند سینما معیار یک برنامه ی جهت دار است و برخی هم معتقدند که این برنامه دیگر فایده ای ندارد و اتفاقاتی که باید نمی افتد و شبیه برنامه های دیگر شده است. آیا واقعا اینطور است؟

صباغ در پاسخ به این سوال گفت: چیزی که در سینما معیار دیده ایم، دید ایده آل ما نیست. مجری یک برنامه یا تهیه کننده و عوامل باید جهت دار باشند اما اینکه فضایی را فراهم کنند که با سلایق مختلف در آن صحبت شود خوب است، وگرنه برنامه ای که جهت نداشته باشد به هیچ جا نمی رسد. در یک فضای این چنینی با محدودیت های زیاد و خط قرمزهایی که یک سری از آنها ذهنی و یک سری واقعی هستند، فراهم شدن فضایی که مخالف و موافق در آن صحبت کنند اتفاق خوبی است. در مورد جشنواره بین المللی که هفته پیش برگزار شد باید نقدهای تندی بشود و اینکه جریان جشنواره کودک چه فایده ای داشته جز اینکه یک عده سر کار بودند. در سینمایی که فیلم کودک در آن جایی ندارد، برگزاری هرساله ی جشنواره با این همه تبلیغات چه فایده ای دارد؟ این همه جشنواره مثل جشنواره فیلم شهر که قرار است هفته بعد برگزار شود نیاز به ادبیات تندی دارد. اینکه قرار است 15 فیلم توقیفی در جشنواره شهر نمایش داده شود برگ برنده این جشنواره است! به نظر بنده جشنواره فیلم عمار، یک جریان فکری خاصی را دارد و این نشان دهنده ی بخشی از جامعه ی فیلمسازی و هنرمندان ماست که واقعا هم تاثیرگذار است ولی نقد اساسی به آن دارم، البته قبول دارم تنها جشنواره در سال های اخیر است که جریان ساز بوده است.

وحیدزاده هم در این رابطه توضیح داد و گفت: باید از محدودیت ها و اقتضائاتی که رسانه دارد به عنوان فرصت استفاده کرد. حقیقت این است که تلویزیون در این سال ها و به دلیل نوع مخاطبی که دارد نتوانسته نقش خود را به درستی ایفا کند و خیلی از گروه ها را ناراضی نگه داشته است. برنامه ای مثل سینما معیار در مدیومی مثل رادیو می تواند از این تهدید به عنوان فرصت استفاده کند و آن نقشی که خیلی از برنامه های تلویزیونی نتوانستند آن را ایفا کنند، این برنامه می تواند ایفا کند و با ماهیت خود بستر مناسبی برای طرح دیدگاه های مختلف و محلی برای گفتگو باشد.

مقدم دوست: باز شدن سرفصل های تازه در سینمامعیار برای سینماگر یک شروع است

مهمان بعدی برنامه هادی مقدم دوست بود. مجری از مقدم دوست پرسید: شرکت سینماگر در سینمامعیار چه سودی برای او دارد؟ وی پاسخ داد: این نکته که گفتگوها چه فایده ای برای سینماگر داشته باشد مهم است، البته در تجربه ای که خودم داشتم، در رابطه با سینما معیار این است که با توجه به تحلیل و رغبت به مطالعات زبانی سینما و پرسشی که از جانب شما طرح می شود، باعث می شود که گفتگویی در مورد زبان سینما داشته باشید که نه صرفا گفتگویی خبری مثلا درباره کاری که دارید انجام می دهید یا صرفا گزارشی از کارهایی که انجام داده یا در حال ساخت هستید.

وی ادامه داد: وقتی بنای گفتگو بر تحلیل قرار می گیرد، خود بنده سعی می کنم که در آن لحظه به این فکر کنم که در مورد تلاش هایی که در رابطه با زبان سینما در آن کار یا فیلم انجام داده ام حرف بزنم و اینگونه می شود که باب ها و سرفصل هایی برایمان باز می شود که خودمان تلاشی را که در آن موضوع انجام داده ایم باز می کنیم و درموردش صحبت می کنیم. این باز شدن سرفصل ها برای نویسنده، فیلمساز و ... یک شروع است که از این به بعد راجع به آن بیشتر فکر کند و این موضوع را به عنوان تجربه ای که در حال تدوین است در نظر بگیرد.

مهمانان دیگر برنامه، محمد امین نوروزی و خانم ترکاشوند بودند. نوروزی در مورد صراحت لهجه صحبت کرد و گفت: این مسئله در تمام برنامه ها هست و هرچقدر آدم محافظه کار و ترسو نباشد، و به فکر بعد نباشد مورد حمایت مردم قرار می گیرد و تاثیر گذاری روی مخاطب اصلی (مردم) می تواند قاطبه ی سینماگران منصفی که شاید آن حرفها به ایشان بر بخورد یا آن را ایدئولوژیک بدانند را تحت تاثیر قرار دهد.

هاشم زاده: باید صراحت لحن و رفتار برنامه بیشتر شود

هاشم زاده سپس به نقد سینما معیار پرداخت و گفت: به خاطر فضای رسانه ای که در سینما معیار هست، باید کمی صراحت لحن و رفتار را بیشتر کنیم و به خاطر اینکه کمی به سینمای ایران بربخورد و به دلیل اینکه سینما معیار می خواهد الگوهایی را معرفی کند، سراغ سینمای جهان هم برود و صراحتا اعلام کند که سینمای ایران فعلا فیلمی ندارد که جای نقد و بررسی آن در برنامه ی سینما معیار باشد. این صراحت لهجه بهتر است بیشتر باشد تا برنامه جدی تر شود.

ناظم بکایی: حق نداریم چون مطالعه می کنیم به آدم ها توهین کنیم

ناظم بکایی در مورد محافظه کاری در رسانه توضیح داد و گفت: محافظه کاری ذاتا چیز بدی نیست و در برخی تعاریف، تعریف درستی است و اتفاقا می گوییم محافظت از اصولی که ارزش دارد، ما نمی توانیم پای سفره ی جشنواره ها بنشینیم و بعد به آن لگد بزنیم. بنده که دوست دارم در جشنواره فجر باشم، این حق را به خودم نمی دهم که بگویم چه جشنواره ی بدی بود، در حالی که می دانیم همگی دوست داشتیم آنجا باشیم، وجدان و اصولی وجود دارد که نباید از آن خارج شد. مسائل فرهنگی کشور ما با مسائل سیاسی، به شدت گره خورده و بیرون از آن نیست. لحن و ادبیات بسیار مهم است، و نباید به آدمی گستاخی کنیم و این حق را نداریم که چون مطالعه داشته ایم به آدم ها واکنش منفی داشته باشیم. سینمای ما ارزشمند است، گرچه مشکلات زیادی دارد اما سینمای ماست و ژانرهای اختصاصی خودمان را داریم، ژانر سینمای دفاع مقدس را داریم که بومی ترین ژانر سینمای دنیاست و برای ماست پس نکات مثبت سینما را ببینیم و فراموش نکنیم که 35 سال پیش در حال نابودی بود. سینمامعیار باید در همین مسیر باشد و امیدواری و حس خوب را به مردم بدهد.

ترکاشوند: بحران مخاطب دامن رسانه ها را خواهد گرفت

ترکاشوند در ادامه، نظر خود را در مورد برنامه چنین بیان کرد: اگر مخاطبی جذب رسانه ای می شود، بخشی از آن به پرداخت خود رسانه به موضوع بر می گردد. سوالی به ذهن من رسید که باید تمام رسانه ها به آن فکر کنند، مسئله این است که یک آرمان شهری را در نظر بگیریم که در آن هیچ سینمایی وجود ندارد، ایرانی که دیگر سینماها در آن کار نمی کنند و از فرط نبود مخاطب برچیده شده اند. در این وضع آیا رسانه های سینمایی فعال خواهند بود یا خیر؟ بنده به جواب این سوال فکر کرده ام و نتیجه ام این است که وظیفه ی رسانه های سینمایی ادامه دادن به روندی است که انقلاب اسلامی را به جایگاهی برساند که از ابزارهایی که در دست دارد درست استفاده کند و شاید حتی برای سینما هم بد نباشد که یک حالت ققنوس وار به خودش بگیرد و بسوزد و دوباره از خاکستر خودش بلند شود،و این اتفاق را دور نمی بینم. بعید نیست که بحران مخاطب به زودی دامن رسانه ها را هم بگیرد.

برنامه رادیویی سینما معیار پنجشنبه‌ها ساعت 14:30 به طور زنده از رادیو گفت‌و‌گو پخش می‌شود. برنامه‌ای با اجرای سید امیر جاوید و تهیه کنندگی و سردبیری محمد جواد طالبی که سعی دارد ضمن پرداختن به مسائل اساسی سینمای ایران سطح آگاهی مخاطب از فیلمهای روی پرده را بالا ببرد.