به گزارش مشرق، طبق بیان معصومين(ع) عواملی که باعث شادی، نشاط و خندهرویی مؤمن در عالم آخرت میگردد، بسیار است، از جمله:
1. رضایت خدا از بنده
اگر خدا از اعمال و رفتار بنده خود راضی باشد، در روز قیامت او بهصورت خندان و شادمان وارد محشر میگردد.
انس بن مالک میگوید: از پیامبر اكرم(ص) درباره آیه شریفه:«وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ مُسْفِرَة»؛[1] پرسیدم، حضرت فرمود: ای انس! آن چهرههای خندان و دلهای شاد متعلق به ما فرزندان عبدالمطلب؛ یعنی من، علی، حمزه، جعفر، حسن، حسین و فاطمه است که از قبرهایمان برمیخیزیم، در حالی که نور چهره ما در روز قیامت مانند آفتاب نیمروز است، و از اینکه خدای سبحان از ما راضی است، بسیار خوشحال و شاد هستیم و به جهت ثوابی که خدا به ما وعده داده، شادمان و خندانیم.[2]
2. عزاداری سید الشهدا (ع)
مرحوم علامه مجلسی مینویسد: در بعضی از نوشتههای معتبر معاصرین دیدم روایت شده است که: وقتی رسول خدا (ص) شهادت امام حسين (ع) و سختیها و محنتهایی از او را به دخترش فاطمه (س) خبر داد، ايشان(ع) بهشدت گریست و عرض کرد: پدر! این جریان کی اتفاق میافتد؟ فرمود: درزمانی که نه من هستم، نه تو و نه علی. گریه فاطمه (علیها السلام) شدیدتر شد و پرسید: پس چه کسی بر حسینم گریه و عزاداری مینماید؟ فرمود: فاطمه جان! زنان امتم بر زنان اهلبیتم گریه میکنند و مردان امتم بر مردان اهلبیتم.
اینان هرسال (به یاد شهادت حسین) دستههای عزاداری بر پا میکنند. پس وقتی قیامت بر پا شد، شما زنان امتم را شفاعت میکنی و من مردان امتم را و هرکدام که بر مصیبت حسین گریه کردند، دستشان را میگیریم و وارد بهشت میکنیم. ای فاطمه! تمام چشمها در روز قیامت گریانند، بهجز چشمی که بر مصیبت حسين(ع) گریه کرده باشد که گریهکنندگان بر مصیبت حسين(ع) با چهرههای خندان و شادمان ـ وارد محشر شده و ـ از نعمتهای بهشتی بهرهمند میشوند.[3]
3. خواندن سوره عبس و عصر
پیامبر اكرم (ص) فرمود: کسی که سوره عبس را تلاوت کند«جَاءَ فِی الْقِیَامَةِ ضَاحِکاً مُسْتَبْشِراً»؛[4] در قیامت خوشحال و خندان وارد محشر میگردد.
و امام صادق (ع) فرمود: هر کس سوره عصر را در نمازهای مستحبّی خود بخواند «بَعَثَهُ اللَّهُ مُشْرِقاً وَجْهُهُ ضَاحِکاً سِنُّهُ قَرِیراً عَیْنُهُ»؛[5]خدا روز قیامت او را با چهرهای درخشان و لبانی خندان و چشمانی روشن برانگیزد.
4. خوشحال کردن مؤمن
امام صادق (ع) در حدیثی طولانی فرمود: هنگامی که خدا مؤمن را از قبرش برمیانگیزد، همراه او شبیهی از قبرش خارج میشود و در جلوی او حرکت میکند. هر زمان که مؤمن هول و هراسی از وحشتهای روز قیامت ببیند، آن همراه به او میگوید: ناله و زاری نکن و اندوهگین مباش! وی از جانب خدا به مؤمن پیوسته سرور و عظمت بزرگی را بشارت میدهد، تا اینکه در پیشگاه خدای عزّ و جلّ میایستد تا از او حسابرسی ساده و راحتی شود و به بهشت فرمان یابد.
در اینجا نیز آن شبیه در جلوی او حرکت میکند، مؤمن به او میگوید: خدا تو را رحمت کند! چه همراه خوبی هستی، پیوسته مرا به سرور و کرامت از خدا بشارت دادی تا این لحظه را دیدم. راستی تو کیستی؟ گوید:«أَنَا السُّرُورُ الَّذِی کُنْتَ أَدْخَلْتَ عَلَی أَخِیکَ الْمُؤْمِنِ فِی الدُّنْیَا خَلَقَنِی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْهُ لِأُبَشِّرَکَ»؛[6] من همان سرور و شادیی هستم که تو در دنیا بر قلب برادر مؤمنت وارد کردی. خدای عزّ و جلّ مرا از آن آفرید تا تو را بشارت دهم.
5. اکرام فقیر
پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: هر کس فقیر مسلمانی را اکرام کند «لَقِیَ اللَّهَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ هُوَ یَضْحَکُ إِلَیْه»؛[7] روز قیامت خدا را با چهره خندان ملاقات خواهد نمود.
پینوشت ها:
[1]. عبس / 38.
[2]. «عن أنس بن مالك قال: سألت رسول الله(صلی الله علیه و آله) عن قوله: ]وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌ[قال: يا أنس ! هي وجوهنا بني عبد المطلب أنا و علي و حمزة و جعفر و الحسن و الحسين و فاطمة، نخرج من قبورنا و نور وجوهنا كالشمس الضاحية يوم القيامة، قال الله تعالي: ]وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌ[يعني مشرقة بالنور في أرض القيامة (ضاحكة) فرحانة برضاء الله عنا (مستبشرة) بثواب الله الذي وعدنا.» شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، عبيد الله بن احمد حسكاني، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، 1411 ق، ج 2، ص 423، ح 1080.
[3]. «رَأَيْتُ فِي بَعْضِ تَأْلِيفَاتِ بَعْضِ الثِّقَاتِ مِنَ الْمُعَاصِرِينَ رُوِيَ أَنَّهُ لَمَّا أَخْبَرَ النَّبِيُّ ص ابْنَتَهُ فَاطِمَةَ بِقَتْلِ وَلَدِهَا الْحُسَيْنِ وَ مَا يَجْرِي عَلَيْهِ مِنَ الْمِحَنِ بَكَتْ فَاطِمَةُ بُكَاءً شَدِيداً وَ قَالَتْ يَا أَبَهْ مَتَى يَكُونُ ذَلِكَ قَالَ فِي زَمَانٍ خَالٍ مِنِّي وَ مِنْكِ وَ مِنْ عَلِيٍّ فَاشْتَدَّ بُكَاؤُهَا وَ قَالَتْ يَا أَبَهْ فَمَنْ يَبْكِي عَلَيْهِ وَ مَنْ يَلْتَزِمُ بِإِقَامَةِ الْعَزَاءِ لَهُ فَقَالَ النَّبِيُّ يَا فَاطِمَةُ إِنَّ نِسَاءَ أُمَّتِي يَبْكُونَ عَلَى نِسَاءِ أَهْلِ بَيْتِي وَ رِجَالَهُمْ يَبْكُونَ عَلَى رِجَالِ أَهْلِ بَيْتِي وَ يُجَدِّدُونَ الْعَزَاءَ جِيلًا بَعْدَ جِيلٍ فِي كُلِّ سَنَةٍ فَإِذَا كَانَ الْقِيَامَةُ تَشْفَعِينَ أَنْتِ لِلنِّسَاءِ وَ أَنَا أَشْفَعُ لِلرِّجَالِ وَ كُلُّ مَنْ بَكَى مِنْهُمْ عَلَى مُصَابِ الْحُسَيْنِ أَخَذْنَا بِيَدِهِ وَ أَدْخَلْنَاهُ الْجَنَّةَ يَا فَاطِمَةُ كُلُّ عَيْنٍ بَاكِيَةٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِلَّا عَيْنٌ بَكَتْ عَلَى مُصَابِ الْحُسَيْنِ فَإِنَّهَا ضاحِكَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ بِنَعِيمِ الْجَنَّةِ.» بحار الأنوار، ج 44، ص 292 و 293، باب 34، ح 37.
[4]. همان، ص 449.
[5]. المصباح كفعمي، ص 452.
[6]. الكافي، ج 2، ص 190، باب إدخال السرور على المؤمنين،ح 8؛ أمالي، شيخ مفيد، کنگره شیخ مفید، قم، 1413 ق، ص 178، مجلس 22، ح 8.
[7]. وسائل الشيعة، ج 12، ص 268، باب 146، ح 10.
منبع: ماهنامه اطلاعرسانی، پژوهشی، آموزشی مبلغان شماره 179
1. رضایت خدا از بنده
اگر خدا از اعمال و رفتار بنده خود راضی باشد، در روز قیامت او بهصورت خندان و شادمان وارد محشر میگردد.
انس بن مالک میگوید: از پیامبر اكرم(ص) درباره آیه شریفه:«وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ مُسْفِرَة»؛[1] پرسیدم، حضرت فرمود: ای انس! آن چهرههای خندان و دلهای شاد متعلق به ما فرزندان عبدالمطلب؛ یعنی من، علی، حمزه، جعفر، حسن، حسین و فاطمه است که از قبرهایمان برمیخیزیم، در حالی که نور چهره ما در روز قیامت مانند آفتاب نیمروز است، و از اینکه خدای سبحان از ما راضی است، بسیار خوشحال و شاد هستیم و به جهت ثوابی که خدا به ما وعده داده، شادمان و خندانیم.[2]
2. عزاداری سید الشهدا (ع)
مرحوم علامه مجلسی مینویسد: در بعضی از نوشتههای معتبر معاصرین دیدم روایت شده است که: وقتی رسول خدا (ص) شهادت امام حسين (ع) و سختیها و محنتهایی از او را به دخترش فاطمه (س) خبر داد، ايشان(ع) بهشدت گریست و عرض کرد: پدر! این جریان کی اتفاق میافتد؟ فرمود: درزمانی که نه من هستم، نه تو و نه علی. گریه فاطمه (علیها السلام) شدیدتر شد و پرسید: پس چه کسی بر حسینم گریه و عزاداری مینماید؟ فرمود: فاطمه جان! زنان امتم بر زنان اهلبیتم گریه میکنند و مردان امتم بر مردان اهلبیتم.
اینان هرسال (به یاد شهادت حسین) دستههای عزاداری بر پا میکنند. پس وقتی قیامت بر پا شد، شما زنان امتم را شفاعت میکنی و من مردان امتم را و هرکدام که بر مصیبت حسین گریه کردند، دستشان را میگیریم و وارد بهشت میکنیم. ای فاطمه! تمام چشمها در روز قیامت گریانند، بهجز چشمی که بر مصیبت حسين(ع) گریه کرده باشد که گریهکنندگان بر مصیبت حسين(ع) با چهرههای خندان و شادمان ـ وارد محشر شده و ـ از نعمتهای بهشتی بهرهمند میشوند.[3]
3. خواندن سوره عبس و عصر
پیامبر اكرم (ص) فرمود: کسی که سوره عبس را تلاوت کند«جَاءَ فِی الْقِیَامَةِ ضَاحِکاً مُسْتَبْشِراً»؛[4] در قیامت خوشحال و خندان وارد محشر میگردد.
و امام صادق (ع) فرمود: هر کس سوره عصر را در نمازهای مستحبّی خود بخواند «بَعَثَهُ اللَّهُ مُشْرِقاً وَجْهُهُ ضَاحِکاً سِنُّهُ قَرِیراً عَیْنُهُ»؛[5]خدا روز قیامت او را با چهرهای درخشان و لبانی خندان و چشمانی روشن برانگیزد.
4. خوشحال کردن مؤمن
امام صادق (ع) در حدیثی طولانی فرمود: هنگامی که خدا مؤمن را از قبرش برمیانگیزد، همراه او شبیهی از قبرش خارج میشود و در جلوی او حرکت میکند. هر زمان که مؤمن هول و هراسی از وحشتهای روز قیامت ببیند، آن همراه به او میگوید: ناله و زاری نکن و اندوهگین مباش! وی از جانب خدا به مؤمن پیوسته سرور و عظمت بزرگی را بشارت میدهد، تا اینکه در پیشگاه خدای عزّ و جلّ میایستد تا از او حسابرسی ساده و راحتی شود و به بهشت فرمان یابد.
در اینجا نیز آن شبیه در جلوی او حرکت میکند، مؤمن به او میگوید: خدا تو را رحمت کند! چه همراه خوبی هستی، پیوسته مرا به سرور و کرامت از خدا بشارت دادی تا این لحظه را دیدم. راستی تو کیستی؟ گوید:«أَنَا السُّرُورُ الَّذِی کُنْتَ أَدْخَلْتَ عَلَی أَخِیکَ الْمُؤْمِنِ فِی الدُّنْیَا خَلَقَنِی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْهُ لِأُبَشِّرَکَ»؛[6] من همان سرور و شادیی هستم که تو در دنیا بر قلب برادر مؤمنت وارد کردی. خدای عزّ و جلّ مرا از آن آفرید تا تو را بشارت دهم.
5. اکرام فقیر
پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: هر کس فقیر مسلمانی را اکرام کند «لَقِیَ اللَّهَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ هُوَ یَضْحَکُ إِلَیْه»؛[7] روز قیامت خدا را با چهره خندان ملاقات خواهد نمود.
پینوشت ها:
[1]. عبس / 38.
[2]. «عن أنس بن مالك قال: سألت رسول الله(صلی الله علیه و آله) عن قوله: ]وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌ[قال: يا أنس ! هي وجوهنا بني عبد المطلب أنا و علي و حمزة و جعفر و الحسن و الحسين و فاطمة، نخرج من قبورنا و نور وجوهنا كالشمس الضاحية يوم القيامة، قال الله تعالي: ]وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌ[يعني مشرقة بالنور في أرض القيامة (ضاحكة) فرحانة برضاء الله عنا (مستبشرة) بثواب الله الذي وعدنا.» شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، عبيد الله بن احمد حسكاني، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، 1411 ق، ج 2، ص 423، ح 1080.
[3]. «رَأَيْتُ فِي بَعْضِ تَأْلِيفَاتِ بَعْضِ الثِّقَاتِ مِنَ الْمُعَاصِرِينَ رُوِيَ أَنَّهُ لَمَّا أَخْبَرَ النَّبِيُّ ص ابْنَتَهُ فَاطِمَةَ بِقَتْلِ وَلَدِهَا الْحُسَيْنِ وَ مَا يَجْرِي عَلَيْهِ مِنَ الْمِحَنِ بَكَتْ فَاطِمَةُ بُكَاءً شَدِيداً وَ قَالَتْ يَا أَبَهْ مَتَى يَكُونُ ذَلِكَ قَالَ فِي زَمَانٍ خَالٍ مِنِّي وَ مِنْكِ وَ مِنْ عَلِيٍّ فَاشْتَدَّ بُكَاؤُهَا وَ قَالَتْ يَا أَبَهْ فَمَنْ يَبْكِي عَلَيْهِ وَ مَنْ يَلْتَزِمُ بِإِقَامَةِ الْعَزَاءِ لَهُ فَقَالَ النَّبِيُّ يَا فَاطِمَةُ إِنَّ نِسَاءَ أُمَّتِي يَبْكُونَ عَلَى نِسَاءِ أَهْلِ بَيْتِي وَ رِجَالَهُمْ يَبْكُونَ عَلَى رِجَالِ أَهْلِ بَيْتِي وَ يُجَدِّدُونَ الْعَزَاءَ جِيلًا بَعْدَ جِيلٍ فِي كُلِّ سَنَةٍ فَإِذَا كَانَ الْقِيَامَةُ تَشْفَعِينَ أَنْتِ لِلنِّسَاءِ وَ أَنَا أَشْفَعُ لِلرِّجَالِ وَ كُلُّ مَنْ بَكَى مِنْهُمْ عَلَى مُصَابِ الْحُسَيْنِ أَخَذْنَا بِيَدِهِ وَ أَدْخَلْنَاهُ الْجَنَّةَ يَا فَاطِمَةُ كُلُّ عَيْنٍ بَاكِيَةٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِلَّا عَيْنٌ بَكَتْ عَلَى مُصَابِ الْحُسَيْنِ فَإِنَّهَا ضاحِكَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ بِنَعِيمِ الْجَنَّةِ.» بحار الأنوار، ج 44، ص 292 و 293، باب 34، ح 37.
[4]. همان، ص 449.
[5]. المصباح كفعمي، ص 452.
[6]. الكافي، ج 2، ص 190، باب إدخال السرور على المؤمنين،ح 8؛ أمالي، شيخ مفيد، کنگره شیخ مفید، قم، 1413 ق، ص 178، مجلس 22، ح 8.
[7]. وسائل الشيعة، ج 12، ص 268، باب 146، ح 10.
منبع: ماهنامه اطلاعرسانی، پژوهشی، آموزشی مبلغان شماره 179