گروه اقتصادی مشرق- بر مبنای اظهارات دو تن از مقامات ارشد دولت، صادرات نفت کشور نسبت به دولت دهم کاهش چشمگیری پیدا کرده است.

روز شنبه محمود علوی وزیر اطلاعات در همایش سراسری فرمانداران در وزارت کشور با اشاره به شرایط اقتصادی دولت تصریح کرد: ما در شرایط فعلی تنها حدود 800 هزار بشکه نفت می‌توانیم بفروشیم که حتی پولش هم به دستمان نمی‌آید بنابراین اداره کردن کشور کار ساده‌ای نیست.

محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت و رئیس سازمان مدیریت هم روز شنبه در جریان سفر به استان مازندران گفت:‌ دولت نهم و دهم طی هشت سال بیش از 800 میلیارد دلار از محل فروش روزانه چهار میلیون بشکه نفت به ارزش هر بشکه 108 دلار درآمد داشته و خورده شد و چیزی باقی نمانده است. امروز فقط یک میلیون بشکه نفت به قیمت حدود 50 دلار به فروش می رسد که حتی این مقدار به دلیل تحریم بانک مرکزی وارد کشور نمی شود، باید برنامه ریزی کرد.

البته خبرگزاری ایسنا اظهارات نوبخت را اینطور منعکس کرده است: نوبخت با اشاره به اینکه فقط یک میلیون بشکه نفت در کشور تولید می‌شود، افزود: درآمد 120 میلیارد دلاری حاصل از نفت به 24 میلیارد دلار در سال رسیده است.

احتمالا منظور از تولید یک میلیون نفت، صادرات یک میلیون بشکه نفت بوده است.

اما همان رقم یک میلیون بشکه نفت مدنظر نوبخت و 800 هزار بشکه نفت اعلامی وزیر اطلاعات، با وجود تناقض 200 هزار تایی نشان می‌دهند که وضعیت صادرات نفت در دولت نسبت به دولت دهم تقریبا نصف شده است.

مطابق آمار اعلامی بانک مرکزی میانگین صادرات نفت کشور در سه‌ماهه اول سال 1392 یعنی قبل از روی کار آمدن دولت یازدهم، یک میلیون و 808 هزار بشکه در روز بوده که در سه‌ماهه دوم همان سال با تغییر ناچیزی در همان سطح مانده است.


این آمار پس از تغییر دولت یعنی در فصول سوم و چهارم سال 1392 تولید نفت کشور بیش از 200 هزار بشکه سقوط کرد.
 
پس از آن بانک مرکزی در گزارش‌های جدیدش، آمارهای صادرات نفت کشور را برای سال 1393 سانسور کرد تا این که روز شنبه دو مقام مذکور از کاهش این رقم به 800 هزار بشکه (روایت وزیر اطلاعات) و یک میلیون بشکه (روایت سخنگوی دولت) خبر دادند.

* چند ملاحظه

1- نتیجه‌ای که از مقایسه آمار بانک مرکزی و اظهارات علوی و نوبخت می‌توان گرفت کاهش صادرات نفت کشور به تقریبا نصف رقم صادرات دولت گذشته است.

2- این کاهش در حالی است که حامیان دولت از بیژن زنگنه به عنوان ژنرال نفت نام می‌بردند و مدعی بودند با بازگشت وی به وزارتخانه، وضعیت تولید و صادرات نفت کشور به شدت بهبود خواهد شد.

3- کاهش شدید صادرات نفت با وعده‌های مسئولان دولت روحانی درباره شکسته شدن ساختمان تحریم‌ها با انجام توافق ژنو در آذرماه 1392 نیز در تناقض است.

4- کاهش شدید صادرات نفت و عدم امکان بازگشت پول آن (مطابق اظهارات نوبخت و علوی) نسبت به قبل از توافق ژنو این گمانه را هم تقویت می‌کند که تحریم‌ها در این مدت نه تنها کاهش نیافته، بلکه شدیدتر هم شده است. زیرا دولت دهم با آن همه انتقادی که به آن وارد است، حداقل در فروش نفت وضعیت بهتری داشت.

در متن توافق ژنو آمده بود: توقف تلاش برای کاهش خرید نفت خام ایران به نحوی که مشتریان فعلی بتوانند میانگین میزان کنونی خرید نفت خام خود از ایران را کماکان ادامه دهند. بازگشت مبالغ مشخص از عواید فروش نفت ایران در خارج از کشور به ایران. در مورد معاملات نفتی مذکور، تحریم‌های اتحادیه اروپا و آمریکا بر بیمه و خدمات حمل و نقل مرتبط، تعلیق می‌شوند.

5- این تناقض آمار از زبان دولتی ها شاید دلیل دیگری هم داشته باشد، حمله سیاسی مسئولان دولت یازدهم به دورزنندگان تحریم و نامگذاری آنها با عبارت‌هایی چون کاسبان تحریم یا دلالان تحریم، سبب کنار کشیدن این افراد از کمک به دولت برای دور زدن تحریم‌ها شد.

در واقع مسئولان دولت اکثر افرادی که در دور زدن تحریم‌ها به کشور کمک می‌کردند را با چوب بابک زنجانی راندند و وضعیت را به گونه‌ای کردند که گویا تمامی این افراد، همچون بابک زنجانی هستند و بدین ترتیب با کنار رفتن این افراد، شرایط برای فروش نفت و دور زدن تحریم‌ها سخت شد.

6- این احتمال را هم می‌شود مطرح کرد که اظهارات مقامات دولتی که در این گزارش مورد استناد قرار گرفت، واقعیت نداشته باشد بلکه در راستای سناریوی ایجاد نگرانی در جامعه نسبت به شرایط اقتصادی کشور باشد و با توجه به اینکه تا 10 تیرماه زمان زیادی باقی نمانده است، این اظهارات جای تامل دارد!!!

7- اگر فرضیه بالا را غیرممکن بدانیم، باز هم این انتقاد به مقامات دولتی خصوصا شخص وزیر اطلاعات وارد است که چرا با این نوع سخنان سبب ایجاد نگرانی و دلهره در مردم می‌شود، این نوع سخنان چه تناسبی با وظیفه وزیر اطلاعات، در اعتمادبخشی به مردم و آرام ساختن جامعه دارد؟