عوامل زیادی در احیای طبقه متوسط شبه مدرن ایران پس از انقلاب اسلامی دخیل بود که می توان مهمترین آنان را سیاست های نئولیبرالی دولت سازندگی که موجب بازسازی خصوصی سازی و سرمایه داری انحصاری شد، دانست. ظاهر انقلابی و باطن سکولار این قشر از مهمترین ویژگی های آن است که شخصیت محوری عصر یخبندان (با بازی بهرام رادان) آن را تا حدودی نمایان می سازد.

گروه فرهنگی مشرق - عصر یخبندان را می توان اثری جسور در سینمای به اصطلاح اجتماعی متاخر دانست. تصویر بی پرده و لخت سرمایه داری ویران گر در پیوند با پی رنگ های ملودراماتیک آن،مشخصه اصلی فیلم است.در واقع فیلم دو خط در هم تنیده ای را دنبال می کند یکی تصویر تراژیک از زندگی یک خانواده متوسط و نوپا و دیگری مایه های کمیک این موقعیت که نقطه ضعف فیلم نیز می باشد. هر چند واضح است که مقبولیت فیلم در اکران عموم دلیل اصلی این مایه های کمدی است و همچنین علاقه فیلمساز به سینمای ملودرام (در آثار پیشین او این گرایش پررنگ تر است) نیز دلیل دیگر.


«عصر یخبندان» و تصویر بی پرده سرمایه داری


"عصر یخبندان"
اثری دغدغه مند و در ارائه ویژگی های روانکانه شخصیت هایش موفق و تاحدودی دقیق است، تلخی و سیاهی حاکم بر اثر تا حدودی مشهود است و پایان خوشبینانه و ساده انگارانه آن نیز توان کاستن از میزان این یاس را ندارد. ویژگی بسیار مهم «عصر یخبندان» که آن را از آثار یاس برانگیز هم ردیفش جدا می سازد شناسایی عامل بحران زا در جامعه ای در حال گذار است. تصویر دهشتناک و مهلک فیلم از ریشه ها و ویژگی های سرمایه داری در ایران پس از انقلاب اسلامی مهمترین دستاورد این فیلم است و تمرکز آن برای ارائه تصویری دقیق و محسوس از مدل زندگی طبقه نوپا و شبه مدرن در شمال شهر تهران دستاورد مهم دیگری که فی النفسه جایگاه اثر را متباین می سازد.
وقتی سخن از طبقه متوسط مطرح میگردد عمدتا تصویر مبهمی در ذهن مخاطبین ایجاد می شود، سینمای ایران هیچگاه نتوانست تصویر دقیقی از طبقه متوسط ارائه دهد و لذا ابهامی از آن در ذهن عموم باقی مانده است.


«عصر یخبندان» و تصویر بی پرده سرمایه داری


نطفه اولیه طبقه نوپا ایران از سال های ابتدایی دهه بیست شکل گرفت آن زمان که رضا شاه در عرصه فرهنگ و اقتصاد خواهان اجرای طرح مدرنیزاسیون بود،ورود ابزار، صنعت و تکنولوژی همزمان بود با ورود نوعی شبه مدرنیته بیمار که سیطره کاملی بر عرصه فرهنگ داشت و  پشتوانه طبقه نوپایی گردید که بی هویتی و بی تاریخی مهمترین ویژگی آن است.به دلیل آنکه بدنه مولد و صنعتی اقتصاد ایران از زمانی که علی اکبر داور آن را بر مبنای اقتصاد لیبرالی طراحی کرد ضعیف و نحیف بود، به سرعت این اقتصاد به ورطه خام فروشی، مونوپولیسم (انحصار) و دلال گری افتاد و لذا انباشت ثروت های ناشی از انحصار اقتصادی این طبقه ذی نفع نوپا را فربه و فربه تر نمود.

ورود فرهنگ وارداتی، اسلام زدایی،تشیع گریزی، سکولاریسم، مصرف گرایی و روشنفکر مآبی نیز به فرهنگ و جهان بینی این طبقه سر و شکل بخشید و لذا قدرتمند ترین طبقه شبه مدرن ایران را پدید آورد. انقلاب اسلامی این طبقه را مهجور، منزوی و تا حدودی سرخورده نمود، مهاجرت نیز تا حدودی از میزان سیطره آنان بر جامع را کاست اما با احیای جریان روشنفکری از اواسط دهه شصت این طبقه جان تازه ای گرفت اما ویژگی ها جدیدی یافت.


«عصر یخبندان» و تصویر بی پرده سرمایه داری


عوامل زیادی در احیای طبقه متوسط شبه مدرن ایران پس از انقلاب اسلامی دخیل بود که می توان مهمترین آنان را سیاست های نئولیبرالی دولت سازندگی که موجب بازسازی خصوصی سازی و سرمایه داری انحصاری شد، دانست. ظاهر انقلابی و باطن سکولار این قشر از مهمترین ویژگی های آن است که شخصیت محوری عصر یخبندان (با بازی بهرام رادان) آن را تا حدودی نمایان می سازد او دقیقا برآمده از این طبقه است و نمایانگر ماهیت و ویران گری آن.

تصویر زندگی طبقه متوسط شهری تهران در عصر یخبندان که دائما در مهمانی های شبانه، مزون های مد و آرایش می گذرد دقیق ترین فیلم در سینمای ایران است که نمایانگر عمق فاجعه می باشد.«عصر یخبندان» در ارائه تصویری روان پریش، سلطه جو، مصرف گرا و از هم گسیخته شخصیت هایش به مثابه اثری جامع الاطراف عمل نموده است.


مسعود قدیمی


نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • انتشار یافته: 20
  • در انتظار بررسی: 0
  • غیر قابل انتشار: 5
  • ۱۰:۰۸ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۵
    0 0
    عصر یخبندان که انیمیشن خیلی معروف و پر فروشیه این دیگه چه اسمیه واسش گذاشتن خجالت بکشید
  • ۱۰:۴۴ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۵
    0 0
    خصوصیات فوق مختص طبقه مرفه می باشد نه متوسط
  • تازه مسلمان نروژی مقیم ایران ۱۱:۳۹ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۵
    0 0
    امروز نیاز اکید و فوری و فوتی این جامعه این است که فیلم سازانی که درد دین و علقه ای به فضائل اخلاقی دارند چندین فیلم راجع به مقوله فوق العاده مهم و سوق الجیشی نفاق بسازند و با این سنخ آثار بصیرت سیاسی را در جامعه پمپاژ کنند
  • ناشناس ۱۲:۲۶ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۵
    0 0
    سیاست های نئو لیبرالی دولت کارگزاران باعث افزایش فاصله طبقاتی و فقیرتر شدن طبقات ضعیف و متوسط جامعه و ثروتمندتر شدن طبقه مرفه و ثروتمند شد .
  • ۱۴:۳۷ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۵
    0 0
    من نفهمیدم این شبه مدرن به چه معناست-به نظر من قشر نابرده کاملا مدرن هستند و جز این نیست که تمام سکناتو رفتار آونها غربی و مدرن هست نه شبه مدرن
  • سلام ۱۶:۲۲ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۵
    0 0
    میشه این آقای قدیمی نقد ننویسه؟ خیلی سمبل‌شده و بزن در رویی و بی‌محتواست!
  • ۱۶:۵۶ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۵
    0 0
    الان دارین این فیلم سرتاسر مروج بی حیایی رو تبلیغ میکنین هیچگناهی بود که تو این فیلم نیامده باشه؟! نشون دادنش دردی رو دوا میکنه؟ نویسنده مقاله تون وقتی میخواد فرزند دلبندش رو تربیت کنه انواع زشتکاری ها ر بهش نشون و البته یاد میده بعد میگه نکن، یا اتفاقا نمیذاره با هر افتضاح اخلاقی آشنا بشه؟ الان معضل جامعه ما زندگش مشترک بدون ازدواج و اعتیاد خانمها، و زنای محصنه زن شوهر داره؟ همه جامعه ما باید اطلاعاتی باشن تا بتونن زنهاشونو کنترل کنن و وقتی هم کنترل کردنمیفهمن زنهاشون با مرد بیگانه ارتباطات فوق نامشروع داره؟ نمایش چند ساعته آرایشگاه زنانه و نحوه مصرف شیشه و پارتی های شبانه نمایش چهره حقیقی جامعه ماست که تبلیغ میفرمایین؟ یا نه دی و 22 بهمن؟ با چه تصوری از جامعه یا بهتر بگم با چه نیتی برا ترویج چه چیزی فیلم ساخته شده و نویسنده به تبلیغ اثر پرداخته؟!
  • سعید ۱۷:۲۱ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۵
    0 0
    شما اصلا طبقه متوسط مدرن رو نفهمیدی و میخوای معدود مرفه ساکن شمال تهران رو به عموم طبقه متوسط که شامل کارمندان، وکلا، مهندسین، دانشگاهیان، پزشکان در کل کشور می شوند؛ تعمیم بدی. آیا این اقشاری که نام بردم، به قول شما «صاحب فرهنگ وارداتی، اسلام زدا،تشیع گریز، سکولار، مصرف گرا و روشنفکر مآب » هستند؟ چرا در مورد چیزی که نمی شناسید، مطلب می نویسید؟
  • ۱۹:۱۹ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۵
    0 0
    کلا قشر بازیگر در تمام جوامع پرمدعا فاسد و بی خاصیت است!
  • پسر ۱۹:۲۶ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۵
    0 0
    کلا سینمای مزخرف ایران مزخرفترین سینمای جهان
  • ناشناس ۱۹:۵۲ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۵
    0 0
    جان تو اون خیلی از این قشنگ تره .
  • ۲۱:۴۷ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۵
    0 0
    در مورد ولایت و ولایت مداری و علت نیلز به ان اگر فیلمی ساخته می شد خیلی خوب بود واقعا این قضیه در اسلام اساسی است.
  • ۲۲:۴۵ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۵
    0 0
    اين نقد فيلم بود يا حمله به تفكرات دوران سازندگي ؟!!!
  • ۲۳:۱۴ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۵
    0 0
    جالبه که این فاصله طبفاتی سال به سال داره افزایش پیدا می کنه!! یه جای کار از بیخ مشکل داره!!
  • ۰۰:۲۹ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۶
    0 0
    این چی هست گذاشتید در اولویت سایت. بردارید خودتون مسخر کردید. مشرق خان. تحولات حسکه- درعا- عین العرب و قلمون کجاست. بردار لطفا. عصر یخبندان مسخره
  • حقیر ۰۹:۳۲ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۶
    0 0
    خدا گواهه تیشه ای که خودمون زدیم به ریشه جامعه بااینگونه فیلمها وترویج فرهنگ غرب .( عمدا یا سهوا)دشمنان باتمام پول نفت اعراب نمیتونستند برسر این مرز وبوم بیاورند.
  • ۱۱:۴۹ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۷
    0 0
    چرا عکس بی حجاب صفحه اول میزارین؟؟؟؟؟؟
  • رزا ۱۵:۰۸ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۷
    0 0
    آقای قدیمی مانند همیشه از نقد بسیار عالی شما لذت بردم . ممنون
  • ۱۵:۲۴ - ۱۳۹۴/۰۴/۱۵
    0 0
    در مورد محتواي فيلم صحبت كنيد نه دعواي جناحي سياسي
  • mersad ۲۳:۴۶ - ۱۳۹۴/۰۴/۱۹
    0 0
    محتوای فیلم بسیار کثیف و زننده است. روابط غیر عقلانی ،نامشروع و آموزش جاسوسی زن و شوهر از یکدیگر. این کدام دنیایی است که به تصویر می کشید؟؟؟!!!! متاسفانه سازندگان فیلم روابط غلط و ناشایست خود را به تصویر می کشند و کسی هم هیچ نظارتی ندارد.

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس