به گزارش مشرق، حجتالاسلام حسن روحانی رئیسجمهور کشورمان امشب در گفتوگوی مستقیم تلویزیونی با مردم با بیان اینکه چرا ما مذاکره را انتخاب کردهایم، اظهارداشت: آنچه که من در ایام انتخابات ریاست جمهوری سال 92 فکر میکردم این بود که ملت ایران در همه صحنهها موفق بوده و امکان پذیر نیست که این ملت در صحنهای شکست بخورد و تسلیم شود، اما در همان زمان گفتم که پیروزی در سایه حمایت مردم، رهبری معظم انقلاب و تدبیر دولت امکان پذیر است.
رئیسجمهور ادامه داد: در مقام عمل ما دیدیم که مذاکره میتواند موفق باشد اما شرایط موفقیت آن مذاکره را یک ملت، یک رهبر و همه دستاندرکاران باید فراهم کند.
وی اظهارداشت: مقاومت ملت یک سرمایه بزرگ بود اگر مردم ایستادگی نمیکردند ما حتماً پیروز نبودیم.
اگر پیشرفت هستهای نداشتیم در همان زنجیره اول ناموفق بودیم
روحانی با بیان اینکه کار دانشمندان ما یک دستاورد بود، خاطرنشان کرد: اگر ما در زمینه هستهای نمیتوانستیم پیشرفت کنیم در همان زنجیره اول ناموفق بودیم و در زنجیره دومی که هم درست میکردیم به همین ترتیب در تولید آب سنگین ناموفق بودیم، در ساخت رآکتور نمیتوانستیم حرکت کنیم و معنا نداشت که دنیا با ما مذاکره کند.
رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنان خود تأکید کرد: از طرفی دیگر مردم در طول این دو سال اخیر یک سری سرمایههای دیگر را هم به صحنه آوردند که اولین سرمایه ملّت حضور 73 درصدی آنها در حماسه سیاسی و انتخابات بود.
روحانی افزود: انتخابات 2 سال پیش به تعبیر بنده یک نوع رفراندوم بود که چگونه ما باید حرکت کنیم و چگونه باید موفق شویم، همچنین بحث تعامل سازنده با دنیا و اینکه چگونه باید با دنیا رفتار کنیم و منطق و ادب ما چگونه باید باشد، در آن برهه از سوی مردم مشخص شد.
درشتگویی پیروز نمیشود بلکه درستگویی پیروز خواهد شد
وی با بیان اینکه بنده در همان مصاحبه که با جنابعالی در شبکه 2 سیما داشتم، گفتم که درشتگویی پیروز نمیشود، بلکه درستگویی پیروز خواهد شد، ادامه داد: ما راه منطق و درستگویی را برگزیدیم.
رئیس دولت یازدهم با اشاره به سفر خود به نیویورک، گفت: بنده یک ماه پس از انتخابات به سفر نیویورک رفتم برای شرکت در مجمع سازمان ملل و در آنجا به همه دولتهای دنیا، جهان عاری از خشونت و افراطگری را پیشنهاد کردم و این پیشنهاد بعد از چند ماه به تصویب دولتها در مجمع سازمان ملل رسید.
وی افزود: همچنین آن ملاقاتها و صحبت هایی که در آنجا داشتیم، فضای تعامل را به اوج رساندیم و اولین مذاکره وزیر خارجه ایران با وزرای خارجه 1+5 در نیویورک محقق شد که این اتفاق کلیدی بود که برای شروع یک حرکت پرشتاب در انجام مذاکرات زده شد.
روحانی تأکید کرد: من اگر بخواهم یک کلمه در پاسخ به سؤال شما بگویم که بنده اکنون این فضای کنونی را پس از 2 سال چگونه میبینم، بدون اغراق میگویم دستاورد امروز بیش از تصور دیروز است. یعنی دیروز هم بنده برای موفقیت امید داشتم، اما آنچه که امروز بهدست آوردیم بیش از آن چیزی بود که من 2 سال پیش فکر میکردم و این موفقیتی برای ملّت بزرگ ایران و مقام معظم رهبری بود.
وی ادامه داد: همچنین این موفقیت در سایه توجهات حضرت ولی عصر(عج) و فداکاری، ایثار، شهامت، دانش و منطق، مذاکرهکنندگان صورت گرفت.
روحانی در پاسخ به این سؤال که همواره یکی از دغدغههایی که وجود دارد این است که غرب وفای به عهد نمیکند و یا حداقل خبری وجود داشت که شما در 4-5 روز آخر مذاکرات تهدید کردید که مذاکرات را ترک کنند، این بحث را چگونه ارزیابی میکنید و چشمانداز آینده را چقدر روشن میبیند که طرف مقابل به تعهداتی که داده پایبند باشد، گفت: ما با هر کشوری که مذاکره میکنیم برمبنای یک چهارچوب و اهدافی است.
ملت ایران با طرف مقابل ما خصومت داشته و دارند
روحانی ادامه داد: قدم به قدم انجام این مذاکرات برای آن کسی که فن مذاکرات را بلد است قابل سنجش است، البته طرف مقابل ما مخصوصا برخی کشورها، کشورهایی هستند که مردم ایران به آنها اعتمادی ندارند و با ملّت ایران خصومت داشته و دارند، اما درعین حال معنایش این نیست که اگر ما با یک کشوری مشکل داریم، نتوانیم با آن کشور روی یک هدف مشترک همکاری داشته باشیم.
وی همچنین افزود: شما میدانید که ما در ماجرای افغانستان، طالبان و صدام حسین و پایان حکومت صدام گرچه مستقیم مداخله نداشتیم، ولی بسیاری از گروههایی که با ما و درکنار ما بودند، یک نوع اهداف مشترکی را با دیگران حس کردند و پیش رفتند، پس منافاتی ندارد که یک کشوری دوست ما نباشد، اما در یک مسئله مهم بینالمللی ما نتوانیم مذاکره کنیم.
رئیس جمهور تصریح کرد: اینکه ما چگونه اعتماد کنیم و یا اینکه اعتماد ما صد درصد است یا خیر، هیچکس نمیتواند آن را دقیقاً اعلام کند، من در برابر یک کشور ولو دوست و همسایه و هممذهب، هنگامی که مذاکره میکنم اعتماد صد درصد دارم، بنابراین طبیعی است که 6 کشور دنیا با ما مذاکره میکردند و ما در آن توافق موقت ژنو که مربوط به اوایل آذر 92 میشود تا امروز که همچنان آن توافق ادامه دارد، ما در مقام عمل آزمایش کردیم و هم ما و هم طرف مقابل عمل کردند.
وی ادامه داد: آنها به ما قول داده بودند که بخشی از تحریمها را بردارند و ما قول داده بودیم که برخی محدودیتهایی را بپذیریم که هر دو عمل کردیم، پس معلوم است که میشود اعتماد کرد، ما توافقی را که با کشورهای 1+5 کردیم مگر چند ساله است، فقط این توافق 10 ساله است و در گذشته هم یک توافق کمتر از 2 سال داشتیم. بنابراین 5 برابر همین توافق صورت گرفته است. اگر یک پنجم توافق امروز ما انجام دادیم و دیدیم که عمل میشود، میتواند یک علامتی برای این باشد که میتوانیم کار را پیش ببریم.
در توافق به سه هدف مهم خود دست یافتیم
رئیس دولت یازدهم خاطرنشان کرد: این تفکر که ما در برابر دنیا دو راه بیشتر نداریم، یا تسلیم در برابر دنیا یا شکست دنیا است، منطق درستی پشت سر این حرف نیست؛ زیرا یک راه سومی هم وجود دارد و آن هم تعامل با دنیا است، البته این تعامل باید سازنده و در چارچوب منافع ملی و بُردـبُرد باشد و بنده نیز در این میان همواره معتقدم توافق بُردـ باخت اولا شدنی نیست، ثانیا اگر بشود پایدار نخواهد بود، بنابراین توافق باید بُردـبُرد باشد که ما ببنیم به اهداف اصلیمان دست پیدا کردیم و اینکه طرف مقابل هم اگر هدف مهمی دارد احساس کند به آن هدف دست پیدا کرده است، والا توافقی صورت نمیگیرد، همچنین توافق پایدار نمیماند.
روحانی با تأکید بر اینکه ما در این توافق 3 هدف مهم داشتیم و به آن دست پیدا کردیم، گفت: به اعتقاد من طرف مقابل هم یک هدف مهم داشته و میگوید به آن دست پیدا کرده است. بنابراین به این صورت یک توافق بُردـبُرد میشود و طرف مقابل هم ادعا میکند به هدفش رسیده است و ما هم ادعا میکنیم به اهداف خود رسیدهایم بنابراین به آنچه که امروز بهدست آمده نمیتوانیم بگوییم اعتماد صد درصد داریم. در عین حال هنگامی که شما هم یک تجارتی را با یک فرد یا کشور انجام میدهید صد درصد مطمئن نیستید که طرف مقابل شما به وعده عمل کند، اما شما یک مکانیزمی قرار میدهید تا ضرر نکنید، حتی اگر او به هم زد، شما متضرر نشوید و طرف مقابل هم این چنین مکانیزمی را در نظر خواهد گرفت. پس میتوانیم برای توافقات مکانیزمی را در نظر بگیریم که درنهایت هیچکدام ضرر نکنند.
روحانی تأکید کرد: من با تجربهای که در مدت این 2 سال و اجرای توافق موقت داشتیم، امیدوارم این توافق به خوبی پیش برود، البته ما باید مراحلی را طی بکنیم و تا کنون تنها یک مرحله را سپری کردهایم و مراحل بعدی را باید طی کنیم و انشاءالله این توافق عملیاتی میشود و مردم حاصل کار خودشان را خواهند دید.
طرف مقابل ادعا میکند ما را از بمب اتم بازداشته این یک توهم است
رئیسجمهور در پاسخ به این سوال که بسیاری در تحلیل مذاکرات میگویند ایران بمب اتم خود را فروخت و در عوض تلاش کرده که رونق اقتصادی و بحث مربوط به امنیت را بخرد، اما یک تحلیل دیگر وجود دارد و آن اینکه بعضی از نکات مثل اینکه زمینه برای بازرسیها فراهم شود میتواند به عنوان یک خطر مطرح شود که پیش روی ملت ایران و سیستم دفاعی کشور باشد، جمهوری اسلامی ایران در این موضوع چه موضعی را دنبال میکند که دچار چالش نشود، گفت: در بخش اول سوالتان که میگوید طرف مقابل ما احساس میکند که ما را از بمب اتم بازداشته، اصلاً این پیروزی که آنها اعلام میکنند و ادعا می کنند این است که ما کاری کردیم که بین ایران و بمب اتم یک سال فاصله بیاندازیم، این چیزی است که به صراحت میگویند که کاری کردیم که با اجرای این توافق اگر ایران بخواهند بمب اتم بسازد یک سال نیاز دارد تا به بمب برسد.
وی ادامه داد: از نظر ما این امر کاملاً خیال پردازی و توهم است، اساساً مسئله هستهای که به یک معضل تبدیل شد به خاطر این بود که طرف مقابل ما احساس کرد ما دنبال ساخت بمب هستیم.
روحانی در ادامه یادآور شد: البته اولش شاید استدلالی وجود داشت مبنی بر اینکه در نمونهبرداری اولیه که در ایران در سال 82 انجام دادند، به این نتیجه رسیدند که در ایران آلودگیهای بالای 70 درصد وجود دارد و آلودگی به این معناست که آثاری وجود دارد که ما غنی سازی بالای 70 درصد انجام دادهایم که سر و صدا به این خاطر بود و حتی میخواستند پرونده ما را به شورای امنیت ببرند.
وی ادامه داد: ما هم نمیدانستیم که این آلودگیها چیست. اما بعدها روشن شد که برخی از سانتریفیوژهایی که ایران خریداری کرده بود دست دوم بوده و در کشور دیگری تا 75 درصد بیشتر یا کمتر غنی سازی شده بود، بنابراین دلیل مختصری داشتند که این روشن و حل شد و آن کشور نیز مشخص شد و به آن کشور رفتند و بازرسی انجام دادند و معلوم شد.
به دنبال سلاح جمعی نیستیم
رئیس جمهور خاطرنشان کرد: اما در عین حال این مسیر توهمآمیز را ادامه دادند که ایران به دنبال ساخت بمب است و در این توافق نیز میگویند که ساخت بمب توسط ایران را با به تاخیر انداختیم، ملت ما به خوبی میداند ما اساسا به دنبال سلاح کشتار جمعی نیستیم و اگر میخواستیم سلاح کشتار جمعی درست کنیم، وقتی رژیم صدام با سلاح شیمیایی به کشور ما حمله کرد، ساخت سلاح شیمیایی خیلی آسان و ساده است، ما هم سلاح شیمیایی درست میکردیم و علیه مردم و ارتش عراق به کار میبردیم اما این مردم، مردمی نیستند که اخلاق را زیر پا بگذارند و اگر بخواهند از منافع ملی دفاع کنند، شرافتمندانه دفاع میکنند.
روحانی به ذکر خاطرهای پرداخت و تصریح کرد: من این یک بار گفتم که ما خلبانی را به عراق اعزام کردیم تا یک پل استراتژیک را بزند، کمی تاخیر کرده بود و ما نگران شده بودیم اما وقتی برگشت و دلیل را از وی جویا شدیم،پاسخ داد که من وقتی خواستم پل را بزنم، یک ماشین سواری بر روی پل عبور میکرد و من دور زدم و بعد هنگامی که پل را خالی دیدم، پل را زدم که این امر کار مهمی است چرا که این فرد جان خود را به خطر انداخته بود و هواپیما را به خطر انداخته بود، که این کار از لحاظ نظامی نادرست اما از لحاظ انسانی درست بود.
وی ادامه داد: جنگ ما جنگ شرافتمندانه بود و ما دنبال ساختن سلاح کشتار جمعی نرفتیم ، در زمانی که جنگ بود به دنبال این کار نرفتیم اکنون که جنگ نیست که به دنبال ساخت سلاح کشتار جمعی برویم و این امر دکترین و منطق ما نیست.
رئیسجمهور با اشاره به فتوای مقام معظم رهبری درباره ممنوعیت ساخت و نگهداری سلاح کشتار جمعی اظهارداشت: در فتوای تاریخی رهبر معظم انقلاب ساخت و نگهداری و استفاده سلاح کشتار جمعی از جمله سلاح هستهای را تحریم کردند، بنابراین اگر طرف مقابل ما ادعا میکند این موفقیت اوست، اشکال ندارد موفقیت او باشد اما ما هیچگاه دنبال بمب نبودیم و نیستیم.
روحانی با بیان اینکه به دستاورد بزرگی رسیدهایم تصریحکرد: ما تحت فصل هفت منشور ملل متحد و ماده 41 بودیم، وقتی کسی ذیل هفت میرود که سازمان ملل تشخیص میدهد طبق نظر آنان این کشور صلح و امنیت جهانی را تهدید میکند، پس ما قبل از قطعنامه 2231 به عنوان تهدیدکننده صلح و امنیت جهان از نظر سازمان ملل بودیم اما، امروز طبق همین قطعنامه به عنوان کشوری هستیم که به دنبال فناوری صلح آمیز هستهای هستیم و این قطعنامه بر همکاری کشورها با ایران تاکید میکند بنابراین دیروز ما از نظر آنان تهدیدکننده بودیم و امروز کشوری هستیم که باید با ما تعامل شود.
وی خاطرنشان کرد: مردم ما میدانند هر کشوری که قطعنامهای ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد علیه آن کشور تصویب شد، سالها طول میکشد که از آن خارج شود و معمولا به جنگ و سرنگونی آن نظام منجر شده است، شما در عراق دیدید، عراق تحت فصل هفتم منشور قرار گرفت و رژیم صداق سرنگون شد و 10 سال بعد هم تحت فصل هفت ماند و خارج نشد.
رئیس جمهور با بیان اینکه ژاپن سالیان دراز تحت فصل هفت منشور ملل متخد بود تصریح کرد: ما بدون جنگ،بدون خواهش و تسلیم در برابر سازمان ملل متحد کاری کردیم که با منطق، مذاکره و دیپلماسی و در مسیر حقوقی کاری کردیم که همین سازمان ملل خودش آمده و عنوان را عوض کرده و خودش آمده و 6 قطعنامه های قبلی را لغو کرده که این بزرگترین دستاورد حقوقی و سیاسی ماست و من برایش نظیر نمیشناسم.
روحانی ادامه داد: معمولا صدا و سیما از صبح تا شب درباره برجام می گوید، اگر هست بگویید کدام کشور است با منطق از فصل هفت خارج شده است؟ ما حقوق هستهای را تثبیت کردیم، در همین قطعنامه تحریمها برداشته شده، حقوق ما تثبیت شده است، پس ما به سه هفت تثبیت حقوقمان، خروج از فصل هفت منشور ملل متحد و تحریم رسیدهایم.
در زمینه سلاحهای استراتژیک و تقویت بنیه دفاعی دولت در این دو سال کاری کرد که به اندازه 80 درصد 10 سال قبل است
روحانی خاطرنشان کرد: من اینجا میخواهم به ملّت ایران عرض کنم که اینکه در گوشه و کنار گفته میشود دولت تدبیر و امید به دنبال اقتصاد و مهار تورم و به دنبال رفع مسئله رکود و همچنین بهداشت و درمان و به دنبال سیاست خارجی است، اما به دنبال تقویت بنیه دفاعی نیست، باید در این رابطه به ملّت بگویم، ما در سلاحهای استراتژیک و تقویت بنیه دفاعی، کاری که دولت در این 2 سال انجام داده به اندازه 80 درصد 10 سال قبل است.
وی ادامه داد: در زمینه هستهای نیز اولین تست مکانیکی (IR8) که بزرگترین دستاورد ماست در این دولت انجام شده است.
رئیس جمهور اظهارداشت: ما در بحث امنیت ملی بسیار حساس هستیم و یکی از دستاوردهای توافق امنیت ملی ماست، البته کشور ما هیچگاه از تهدید نمیهراسد، اما کشوری که در سالهای گذشته شبح تهدیدی برای این مردم بود، امروز با این توافق نه شبح تهدید است و امنیت ملی ما به مراتب بهتر از گذشته است.
روحانی خاطرنشان کرد: امنیت مدنظر ما تنها در بحث جنگ نیست و منظور از آن ایجاد فضای امن برای فعالیّت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است و امروز این فضا از هر زمان دیگری نسبت به سالهای گذشته امنتر است و اجرای توافق و قطعنامه شورای امنیت نه تنها مشکلی را برای امنیت ملی و قدرت دفاعی ما ایجاد نمیکند، بلکه در همین قطعنامه تحریم تسلیحاتی ما به محدودیت تبدیل شده، آن هم برای 5 سال که حتی بهصورت موردی ما میتوانیم معامله داشته باشیم که این امر با مقرراتی که در قطعنامه آمده انجام میشود و در بحث موشکی نیز دوره آن محدود شده است.
به هیچ عنوان اجازه تضعیف قدرت دفاعیمان را نمیدهیم
وی ادامه داد: در عین حال این قطعنامه هیچگونه محدودیتی برای ما ایجاد نمیکند. بیانیه جمهوری اسلامی ایران بعد از این قطعنامه به صراحت عنوان کرده که ما به هیچ عنوان امنیت ملی و قدرت دفاعیمان را اجازه نخواهیم داد تضعیف شود و طبق این قطعنامه قدرت موشکی ما نیز تهدید نمیشود؛ چراکه این قطعنامه میگوید موشکی که دیزاین شده و برای حمل کلاهک هستهای طراحی شده باشد. ما که هیچ وقت چنین دیزاینی نداریم و نخواهیم داشت؛ چراکه به دنبال بمب هستهای نیستیم.
رئیسجمهور اظهار داشت: این درحالی است که در قطعنامههای قبلی (قطعنامه 1929) آمده بود اگر موشکی امکان و توان حمل کلاهک هستهای را داشته باشد، ممنوع است و امروز این لفظ نیامده که این توان را داشته باشد، آمده اگر طراحی شده باشد، بنابراین هیچگونه نگرانی وجود ندارد. این یک موفقیت بسیار خوب است که ملّت بزرگ ما با هدایتهای مقام معظم رهبری کسب کرده است.
روحانی خاطرنشان کرد: این دولت از آغاز در شرایط تحریم به دنبال حلوفصل مسائل اقتصادی بود. یکی از دلایل پیروزی ما در این مذاکرات همین است، اگر ما در دوران مذاکرات نمیتوانستیم تورم را کاهش دهیم در مذاکرات پیش نمیرفتیم و دشمن امیدوار میماند و میگفت که تحریمها اثر دارد و اگر این تورم افزایش پیدا میکرد، به هیچ عنوان در مذاکرات پیروز نمیشدیم.
وی افزود: من به مردم قول دادهام که تا پایان این دولت که با حمایت مردم به تورم یک رقمی پایدار خواهیم رسید که آرزوی 40 ساله این مردم است. در زمینه رشد اقتصادی نیز البته ما امسال به خاطر کاهش قیمت نفت و تحریم خیلی تحت فشار بودیم و سال آینده شرایط ما تغییر خواهد کرد و ما میتوانیم از این مشکلات عبور کنیم.
رئیسجمهور با بیان اینکه یک عامل موفقیت ما در مذاکرات حرکت درست ما در زمینه مسائل اقتصادی بود، اظهار داشت: البته من معتقدم تحریم موفق نخواهد بود، اما مؤثر است. اگر میخواهند ملتی را با تحریم بشکنند ناموفقاند، اما اگر بخواهند تحریم تأثیرگذار باشد، بله تأثیر دارد.
روحانی خاطرنشان کرد: وقتی ما در شرایط تحریم میخواستیم کالایی را وارد کنیم باید برای آن بیمه واسط درست میکردیم؛ چراکه بیمههای بینالمللی ما را تحریم کرده بودند. کشتیها نمیتوانستند در بنادر ما پهلو بگیرند. ما باید بار را در یک بندر واسط برده و از آنجا بارگیری میکردیم.
وی ادامه داد: بانکهای ما تحریم بودند و ما باید یک هزینه اضافهای را برای پرداخت هزینه یک کالا پرداخت میکردیم و چون ما مستقیم از طریق بانک نمیتوانستیم پولی را پرداخت کنیم، از طریق واسط پول پرداخت میکردیم، حتی حق پرچم میدادیم؛ چراکه کالا نمیتوانست با پرچم ایران بیاید و ما برای استفاده از پرچم کشوری دیگر در این باره 10 درصد پول پرچم میدادیم.
رئیس جمهور اظهار داشت: تحریمها ظالمانه، غیرقانونی و ضد حقوق بشر بوده و من این را به مسئولین و سران کشورهای اروپایی و کشورهای 1+5 به استثنای یکی از آنها که تلفنی با آن صحبت کردم، این مسئله را مطرح کردم که تحریمها ظالمانه و غیرانسانی بوده است.
کاسبان تحریم از این توافق عصبانی هستند
روحانی خاطرنشان کرد: وقتی ما کالایی را به کشور وارد میکردیم قیمت خرید آن کالا برای ما 20، 25 و یا حتی گاهی 40 درصد گرانتر تمام میشد و این از جیب مردم هزینه میشد، البته این وضعیت سود زیادی را برای کاسبان تحریم به همراه داشت. کاسبان تحریم در دوبی، اروپا، چین و تهران بودند که البته آنها از توافق عصبانی هستند.
وی افزود: ما باید تحریم ظالمانه را برداریم تا دروازه جهان به روی مردم بهطور کامل گشوده شود. یکی از اهداف این مذاکرات این بود که دروازههای دنیا به روی ما باز شود. دروازههایی که ما میتوانیم کالا را از طریق آن به دنیا صادر و سرمایه خارجی و تکنولوژی را به کشور واردکنیم.
پس از اجرای توافق بلافاصله تمام تحریمهای اقتصادی لغو میشود
رئیس جمهور اظهار داشت: در این توافق پس از اجرایی و عملیاتی شدن آن بلافاصله تمام تحریمهای اقتصادی اعم از تحریم مالی، بانکی، بیمه، حملونقل، پتروشیمی و.. لغو میشود.