به گزارش مشرق، چند وقتی است که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به جهت پافشاری بر برخی اصول و مواضع انقلابی تحت فشار است. فشار رسانههای به ظاهر حامی دولت با همین چند تصمیم کوچک مبتنی بر ارزشها از پیش بیشتر شده است. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از سوی دیگر تحت سوال و مطالبه افکار عمومی مردم قرار دارد و همین باعث شده است که در مدتی کوتاه بارها مورد سوال نمایندگان و وکلای همین مردم واقع شود. سوال اینجاست که علی جنتی از چه نقطهای آسیب میبیند. به یاد بیاورید بیشترین انتقادهای عمومی شده و علنی رهبر معظم انقلاب به وزارت فرهنگ به کدام معاونت این وزارتخانه برمیگردد. سه بار تذکر صریح معظمله در مورد نمایش تئاترهایی به مضامین و اجراهایی غیرمتعارف و نامناسب، اعتراض گسترده هنرمندان متعهد به حذف از جشنوارهها و شرکت در بیینالها و حراجها و عدم نظارت و ممیزی در حوزه گالریها و تماشاخانهها و برکناری مدیران متعدد در مدتی کوتاه، جنجال لغو کنسرتهای موسیقی و مجوز تولید آثار راک به خوانندگان زیرزمینی و دهها مورد دیگر همه و همه به عملکرد معاونت هنری این وزارتخانه بازمیگردد: «علی مرادخانی رئیس دفتر اسبق موسیقی ارشاد در دوره وزارت عطاالله مهاجرانی».
این گزارش دومین بخش از بررسی عملکرد این معاونت و پشتپردههای آن است که به بهانه ارایه گزارش این معاونت منتشر میشود:
از وقتی علی مرادخانی رییس دفتر موسیقی دوران اصلاحات و دست راست عطاالله مهاجرانی روی کار آمد، آرام آرام و رفته رفته حلقه مشاورینش در راهروهای تو در توی معاونت هنری وزارت ارشاد دیده شدند. مشاورانی که حتی در زمان پست نداشتن مرادخانی هم با او همراه بودند و همواره دستی بر فعالیتهای کلان اقتصادی در حوزه هنر هم داشتهاند. حلقهای نفوذناپذیری که هیچ عضوی را به راحتی درون خودشان نمیپذیرد. حلقهای که اصرار دارند خود را نزد جامعه هنری چهرههایی اطلاعاتی-امنیتی نشان دهند و به این ترتیب هالهای پوشالی از ترس را در دور و اطرافشان ایجاد میکنند تا کسی جرات نزدیکی به آنها را نداشته باشد.
روزهای مقدماتی انتخاب وزیر برای حسن روحانی علی مرادخانی گزینه انتخابی اول برای تصدی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. اما دوران تاریک و سیاه مهاجرانی و نقش گسترده مرادخانی در آن، علی جنتی را از نامزدی وزارت کشور به دامادی وزارت فرهنگ رسید. حال ببینیم حلقه مشاوران و تیم اصلی اجرا و راهبری امور در معاونت هنری چه کسانی هستند:
1/جلال مشفق
جلال مشفق برادر همسر مرادخانی است که در دهه هفتاد کارمند وزارت کشور بوده و وقتی مرادخانی به دفتر موسیقی وزارت ارشاد راه مییابد، نام او پررنگ میشود. از آنجایی که علی مرادخانی به واسطه مدیریتش امکان راهاندازی شرکت فرهنگی هنری را در آن زمان نداشت، جلال مشفق مامور میشود تا شرکت «پیغام سحر» را راهاندازی کند. این شرکت به سرعت تاسیس میشود و در زمانی که شخص عطاالله مهاجرانی سیاست گسترش موسیقی پاپ را پیش میگیرد، اولین آلبوم شادمهر عقیلی تحت عنوان «مسافر» را منتشر میکند. آلبوم دوم این خواننده یعنی «دهاتی» هم از طریق همین شرکت روانه بازار موسیقی میشود. شادمهر عقیلی در سال 88 در مصاحبهای با شبکه ماهوارهای تپش در رابطه با این آلبوم گفت: «شرکت تهیه کننده این آلبوم یعنی «پیغام سحر» با توجه به روابطی که با مسئولین وزارت ارشاد داشت موفق به دریافت مجوز برای این آلبوم شد.» این خواننده بعدها در مصاحبههایش اعلام کرد از قرار داد بستن و همکاری با شرکت «پیغام سحر» بسیار ضرر کرده و پشیمان است. طی همان دوران و بنابر همین سیاست گسترش موسیقی پاپ مهاجرانی، جلال مشفق جشنواره «ستاره پاپ» را برگزار میکند. وقتی مرادخانی سکان هدایت معاونت هنری را به دست میگیرد، دوباره نام جلال مشفق بر سر زبانها میافتد و این بار او در طبقه هفتم بنیاد رودکی مستقر میشود و به گواه بسیاری از اهالی موسیقی، بسیاری از امور مربوط به دفتر موسیقی را او انجام میدهد و در بسیاری از مواقع حتی به جای مدیر مستعفی دفتر موسیقی یعنی پیروز ارجمند تصمیمگیری میکند. او در سال گذشته نیز اولین جشنواره نماهنگ تحت عنوان «ققنوس» را پایهریزی و برگزار کرد.
2/ علیرضا سمیعآذر
با روی کارآمدن مهاجرانی در وزارت ارشاد، علیرضا سمیعآذر به عنوان مدیر موزه هنرهای معاصر تهران مشغول به کار میشود و تا سال 1384 نیز در این سمت حضور دارد. با تمام شدن دوره اصلاحات پروندهای پر ابهام از منظر مالی روی دست موزه هنرهای معاصر باقی میماند و سمیعاذر طی پس از ترک این پست، حضوری فعال در حراجیهای هنری دنیا و به ویژه کشورهای حاشیهای خلیج فارس دارد. او حراجی هنری را تحت عنوان «حراج بزرگ تهران» پایهریزی و اجرا میکند و با حمایت مستقیم علی مرادخانی این حراجی در دوره آخرش رکورد فروش آثار را میزند. معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دفتر هنرهای تجسمی به عنوان نهادهای مسئول در ارایه مجوز به برگزارکنندگان حراج بزرگ تهران به نوعی شورای ارزیابی آثار هنری وزارت ارشاد را دور میزنند و در هالهای از ابهامات پر دامنه مالی حراج تهران 21 میلیارد میفروشد.
3/ فرزین پیروز پی
فرزین پیروز پی که در ابتدا کارمند گمرگ بوده، از دیگر اعضای حلقه مشاوران علی مرادخانی است که در دوره وزارت عطاالله مهاجرانی رییس روابط بینالملل دفتر موسیقی میشود و تا آخرین روزی که مراخانی در مدیر دفتر موسیقی بود در همین سمت باقی میماند. با روی کارآمدن مجدد مرادخانی پای او نیز مجددا به معاونت هنری باز میشود. او که دست راست علی مرادخانی در انجام امور اصلی معاونت هنری است. سال گذشته در سفر معاون هنری به آمریکا-که هنوز دلایل این سفر مشخص نشده- او را همراهی میکند. آبان ماه سال گذشته در حالی که هیچ خبری از سفر مرادخانی و هیات همراهش در رسانههای داخلی درز نکرده بود پایگاه خبری فریبیکن از سفر مقامات هنری به آمریکا خبر داد و اعلام کرد که این هیات ضمن شرکت در نشستی موسوم به انجمن پیتسبورگ با یک نماینده از وزارت خارجه آمریکا دیدار و گفتوگو کردند. گرگ سالیوان مشاور ارشد وزارت خارجه آمریکا نیز در حاشیه کنفرانس سالانه OASIS در هتل «فرمونت» در پیتسبورگ با مرادخانی و هیات همراهش دیدار کرده است. همچنین سال گذشته وقتی گروه آمریکایی موسیقی جز «انیمیشن» در قالب جشنواره موسیقی فجر روی صحنه میرود، «باب بلدن» سرپرست این گروه روی سن تالار وحدت از تلاشهای پیروز پی برای انجام این سفر قدردانی میکند.
4/حسن مهرجردی
مهرجردی مسئولیت نظارت و ارزشیابی مرکز موسیقی دوره مهاجرانی است که همواره درکنار مرادخانی بوده و هست. حسن مهرجردی فارغالتحصیل حقوق و علوم سیاسی از دانشگاه تهران و دانشآموخته دورههای عالی فقه و اصول (مدرسه عالی شهید مطهری)، تاریخ ادبیات و هنر معاصر ایران (حوزه هنری) و مدیریت استراتژیک (سازمان مدیریت صنعتی) است. پیشنهاد تشکیل شورای عالی و شوراهای تخصصی موسیقی و حذف ممیزی آثار بزرگان موسیقی ایران از اقدامات او در دوره تصدی مسئولیت نظارت و ارزشیابی مرکز موسیقی است. او که هماکنون مشاور و دبیر شورای مدیران معاونت هنری است، در زمینههای حقوقی به مرادخانی مشاوره میدهد.
5/ مرتضی کاظمی
مهندس مرتضی کاظمی در ابتدا مدیر کل ارشاد اصفهان بود و در دوره اصلاحات مدیر فرهنگسرای بهمن میشود و جای بهروز غریبپور را میگیرد. سپس در دوره مهاجرانی معاونت امور هنری را به دست میگیرد و به مدت 7 سال در این سمت باقی میماند تا این که در دوره احمد مسجدجامعی به دلایلی مشکوک استعفا میدهد. در همان زمان عدم شفافسازی خبری درخصوص فروش و امانت سپاری بدون کارشناسی آثار گنجینهای موزه هنرهای معاصر تهران و ضعف مدیریت در بخشهای تئاتر و موسیقی که منجر به تولید آثاری ضعیف در این عرصهها شده بوده، از عوامل اصلی استعفا یا برکناری مرتضی کاظمی از این سمت عنوان شد. او همواره از نزدیکان علی مرادخانی به حساب میامده و میآید و بسیاری از تفکرات مالی مدیر و دیدگاههای اقتصادی از مشاورههای مهندس کاظمی نشات میگیرد. هر چند که به نظر میرسد، طی ماههای گذشته این دو دچار اختلافاتی شدهاند.
6/محمد خشرو
خشرو قبل از مهرجردی مسئولیت نظارت و ارزشیابی مرکز موسیقی را عهدهدار بوده است. او برادر ابوالقاسم خشرو است که معاون فرهنگی وزیر در دوره سازندگی بود و بعدها که محمد خاتمی رییس جمهور شد، به عنوان رییس دفترش فعالیت کرد. محمد خشرو هماکنون نیز در ساختمان معاونت هنری دیده میَود و یکی از اعضای اصلی حلقه مشاوران مرادخانی است.
این گزارش دومین بخش از بررسی عملکرد این معاونت و پشتپردههای آن است که به بهانه ارایه گزارش این معاونت منتشر میشود:
از وقتی علی مرادخانی رییس دفتر موسیقی دوران اصلاحات و دست راست عطاالله مهاجرانی روی کار آمد، آرام آرام و رفته رفته حلقه مشاورینش در راهروهای تو در توی معاونت هنری وزارت ارشاد دیده شدند. مشاورانی که حتی در زمان پست نداشتن مرادخانی هم با او همراه بودند و همواره دستی بر فعالیتهای کلان اقتصادی در حوزه هنر هم داشتهاند. حلقهای نفوذناپذیری که هیچ عضوی را به راحتی درون خودشان نمیپذیرد. حلقهای که اصرار دارند خود را نزد جامعه هنری چهرههایی اطلاعاتی-امنیتی نشان دهند و به این ترتیب هالهای پوشالی از ترس را در دور و اطرافشان ایجاد میکنند تا کسی جرات نزدیکی به آنها را نداشته باشد.
روزهای مقدماتی انتخاب وزیر برای حسن روحانی علی مرادخانی گزینه انتخابی اول برای تصدی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. اما دوران تاریک و سیاه مهاجرانی و نقش گسترده مرادخانی در آن، علی جنتی را از نامزدی وزارت کشور به دامادی وزارت فرهنگ رسید. حال ببینیم حلقه مشاوران و تیم اصلی اجرا و راهبری امور در معاونت هنری چه کسانی هستند:
1/جلال مشفق
جلال مشفق برادر همسر مرادخانی است که در دهه هفتاد کارمند وزارت کشور بوده و وقتی مرادخانی به دفتر موسیقی وزارت ارشاد راه مییابد، نام او پررنگ میشود. از آنجایی که علی مرادخانی به واسطه مدیریتش امکان راهاندازی شرکت فرهنگی هنری را در آن زمان نداشت، جلال مشفق مامور میشود تا شرکت «پیغام سحر» را راهاندازی کند. این شرکت به سرعت تاسیس میشود و در زمانی که شخص عطاالله مهاجرانی سیاست گسترش موسیقی پاپ را پیش میگیرد، اولین آلبوم شادمهر عقیلی تحت عنوان «مسافر» را منتشر میکند. آلبوم دوم این خواننده یعنی «دهاتی» هم از طریق همین شرکت روانه بازار موسیقی میشود. شادمهر عقیلی در سال 88 در مصاحبهای با شبکه ماهوارهای تپش در رابطه با این آلبوم گفت: «شرکت تهیه کننده این آلبوم یعنی «پیغام سحر» با توجه به روابطی که با مسئولین وزارت ارشاد داشت موفق به دریافت مجوز برای این آلبوم شد.» این خواننده بعدها در مصاحبههایش اعلام کرد از قرار داد بستن و همکاری با شرکت «پیغام سحر» بسیار ضرر کرده و پشیمان است. طی همان دوران و بنابر همین سیاست گسترش موسیقی پاپ مهاجرانی، جلال مشفق جشنواره «ستاره پاپ» را برگزار میکند. وقتی مرادخانی سکان هدایت معاونت هنری را به دست میگیرد، دوباره نام جلال مشفق بر سر زبانها میافتد و این بار او در طبقه هفتم بنیاد رودکی مستقر میشود و به گواه بسیاری از اهالی موسیقی، بسیاری از امور مربوط به دفتر موسیقی را او انجام میدهد و در بسیاری از مواقع حتی به جای مدیر مستعفی دفتر موسیقی یعنی پیروز ارجمند تصمیمگیری میکند. او در سال گذشته نیز اولین جشنواره نماهنگ تحت عنوان «ققنوس» را پایهریزی و برگزار کرد.
2/ علیرضا سمیعآذر
با روی کارآمدن مهاجرانی در وزارت ارشاد، علیرضا سمیعآذر به عنوان مدیر موزه هنرهای معاصر تهران مشغول به کار میشود و تا سال 1384 نیز در این سمت حضور دارد. با تمام شدن دوره اصلاحات پروندهای پر ابهام از منظر مالی روی دست موزه هنرهای معاصر باقی میماند و سمیعاذر طی پس از ترک این پست، حضوری فعال در حراجیهای هنری دنیا و به ویژه کشورهای حاشیهای خلیج فارس دارد. او حراجی هنری را تحت عنوان «حراج بزرگ تهران» پایهریزی و اجرا میکند و با حمایت مستقیم علی مرادخانی این حراجی در دوره آخرش رکورد فروش آثار را میزند. معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دفتر هنرهای تجسمی به عنوان نهادهای مسئول در ارایه مجوز به برگزارکنندگان حراج بزرگ تهران به نوعی شورای ارزیابی آثار هنری وزارت ارشاد را دور میزنند و در هالهای از ابهامات پر دامنه مالی حراج تهران 21 میلیارد میفروشد.
3/ فرزین پیروز پی
فرزین پیروز پی که در ابتدا کارمند گمرگ بوده، از دیگر اعضای حلقه مشاوران علی مرادخانی است که در دوره وزارت عطاالله مهاجرانی رییس روابط بینالملل دفتر موسیقی میشود و تا آخرین روزی که مراخانی در مدیر دفتر موسیقی بود در همین سمت باقی میماند. با روی کارآمدن مجدد مرادخانی پای او نیز مجددا به معاونت هنری باز میشود. او که دست راست علی مرادخانی در انجام امور اصلی معاونت هنری است. سال گذشته در سفر معاون هنری به آمریکا-که هنوز دلایل این سفر مشخص نشده- او را همراهی میکند. آبان ماه سال گذشته در حالی که هیچ خبری از سفر مرادخانی و هیات همراهش در رسانههای داخلی درز نکرده بود پایگاه خبری فریبیکن از سفر مقامات هنری به آمریکا خبر داد و اعلام کرد که این هیات ضمن شرکت در نشستی موسوم به انجمن پیتسبورگ با یک نماینده از وزارت خارجه آمریکا دیدار و گفتوگو کردند. گرگ سالیوان مشاور ارشد وزارت خارجه آمریکا نیز در حاشیه کنفرانس سالانه OASIS در هتل «فرمونت» در پیتسبورگ با مرادخانی و هیات همراهش دیدار کرده است. همچنین سال گذشته وقتی گروه آمریکایی موسیقی جز «انیمیشن» در قالب جشنواره موسیقی فجر روی صحنه میرود، «باب بلدن» سرپرست این گروه روی سن تالار وحدت از تلاشهای پیروز پی برای انجام این سفر قدردانی میکند.
4/حسن مهرجردی
مهرجردی مسئولیت نظارت و ارزشیابی مرکز موسیقی دوره مهاجرانی است که همواره درکنار مرادخانی بوده و هست. حسن مهرجردی فارغالتحصیل حقوق و علوم سیاسی از دانشگاه تهران و دانشآموخته دورههای عالی فقه و اصول (مدرسه عالی شهید مطهری)، تاریخ ادبیات و هنر معاصر ایران (حوزه هنری) و مدیریت استراتژیک (سازمان مدیریت صنعتی) است. پیشنهاد تشکیل شورای عالی و شوراهای تخصصی موسیقی و حذف ممیزی آثار بزرگان موسیقی ایران از اقدامات او در دوره تصدی مسئولیت نظارت و ارزشیابی مرکز موسیقی است. او که هماکنون مشاور و دبیر شورای مدیران معاونت هنری است، در زمینههای حقوقی به مرادخانی مشاوره میدهد.
5/ مرتضی کاظمی
مهندس مرتضی کاظمی در ابتدا مدیر کل ارشاد اصفهان بود و در دوره اصلاحات مدیر فرهنگسرای بهمن میشود و جای بهروز غریبپور را میگیرد. سپس در دوره مهاجرانی معاونت امور هنری را به دست میگیرد و به مدت 7 سال در این سمت باقی میماند تا این که در دوره احمد مسجدجامعی به دلایلی مشکوک استعفا میدهد. در همان زمان عدم شفافسازی خبری درخصوص فروش و امانت سپاری بدون کارشناسی آثار گنجینهای موزه هنرهای معاصر تهران و ضعف مدیریت در بخشهای تئاتر و موسیقی که منجر به تولید آثاری ضعیف در این عرصهها شده بوده، از عوامل اصلی استعفا یا برکناری مرتضی کاظمی از این سمت عنوان شد. او همواره از نزدیکان علی مرادخانی به حساب میامده و میآید و بسیاری از تفکرات مالی مدیر و دیدگاههای اقتصادی از مشاورههای مهندس کاظمی نشات میگیرد. هر چند که به نظر میرسد، طی ماههای گذشته این دو دچار اختلافاتی شدهاند.
6/محمد خشرو
خشرو قبل از مهرجردی مسئولیت نظارت و ارزشیابی مرکز موسیقی را عهدهدار بوده است. او برادر ابوالقاسم خشرو است که معاون فرهنگی وزیر در دوره سازندگی بود و بعدها که محمد خاتمی رییس جمهور شد، به عنوان رییس دفترش فعالیت کرد. محمد خشرو هماکنون نیز در ساختمان معاونت هنری دیده میَود و یکی از اعضای اصلی حلقه مشاوران مرادخانی است.