این نتیجه گیری برگرفته از یک روز بررسی پرونده سوریه در وین بود و البته جزئیات آن نیز واقعیت هایی شگفت انگیر وغافلگیر کننده ای را در دل خود جا داده است.
یک دندگی ریاض و آنکارا
جان کری و سرگئی لاوروف وزیران خارجه آمریکا و روسیه صدرنشین میز گفت وگوهای نشست وین بودند به این ترتیب که کری در طول روز تلاش کرد نقش یک میانجی را بازی کند نه بیشتر تا جایی که حتی لحظه ای در صف دشمنان سرسخت نظام سوریه نایستاد و به این ترتیب ریاض و آنکارا به دلیل یکدنگی و اصرار بر مواضع خود، تنها ماندند.
در نشست روز گذشته جان کری تلاش داشت مدیریت امور را به دست گرفته ضمن نزدیک کردن دیدگاه ها اولویت های دولت و کشورش را نیز در نظر داشته باشد.
او از همان لحظه های اول تاکید کرد که در روند سیاسی باید قدرت به شکل مسالمت آمیز منتقل شود اما جالب اینکه وقتی بحث و بررسی ها به مشکلات مرحله انتقالی و انتخابات و نیز بقای بشار اسد رییس جمهوری سوریه در قدرت رسید، کری به یک شبه ناظر بر مواضع همپیمانانش تبدیل شد و در باره سرنوشت بشار اسد به این عبارت اکتفا کرد :« درخصوص این مسئله به این نتیجه رسیدیم که در این خصوص اختلاف داریم.
شکست ترکیه و عربستان در منحرف کردن گفتگوها
نکته قابل ملاحظه اینکه وقتی بحث ها به اوضاع میدانی نبرد و گسترش دایره اقدامات نظامی رسید، شکاف بین آمریکا و همپیمانان سعودی و ترکیه بیش از پیش نمود یافت به گونه ای که ترکیه به تدریج متشنج تر شده و کنترل اعصاب خود را از دست.
جالب اینکه عربستان و ترکیه تلاش کردند محور مذاکرات را به سمت مداخله نظامی در سوریه سوق داده و تاکید کنند که این اقدام باید اهداف قدرت حاکمه سوریه را هدف قرار دهد اما جان کری با تکیه بر موضع قاطع تاکید کرد: ما در سوریه فقط داعش را هدف قرار می دهیم.
خشم و دستپاچگی وزیر خارجه ترکیه
اما اظهارات جان کری مبنی بر اینکه کاخ سفید اعلام کرده است به زودی نیروهای نظامی محدودی را فقط برای کمک به جنگ علیه داعش به شمال سوریه اعزام می کند،موجب شد آثار نگرانی و خشم در چهره وزیر خارجه ترکیه نمایان شده و آشکارا دستپاچه شود.
واکنش وزیر خارجه ترکیه به گونه ای بود که گویی این هدف آمریکا با برگزاری انتخابات در ترکیه گره خورده و یا حد فراتر از آن با آینده حکومت کنونی سوریه ارتباط دارد.
کام ترکیه و عربستان در وین تلخ شد
به این ترتیب ترکیه به عنوان بازنده شماره یک و بزرگ نشست وین ظاهر شد زیرا هیچ طرح به مذاق آن و متحدانش خوش نیامد و به این ترتیب طبیعی است که بازنده دوم طرف سعودی بود.
به عبارت بهتر گزینه برکناری بشار اسد از قدرت به هر طریق ممکن که سعودی ها روی آن سرمایه گذاری کرده بودند ناکام ماند و حتی نتوانستند سازوکاری را برای اجرای آن پیشنهاد کنند.
در این میان سعودی ها با دو امر دست به گریبان هستند، اول درخواست براندازی بشار اسد با توسل به زور و قدرت.
البته نشست وین زمانی برای عربستان دیوانه کننده شد که دو ابرقدرت صدر نشین میز گفت وگوها بودند، اول روسیه که در کنار بشار اسد وارد جنگ شده است و دوم آمریکا که تاکید کرد آماده است قربانی بدهد اما فقط در جنگ علیه داعش نه غیر از آن.
عربستان جرأت ندارد از انتخابات حرفی به میان آورد
امر محال دوم برای سعودی ها براندازی بشار اسد با برگزاری انتخابات و از طریق صندوق های رای است، زیرا سعودی ها در این مرحله با دو مانع بزرگ دست به گریبان هستند اول این که نظام خانوادگی و حکومت استبدادی آنها اصلا با مفهوم انتخاب و انتخابات آشنا نیست و جرأت ندارد در این خصوص حرفی به میان آورد.
دومین مانع سعودی ها این است که می دانند بشار اسد در هر انتخابات شفاف و سالم که زیر نظر یک ناظر بی طرف و عادل برگزار شود، برنده خواهد شد.
به نوشته الاخبار به این ترتیب عربستان ساعت ها و روزها فقط فریاد برآورده که بشار اسد باید برود و هنگامی که از آنها بپرسیم چگونه؟ شاید جواب بدهند با شیوه سعودی یعنی معامله ، تسویه حساب ، ترساندن و ایجاد هراس کردن، مهم این است که برود.
لبخند و آرامش طرف ایرانی
در مقابل ناظر آمریکایی و خشم و عصبانیت ترک ها وسعودی ها، طرف ایرانی با لبخند و آرامش حضور داشت و به نظر می رسید تا جایی که گویی در نظر داشت با این کار به همه اعلام کند که هیچ جایگزینی برای حضور ما در میز مذاکرات وجود ندارد.
الاخبار ادامه داد: هر چند مذاکرات مربوط به حل بحران سوریه مدتی است که کلید خورده است و ایران در مذاکرات قبلی مشارکت نداشت اما گویی ز همان ابتدا یک عضو اصلی و موسس آن بوده است.
به عبارت بهتر اگر چه ایران برای بار نخست در این مذاکرات حاضر شده بود اما نشان داد امروز بدون این که هزینه ای پرداخت کرده و یا از مواضع خود کوتاه آمده باشد، در نشست وین حاضر شده است.
نمایش اقتدار و برگ‌های برنده ایران در وین
الاخبار در توضیح این مطلب نوشت: ایران به جز توافق ظاهری با دو قطب اصلی میز مذاکرات یعنی روسیه و آمریکا از مواضع خود کوتاه نیامد تا نشان دهد در بازی کنونی دارای برگ های برنده زیادی است و در زمان لازم آنها را رو می کند.
ایران با به چالش کشیدن طرف های مقابل اعلام کرد اگر می خواهید وارد مرحله انتقالی شوید، بفرمایید هر چه زودتر باهم وارد این مرحله شویم ، باید انتخاباتی آزاد، سالم و عادلانه مطابق منطق دموکراسی غربی و قواعد سازمان ملل متحد برگزار شود و این اظهارات را با اطمینان به پیروزی همپیمان خود اعلام کرد.
طرف ایرانی همچنین در ادامه اظهارات خود در گفت وگوهای وین اعلام کرد: می خواهید وارد جنگ علیه تروریسم شوید؟ ما حاضر هستیم ، بیاید همه با هم همکاری کنیم، تروریسم و تروریست ها کاملا شناخته شده هستند، گروهی می جنگند و گروهی با اندیشه ، پول و سلاح از آنها حمایت می کنند و اخیرا هم خواستار جنگ علیه بشار اسد شده اند.
ایران همچنین با بیان اینکه ما بیش از چهارسال است می گوییم آماده جنگ با تروریسم هستیم همه طرفها را به مسئولیت پذیری فراخواند و تاکید کرد: طرف قوی تر برنده خواهد بود.
حضور لبنان در گفتگوهای وین
الاخبار در ادامه نوشت: لبنان هم مانند یک مرجع بین المللی و یا ناظر اجرای قوانین بین المللی پشت میز بزرگان نشست آن هم در شرایطی که مدتی است سیاست خویشتنداری وبی طرفی را در پیش گرفته است.
لبنان بر مبارزه با تروریسم در هر کجا و با هر وسیله قانونی و مشروع تاکید داشته و خواستار صلح براساس تضمین حقوق همه جانبه و گفت وگو است و از حق تعیین سرنوشت ملت ها از طریق برگزاری انتخابات آزاد، عادلانه و سالم حمایت می کند گرچه خود ربع قرن است که از آن محروم مانده است.
همچنین لبنان به حاکمیت
کشورها و یکپارچگی کامل آنها احترام گذاشته و جلوگیری از هرج و مرج و سد
کردن راه تهدید صلح و امنیت جهانی را خواستار است و به مضون و فلسفه منشور
سازمان ملل و اتحادیه عرب پایبند است.
به هر حال دو هفته بعد نشست بعدی
وین در حالی برگزار خواهد شد که مسیرها کاملا روشن است و البته باید منتظر
ماند و دید برای این دو سوال چه پاسخی خواهیم گرفت:
چه طرفی نماینده آنکارا خواهد بود؟ برنامه های تماس و ارتباط سوری ها چگونه خواهد بود؟!
