به گزارش مشرق، شواهد زیادی نشان می دهد که کشتار کم سابقه شیعیان نیجریه و به خصوص ترور شیخ زکزاکی و سرنوشت مبهم وی یک اقدام کاملا هدفمند و ماحصل یک برنامه راهبردی ـ اطلاعاتی بوده است.

با یک ارزیابی اطلاعاتی و سیاسی درباره این حادثه می توان گفت:

الف ـ حذف یاران و لیدرهای منطقه ای و بین المللی گفتمانی انقلاب اسلامی تقریبا از نزدیک به دو سال قبل طبق یک هماهنگی اطلاعاتی بین برخی سرویس های منطقه ای و فرامنطقه ای در دستور کار قرار گرفته و وارد یک روند جدید شده است. دستگیری آیت الله نمر در عربستان، شیخ سلمان در بحرین و اینک علامه زکزاکی در همین راستا بوده است. طبق یک جمع بندی راهبردی که ماحصل برآورد این سرویس های اطلاعاتی است، مهار نفوذ منطقه ای ایران بدون حذف و ایجاد محدودیت برای حامیان و مروجان بین المللی گفتمان انقلاب اسلامی ایران نخواهد بود. در این بین سرویس اطلاعاتی عربستان و موساد بیش از دیگران به این موضوع و جمع بندی اعتقاد و در همین راستا بیشترین همکاری را داشته اند. این در حالی است که سرویس اطلاعاتی اسراییل نقش جدی در شناسایی و ارائه اطلاعات و طرح عملیاتی و سرویس اطلاعاتی عربستان نقش مشوق و همکار را با سرویس های مجری این پروژه داشته است.

ب ـ در ایجاد روند جدید سه مولفه به عنوان شتاب دهنده برای اجرای این برنامه اطلاعاتی و جمع بندی نهایی این سرویس ها نقش ویژه ای داشته است.

مولفه اول این است که خروجی گفتمانی مراسمات سالگرد اربعین در سال های اخیر در مناطق مختلف دنیا در ترویج و بازتولید گفتمان انقلاب اسلامی ایران نقش بسیار موثری داشته است، به گونه ای که سرویس اطلاعاتی عربستان و رژیم صهیونیستی این برداشت را دارند که اربعین به برنامه ای برای ترویج و اقتدار آفرینی بیشتر گفتمانی جمهوری اسلامی تبدیل شده است. به همین دلیل به هرنوع گردهمایی مردمی در اربعین در مناطق مختلف دنیا به شدت حساس و به عنوان یک پروژه اولویت دار راهبردی می نگرند. همچنانکه به اعتقاد کارشناسان امنیتی یکی از دلایل جمع بندی برای ترور و حتی حذف شیخ زکزاکی مراسم باشکوه امسال اربعین در شهر زاریا در نیجریه بوده است.

مولفه دوم اینکه طی دو سال اخیر ایران به شدت درگیر معادلات متعدد امنیتی در سوریه، عراق، لبنان و... بوده و ایجاد درگیری های جدید اطلاعاتی برای این کشور هزینه ها جدیدی را ایجاد خواهد کرد و سبب کاهش توان امنیتی ایران خواهد شد. ضمن اینکه ایران در نگاه آنها برای درگیر شدن در معادلات جدید امنیتی و اطلاعاتی در منطقه در داخل کشور با جمع بندی به موقع و باانگیزه مواجه نیست.

مولفه سوم نیز در ادامه برداشتی است که از دولت در ارزیابی های اطلاعاتی و امنیتی منطقه از دو سال قبل به این طرف در حال شکل گرفتن بوده که دولت فعلی ایران علاقه چندانی به واکنش های اطلاعاتی و نیمه سخت به برخی تحرکات مرموزانه برخی کشورها ندارد و آن را حتی مانعی برای تحرکات دیپلماتیک خود می داند.

ج ـ با این وجود شباهت های جدی در نحوه مواجه با آیت الله نمر در عربستان و شیخ زکزاکی در نیجریه وجود دارد. هر دو این شخصیت ها پس از مجروحیت سنگین از دسترس طرفدارانشان خارج شده اند. به نظر می رسد شبه روندی که برای آیت الله نمر تاکنون طی شده برای شیخ زکزاکی نیز طی بشود. اما نکته راهبردی تر این بوده که هم سرویس امنیتی عربستان و هم سرویس امنیتی نیجریه پس از شکست و درماندگی در برابر قدرت نرم افزاری این دو فرد، مجبور به واکنش سخت شده اند. تلاش زیادی در سال های اخیر برای وارد کردن آیت الله نمر و شیخ زکزاکی برای فاصله گرفتن از اقدامات صرفا تبلیغی و گفتمانی و درگیری مسلحانه با حاکمیت ها شده بود که نهایتا به بهانه ای برای سرکوب عمیق و گسترده آنها تبدیل بشود، که البته این پروژه با شکست مواجه شد. همچنانکه شهادت سه تن از فرزندان علامه زکزاکی در مراسم روز قدس سال قبل در راستای کلید زدن همین پروژه بوده است.

علائم زیادی وجود دارد که پروژه حذف یاران گفتمانی انقلاب اسلامی در منطقه همچنان ادامه پیدا کند و در این باره رفتار دولت در خنثی کردن این پروژه بسیار موثر خواهد بود.

اگر سریعا پاسخ های مناسبی به چنین اتفاقاتی داده نشود باید دیر یا زود منتظر تکرار این مدل در برخی دیگر از کشورهای منطقه و حذف و ایجاد محدودیت های جدید برای یاران گفتمانی انقلاب اسلامی نیز باشیم.