حادثه کشتار شیعیان در نیجریه اگرچه بازتاب گسترده بین المللی را به همراه نداشت، اما حتی بازتاب این خبر در رسانه های منطقه ای نیز در حد انتشار اخبار و یا تحلیل های کوتاهی بود که به تمام ماجرا نپرداخته بودند. این در حالی است که وقوع این حادثه از جانب دولت نیجریه دارای ابعاد و اهداف پشت پرده و امنیتی می باشد که گذشت زمان این واقعیت ها را بهتر نشان خواهد داد. در حال حاضر آن گونه که دولت نیجریه گفته است رهبر شیعیان نیجریه به همراه خانواده اش در جای نامعلومی تحت محاصره نیروهای دولت می باشند و آمار دقیقی نیز از قربانیان این حادثه در دست نیست. بر این اساس نظر به اهمیت وقوع این حادثه پایگاه الوقت گفتگوی کوتاهی را با اسماعیل شعیب یکی از شاهدان عینی و از شاگردان نزدیک شیخ ابراهیم زاکزاکی که نقش فعالی در جنبش اسلامی نیجریه دارد انجام داده و از او خواسته تا جزئیات بیشتری را از این حادثه و مسائل پشت پرده برای ما بازگو کند که در ادامه بدان خواهیم پرداخت.
آقای شعیب؛ ارتش نیجریه مسلمانان را به ایجاد راه بندان در آغاز حادثه متهم می کند، اما بازماندگان و خانواده های قربانی روایت کاملا متفاوتی را از وقوع حادثه کشتار بازگو می کنند. آیا شما توضیحات ارتش را در ارتباط با این حادثه تائید می کنید؟
- خیر، همان گونه که شما هم می دانید هرگاه نیروهای دولتی به جایی حمله می کنند، پس از آن بهانه تراشی ها و توجیه مسئله آغاز می شود. ایجاد راه بندان توسط شیعیان یک بهانه و دروغ بیشتر نبود. خیلی پیشتر از این و بطور کلی از گذشته نیروهای ارتش و دولتی در انتظار فرصت مناسب برای حمله به شیعیان بودند چرا که نگران گسترش نفوذ شیخ زکزاکی بودند و از این مسئله که نیجریه ایران دوم در قاره آفرقا شود بشدت می ترسند تا در هفته گذشته نیروهای ارتش به حسینیه حمله کردند. حتی وقتی نیروهای ارتشی وارد حسینیه شدند، در همان دقایق اول از آن ها سوال شد که چرا وارد شده اند؛ اما هیچ کس چیزی نگفت و بلافاصله تیراندازی ها از جانب ارتش در حسینیه شروع شد. بعد از حادثه ما از طریق اخبار شنیدیم که ارتش گفته است علت تیراندازی ایجاد راه بندان در عبور کاروان وزیر دفاع بوده است.
تیراندازی و شروع حادثه از چه ساعتی بود؟
- تقریبا از ساعت دو بعد از ظهر بود که ارتش وارد حسینیه شد و از همان ابتدا نیز تیراندازی آغاز شد و تا شب ادامه داشت. ویدئوها و عکس هایی هم از آغاز حادثه موجود است. بعداز ساعت ١٠ نیروهای ارتش به سمت خانه شیخ زاکزاکی که ١٠ کیلومتر با حسینیه فاصله دارد رفتند و خانه وی را محاصره کردند و تا ٢٠ ساعت تیراندازی ها ادامه داشت. خانه شیخ دو روز تحت محاصره قرار داشت و شیخ در تمام این مدت در خانه حضور داشت. در واقع ارتش هم حسینیه و هم خانه شیخ را به محاصره در آورده بود.
با توجه به اینکه آمار ضد و نقیضی از قربانیان این حادثه وجود دارد و برخی تعداد شهدا را ٥٠٠ نفر و برخی بسیار بیشتر عنوان کرده اند، آیا شما می توانید آمار دقیقی را از شهدای حادثه بیان کنید؟
- هیچ آمار دقیقی وجود ندارد و خود ارتش هم آمار دقیقی ندارد. چون منطقه طی دو روز محاصره بود و هرکس آن جا بوده یا کشته شده، یا فرار کرده و یا دستگیر شده است. بنابراین هیچ آمار دقیقی از تعداد شهدا یا دستگیر شدگان توسط ارتش وجود ندارد. بسیاری از اجساد شهدا جلو خانه شیخ افتاده بود و بعضی ها می گویند به نظر می رسد حدود هزار نفر در جریان این تیراندازی ها طی این دو روز کشته شده اند، ولی این آمار هم دقیق نیست چون خیلی ها هم توسط ارتش دستگیر شده اند. افراد مطلع که در حاکمیت هستند گفتند که وقوع این حادثه بی ارتباط با سفارت عربستان درابوجا نمی باشد و ارتش نیجریه مستقیم از سفارت سعودی دستور حمله دریافت کرد و ما خودمان هم دیدیم که یکی از ماشین های ارتش که به حسینیه آمد بطور کامل سربازان غیرنیجریه ای سفیدپوست بودند که مستقیم مردم را هدف قرار می دادند و پیشتر افراد مطلع خبر داده بودند که گروهی از ارتش برای آموزش به تلاویو رفته بودند که با توجه به این مسئله به نظر می رسد که این سربازان سفید پوست اسرائیلی بوده باشند .
از وضعیت شیخ و خانواده ایشان چه خبری دارید؟
- از وضعیت شیخ هیچ کسی خبر ندارد. در ابتدا ارتش اعلام کرد که شیخ سالم دستگیر شده است. بعد از آن اعلام کرد که شیخ زخمی شده و عکسش را نیز ارتش منتشر کرد و در حال حاضر نیز فرماندهان نظامی می گویند که شیخ در بیمارستان تحت محافظت و بازداشت قرار دارد، اما ما به هیچ عنوان نمی توانیم به صحبت های آنها اعتماد کنیم چون هربار خبرهای مختلفی را اعلام می کنند. با این شرایط ما حتی نمی توانیم بگوئیم که شیخ زنده است یا خیر؟ تنها خبر ما مربوط به خانواده شیخ در رابطه با آزادی یکی از دختران شیخ بنام سهیلا می باشد که امروز صبح آزاد شد. البته محمد فرزند شیخ همچنین از قول خواهرش گفته است که سه برادر دیگرشان نیز بنام های حمید، علی حیدر و حمد در این حادثه کشته شده اند که با شهادت این سه تن، شیخ تا کنون شش فرزند خود را از دست داده است. همچنین گفته شده که همسر شیخ نیز در این حادثه از ناحیه سر مورد اصابت گلوله قرار گرفته است، اما خبر بیشتری از وی در دسترس نیست .
پس از این حادثه همان گونه که خبرگزاری ها نیز اعلام کردند، ملک سلمان، پادشاه سعودی با رئیس جمهور نیجریه تماس تلفنی داشت. شما این حادثه را چطور ارزیابی می کنید؟
- دلیل این مسئله روشن است. دولت نیجریه با دولت سعودی رابطه نزدیکی دارد. پیش از این ما با خبر شده ایم که برخی سربازان نیجریه ای برای آموزش های نظامی به سرزمین های فلسطین اشغالی اعزام شده بودند که البته این اعزام با واسطه مالی و تدارکات عربستان سعودی انجام گرفته بود و شیخ نیز از روز عید غدیر این خبر را اعلام کرده بود. پس از انتشار این خبر ما پیش بینی حمله به حسینیه را کرده بودیم و احتمال می دادیم این حملات در محرم اتفاق بیافتد. با این حال در محرم اتفاق خاصی نیافتاد تا اینکه در اربعین یک انفجار انتحاری به کشته شدن ٣٠نفر منجر گردید و پس از اربعین نیز حملات ارتش و حادثه اخیر به وقوع پیوست .
دولت فعلی نیجریه یک دولت تازه کار است که کمتر از شش ماه از عمرش می گذرد. ما انتظار نداشتیم دولت فعلی نیجریه دست به چنین واقعه هولناکی بزند اما الان متوجه شده ایم که انجام این حادثه بواسطه ارتباط و تامین مالی صورت گرفته است که عربستان سعودی به دولت فعلی نیجریه اعطا نموده است .
طی چند روز گذشته اخباری مبنی بر کشف چند گور دسته جمعی در نیجریه منتشر گردید. آیا کشف این گورهای دسته جمعی پس از حادثه کشتار شیعیان صحت دارد؟
- بله این موضوع کاملا صحت دارد و برخی از این گورهای دسته جمعی با سیصد کشته و قربانی اخیرا کشف شده است. این گورهای دسته جمعی علاوه بر تعداد قربانیانی می باشد که مخالفان و دشمنان پس از کشته شدن اقدام به سوزاندن آن ها کرده اند .
واکنش دیگر گروه ها و سایر مردم در نیجریه نسبت به فجایع اخیر چگونه می باشد؟
- بطور کلی مردم نیجریه همراهی و همدردی بسیاری را با شیعیان پس از حوادث اخیر داشتند. در میان مردم هموطنان مسیحی ما بیشترین ابراز همدردی را با ما داشتند و صوفیان نیجریه نیز با شیعیان همراهی کردند. در رسانه ها و تلوزیون ها هم مردم پیام های همدردی خود را با شیعیان اعلام می کردند .
با توجه به عمق فاجعه آیا شما پیگیری های داخلی و بین المللی را نیز در دستور کار دارید؟
- با توجه به اینکه مجامع حقوقی بین المللی بیشتر تحت نفوذ لابی های غربی و صهیونیستی می باشد ما ترجیح می دهیم از طریق مجامع قضایی داخلی در نیجریه پیگیری حقوقی حادثه اخیر را داشته باشیم، چون خود شیخ نیز دارای مقبولیت و مشروعیت گسترده ای در میان دستگاه های قضایی نیجریه می باشد و بسیاری از مقامات قضایی نیجریه احترام زیادی را برای شخصیت شیخ قائل هستند، لذا برای ما پیگیری حقوقی حادثه در مجامع قضایی نیجریه نسبت به مجامع و موسسات بین المللی ارجحیت دارد. حال ممکن است برخی فعلان نیجریه ای خود شخصا اقدام به پیگیری حقوقی حادثه در مجامع بین المللی نمایند .
اتهاماتی که در ارتباط با غیرقانونی بودن فعالیت شیعیان در نیجریه از جانب برخی مخالفان عنوان شده است تا چه اندازه می تواند قابل تائید باشد؟
- برخی فرماندهان نظامی در نیجریه اخیرا گفته اند که فعالیت مسلمانان در حسینیه بقیه الله نیجریه غیر قانونی است، در حالی که این صحبت درستی نیست. شیعیان نیجریه در حال حاضر بیش از چهل سال است که بطور قانونی در حال فعالیت می باشند. خرید زمین و احداث حسینیه کاملا قانونی بوده است چون غیرممکن است در آن جا شما بتوانید مثلا در ١٠٠٠متر زمین بصورت غیرقانونی ساخت و ساز کنید. اصلا این شعار خود شیخ است که همه فعالیت های ما باید قانونی و مشروع باشد. خود شیخ همیشه می گفت حتی خرید یک میوه باید از یک محل مشخص و با فاکتور باشد. رویه شیخ همیشه مسالمت آمیز و دفع خشونت بوده است. علت این که شیخ در حال حاضر این همه طرفدار دارد همین رویه مسالمت آمیز و آرام شیخ در نیجریه بوده است. اینکه در مدت کمتر از بیست سال شیعیان نیجریه به چندین ملیون می رسد چیزی جز سلوک رفتاری شیخ که متاثر از ائمه بزرگوار می باشد، نبوده است. در مواردی که درگیری میان مسلمانان و مسیحیان رخ داده است، آن جا که مسیحیان برحق بوده اند شیخ طرفداری از مسیحیان را کرده است و همین باعث شده علاوه بر اهل سنت بسیاری از مسیحیان نیز در نیجریه به تشیع گرایش پیدا کنند. در موارد بسیاری شیخ از بسیاری از خون ریزی ها جلوگیری کرده است با وجودی که سال گذشته سه فرزند خود را در حمله ارتش نیجریه از دست داد اما اعلام کرد این شهدا در برابر شهدای کربلا کار بزرگی نیست. بنابراین رفتار شیخ عامل بزرگ جذب بسیاری از مردم در نیجریه به تشیع و نگرانی فزاینده گروه های وهابی و صهیونیستی از رشد شیعیان در نیجریه می باشد.
