براساس سند چشم انداز 1404، ايران بايد به کشوری توسعه يافته با جايگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه تبديل شود و مبتنی بر نظام نامه تدوين شده در بخش حمل ونقل اين سند، ايران بايد «با اولويت دادن به حمل ونقل ريلی»ضمن برقراری تعادل و تناسب بين زيرساخت‌ها و ناوگان و تجهيزات ناوبری و تقاضا با افزايش بهره وری تا رسيدن به سطح عالی به سهم بيشتری از بازار حمل ونقل بين‌المللی دست پيدا کند.

با توجه به  نقش و اهميت صنعت ريلي و  ايمن بودن این سيستم حمل و نقل در جهان، کشور ایران مانند یک چهار راهی است که با شمال ،جنوب ، شرق و غرب به آسانی ارتباط دارد و نقش مهمی در توسعه راه‌آهن‌های منطقه خاورمیانه ایفا می‌کند.

با نیم نگاهی به خطوط ریلی بین‌المللی کشورمان  نشان می‌دهد که راه‌آهن ایران از پنج نقطه عمده به کشورهای همسایه متصل است. مرز رازی در ترکیه، مرز جلفا در ارمنستان که البته درحال حاضر غیر فعال است، مرز اینچه‌برون که به تازگی افتتاح شد اما هنوز قطار مسافری برای این مسیر تعبیه نشده، این راه آهن می‌تواند راه را برای عزیمت ریلی به چین از طریق قزاقستان هموار سازد، راه آهن سرخس که از آغاز به کار آن 15 سال می‌گذرد و میرجاوه در سیستان و بلوچستان که ایران در آن به پاکستان وصل می‌شود، درحال حاضر تنها قطارهای مسافربری فعال در مرزهای خارجی ایران به تهران – آنکارا و تبریز –وان خلاصه می‌شود. 

ایران در نظر دارد تا در راستای توسعه‌ قطارهای بین‌المللی ضمن راه اندازی قطار تهران- تاشكند- آلماتی، ارتباط ریلی با كشورهای هند، پاكستان و عراق را نیز در آینده‌ای نزدیك برقرار کند، با توجه به طرح‌های گسترده ایران برای اتصال بین‌المللی خطوط ریلی فعال در کشور و همچنین طرح بزرگ راه‌آهن شرق به غرب می‌توان اتصال خطوط ریلی به عراق را یکی از اصلی‌ترین مسیرهایی دانست که امکان وصل شدن کشور به همسایگان بزرگ و مهم منطقه‌ای خود را به وجود می‌آورد، اما اتصال ریلی ایران و عراق در حالی مطرح می‌شود که طرح اولیه آن سال‌ها پیش از پیروزی انقلاب کلید خورده است و کماکان در ایستگاه بودجه متوقف است، 

برای برقراری این ارتباط، دو ‌مسیر جداگانه خرمشهر ـ شلمچه ـ بصره و همچنین مسیر اراک ـ کرمانشاه ـ خسروی در نظر گرفته شده است. اتصال این مسیرهای ریلی برای طرفین مزایای زیادی را به همراه خواهد داشت چرا که کشور عراق می‌تواند از طریق شبکه ریلی جمهوری اسلامی ایران افزون بر اتصال به کشورهای مشترک‌المنافع آسیای‌میانه، پاکستان و افغانستان از 7‌ بندر بزرگ جنوبی ایران نیز استفاده کند.

 به علاوه بنا بر پیش‌بینی کارشناسان، با اتصال این خطوط، مبادلات کالا بین دو‌کشور به 5/‌1 میلیون تن در سال خواهد رسید و رفت‌وآمد زائران ایرانی عتبات عالیات و زائران عراقی آستان قدس رضوی نیز آسان‌تر خواهد شد.، عملیات اجرایی خط آهن شلمچه ـ بصره از سال ‌85 با پیش‌بینی 130‌ میلیارد ریال اعتبار آغاز شد. قرار بود این خط آهن تا نیمه اول سال ‌87 به شبکه ریلی کشور متصل شود، اما عواملی همچون تملک اراضی در مسیر و پاکسازی زمین‌های آلوده به مین و مواد منفجره باقی مانده از جنگ تحمیلی، موجب به تاخیر افتادن اجرای این طرح شد به‌طوری که هنوز این راه‌آهن به‌طور رسمی بهره برداری نشده است.