ترکیه نیز آن طور که احمد داود اغلو، نخست وزیر آن، اعلام کرده است به این توافق پایبند نخواهد بود و به تیراندازی به مواضع گروه هایی مانند نیروهای کرد «گردان های مدافع خلق »- مورد حمایت آمریکا- که آنها را تروریست می داند ادامه خواهد داد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، عطوان نوشت: در تاریخ منطقه «خاورمیانه» و شاید روی زمین این عجیب ترین توافقن آتش بس باشد زیرا دو ابرقدرت بدون رایزنی و هماهنگی با بازیگران اصلی و یا حتی بازیگران فرعی در خاک سوریه به این توافق رسیده اند و حتی کشورهای منطقه نیز از این توافق غافلگیر شدند.
عبدالباری عطوان نوشت: داعش درباره این توافق سکوت اختیار کرده است و چه بسا به این علت که ارتباطی به آن ندارد، اما صدای گروه همتای آن یعنی «جبهه النصره» در آمد و محمد الجولانی سرکرده آن در بیانیه صوتی این توافق را «آتش بس ذلت بار و ننگین» توصیف کرد و از گروه های مسلح خواست با آن مخالفت کنند. او در این خصوص گفت «از نیرنگ غرب و آمریکا بپرهیزید... از مکر رافضی ها [شیعیان] و مسیحی ها بپرهیزید... همه آنها شما را برای بازگرداندن به دوره طاغوتی و ظالم نظام اسد تلاش می کنند.»
سردبیر روزنامه رای الیوم در ادامه افزود: واکنش سرکرده جبهه النصره بیانگر حجم خطرهایی است که این گروه در آینده نزدیک در جبهه های درگیری با آن مواجه خواهد شد زیرا توافق آتش بس این گروه را مستثنی کرد و به روسیه چراغ سبز و بلکه مشروعیت داد تا به حملاتش به مواضع این گروه ادامه دهد و «ادلب»، «جسر الشغور» و مناطق دیگری را در شمال حلب که گروهک «جیش الفتح» یکی از شاخه های نظامی جبهه النصره بر آنها تسلط دارد آزاد کند. نیروهای روسیه در این حملات مورد حمایت نیروهای زمینی سوریه هستند. نیروهای سوری نیز توانستند طی هفته های اخیر در حومه شمالی حلب پیروزی های بزرگی به دست آورند.
این نویسنده سرشناس عرب درباره وضعیت سوریه طی روزهای آینده نیز خاطرنشان کرد: وضع در عمل تغییر نخواهد کرد و آینده مانند گذشته خواهد بود. این توافق آتش بس یادآور هزاران توافق آتش بس مشابه در جنگ های خاورمیانه به ویژه در جنگ لبنان، یمن، لیبی و جنگ بین عراق و ایران است. این توافق چگونه عملی خواهد شد، در حالی که بیش از دویست و پنجاه گروه در سوریه در حال جنگ با یکدیگر هستند و مناطق تحت تسلط آنها نیز مشخص نیست و هیچ ساز و کاری برای شناسایی اینکه کدام گروه ها به این توافق پایبنده خواهند بود و کدام گروه ها پایبند نخواهند بود، نیست. در مساحت یک کیلومتر مربع ممکن است چند گروه حضور داشته باشند.
سوریه با شتاب به طرف «طرح ب» که جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا چند روز پیش، از آن سخن گفت و تهدید کرد که در صورت شکست توافق آتش بس این طرح اجرایی خواهد شد، پیش می رود. منظور او از این طرح نیز حمله زمینی عربستان و ترکیه با حمایت آمریکا به خاک سوریه و تقسیم جغرافیایی و جمعیتی این کشور است. کری سه روز پیش در کنگره اعلام کرد که هیچ تضمینی برای موفقیت توافق «ترک مخاصمه» (آتش بس) نیست، حال آنکه سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه از کری خواست از سخن گفتن درباره طرح های جایگزین و عملیات زمینی و ایجاد مناطق عاری از سلاح دست بردارد. همچنین، لاوروف از اظهارات باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا که روز جمعه درباره ضرورت کناره گیری بشار اسد در صورت حصول صلح دائمی سخن گفت انتقاد کرد.
عطوان نوشت این توافق، آتش بسی است که کسی آن را نمی خواهد و به آن نیاز ندارد و همه خواهان شکست آن هستند. موافقت با این آتش بس به عنوان جلوگیری از بهانه ها و در چارچوب سیاست خرید زمان و تلاش برای جلوگیری از بدترین گزینه یعنی جنگ منطقه ای صورت می گیرد و البته ممکن است چنین جنگی به جنگ بین المللی منجر شود.
این توافق آتش بسی است که کسی آن را نمی خواهد و به آن نیاز ندارد و همه خواهان شکست آن هستند. موافقت با این آتش بس به عنوان جلوگیری از بهانه ها و در چارچوب سیاست خرید زمان و تلاش برای جلوگیری از بدترین گزینه یعنی جنگ منطقه ای صورت می گیرد و البته ممکن است چنین جنگی به جنگ بین المللی منجر شود. اوضاع سوریه به لحاظ سیاسی و نظامی از کنترل خارج شده است. آنچه حائز اهمیت است شکل و محتوای سناریویی است که پس از شکست مورد انتظار این توافق درباره سوریه مطرح خواهد شد و چه بسا این سناریو سناریویی خونین و وحشتناک در بیشتر جبهه های درگیر باشد.
چه بسا ورود جنگنده های عربستان سعودی به پایگاه اینجرلیک ترکیه در این برهه زمانی یکی از مقدمات این سناریوست و هر آنچه درباره اینکه هدف هواپیماهای عربستان جنگ علیه «دولت اسلامی» است، گفته می شود، در واقع سرپوش گذاشتن به هدف دیگری است که همان «تقسیم جغرافیایی» سوریه و ایجاد رژیم جدید سنی مذهب در استانهای الرقه، دیرالزور و الحسکه است که امتداد رژیمی مشابه در موصل عراق باشد.
عطوان در ادامه چند سوال را مطرح کرد و نوشت: آیا این طرح موفق خواهد شد؟ آیا سامانه های موشکی اس چهارصد روسیه هواپیماهای عربستان و ترکیه را رهگیری خواهند کرد و آیا دولت آمریکا دست بسته و به تماشای اوضاع خواهد نشست؟ واکنش ترکیه و رئیس جمهور آن اردوغان چیست؟ آیا جنگی بین روسیه با ترکیه و عربستان روی خواهد داد یا جنگی جهانی بین روسیه و آمریکا در خواهد گرفت؟ شاید هفته های آینده به این پرسش ها جوابی یافت شود.
