گروه بین‌الملل مشرق - هم‌اکنون با فرا رسیدن ماه مارس، بیش از 8 ماه به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باقی مانده است و رقابت در سطح جمهوریخواهان و دموکرات‌ها بسیار شدید است. در مورد جمهوریخواهان باید گفت که دانلد ترامپ تاکنون بیشترین میزان موفقیت را در بین عموم داشته است. اما مناظره ایالت تگزاس با اسپانسرینگ سی ان ان، یکی از جنجالی‌ترین مناظرات تاکنون بین جمهوریخواهان پیش از فرا رسیدن «سه‌شنبه بزرگ» بود. در حالی که در ظاهر امر به نظر می‌رسید که روبیو زمام امر را در دست گرفته، نتایج خبر از پیروزی ترامپ داد. روبیو که سرسخت‌ترین رقیب ترامپ محسوب می‌شود، تاکنون در هیچکدام از ایالت‌ها موفق نشده که رقیب اصلی خود را کنار بزند. اما نقطه ثقل قضیه، نظرسنجی روز سه‌شنبه (یکم مارس) بود که کارشناسان آن را به سبب نقش‌ کلیدی‌اش در آینده رقابت انتخاباتی، «سه‌شنبه بزرگ» نامیدند. یکم مارس برابر با سه‌شنبه بزرگ که مهم‌ترین مرحله دور مقدماتی بود، طی یک نظرسنجی وسیع، مردم 11 ایالت به نامزد انتخاباتی مورد علاقه خود رای دادند و هم از این رو تا این حد اهمیت داشت.

شب 25 فوریه، دهمین مناظره جمهوریخواهان به عنوان آخرین مناظره قبل از شروع «سه‌شنبه بزرگ» در هوستون ایالت تگزاس توسط شبکه سی ان ان برگزار شد. این مناظره، با حواشی جالبی همراه بود که از مهمترین آنها می‌توان به بحث جنجال برانگیز مارکو روبیو با دانلد ترامپ اشاره کرد.

نظرسنجی آنلاین تگزاس خبر از این داد که 63 درصد از طرفداران (31 هزار و 114 نفر) بر این باورند که ترامپ برنده مناظره تگزاس بود و 22 درصد هم این باور را در مورد تد کروز دارند. روبیو اما با 11 درصد آراء، بازنده بزرگ قمار مناظره‌ای تگزاس بود.

اما سه‌شنبه بزرگ در واقع چیست؟

در نیمه قرن نوزدهم، کنگره آمریکا تصمیم گرفت برای اینکه کشاورزان این کشور بتواند با دردسر کمتر پای صندوق‌های رای بیایند، سه شنبه را روز رای‌گیری مقرر کند. در نتیجه، کشاورز‌ان می‌توانستند دوشنبه‌ها سوار درشکه‌هایشان شوند و سه‌شنبه اول وقت بعد از رای دادن راهی خانه شوند و به موقع به چهارشنبه بازارشان برسند. یکشنبه‌ها را نمی‌شد کاری کرد چون روز کلیسا و عبادت بود. نزدیک به دو قرن گذشته و حتی با توجه به تغییر اساسی جامعه آمریکا، هنوز رای گیری‌ها روزهای سه‌شنبه برگزار می‌گردد.

سی ان ان، ساعاتی پیش از برگزاری نظرسنجی سه‌شنبه بزرگ در گزارش خود به قلم «استفن کالینسون» نوشت: «در نظرسنجی سه‌شنبه که من آن را به سبب اهمیت بسیار زیادی که در مشخص شدن نامزد نهایی دارد «سه‌شنبه بزرگ» نام می‌گذارم، نهایتا تاجر مولتی میلیاردر به همت نفوذ و طرفداران سرسختش روز خاصی را رقم می‌زند. آخرین نظرسنجی از مردم آمریکا در صبح روز دوشنبه (29 فوریه) نشان می‌دهد که تا بدین لحظه، «دانلد ترامپ» توانسته در رقابت با «مارکو روبیو» (22 درصد)، 49 درصد از آراء طرفداران جمهوریخواهان را به خود اختصاص دهد و پیشتاز باشد.

این خبرگزاری ادامه داد: «در روز شنبه بود که ترامپ خطاب به طرفداران خود گفت: «روز سه‌شنبه، روز بزرگی برای شما خواهد بود. برایم مهم نیست که در حال مرگید یا درگیر جدایی از همسرتان هستید. باید بیایید و به من رای بدهید. برمی‌خیزید، آماده نظرسنجی می‌شوید و رای می‌دهید. به شما قول می‌دهم که در شب مناظره خواهید گفت که عجب شب بی‌نظیری بود و من یکی از شگفت‌انگیزترین روزهای زندگی‌ام را داشتم».

این شبکه خبری در ادامه آورد: «هم اکنون نگرانی در سطح رهبران حزب جمهوریخواه نسبت به پیشتازی چشمگیر ترامپ و عقب ماندن روبیو که حجم بالایی از حملات را به کمک «تد کروز» در مناظره هوستون روانه ترامپ کرد دیده می‌شود. گرچه هیچ چیز در حال حاضر قابل پیش‌بینی نیست اما این پیشروی ترامپ طی این 10 مناظره، خبر از اتفاق جالبی در آینده می‌دهد. ضمن اینکه «جان کسیچ» یکی از رقبای ترامپ، اخیرا اعلام کرده است که با توجه به روند قضایا، ترامپ خود نیز فهمیده که با حرکت به سوی ایالات شمالی همچنان ماندنی است و از آرای بهتری هم برخوردار می‌گردد. از طرف دیگر، تد کروز در روز جمعه پس از مناظره اعتراف کرد: «ترامپ، حرکت عظیمی را در پیش گرفته است. اگر در روز «سه‌شنبه بزرگ» به پیروزی برسد، دیگر نمی‌توان او را متوقف کرد.



سی ان ان افزود: «روبیو که به عنوان مهم‌ترین رقیب ترامپ شناخته می‌شود، در بهترین حالت ممکن قادر خواهد بود که آرای خود را از رای‌دهندگان تحصیلکرده، محافظه‌کار و مذهبی یقه سفید کسب نماید. به همین، دلیل وی بر بازار رسانه واشنگتن و ویرجینیا تمرکز کرده که اینگونه رای‌دهندگان در آنها بیشتر یافت می‌شوند. طرفداران روبیو نیز معتقد بودند که سه‌شنبه بزرگ، روز بزرگی برای روبیوست. چرا که آراء تثبیت‌شده‌ای به نفع وی و بر ضد ترامپ ارائه می‌گردد. «شان دافی» -نماینده کنگره- در دفاع از روبیو گفته بود: «روز سه‌شنبه، روز سرریز شدن آراء در صندوق روبیوست. خواهیم دید که مردم به ترامپ رای نمی‌دهند». طرفداران روبیو بر این باورند که قطع یقین آراء مینه‌سوتا را از آن خود خواهد کرد و اگر در روز سه‌شنبه بزرگ هم ببازد، باز در فلوریدا در روز 15 مارس برنده خواهد بود».


این شبکه خبری در ادامه به نقل از «فیلیپ استاتس» -مشاور جمهوریخواهان- نوشت: «اگر تد کروز در رای‌گیری پس از مناظره هوستون دوم نمی‌شد، دیگر کارش تمام بود. اما حالا که به ادامه امیدوار شده، وی و روبیو و کسیچ حاضر نیستند که با تشکیل ائتلاف علیه ترامپ، آرای وی را بشکنند و تاجر مولتی‌ میلیاردر همچنان از این شکاف بین رقبا، به نفع خود بهره می‌برد و اگر اینطور بماند، پیروز نهایی سه‌شنبه بزرگ خواهد بود. به نظرم، کروز در روز سه‌شنبه آخرین شانس خود را امتحان خواهد کرد.

در همین راستا، پایگاه خبری-تحلیلی «فدرالیست» نوشته بود که اگر سه رقیب اصلی ترامپ بتوانند که یک نفر را از بین خود انتخاب کنند، بی‌شک آراء خود را متمرکز کرده و سبب شکست ترامپ خواهند شد. کروز که در نتایج ایالت آیووا بیشترین آراء را به خود اختصاص داد، پس از شکست در مقابل ترامپ و روبیو در مناظره کارولینای شمالی، بیشتر به حاشیه رفته است. تمرکز کروز بر ایالت‌های جنوبی است که عموما اوانجلیست‌ها (پروتستان‌های انجیلی) و محافظه‌کاران ایدولوژی‌گرا در آنها بیشتر هستند.



«دیوید گرگن» -تحلیلگر سی ان ان- معتقد است که حتی اگر کروز در تگزاس پیروز شود باز هم برای ترامپ خوب است چرا که وی خیلی علاقه‌مند است که کروز در کورس رقابت بماند. تاجر میلیاردر، در همه نقاط آمریکا به خوبی شناخته‌شده است.

در حال حاضر نامزدهای جمهوریخواه مجموعا موفق به کسب 595 هیات انتخاباتی (Delegate) شده‌اند و اگر هر کدام موفق به کسب 1237 هیات انتخاباتی گردد، به عنوان کاندیدای نهایی جمهوریخواهان انتخاب می‌گردد. هر کدام از احزاب آمریکا در هر ایالت این کشور، بسته به تعداد جمعیت و تعداد سناتور‌ها و نمایندگان این ایالت‌ها در کنگره، تعدادی هیات انتخاباتی را تعیین می‌کنند. این هیات‌ها، بر اساس قوانین خاص هر حزب و ایالت در پایان هر رقابت مقدماتی به نامزد یا نامزدهایی تعلق می‌گیرند.

از سوی دیگر، کلینتون و سندرز مجموعا موفق به کسب 865 رای از 2383 رای مورد نیاز برای ورود به دور نهایی شده‌اند. برخی از کارشناسان معتقدند که حتی با وجود پیروز شدن ترامپ در سه‌شنبه بزرگ، وی نمی‌تواند بطور قاطعانه خود را نامزد نهایی بداند؛ چرا که نوع آرایش نمایندگان حزبی و روند تغییر تعداد آنها در هر ایالت سرنوشت وی را مبهم می‌سازد.


دیلی میل در گزارشی به قلم «دیوید مارتوسکو» که پس از نظرسنجی هوستون تگزاس نوشت به 6 نکته اساسی در مورد رقابت نامزدهای اصلی جمهوریخواهان اشاره کرد: اول اینکه، حلقه ضد ترامپی مارکو روبیو در روز پنجشنبه (مناظره هوستون) هیچ نتیجه‌ای جز محبوب‌تر شدن ترامپ برایش نداشت. دوم اینکه، اعتماد بنفس ترامپ حتی پس از حملات متعدد روبیو و کروز، کاملا بر سر جایش بود گویی که وی از پیروزی در سه‌شنبه بزرگ اطمینان دارد. سوم اینکه، روبیو در مقابل ترامپ تاکنون در هیچکدام از ایالت‌ها پیروزی کسب نکرده است و تد کروز هم نهایتا در دو یا سه ایالت به پیروزی می‌رسد. چهارم اینکه، ترامپ تبدیل به یک نیروی منهدم‌کننده سیاسی شده و می‌تواند به سبک و سیاق سرعتی و خردکننده خود، فصلی نو را در فضای رقابتی حزب جمهوریخواه بگشاید. پنجم اینکه، وقتی روبیو برنامه‌های سلامت و مهاجرت ترامپ را مورد نقد قرار داد، ترامپ با استفاده از واژه «مستعد بی‌دست و پا» به اعتماد بنفس او ضربه زد و عملا بحث را در دست گرفت. و آخر اینکه، کروز هم به عنوان یک رقیب نسبی غیرعامل حضور دارد که به لطف حامیان جمهوریخواهش در حزب تاکنون در مناظره‌ها بطور نسبی درخشش داشته است.




روزنامه ایندیپندنت در گزارش خود به قلم «ساموئل آزبورن» در ساعاتی پیش از برگزاری نظرسنجی سه‌شنبه بزرگ، سه‌شنبه بزرگ را روزی تاریخی و سرنوشت‌ساز برای دانلد ترامپ خوانده بود که اگر به پیروزی دست یابد، تقریبا غیر قابل دسترسی خواهد شد و در مسیر رقابت با کلینتون (که از دید این روزنامه به احتمال زیاد پیروز میدان سه‌شنبه بزرگ خواهد بود) خواهد افتاد تا درهای بزرگ کاخ سفید به روی یکی از این دو گشوده شود.

اما در نهایت انتخابات درون حزبی روز سه‌شنبه بزرگ برگزار شد و دانلد ترامپ موفق شد با کسب رای برتر از 7 ایالت از از مجموع 11 ایالت، مجموعا 285  هیات انتخاباتی از مجموع 595 هیات انتخاباتی جمهوریخواهان را به خود اختصاص بدهد.





آمار به تفصیل بدین شرح است:

1. در آلاسکا، کروز با کسب 7397 رای و  12 هیات انتخاباتی (از مجموع 28 هیات) مجموعا 34 درصد آراء را به خود اختصاص داد و اول شد.



2. در آلاباما، ترامپ با کسب 371 هزار و 715 رای و 28 هیات انتخاباتی (از مجموع 50 هیات) مجموعا 43.4 درصد آراء را به خود اختصاص داد.





3. مردم آرکانزاس با 129 هزار و 865 رای، موجب شدند که ترامپ 13 هیات انتخاباتی (از 40 هیات) را با مجموع 32.7 درصد آراء را کسب نموده و صدرنشین شود.




4. در جورجیا، ترامپ موفق به کسب 500 هزار و 743 رای و 36 هیات انتخاباتی (از 76 هیات) با مجموعا 38.8 درصد آراء شد.





5. آرای ماساچوست با سرریز شدن به طرف ترامپ موجب صدرنشین شدن وی شد. وی، موفق به کسب 298 هزار و 826 رای و 22 هیات انتخاباتی (از 42 هیات) و مجموعا 49 درصد از آراء شد.






6. همانطور که انتظار می‌رفت، روبیو در مینه‌سوتا از اقبال زیادی برخوردار گردید و به عنوان نفر اول موفق شد که 41 هزار و 73 رای، 12 هیات انتخاباتی و مجموعا 36.8 درصد از آراء را از آن خود کند.






7. پیش‌تر از این پیش‌بینی می‌شد که تد کروز در اوکلاهما موفق شود. در نتیجه، موفق به کسب 157 هزار و 941 رای، 14 هیات انتخاباتی (از 43 هیات) و مجموعا 34.4 درصد از آراء شد.




8. تنسی اما برگه دیگری از اقبال به روی ترامپ گشود و تاجر آمریکایی موفق به کسب 33 هزار و 702 رای، 30 هیات انتخاباتی (از 58 هیات) و مجموعا 38.9 درصد از آراء شد.





9. دیگر بر همگان واضح و مبرهن بود که تگزاس روی خوشی به سناتور کروز نشان می‌دهد. او فرماندار تگزاس است و توانست در خانه موفق به کسب یک میلیون و 237 هزار و 520 رای، 57 هیات انتخاباتی (از 155 هیات)، و مجموعا 43.8 درصد از آراء شود.





10. ترامپ باز هم خوش درخشید و توانست در ویرجینیا 356 هزار و 77 رای، 17 هیات انتخاباتی (از 49 هیات) و مجموعا 34.7 درصد از آراء را از آن خود کند.




11. ظاهرا مردم ورمونت هم اقبال بیشتری به ترامپ نشان دادند و با 19 هزار و 406 رای و 6 هیات انتخاباتی (از 16 هیات)، مجموعا 32.7 درصد از آراء را روانه سبد وی کردند.





از آنجایی که در انتخابات دوره قبل تعداد نامزدهای حزب جمهوریخواه زیاد نبود، «میت رامنی» در پایان سه شنبه بزرگ به عنوان نامزد بلامنازع حزب شناخته شد. اما این بار وضع متفاوت است. تعداد رقبا بیشتر است و احتمالا تعیین نتیجه مشخص حداقل تا دو هفته دیگر یعنی ۱۵ مارس به طول خواهد انجامید. لذا، باید توقع داشت که حداقل یک نامزد در حزب جمهوری خواه از رقابت‌ها کنار بکشد.


منابع: