گروه بین‌الملل مشرق - عربستان یکی از کشورهای بزرگ و ثروتمند در منطقه خاورمیانه می‌باشد که در بسیاری از تحولات این منطقه تاثیرگذار است.

رژیم سعودی سعی کرده که از طریق رسانه‌ها، عربستان را کشوری پیشرفته نشان بدهد که هیچ مشکلی درآن وجود ندارد، اما از نظر بسیاری از کارشناسان متخصص در حوزه عربستان، این مساله درست نیست.

اهمیت این کشور ما را بر آن داشته است تا در سلسله مطالبی با معرفی استان های این کشور، به بررسی، وضعیت اقتصادی، اجتماعی،مذهبی و سیاسی عربستان از داخل بپردازیم و تصویری روشن و دقیق از این کشور نشان بدهیم.

استان ریاض یکی از استان های بزرگ و پرجمعیت عربستان است که شهر ریاض پایتخت عربستان سعودی در آن قرار دارد.


ریاض؛ استان بزرگ عربستان

استان ریاض پس از استان الشرقیه دومین استان بزرگ عربستان از لحاظ مساحت است، همچنین این استان پس از استان مکه، دومین استان پرجمعیت عربستان هم می باشد و حدود 25 درصد جمعیت این کشور در استان ریاض زندگی می کنند.

استان ریاض در مرکز عربستان و در میان استان های القصیم، الشرقیه، نجران، مکه، عسیر و مدینه قرار دارد. مساحت استان ریاض 380 هزار کیلومتر مربع است و این استان 17 درصد مساحت عربستان را تشکیل می دهد، همچنین حدود شش میلیون و 800 هزار نفر در استان ریاض زندگی می کنند.

نجد دیروز؛ ریاض امروز

استان ریاض در واقع بخش زیادی از منطقه تاریخی نجد را تشکیل می دهد، منطقه ای که زادگاه اصلی خاندان آل سعود است. فرقه وهابیت فعالیت خودش را از منطقه نجد آغاز کرد و هنوز هم بیشترین نفوذ وهابیت در این منطقه از عربستان می باشد. نجد اولین منطقه ای در عربستان است که به تصرف آل سعود درآمد و رژیم سعودی پس از تاسیس این رژیم در منطقه نجد توانست بقیه مناطق عربستان را به تصرف خود درآورد و دولت خودش را در این کشور تشکیل دهد.


شهر ریاض از مهمترین شهرهای عربستان و جهان عرب است و اهمیت زیادی به لحاظ سیاسی، اقتصادی و عمرانی برای عربستان دارد. مقر دولت عربستان و مراکز بزرگ اداری و فرهنگی این کشور در شهر ریاض واقع است. از زمان شروع حکومت رژیم سعودی در عربستان، کاخ سلطنت پادشاهان سعودی در شهر ریاض قرار داشت.

شهر ریاض یکی از شهرهایی هست که جمعیتش به سرعت در حال گسترش است و میزان رشد جمعیت این شهر طی سال های اخیر هر سال رقمی در حد چهار درصد بوده که چنین رشد جمعیتی در جهان کم نظیر است.

جمعیت شهر ریاض شصت سال پیش در حدود صد هزار نفر بود، اما امروزه جمعیت این شهر به حدود پنج میلیون و هفتصد هزار نفر رسیده است، اتباع بیش از 50 کشور در شهر ریاض زندگی می کنند و  39 درصد ساکنان شهر ریاض از اتباع خارجی هستند.

گسترش شهر ریاض و تاسیس گسترده شرکت های تجاری و صنعتی در این شهر باعث رشد عمرانی پایتخت عربستان شده و طی دهه های اخیر میلیون ها نفر از مناطق مختلف عربستان و کشورهای مختلف جهان برای کار و اشتغال به شهر ریاض مهاجرت کردند.

ریاض؛ شهر مهم اقتصادی عربستان

شهر ریاض به لحاظ اقتصادی از شهرهای مهم عربستان است. یکی از پروژه های اقتصادی بزرگ این شهر مرکز مالی ملک عبدالله است که قرار است از 59 برج تشکیل شود و هنوز کار احداث آن به پایان نرسیده است. دولت عربستان قصد دارد با ایجاد این مرکز مالی در شهر ریاض، این شهر را به پایتخت اقتصادی منطقه خاورمیانه تبدیل کند.

قرار است که در برج های مرکز مالی ملک عبدالله، بازارهای مالی، بورس، بانک ها، موسسات مالی با ده ها هزار کارمند مستقر شوند تا این مرکز مالی به نهادی پیشرو در اقتصاد عربستان و منطقه تبدیل گردد.

همچنین فرودگاه بین المللی ملک خالد یکی از فرودگاه های بزرگ عربستان در بیست کیلومتری شهر ریاض قرار دارد. فرودگاه ملک خالد از جمله فرودگاه های بزرگ دنیا از لحاظ مساحت است و سالیانه 17 میلیون مسافر از این فرودگاه به مقاصدی در ده ها کشور جهان سفر می کنند.

شیعیان شهر ریاض عربستان

شهر ریاض به دلیل موقعیت سیاسی، جغرافیایی و اقتصادی محل زندگی بخشی از شیعیان عربستان می باشد. تعداد شیعیان ساکن شهر ریاض بین 60 تا 70 هزار نفر برآورد می شود که این شیعیان عموما در اصل از اهالی شهرهای احساء، قطیف و مدینه می باشند، اما به شهر ریاض مهاجرت کردند و ساکن این شهر شدند. البته تعداد کمی از شیعیان شهر ریاض مهاجر نیستند و از اهالی اصلی این شهر هستند. شیعیان شهر ریاض بیشتر برای تحصیل یا کار برای این شهر مهاجرت کردند و از سال ها پیش در این شهر سکونت دارند.

شیعیان شهر ریاض اجازه تاسیس مسجد یا حسینیه را در این شهر ندارند و مجبور هستند که اعمال مذهبی خود را به صورت پنهانی در منازل شخصی خود انجام بدهند. البته با این وجود شیعیان شهر ریاض برنامه های مذهبی را در طول سال دارند، این برنامه ها به خصوص در ماه های محرم و صفر بیشتر برگزار می شود و مراسم های عزاداری در طول این دو ماه در منازل شیعیان شهر ریاض در مناطق مختلف این شهر برپا است. همچنین شیعیان شهر ریاض سعی می کنند که در سطح این شهر تقیه کنند تا از شر وهابی ها و ماموران رژیم سعودی در امان باشند.

ریاض؛ شهر دانشگاهی عربستان

شهر ریاض از شهرهای مطرح در عرصه دانشگاهی در عربستان است که در آن دانشگاه های بزرگی قرار دارد. از جمله دانشگاه های مطرح شهر ریاض می توان به دانشگاه ملک سعود اشاره کرد که بزرگترین دانشگاه عربستان می باشد و سالیانه حدود یک درصد بودجه عربستان به این دانشگاه اختصاص داده می شود. همچنین دانشگاه الامیر نوره بنت عبدالرحمن بزرگترین دانشگاه دخترانه جهان هم در شهر ریاض قرار دارد، دانشگاهی که در آن شصت هزار دانشجوی دختر تحصیل می کنند.

مرکز آموزشی فرقه وهابیت در پایتخت عربستان

دانشگاه اسلامی امام محمد بن سعود یکی از دانشگاه های اصلی فرقه وهابیت در عربستان است که با داشتن سابقه ای شصت ساله، در شهر ریاض قرار دارد. گرچه که تمام دانشکده های این دانشگاه در حوزه دین نیست، اما در چندین دانشکده دانشگاه امام محمد بن سعود به صورت جدی به بحث آموزش تعالیم فرقه وهابیت و تبلیغ این فرقه پرداخته می شود.

دانشگاه امام محمد بن سعود چندین شعبه در کشورهای مختلف جهان از جمله اندونزی و جیبوتی دارد. تاکنون ده ها هزار دانشجو از کشورهای مختلف جهان برای تبلیغ فرقه وهابیت از این دانشگاه فارغ التحصیل شدند و بسیاری از علمای معاصر وهابیت در داخل و خارج عربستان در دانشگاه امام محمد بن سعود تحصیل کردند.