به گزارش مشرق، توسعه کشت گلخانه‌ای از سیاست‌های اصلی اقتصاد مقاومتی در حوزه کشاورزی است به‌دلیل مزایایی که کشت گلخانه‌ای نسبت به کشت‌های سنتی دارد، کشورهای مختلف جهان به‌طور گسترده‌ای به تأسیس گلخانه‌ها روی آورده‌اند.
به عقیده کارشناسان برای احداث گلخانه مهمترین شرط این است که منطقه احداث گلخانه، آب‌وهوایی متعادل داشته باشد. در ایران باوجود داشتن چنین آب‌وهوایی، هنوز کشاورزی گلخانه‌ای آن‌چنان که باید رونق نگرفته است و ما در این زمینه عقب هستیم. کارشناسان اقتصاد کشاورزی معتقدند یکی از عوامل تمایل نداشتن کشاورزان برای کشت گلخانه‌ای در ایران عدم آگاهی آنان از مزایای این کشت است.
افزایش کیفیت محصول تولیدی از مهمترین امتیازات محصولات گلخانه‌ای است
رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجانشرقی اظهار کرد: تداوم کار و تولید محصول در تمام فصول سال با توجه با امکان کنترل عوامل محیطی و تنظیم شرایط مورد نیاز گیاه در محیط گلخانه فراهم است.
حسین لطفعلی زاده افزود: ریسک بالای کشاورزی در کشور به علت بارندگی کم و نامنظم و وضعیت بحرانی منابع آب زیرزمینی مشکل مهمی است که حل آن تنها از طریق جایگزین کردن روش‌های جدید کشاورزی امکانپذیر خواهد بود، راه حل این مشکل برای سودآوری مناسب برای کشاورزان کم‌زمین و افزایش عملکرد محصولات کشاورزی باکیفیّت بالا، توجه به کشت گلخانه‌ای است.
وی تشریح کرد: در کشت گلخانه‌ای محصولات کشاورزی در محیطی سرپوشیده کشت می‌شوند و تمام عوامل مؤثر برای رشد گیاه مانند شدت نور، دمای روزانه، دمای شبانه، میزان رطوبت نسبی هوا و رطوبت خاک در محیط فراهم می¬شود تا محصول بالاترین کیفیت را دارا باشد.
لطفعلی‌زاده با اشاره به افزایش کیفیّت در محصولات گلخانه‌ای ادامه داد: افزایش کیفیت محصول تولیدی که با کنترل دقیق و بهتر آفات و بیماری‌ها با روش‌های کنترل بیولوژیکی و کاهش مصرف سموم که باعث افزایش کیفیت محصول و افزایش صادرات و حفظ محیط زیست می‌شود را از مهمترین امتیازات محصولات گلخانه‌ای می‌دانند.
هزینه اولیه راه‌اندازی کشت‌های گلخانه‌ای زیاد است
رئیس مرکز تحقیقات یادآور شد: ایجاد فرصت‌های شغلی مناسب برای جوانان و کار آموختگان کشاورزی و استفاده از اوقات فراغت کشاورزان در فصل‌های پاییز و زمستان قابل پیش بینی است.
وی زیاد بودن هرینه برای احداث کلان را از مهمترین معایب این نوع کشت دانست و افزود: هزینه اولیه آن زیاد است و قسمت عظیم این هزینه صرف احداث گلخانه می‌شود که البته در صورت سود‌مند بودن محصول تولیدی این هزینه حداکثر در سه سال برگشت داده می‌شود.
لطفعلی زاده از نیاز به مراقبت دائمی محصولات گلخانه‌ای گفت و تاکید کرد: نیاز به مراقبت دائمی برخلاف کشت در هوای آزاد که با مراقبت کمتر می‌توان به سود قابل توجهی دست یافت در کشت گلخانه‌ای حتی لحظه‌ای غفلت می‌تواند خسارت جبران ناپذیری وارد کند برای مثال کاهش شدید دما در گلخانه در یک شب سرد زمستانی می‌تواند باعث نابودی کامل محصولات گلخانه‌ای شود.
عدم تنظیم مناسب بازار محصولات گلخانه‌ای مانع سرمایه‌گذاری است
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی نیز گفت: روحیه و باور ضعیف فعالان در حوزه گلخانه نسبت به انجام کارگروهی برای اجرای کشت‌های گلخانه‌ای یکی از موانع پیشرفت این بخش است.
حمید رهنمون افزود: گرانی هزینه‌های ثابت و متغیر گلخانه را باید از مهمترین محدودیت‌ها برای اجری کشت‌های گلخانه‌ای بدانیم.
وی با اشاره به اساسی‌ترین محدودیت در کشت گلخانه‌ای اظهار کرد: عدم حمایت بانکی از جانب علاقمندان به کشت گلخانه‌ای و همینطور فارغ التحصیلان کشاورزی محدودیتی اساسی برای آغاز کشت گلخانه‌ای است. رهنمون ادامه داد: پراکندگی و خرد بودن سرمایه‌های بهره برداران و تولیدکنندگان محصولات گلخانه‌ای مانع از توسعه گلخانه و محصولات مختلف گلخانه‌ای می‌شود.
معاون پژوهش و فناوری مرکز کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجانشرقی یادآور شد: نبود مهارت و آموزش کافی در تولید محصولات گلخانه‌ای را باید از مهمترین محدودیت در تولید این محصولات قلمداد نماییم.
وی از فقدان بازاری مناسب برای فروش محصولات گلخانه‌ای گفت و ادامه داد: عدم تنظیم مناسب بازار محصولات گلخانه‌ای به نوعی مانع سرمایه گذاری و تولید محصولات گلخانه‌ای است.
رهنمون با استناد به یافته‌های تحقیقاتی در زمینه گلخانه‌های هوشمند تاکید کرد: فاصله بین تحقیقات و صنعت همیشه در کشور ما وجود داشته است و علیرغم اینکه از لحاظ تئوری پژوهشگران کشورمان توانسته‌اند به یافته‌های خوبی در زمینه گلخانه‌های هوشمند دست یابند، اما از یافته‌های آنها در بالا بردن عملکرد استفاده نمی‌شود و به عبارت دیگر با اینکه از لحاظ علمی سیستم‌های مورد استفاده در گلخانه‌ها رشد زیادی کرده‌اند، اما به دلیل پایین بودن کارایی گلخانه داران، کاربرد آنها را در گلخانه‌های کشور شاهد نیستیم.
تولید بیشتر در کشت‌های گلخانه‌ای امکانپذیر است
رئیس بخش تحقیقات باغی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجانشرقی اظهار کرد: گردش سریع سرمایه در کشت‌های گلخانه‌ای یکی از مزیت‌های این نوع کشت در مقایسه با کشت‌های باز است.
جلیل دژمپور افزود: پرورش محصولات کشاورزی از نوع گلخانه‌ای، سبب تولید محصولات کشاورزی سالم و گسترش کشاورزی پایدار می‌شود.
وی با اشاره به بهره‌وری بالا در کشت‌های گلخانه‌ای اظهار کرد: بهره‌وری اقتصادی بالا و تولید بیشتر در کشت‌های گلخانه‌ای امکان پذیر است.
دژمپور با استناد به بیشترین راندمان مصرف آب در کشت گلخانه‌ای، ادامه داد: از آنجا که بیشترین راندمان مصرف آب در کشت گلخانه‌ای است و کشاورز در این نوع کشت، تجهیزات دقیق‌تری، برای کنترل عملیات آبیاری محصول در اختیار دارد، از این رو یکی از راهکارهای سازگاری با خشکسالی، حرکت به سمت کشت‌های متمرکز به ویژه کشت گلخانه است.
رئیس بخش بخش تحقیقات باغی مرکز کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجانشرقی یادآور شد: امکان کنترل عوامل نامساعد جوی، بیماری‌ها و آفات در محیط گلخانه نسبت به فضای آزاد آسان‌تر است.
وی آموزش تخصصی در تولید محصولات گلخانه‌ای را ضروری دانست و افزود: آموزش تخصصی و نیاز به مهارت عملی از ملزومات موفقیّت در تولید محصولات گلخانه‌ای است، ضمن اینکه اثرات تخریبی کمتری در مقایسه با کشت‌های گسترده و باز دارند.
کشت گلخانه‌ای تأثیر به سزایی در افزایش تولید محصولات کشاورزی ایفا می‌کند و این امر در حالی است که تکنولوژی تولید محصولات گلخانه‌ای و توسعه واحدهای کشت گلخانه‌ای به افزایش بهره‌وری، رشد اقتصادی در محصولات کشاورزی، خوداتکایی و ایجاد اشتغال پایدار می‌انجامد و راهبردی برای ارزآوری و تولید ثروت در بخش کشاورزی است.
در این نوع کشت می‌توان به آینده و افزایش تولیدات کشاورزی امیدوار بود چون بهره‌گیری از این روش سبب می‌شود میزان عملکرد در کشت گلخانه‌ای نسبت به کشت روباز بیشتر شود.
