به گزارش مشرق، از وقتی که بعضی از اپراتورهای تلفن همراه بدون ثبت مشخصات افراد سیم کارت واگذار کردند سیل سیم کارت های بی هویت در کشور به راه افتاد و متعاقب آن با تشدید پدیده آزار دهنده مزاحمان تلفنی و برخی سو استفاده های دیگر از سیم کارت های بی هویت مواجه شدیم.
هرچند آمار مشخص و ثبت شده ای از تعداد سیمکارتهای بی‌هویت فعال در کشور وجود ندارد اما برخی گمانه زنی ها این طور برآورد می کنند که حداقل 900 هزار سیم کارت بی هویت در کشور وجود دارد. در طی سال های اخیر سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بارها و به دفعات خواستار ثبت مشخصات صاحبان سیم کارتهای بی هویت شده است و ضرب الاجل هایی را برای قطع سیم کارت های بی هویت اعلام کرده است. و در نهایت هم به صاحبان تمام این سیم کارتها فرصتی داده شد که با ثبت کدملی خود مانع قطع سیم کارتشان شوند و کسانی که کد ملی خود را ثبت نکردند و سیم کارتشان بی هویت ماند با اجبار رگولاتوری به اپراتورها سیم کارت هایشان سوزانده شد.
اگرچه سیم کارت های بدون کد ملی در این مرحله بنا بر گفته رگولاتوری تماما قطع شدند اما همچنان این امکان وجود داشت که برخی سو استفاده کنندگان با در اختیار داشتن کدملی صاحب اصلی یک سیم کارتی از سیم کارتی که به اسم فرد ثبت شده سو استفاده کنند.
فراموش نکنیم که بسیاری هنگام خرید سیم کارت کپی شناسنامه و کارت ملی خود را به فروشنده داده اند اما سیم کارت خود را ثبت نکرده اند در نتیجه هیچ بعید نیست برخی فروشندگان سیم کارت با استفاده از این کپی های کارت ملی و شناسنامه و با ثبت کد ملی فرد از هویت او برای ثبت سیم کارت استفاده کنند.
از آنجایی که اگر تخلف یا مزاحمتی با سیم کارت ها صورت بگیرد مسوولیت های حقوقی آن تماما بر عهده صاحبان سیم کارت ها است لذا طبیعی است که هر فردی می بایست از این امکان برخوردار باشد که از تمام سیم کارت های ثبت شده به نام خودش مطلع شود.
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به همین دلیل وب سایتی برای استعلام گرفتن از تعداد سیم کارت هایی که به نام هر فرد ثبت شده است ایجاد کرده است.
سامانه استعلام تعداد خطوط مشترکین اپراتورهای تلفن همراه سایتی است که هر ایرانی حداقل یکبار باید آن را چک کند تا از تعداد سیم کارت هایی که به نامش ثبت شده اطلاع یابد و در صورت که مشاهده کند بدون آنکه بداند سیم کارتی به نامش ثبت شده است آن را سریع بسوزاند.
معضلاتی که سیمکارتهای بی‌هویت ایجاد می کنند
شاید اولین چیزی که با آمدن نام سیم کارت های بی هویت به ذهن ما متبادر می شود پدیده مزاحمان تلفنی باشد.
مزاحمت های تلفنی از آن دست موضوعاتی است که بسیاری از مردم را در این سالها آزار داده است و وقت و هزینه های زیادی را به مردم،دادگاه ها و نیروهای انتظامی تحمیل کرده است.
اما اگر فکر می کنید مساله مزاحمت های تلفنی فقط به مزاحمت های شخصی محدود می شوند کاملا در اشتباه هستیدایجاد مزاحمت های تلفنی برای آتش نشانی،، پلیس110 اورژانس ها و سایر مراجع فوریتی علاوه بر گرفتن وقت اپراتورها، باعث تحمیل هزینه های زیادی به مراکز فوریتی کشور شده است.
طبق برخی از گزارش ها فقط در یکی از شهرهای استان خوزستان در بیش از 90 درصد تماس‌ها در روز با اورژانس، مربوط به مزاحمت های تلفنی است. با چنین آمار خیره کننده ای شاید بهتر بتوان تصور کرد که چه هزینه های هنگفتی هر روزه به مراکز فوریت های درمانی کشور تحمیل می شود.
اما از سیم کارت های با هویت جعلی فقط برای ایجاد مزاحمت های تلفنی استفاده نمی‌شود. در سال های اخیر بسیاری از خلافکاران همچون فروشندگان مواد مخدر از مشتری‌های اصلی این سیم‌کارت‌ها هستند.
سیم‌کارت‌هایی که به نام خود افراد خلافکار ثبت نیست و در نتیجه بار حقوقی هم نه برای فرد خلافکار بلکه برای صاحب اصلی سیم‌کارت که از همه جا بی خبر است، ایجاد می‌کند.
مشکلی دیگری که از جانب سیمکارتهای بی‌هویت ایجا می شود به فروشندگان داروهای تقلبی و کالاهای بی‌کیفیت ماهواره‌ای مربوط می‌شود. در سالها ی اخیر بسیاری از شبکه‌های ماهواره‌ای فروش کالا با سواستفاده از سیم کارت هایی که به نام افراد دیگر ثبت شده اقدام به فروش کلاها و داروهای تقلبی می کنند.
می توان گفت بیشتر کلاهبرداری‌ها و به خصوص کلاهبرداری‌های بانکی، پیامکی و اینترنتی از طریق سیم‌کارت‌هایی بی هویت یا سیم کارت هایی که به نام افراد ناشناس ثبت شده صورت می گیرد. برای مثال باید گفت احتمالا همه ما ایرانی‌ها حداقل یک بار با پیامک "شما برنده قرعه‌کشی شده‌اید" مواجه شده‌ایم که تقریبا اکثریت قریب به اتفاق این موارد کلاهبرداری بوده و به هر حال قربانیان خود را هم داشته و دارد.
اما معضل دیگری که توسط سیم کارت های بی هویت و یا سیم کارت هایی که با نام و نشان جعلی ثبت شده اند وجود دارد تشدید پدیده قاچاق مکالمه به کمک این سیم کارت ها است. بر اساس برخی آمارهای تایید نشده در حال حاضر صدها میلیاردتومان در سال به وسیله سیمکارتهای با هویت جعلی یا بی‌هویت، قاچاق مکالمه انجام می‌شود.
مضرات سیمکارتهای بی‌هویت برای کشور اما فقط محدود به حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی نیست و از این سیم‌کارت‌ها برای خرابکاری، جاسوسی و هماهنگی‌ها برای انجام حمله به شخصیت‌هایسیاسی و اماکن امنیتی نیز استفاده می‌شود. به تعبیر دیگر این سیم‌کارت‌ها کاربردهای ضد امنیتی نیز پیدا کرده اند.
درواقع در این سال ها سیم کارت های بی هویت با همین مضرات و آسیب های تمام ناشدنی شان میلیاردها خسارت به اقتصاد ،امنیت و اجتماع ما وارد کرده و می کنند.
چطور بفهمیم چند سیم کارت به ناممان ثبت شده است؟
سایت استعلام سیم کارت چگونه کار می کند؟
در این وب سایت همه مشترکان چهار اپراتور اصلی کشور (همراه اول، ایرانسل، تالیا و رایتل) که که حداقل یک سیم کارت به نام خود در یک اپراتور داشته اند و کد ملی آنها هم به طور صحیح ثبت شده است قادر هستند از تعداد سیم کارت هایی که به نامشان ثبت شدهع مطلع شوند.
برای اطلاع از سیم کارت هایی که به نامتان ثبت شده است کافی است به آدرس اینترنتی mobilecount.cra.ir رفته و مشخصات خود را وارد کنید تا از تعداد سیم کارت هایی که به نامتان ثبت شده اطلاع یابید.
نقاط ضعف سایت استعلام سیم کارت
اگر شما فقط یکبار اطلاعات خود را در سایت سامانه استعلام سیم‌کارت جستجو کنید، سامانه به مدت 10 روز به شما اجازه استعلام دوباره را نمی دهد. اما به نظر منطقی تر می رسید که از آنجایی که همواره این احتمال می‌رود که سیمکارتهای جدیدی به نام فرد ثبت شود هر فرد می توانست هر لحظه که اراده می کرد و بدون محدودیت از سیم کارت های ثبت شده به نامش آگاهی یابد.
علاوه بر این اگر کسی هیچ سیم‌کارتی شخصا برای خود ثبت نکرده باشد به این دلیل که شماره رسمی به اسم خود ندارد در نتیجه نخواهد توانست که از سامانه مذکور استعلام بگیرد، در حالی که به نظر می رسد که می‌بایست حق استعلام از سیم کارت های ثبت شده به نام هر فرد مشمول همه افراد می شد و فقط محدود به مشترکان اپراتورهای موبایل نمی بود.
در سال های اخیر برخی از کشورهای از جمله نیجریه اپراتورهای فعال در کشور خود را موظف می کنند که در هنگام ثبت سیم‌کارت به نام هر فرد اطلاعات بیومتریک او همچون اثر انگشت و اسکن عنبیه و شبکیه چشم را دریافت کرده و نزد خود نگه دارند. جالب است بدانید که نیجریه در همین دو سال گذشته به دلیل نبود اطلاعات بیومتریک برخی سیمکارتهای MTN، این اپراتور را 5.2 میلیارد دلار جریمه کرده است. شاید بد نبود اگر با توجه به مضرات تمام ناشدنی سیم کارت های با هویت جعلی و بی هویت در کشورمان ما نیز چنین رویه ای را اتخاذ می کردیم.
به هر روی باید فعلا همین راه اندازی سامانه استعلام شماره های ثبت شده به نام هر مشترک را نیر با تمام محدودیت هایش به فال نیک گرفت و امیدوار بود که در سال های آتی رگولاتوری اطلاعات دقیقتری را از اپراتورها درخواست کند تا کمتر شاهد سو استفاده از نام دیگران برای انجام تخلفات با سیم کارت های موبایل باشیم.
هرچند آمار مشخص و ثبت شده ای از تعداد سیمکارتهای بی‌هویت فعال در کشور وجود ندارد اما برخی گمانه زنی ها این طور برآورد می کنند که حداقل 900 هزار سیم کارت بی هویت در کشور وجود دارد. در طی سال های اخیر سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بارها و به دفعات خواستار ثبت مشخصات صاحبان سیم کارتهای بی هویت شده است و ضرب الاجل هایی را برای قطع سیم کارت های بی هویت اعلام کرده است. و در نهایت هم به صاحبان تمام این سیم کارتها فرصتی داده شد که با ثبت کدملی خود مانع قطع سیم کارتشان شوند و کسانی که کد ملی خود را ثبت نکردند و سیم کارتشان بی هویت ماند با اجبار رگولاتوری به اپراتورها سیم کارت هایشان سوزانده شد.
اگرچه سیم کارت های بدون کد ملی در این مرحله بنا بر گفته رگولاتوری تماما قطع شدند اما همچنان این امکان وجود داشت که برخی سو استفاده کنندگان با در اختیار داشتن کدملی صاحب اصلی یک سیم کارتی از سیم کارتی که به اسم فرد ثبت شده سو استفاده کنند.
فراموش نکنیم که بسیاری هنگام خرید سیم کارت کپی شناسنامه و کارت ملی خود را به فروشنده داده اند اما سیم کارت خود را ثبت نکرده اند در نتیجه هیچ بعید نیست برخی فروشندگان سیم کارت با استفاده از این کپی های کارت ملی و شناسنامه و با ثبت کد ملی فرد از هویت او برای ثبت سیم کارت استفاده کنند.
از آنجایی که اگر تخلف یا مزاحمتی با سیم کارت ها صورت بگیرد مسوولیت های حقوقی آن تماما بر عهده صاحبان سیم کارت ها است لذا طبیعی است که هر فردی می بایست از این امکان برخوردار باشد که از تمام سیم کارت های ثبت شده به نام خودش مطلع شود.
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به همین دلیل وب سایتی برای استعلام گرفتن از تعداد سیم کارت هایی که به نام هر فرد ثبت شده است ایجاد کرده است.
سامانه استعلام تعداد خطوط مشترکین اپراتورهای تلفن همراه سایتی است که هر ایرانی حداقل یکبار باید آن را چک کند تا از تعداد سیم کارت هایی که به نامش ثبت شده اطلاع یابد و در صورت که مشاهده کند بدون آنکه بداند سیم کارتی به نامش ثبت شده است آن را سریع بسوزاند.
معضلاتی که سیمکارتهای بی‌هویت ایجاد می کنند
شاید اولین چیزی که با آمدن نام سیم کارت های بی هویت به ذهن ما متبادر می شود پدیده مزاحمان تلفنی باشد.
مزاحمت های تلفنی از آن دست موضوعاتی است که بسیاری از مردم را در این سالها آزار داده است و وقت و هزینه های زیادی را به مردم،دادگاه ها و نیروهای انتظامی تحمیل کرده است.
اما اگر فکر می کنید مساله مزاحمت های تلفنی فقط به مزاحمت های شخصی محدود می شوند کاملا در اشتباه هستیدایجاد مزاحمت های تلفنی برای آتش نشانی،، پلیس110 اورژانس ها و سایر مراجع فوریتی علاوه بر گرفتن وقت اپراتورها، باعث تحمیل هزینه های زیادی به مراکز فوریتی کشور شده است.
طبق برخی از گزارش ها فقط در یکی از شهرهای استان خوزستان در بیش از 90 درصد تماس‌ها در روز با اورژانس، مربوط به مزاحمت های تلفنی است. با چنین آمار خیره کننده ای شاید بهتر بتوان تصور کرد که چه هزینه های هنگفتی هر روزه به مراکز فوریت های درمانی کشور تحمیل می شود.
اما از سیم کارت های با هویت جعلی فقط برای ایجاد مزاحمت های تلفنی استفاده نمی‌شود. در سال های اخیر بسیاری از خلافکاران همچون فروشندگان مواد مخدر از مشتری‌های اصلی این سیم‌کارت‌ها هستند.
سیم‌کارت‌هایی که به نام خود افراد خلافکار ثبت نیست و در نتیجه بار حقوقی هم نه برای فرد خلافکار بلکه برای صاحب اصلی سیم‌کارت که از همه جا بی خبر است، ایجاد می‌کند.
مشکلی دیگری که از جانب سیمکارتهای بی‌هویت ایجا می شود به فروشندگان داروهای تقلبی و کالاهای بی‌کیفیت ماهواره‌ای مربوط می‌شود. در سالها ی اخیر بسیاری از شبکه‌های ماهواره‌ای فروش کالا با سواستفاده از سیم کارت هایی که به نام افراد دیگر ثبت شده اقدام به فروش کلاها و داروهای تقلبی می کنند.
می توان گفت بیشتر کلاهبرداری‌ها و به خصوص کلاهبرداری‌های بانکی، پیامکی و اینترنتی از طریق سیم‌کارت‌هایی بی هویت یا سیم کارت هایی که به نام افراد ناشناس ثبت شده صورت می گیرد. برای مثال باید گفت احتمالا همه ما ایرانی‌ها حداقل یک بار با پیامک "شما برنده قرعه‌کشی شده‌اید" مواجه شده‌ایم که تقریبا اکثریت قریب به اتفاق این موارد کلاهبرداری بوده و به هر حال قربانیان خود را هم داشته و دارد.
اما معضل دیگری که توسط سیم کارت های بی هویت و یا سیم کارت هایی که با نام و نشان جعلی ثبت شده اند وجود دارد تشدید پدیده قاچاق مکالمه به کمک این سیم کارت ها است. بر اساس برخی آمارهای تایید نشده در حال حاضر صدها میلیاردتومان در سال به وسیله سیمکارتهای با هویت جعلی یا بی‌هویت، قاچاق مکالمه انجام می‌شود.
مضرات سیمکارتهای بی‌هویت برای کشور اما فقط محدود به حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی نیست و از این سیم‌کارت‌ها برای خرابکاری، جاسوسی و هماهنگی‌ها برای انجام حمله به شخصیت‌هایسیاسی و اماکن امنیتی نیز استفاده می‌شود. به تعبیر دیگر این سیم‌کارت‌ها کاربردهای ضد امنیتی نیز پیدا کرده اند.
درواقع در این سال ها سیم کارت های بی هویت با همین مضرات و آسیب های تمام ناشدنی شان میلیاردها خسارت به اقتصاد ،امنیت و اجتماع ما وارد کرده و می کنند.
چطور بفهمیم چند سیم کارت به ناممان ثبت شده است؟
سایت استعلام سیم کارت چگونه کار می کند؟
در این وب سایت همه مشترکان چهار اپراتور اصلی کشور (همراه اول، ایرانسل، تالیا و رایتل) که که حداقل یک سیم کارت به نام خود در یک اپراتور داشته اند و کد ملی آنها هم به طور صحیح ثبت شده است قادر هستند از تعداد سیم کارت هایی که به نامشان ثبت شدهع مطلع شوند.
برای اطلاع از سیم کارت هایی که به نامتان ثبت شده است کافی است به آدرس اینترنتی mobilecount.cra.ir رفته و مشخصات خود را وارد کنید تا از تعداد سیم کارت هایی که به نامتان ثبت شده اطلاع یابید.
نقاط ضعف سایت استعلام سیم کارت
اگر شما فقط یکبار اطلاعات خود را در سایت سامانه استعلام سیم‌کارت جستجو کنید، سامانه به مدت 10 روز به شما اجازه استعلام دوباره را نمی دهد. اما به نظر منطقی تر می رسید که از آنجایی که همواره این احتمال می‌رود که سیمکارتهای جدیدی به نام فرد ثبت شود هر فرد می توانست هر لحظه که اراده می کرد و بدون محدودیت از سیم کارت های ثبت شده به نامش آگاهی یابد.
علاوه بر این اگر کسی هیچ سیم‌کارتی شخصا برای خود ثبت نکرده باشد به این دلیل که شماره رسمی به اسم خود ندارد در نتیجه نخواهد توانست که از سامانه مذکور استعلام بگیرد، در حالی که به نظر می رسد که می‌بایست حق استعلام از سیم کارت های ثبت شده به نام هر فرد مشمول همه افراد می شد و فقط محدود به مشترکان اپراتورهای موبایل نمی بود.
در سال های اخیر برخی از کشورهای از جمله نیجریه اپراتورهای فعال در کشور خود را موظف می کنند که در هنگام ثبت سیم‌کارت به نام هر فرد اطلاعات بیومتریک او همچون اثر انگشت و اسکن عنبیه و شبکیه چشم را دریافت کرده و نزد خود نگه دارند. جالب است بدانید که نیجریه در همین دو سال گذشته به دلیل نبود اطلاعات بیومتریک برخی سیمکارتهای MTN، این اپراتور را 5.2 میلیارد دلار جریمه کرده است. شاید بد نبود اگر با توجه به مضرات تمام ناشدنی سیم کارت های با هویت جعلی و بی هویت در کشورمان ما نیز چنین رویه ای را اتخاذ می کردیم.
به هر روی باید فعلا همین راه اندازی سامانه استعلام شماره های ثبت شده به نام هر مشترک را نیر با تمام محدودیت هایش به فال نیک گرفت و امیدوار بود که در سال های آتی رگولاتوری اطلاعات دقیقتری را از اپراتورها درخواست کند تا کمتر شاهد سو استفاده از نام دیگران برای انجام تخلفات با سیم کارت های موبایل باشیم.
