کمتر از دو ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده شایعات درباره حملات سایبری هکرهای روسی به سیستم انتخابات آمریکا به شدت افزایش یافته است. در این میان اظهاررات اخیر دونالد ترامپ، نامزد حزب جمهوری خواه، که با ستودن ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه، پیشنهاد کرده ایالات متحده می تواند با روسیه در اموری چون مبارزه با داعش در عراق و سوریه همکاری کند به این شایعات دامن زده و حامیان حزب دموکرات را بر آن داشته که رقیب جمهوری خواه را به همکاری با روسیه متهم کنند.
این در حالی است که روزنامه وال استریت ژورنال هفتم اوت گزارشی را درباره فردی منتشر کرد که ادعا کرده بود با هک کردن سرورهای کمیته ملی حزب دموکرات اطلاعات طبقه بندی شده را سرقت و افشا کرده است. این فرد همچنین هر گونه همکاری با دولت روسیه را تکذیب کرده بود. او گفته بود: «عصبانی بودم که نتیجه تلاش من را به حساب روس ها می گذاشتند اما بعدا متوجه شدم هر چقدر آنها بر این مساله بیشتر تاکید کنند امنیت بیشتری خواهم داشت.»
تنها یک روز پیش از انتشار این گزارش، هیلاری کلینتون، نامزد دموکرات ها، بار دیگر روسیه را متهم کرده بود که سرورهای کمیته ملی حزب دموکرات را هک کرده است. او پیشتر هم گفته بود تیم انتخاباتی اش می داند سرویس های اطلاعات روسیه سرورهای کمیته ملی دموکرات را هک کرده و هزاران ایمیل را منتشر کرده اند. کلینتون در این باره به حمایت دونالد ترامپ از پوتین هم اشاره کرده بود.
می توان گفت که رقابت های انتخاباتی عاملی است که نامزدهای ریاست جمهوری را وادار می کند تا به دنبال فرصتی باشند که رقبای سیاسی خود را به ارتباط با شرکای خارجی متهم کنند. با این حال برخی کارشناسان معتقدند تلاش برای کاستن از آرای ترامپ از طریق وصل کردن او به پوتین، می تواند یک اشتباه محاسباتی باشد. نیکولای پترو، استاد علوم سیاسی دانشگاه رودآیلند، می گوید: «درست است که رسانه های غربی در چند سال گذشته چهره ای شرور و اهریمنی از ولادیمیر پوتین به نمایش گذاشته اند اما حامیان ترامپ از هیلاری کلینتون بیشتر از پوتین بدشان می آید.»
این که روسیه یا چین مسئول حملات هکری اخیر در ایالات متحده معرفی شوند طبیعی است، چرا که از نگاه آمریکایی ها این دو کشور فعال ترین برنامه های جاسوسی را علیه آمریکا دارند. آندری پی تسیگانکوف، استاد روابط بین الملل دانشگاه سانفرانسیسکو، می گوید: «رقابت قدرت های بزرگ در فضای مجازی بسیار شدید شده است و روسیه و چین نیز به دنبال بی اعتبار کردن مخالفان غربی در فضای مجازی هستند. با این حال توانایی ورود به سرورهای کمیته ملی حزب دموکرات یا دست بردن در نتایج انتخابات ایالات متحده چیز جدیدی است که ما هنوز شواهد قطعی در دست نداریم که نشان دهد روس ها چنین توانایی دارند.» او در ادامه به این مساله اشاره می کند که ایالات متحده در اتهام زنی به دیگران بدون ارائه شواهد متقن سابقه طولانی دارد.
جیمز کاردن، مشاور سابق در وزارت امور خارجه آمریکا، می گوید: «مساله ای که در پوشش گسترده خبری این مساله فراموش شده پرداختن به شواهد و مدارک است.»
پاول شاریکووا، کارشناس روسی، نیز می گوید: «یکی از دشوارترین مسائل در جرایم سایبری و حملات سایبری تخصص است. معمولا امکان ردیابی محل جغرافیایی منبع حمله سایبری وجود دارد اما محال است که بتوان ثابت کرد عاملان حمله به یک دولت یا شهروند به کشوری دیگر وابسته بوده اند، مثلا کشوری که حمله از آنجا انجام شده است. و در این مورد نیز هیچ اتهام رسمی علیه هیچ مقام روسی مطرح نشده است.»
اما یک مساله دیگر هم هست. به نظر می رسد که مسکو هیچ چیز از این حملات به دست نمی آورد. نیکولای پترو این گونه توضیح می دهد: «اول این که تغییر نتایج رای گیری نهایی از طریق نفوذ به نتایج انتخابات ملی تقریبا غیرقابل تصور و نشدنی است. دوم، هزینه چنین ماجراجویی در برابر فواید آن بسیار زیاد است، و آخر این که، پوتین بارها آشکارا و به صراحت چنین مداخله ای را در انتخابات آمریکا انکار کرده است. در این میان نبود مدارک معتبر برای اثبات چنین اتهاماتی ناموجه بودن این ادعاها را ثابت می کند.»
ولادیمیر پوتین هفته گذشته در مصاحبه ای با بلومبرگ هر گونه مداخله در حملات سایبری را رد کرد و گفت که به اعتقاد او این مهم نیست که چه کسی این کار را کرده، بلکه مهمتر این است که چه اطلاعاتی افشا شده است.
سی ان ان پیشتر گزارش داده بود که اطلاعات افشا شده، ایمیل های کارکنان کمیته ملی حزب دموکرات از ژانویه 2015 تا می 2016 بوده است. محتوای برخی از این ایمیل ها نشان می دهد که کمیته ملی حزب دموکرات که قاعدتا باید بی طرف باشد در مقابل برنی سندرز تمایل زیادی به کاندیداتوری هیلاری کلینتون داشته است. شاریکوا می گوید: «محتوای این ایمیل ها نشان می دهد که چرا دموکرات ها به دنبال این هستند که ثابت کنند روسیه در این حملات دست داشته است. حزب دموکرات به دنبال منحرف کردن ذهن مخاطبان است چون در غیر این صورت رسانه ها درباره توطئه ای که علیه برنی سندرز وجود داشته است، صحبت خواهند کرد.»
برخی ناظران سیاسی، از جمله آندری پی تسیگانکوف، با بی اهمیت خواندن جنگ لفظی مسکو و واشنگتن می گویند: «ایالات متحده و روسیه متوجه شده اند که دنیای جدید بسیار پیچیده تر از گذشته جنگ سرد است، عصری که پیروزی یکی شکست دیگری بود یا برعکس. در عوض آنها به دنبال راه های متعددی برای توسعه توافق ها بر سر مسائل مهم بین المللی هستند؛ از اروپا گرفته تا خاورمیانه و آسیا. در ضمن، نباشد فراموش کنیم که حتی اگر روسیه توانایی تاثیرگذاری بر نتایج انتخابات ایالات متحده را داشت، پوتین برای استفاده از اهرم به اندازه کافی محتاط بود و زمانی این کار را انجام می دهد که چیزی برای از دست دادن نداشته باشد چرا که هزینه چنین اقداماتی بسیار زیاد است و قدرت چانه زنی شما را در معادلات از میان می برد.»
