به گزارش مشرق، اردوغان در صحبتهای روز گذشته خود، در اشاره به موصل و شمال سوریه گفت که ما نمیتوانیم استقلال و امنیت خود را نادیده بگیریم و راجع به موصل به هیچ وجه کوتاه نمیآییم، امروز نیز وزارت دفاع آمریکا اعلام کرد که ترکیه باید در عملیات موصل حضور داشته باشد.
هادی محمدی کارشناس امور خاورمیانه در این باره میگوید: با توجه به این دو موضع در کنار هم و با توجه به اتفاقاتی که در شمال سوریه افتاد باید یک واکاوی امنیتی، تاریخی و طائفهای از رویکرد آقای اردوغان بدست آوریم که مفاهیم این رفتار و خطرات و پیامدهای آن چیست.
او گفت: آقای شیخ قرضاوی وقتی که در برابر اعدام صدام موضعگیری کرد و سعی کرد که اعدام صدام را به یک فضای طائفهای و فضای شیعه و سنی ببرد موجب تعجب همه ناظران شد و وقتی که در کنار داعش و جریانهای تکفیری موضعگیری کرد عدهای این مواضع را به یک خانم جوانی مرتبط دانستند که قرضاوی از بین شاگردان خود تحت تأثیر او بود و ناظران این واکنشها را به رفتار شخصی قرضاوی مرتبط دانستند. پس از آن مواضعی که جریان اخوانی و آقای اردوغان در برابر تحولات منطقه گرفتند موجب شد که به طور جدیتری به این مسأله بپردازیم.
پیش از این در طی حضور نیروهای آمریکای در عراق، جریان اخوانی موجود در عراق و جریان فلسطینی که تحت حمایت صدام بودند بر علیه نیروهای دولت شیعی که با انتخابات روی کار آمده بود اقداماتی انحام میدادند که این اتفاقات نیز از سوی ناظران امینتی زیاد جدی گرفته نشد که بیبینند این مواضع یک رویکرد انفرادی است یا یک جریان فکری را دارد از خود بروز میدهد.
محمدی در ادامه افزود: این مواضعی که در ادبیات اردوغان دیده میشود، نشان میدهد که روی معاهده لوزان و مناطقی که از امپراتوری عثمانی جدا شده تکیه کرده و اردوغان امنیت ملی و منافع و استقلال ترکیه را منوط به حضور در شمال عراق و شمال حلب در سوریه دانسته و در موصل و کرکوک که به شکل واضح به آن پرداخته نشان میدهد که ما باید برای تحلیل آن به دو مؤلفه توجه کنیم.
این کارشناس امور خاورمیانه در ادامه سخنان خود تشریح کرد: یک مؤلفه تبیین دکترین امنیتی ترکیه است که مرزهای امنیتی خود را از مرزهای رسمی فراتر برده و با استفاده از معاهده 1923 سعی میکند مرزهای امینتی خود را در آن حوزهها تعریف کند و به خود اجازه میدهد که در برای شمال سوریه و عراق اظهار نظر کند و با بی توجهی به سخنان مقامات عراق سعی میکند خود را بر حق و مواضعاش را تاریخی جلوه دهد.
مؤلفه دوم تفکر عثمانیگری و اخوانی اردوغان است که نشان میدهد ایشان بر خلاف ژستی که خودش را حامی دموکراسی و حقوق بشر و حقوق بینالملل معرفی میکند، براساس یک اندیشه کاملا اخوانی و طائفهای در پی توسعه سرزمینی در مرزهای جنوبی خود هم در عراق و هم در سوریه است.
اقداماتی که ترکیه در مصر با حمایت قرضاوی انجام میدهد یا اقداماتی که در لیبی و تونس یا در فلسطین در پیش گرفته و دخالتهای آشکاری که در سوریه و عراق به آن دست میزند نشان میدهد که این سیاستها کاملا طائفی و حرکت طمعورزانه است که به دنبال قلمرو جغرافیایی در شمال سوریه و شمال عراق است.
هادی محمدی در ادامه گفت: اردوغان به خود حق میدهد که چون امپراتوری عثمانی قلمرویی داشته اکنون نیز باید وارد موصل و کرکوک و حلب شود. اشغال 5 هزار کیلومتر مربع در شمال حلب و استقرار تانکها و هواپیماها در آنجا و بیان اینکه به دنبال ایجاد منطقه حائل است یا در بعشیقه با 2 هزار نیرو به همراه تانکها و ادوات نظامی با حمایت آمریکا حضور یافته، نشاتن میدهد که وی به دنبال پیچیده کردن تحولات عراق و سوریه است.
وی افزود: از سوی دیگر آمریکا با حمایت از اقدامات مداخلهگرانه اردوغان سعی دارد فضای عراق را پیچیدهتر کرده و فضای دو گانگی را همچنان حفظ کند و از این طریق بتواند حضور خود را برای سالهای متمادی تضمین کند.
محمدی در ادامه گفت: اگر آقای اردوغان در سیاستهای خود در شمال سوریه و عراق مصمم باشد و دست به اقدامات اجرائی بزند، به نظر میرسد در مؤلفههای امنیتی محیط پیرامونی ایران نیاز به یک واکاوی جدید باشد و ضرورت واکنش مقامات امنیتی را میطلبد، خصوصا اینکه معاون نخستوزیر ترکیه با بی نزاکتی سعی کرد سیاستهای ایران را زیر سوال ببرد، وقت آن رسیده که مقامات امنیتی ایران در قبال رفتار غیر عادی و مداخلهگرانه اردوغان موضعگیری کنند و اگر قرار باشد که ترکیه به بهانه جریانهای تروریستی یا شرایط امنیتی موصل حق مداخله در موصل یا شمال سوریه را داشته باشد، بایدحضور مستقیم یا علنی ایران در این کشورها لحاظ شود و ایران به خودش حق میدهد که برای مقابله با این فضای غیر عادی و آشفتهای که با سیاستهای ترکیه و آمریکا به آن دامن زده میشود، قدم بردارد.
ترکیهای که از حامیان اصلی و شناخته شده القاعده و جریان داعش در منطقه است و تسلیحات در اختیار آن قرار داده و نفت غارت شده آنها از سوریه و عراق را به فروش رسانده و زخمیان آنها را مداو کرده است. حق ادعای مبارزه با تروریسم را ندارد.
محمدی تأکید کرد: حمله صبح امروز به ساختمانهای دولتی و تأسیسات کرکوک و کشته شدن بیش از 20 نفر، دقیقا پس از سخنان اردوغان و بیان ادعاهایی ضمنی درباره کرکوک و موصل صورت گرفت که نشان از هماهنگی ترکیه و تروریستهای داعش دارد و لذا بهانه مبارزه با داعش پوششی است برای یک سیاست تجاوزگرانه و مسلما این اقدامات ماجراجویانه بر مؤلفات امنیتی منطقه و ایران تأثیر میگذارد و باید پاسخ مناسب آن داده شود.
هادی محمدی کارشناس امور خاورمیانه در این باره میگوید: با توجه به این دو موضع در کنار هم و با توجه به اتفاقاتی که در شمال سوریه افتاد باید یک واکاوی امنیتی، تاریخی و طائفهای از رویکرد آقای اردوغان بدست آوریم که مفاهیم این رفتار و خطرات و پیامدهای آن چیست.
او گفت: آقای شیخ قرضاوی وقتی که در برابر اعدام صدام موضعگیری کرد و سعی کرد که اعدام صدام را به یک فضای طائفهای و فضای شیعه و سنی ببرد موجب تعجب همه ناظران شد و وقتی که در کنار داعش و جریانهای تکفیری موضعگیری کرد عدهای این مواضع را به یک خانم جوانی مرتبط دانستند که قرضاوی از بین شاگردان خود تحت تأثیر او بود و ناظران این واکنشها را به رفتار شخصی قرضاوی مرتبط دانستند. پس از آن مواضعی که جریان اخوانی و آقای اردوغان در برابر تحولات منطقه گرفتند موجب شد که به طور جدیتری به این مسأله بپردازیم.
پیش از این در طی حضور نیروهای آمریکای در عراق، جریان اخوانی موجود در عراق و جریان فلسطینی که تحت حمایت صدام بودند بر علیه نیروهای دولت شیعی که با انتخابات روی کار آمده بود اقداماتی انحام میدادند که این اتفاقات نیز از سوی ناظران امینتی زیاد جدی گرفته نشد که بیبینند این مواضع یک رویکرد انفرادی است یا یک جریان فکری را دارد از خود بروز میدهد.
محمدی در ادامه افزود: این مواضعی که در ادبیات اردوغان دیده میشود، نشان میدهد که روی معاهده لوزان و مناطقی که از امپراتوری عثمانی جدا شده تکیه کرده و اردوغان امنیت ملی و منافع و استقلال ترکیه را منوط به حضور در شمال عراق و شمال حلب در سوریه دانسته و در موصل و کرکوک که به شکل واضح به آن پرداخته نشان میدهد که ما باید برای تحلیل آن به دو مؤلفه توجه کنیم.
این کارشناس امور خاورمیانه در ادامه سخنان خود تشریح کرد: یک مؤلفه تبیین دکترین امنیتی ترکیه است که مرزهای امنیتی خود را از مرزهای رسمی فراتر برده و با استفاده از معاهده 1923 سعی میکند مرزهای امینتی خود را در آن حوزهها تعریف کند و به خود اجازه میدهد که در برای شمال سوریه و عراق اظهار نظر کند و با بی توجهی به سخنان مقامات عراق سعی میکند خود را بر حق و مواضعاش را تاریخی جلوه دهد.
مؤلفه دوم تفکر عثمانیگری و اخوانی اردوغان است که نشان میدهد ایشان بر خلاف ژستی که خودش را حامی دموکراسی و حقوق بشر و حقوق بینالملل معرفی میکند، براساس یک اندیشه کاملا اخوانی و طائفهای در پی توسعه سرزمینی در مرزهای جنوبی خود هم در عراق و هم در سوریه است.
اقداماتی که ترکیه در مصر با حمایت قرضاوی انجام میدهد یا اقداماتی که در لیبی و تونس یا در فلسطین در پیش گرفته و دخالتهای آشکاری که در سوریه و عراق به آن دست میزند نشان میدهد که این سیاستها کاملا طائفی و حرکت طمعورزانه است که به دنبال قلمرو جغرافیایی در شمال سوریه و شمال عراق است.
هادی محمدی در ادامه گفت: اردوغان به خود حق میدهد که چون امپراتوری عثمانی قلمرویی داشته اکنون نیز باید وارد موصل و کرکوک و حلب شود. اشغال 5 هزار کیلومتر مربع در شمال حلب و استقرار تانکها و هواپیماها در آنجا و بیان اینکه به دنبال ایجاد منطقه حائل است یا در بعشیقه با 2 هزار نیرو به همراه تانکها و ادوات نظامی با حمایت آمریکا حضور یافته، نشاتن میدهد که وی به دنبال پیچیده کردن تحولات عراق و سوریه است.
وی افزود: از سوی دیگر آمریکا با حمایت از اقدامات مداخلهگرانه اردوغان سعی دارد فضای عراق را پیچیدهتر کرده و فضای دو گانگی را همچنان حفظ کند و از این طریق بتواند حضور خود را برای سالهای متمادی تضمین کند.
محمدی در ادامه گفت: اگر آقای اردوغان در سیاستهای خود در شمال سوریه و عراق مصمم باشد و دست به اقدامات اجرائی بزند، به نظر میرسد در مؤلفههای امنیتی محیط پیرامونی ایران نیاز به یک واکاوی جدید باشد و ضرورت واکنش مقامات امنیتی را میطلبد، خصوصا اینکه معاون نخستوزیر ترکیه با بی نزاکتی سعی کرد سیاستهای ایران را زیر سوال ببرد، وقت آن رسیده که مقامات امنیتی ایران در قبال رفتار غیر عادی و مداخلهگرانه اردوغان موضعگیری کنند و اگر قرار باشد که ترکیه به بهانه جریانهای تروریستی یا شرایط امنیتی موصل حق مداخله در موصل یا شمال سوریه را داشته باشد، بایدحضور مستقیم یا علنی ایران در این کشورها لحاظ شود و ایران به خودش حق میدهد که برای مقابله با این فضای غیر عادی و آشفتهای که با سیاستهای ترکیه و آمریکا به آن دامن زده میشود، قدم بردارد.
ترکیهای که از حامیان اصلی و شناخته شده القاعده و جریان داعش در منطقه است و تسلیحات در اختیار آن قرار داده و نفت غارت شده آنها از سوریه و عراق را به فروش رسانده و زخمیان آنها را مداو کرده است. حق ادعای مبارزه با تروریسم را ندارد.
محمدی تأکید کرد: حمله صبح امروز به ساختمانهای دولتی و تأسیسات کرکوک و کشته شدن بیش از 20 نفر، دقیقا پس از سخنان اردوغان و بیان ادعاهایی ضمنی درباره کرکوک و موصل صورت گرفت که نشان از هماهنگی ترکیه و تروریستهای داعش دارد و لذا بهانه مبارزه با داعش پوششی است برای یک سیاست تجاوزگرانه و مسلما این اقدامات ماجراجویانه بر مؤلفات امنیتی منطقه و ایران تأثیر میگذارد و باید پاسخ مناسب آن داده شود.