به گزارش مشرق، مهناز تسلیمی متخصص آموزش سلامت مدارس در خصوص «مراقبت‌های بهداشتی از دانش‌آموزان در مقابله با آلودگی هوا»، اظهار داشت: مسأله آلودگی هوا یکی از حادترین مسائل ناشی از تمدن صنعتی بوده و بدون شک از بغرنج‌ترین آنهاست.
وی ادامه داد: اگر چه در حالت عادی تنها به اثرات سوء آلودگی به انسان توجه می‌شود، اما این تعریف، آلودگی را تنها به این اثرات محدود نمی‌کند و مواد نامطلوب می‌تواند بر انسان، گیاه، مواد، اشیاء یا محیط زیست جهانی تأثیر گذاشته و یا با مه‌آلود کردن هوا و ایجاد بوهای نامطلوب، جلوه‌های نامناسبی ایجاد کند.
تسلیمی افزود: بدون استفاده از ابزارهای پایش هوا، نمی‌توان تصور کرد که روزانه چه مقدار آلایندگی از طریق نفس کشیدن وارد دستگاه تنفسی و بدن می‌شود.
متخصص آموزش سلامت مدارس یادآور شد: همه ساله با شروع فصل سرما و روشن شدن وسایل گرمازا، آلودگی هوا بیشتر احساس می‌شود؛ البته این موضوع به این معنا نیست که ما در فصول گرم سال آلودگی نداریم بلکه سرمای هوا باعث می‌شود این آلودگی را بیشتر احساس کنیم که زیاد شدن تعداد شهرها و ترویج فرهنگ شهرنشینی، گسترش ترافیک شهری، توسعه سریع اقتصادی، افزایش مصرف انرژی‌ها و سوخت‌های غیراستاندارد را می‌توان از جمله مهم‌ترین علل آلودگی هوا برشمرد.
وی متذکر شد: حتی در غلظت‌های بسیار کم نیز آلودگی هوا موجب ایجاد واکنش‌هایی در مغز، تحریک غشای مخاطی دستگاه تنفس، افزایش مقاومت ریه به جریان هوا، درد در ناحیه سینه در مواقعی ریزش خون از بینی، اثر بر سیستم گوارش، تحریک چشم، تنگی نفس، افزایش ضربان قلب، افزایش سرعت حرکات تنفسی، توسعه بیماری‌های مزمن ریوی به خصوص برونشیت، سرفه و کاهش ظرفیت تنفسی، التهاب حلق و گلو، تحریک چشم و آبریزش آن و تحریک‌پذیری و اختلال خلق می‌شود.
تسلیمی تأکید کرد: خون افرادی که در معرض این گازها قرار گرفته‌اند این را نشان می‌دهد سیستم دفاعی بدن کاهش می‌یابد و ذرات استنشاق شده ممکن است در مجاری تنفسی فوقانی اثر تحریکی داشته و یا در داخل شُش‌ها نفوذ کرده و ایجاد عوارضی در شُش‌ها کند که منجر به اختلالاتی در اعمال تنفسی شود.
متخصص آموزش سلامت مدارس اضافه کرد: از جمله ذرات معلق در هوا، عنصر سرب است که بیشتر از طریق تنفس وارد بدن می‌شود و قابلیت حمل اکسیژن در خون را کم می‌کند؛ در نتیجه اکسیژن کافی به مغز نمی‌رسد که این نارسایی در کودکان می‌تواند منجر به عقب‌ماندگی ذهنی شود؛ ضمن اینکه سرب می‌تواند بر روی دستگاه خون‌ساز کلیه و مجاری ادراری اثر گذارد.
وی با اشاره به نقش مهم تغذیه در جلوگیری از آسیب‌های ناشی از آلودگی هوا، تصریح کرد: غذاهای سرشار از کلسیم، آهن، فسفر و روی می‌تواند میزان جذب آلاینده‌ها را در بدن کودکان کاهش دهد که از جمله این غذاها می‌توان به مصرف شیر به میزان 2 تا 3 لیوان در هر روز و مخلوط عسل، ارده و گردو اشاره کرد.
تسلیمی متذکر شد: مصرف ویتامین C موجب افزایش ایمنی بدن می‌شود که می‌توان آن را از میوه‌جات و سبزیجات دریافت کرد؛ مصرف مرکبات، گوجه‌فرنگی، توت‌فرنگی، کلم بروکلی، گریپ‌فروت، انبه، لیمو، گل کلم، سیب‌زمینی، هندوانه، اسفناج، کلم، نارنگی و دیگر میوه‌ها و سبزی‌ها که دارای منابع گیاهی و ویتامین C هستند، از جمله مواد مؤثر است.
متخصص آموزش سلامت مدارس بیان داشت: مصرف ویتامین E که از بروز تخریب در دیواره سلول‌ها جلوگیری می‌کند و در برگ‌ها و دانه‌ها خصوصاً روغن‌های گیاهی موجود است، از جمله ویتامین‌های مؤثر بوده و با مصرف روزانه آجیل در صورت تازه بودن، روغن سبوس گندم، آفتابگردان، بادام، ذرت و روغن زیتون نیز می‌توانیم ویتامین E مورد نیاز را به دست آوریم؛ در نتیجه توصیه می‌شود در هر وعده غذایی سالادهای پر از سبزی را همراه با روغن‌های آفتابگردان و زیتون مصرف شود.
وی با اشاره به بحث رعایت بهداشت فردی در هنگام آلودگی هوا، خاطرنشان کرد: دانش‌آموزان و نیز مادران آنها می‌توانند برای جلوگیری از ورود آلودگی به بدن کودکان اقداماتی انجام دهند، مانند؛ اینکه کودکان خود را در مراکز آلوده شهر و پرترافیک نبرند، پس از ورود به منزل سریعاً لباس‌های آنها را تعویض کرده و خوب بشویند، همواره روی مواد غذایی و نوشیدنی‌ها را پوشانده و از خریدن مواد غذایی و خشکبار بدون بسته‌بندی، خودداری کنند.
تسلیمی با اشاره به موارد دیگر رعایت بهداشت فردی در هنگام آلودگی هوا، افزود: باید مایعات فراوان استفاده شود و از مصرف غذاهای چرب و سرخ شده، فست‌فودها، غذاهای کنسروی و چیپس اجتناب شود؛ ضمن اینکه شست‌وشوی میوه و سبزیجات نیز دارای اهمیت زیادی است و در شستن دست‌ها و استحمام، نظافت محیط کار و زندگی به دلیل نشست آلاینده‌ها و رسوب ذرات، باید دقت بیشتری شود.
متخصص آموزش سلامت مدارس اضافه کرد: لباس‌های کار و مدرسه باید جدا بوده و مرتب شست‌وشو شود؛ شست‌وشوی چشم، دهان، بینی و قرقره کردن آب‌نمک را فراموش نکنیم و در هوای آلوده از ورزش کردن و فعالیت‌هایی که نیاز به تنفس کردن سریع را بالا می‌برد، خودداری کنیم؛ از سلامت لوازم گرمایشی منزل اطمینان پیدا کرده و وسایل دودزا را تعمیر کرده و از آتش زدن در محیط‌های آلوده و بسته خودداری کنیم.
وی با بیان اینکه استفاده از وسایل نقلیه عمومی به کم شدن آلودگی هوا کمک می‌کند، تأکید کرد: بیماران مبتلا به انواع اختلالات خونی، ایمنی، قلبی و تنفسی نباید از منزل خارج شوند و در صورت اجبار برای خروج از منزل، ماسک‌های مورد تأیید را استفاده کنند؛ ضمن اینکه باید از خرید مواد غذایی از فروشندگان دوره‌گرد خودداری شود.
تسلیمی خاطرنشان کرد: با توجه به باران‌های اسیدی که بعد از روزهای طولانی آلودگی هوا می‌بارد، باید از حضور در این شرایط خودداری کرده و نسبت به نگهداری بهتر فضای سبز و درختان تلاش بیشتری کرد؛ چرا که به دست آوردن هوای پاک به تک تک افراد جامعه بستگی دارد.
وی ادامه داد: اگر چه در حالت عادی تنها به اثرات سوء آلودگی به انسان توجه می‌شود، اما این تعریف، آلودگی را تنها به این اثرات محدود نمی‌کند و مواد نامطلوب می‌تواند بر انسان، گیاه، مواد، اشیاء یا محیط زیست جهانی تأثیر گذاشته و یا با مه‌آلود کردن هوا و ایجاد بوهای نامطلوب، جلوه‌های نامناسبی ایجاد کند.
تسلیمی افزود: بدون استفاده از ابزارهای پایش هوا، نمی‌توان تصور کرد که روزانه چه مقدار آلایندگی از طریق نفس کشیدن وارد دستگاه تنفسی و بدن می‌شود.
متخصص آموزش سلامت مدارس یادآور شد: همه ساله با شروع فصل سرما و روشن شدن وسایل گرمازا، آلودگی هوا بیشتر احساس می‌شود؛ البته این موضوع به این معنا نیست که ما در فصول گرم سال آلودگی نداریم بلکه سرمای هوا باعث می‌شود این آلودگی را بیشتر احساس کنیم که زیاد شدن تعداد شهرها و ترویج فرهنگ شهرنشینی، گسترش ترافیک شهری، توسعه سریع اقتصادی، افزایش مصرف انرژی‌ها و سوخت‌های غیراستاندارد را می‌توان از جمله مهم‌ترین علل آلودگی هوا برشمرد.
وی متذکر شد: حتی در غلظت‌های بسیار کم نیز آلودگی هوا موجب ایجاد واکنش‌هایی در مغز، تحریک غشای مخاطی دستگاه تنفس، افزایش مقاومت ریه به جریان هوا، درد در ناحیه سینه در مواقعی ریزش خون از بینی، اثر بر سیستم گوارش، تحریک چشم، تنگی نفس، افزایش ضربان قلب، افزایش سرعت حرکات تنفسی، توسعه بیماری‌های مزمن ریوی به خصوص برونشیت، سرفه و کاهش ظرفیت تنفسی، التهاب حلق و گلو، تحریک چشم و آبریزش آن و تحریک‌پذیری و اختلال خلق می‌شود.
تسلیمی تأکید کرد: خون افرادی که در معرض این گازها قرار گرفته‌اند این را نشان می‌دهد سیستم دفاعی بدن کاهش می‌یابد و ذرات استنشاق شده ممکن است در مجاری تنفسی فوقانی اثر تحریکی داشته و یا در داخل شُش‌ها نفوذ کرده و ایجاد عوارضی در شُش‌ها کند که منجر به اختلالاتی در اعمال تنفسی شود.
متخصص آموزش سلامت مدارس اضافه کرد: از جمله ذرات معلق در هوا، عنصر سرب است که بیشتر از طریق تنفس وارد بدن می‌شود و قابلیت حمل اکسیژن در خون را کم می‌کند؛ در نتیجه اکسیژن کافی به مغز نمی‌رسد که این نارسایی در کودکان می‌تواند منجر به عقب‌ماندگی ذهنی شود؛ ضمن اینکه سرب می‌تواند بر روی دستگاه خون‌ساز کلیه و مجاری ادراری اثر گذارد.
وی با اشاره به نقش مهم تغذیه در جلوگیری از آسیب‌های ناشی از آلودگی هوا، تصریح کرد: غذاهای سرشار از کلسیم، آهن، فسفر و روی می‌تواند میزان جذب آلاینده‌ها را در بدن کودکان کاهش دهد که از جمله این غذاها می‌توان به مصرف شیر به میزان 2 تا 3 لیوان در هر روز و مخلوط عسل، ارده و گردو اشاره کرد.
تسلیمی متذکر شد: مصرف ویتامین C موجب افزایش ایمنی بدن می‌شود که می‌توان آن را از میوه‌جات و سبزیجات دریافت کرد؛ مصرف مرکبات، گوجه‌فرنگی، توت‌فرنگی، کلم بروکلی، گریپ‌فروت، انبه، لیمو، گل کلم، سیب‌زمینی، هندوانه، اسفناج، کلم، نارنگی و دیگر میوه‌ها و سبزی‌ها که دارای منابع گیاهی و ویتامین C هستند، از جمله مواد مؤثر است.
متخصص آموزش سلامت مدارس بیان داشت: مصرف ویتامین E که از بروز تخریب در دیواره سلول‌ها جلوگیری می‌کند و در برگ‌ها و دانه‌ها خصوصاً روغن‌های گیاهی موجود است، از جمله ویتامین‌های مؤثر بوده و با مصرف روزانه آجیل در صورت تازه بودن، روغن سبوس گندم، آفتابگردان، بادام، ذرت و روغن زیتون نیز می‌توانیم ویتامین E مورد نیاز را به دست آوریم؛ در نتیجه توصیه می‌شود در هر وعده غذایی سالادهای پر از سبزی را همراه با روغن‌های آفتابگردان و زیتون مصرف شود.
وی با اشاره به بحث رعایت بهداشت فردی در هنگام آلودگی هوا، خاطرنشان کرد: دانش‌آموزان و نیز مادران آنها می‌توانند برای جلوگیری از ورود آلودگی به بدن کودکان اقداماتی انجام دهند، مانند؛ اینکه کودکان خود را در مراکز آلوده شهر و پرترافیک نبرند، پس از ورود به منزل سریعاً لباس‌های آنها را تعویض کرده و خوب بشویند، همواره روی مواد غذایی و نوشیدنی‌ها را پوشانده و از خریدن مواد غذایی و خشکبار بدون بسته‌بندی، خودداری کنند.
تسلیمی با اشاره به موارد دیگر رعایت بهداشت فردی در هنگام آلودگی هوا، افزود: باید مایعات فراوان استفاده شود و از مصرف غذاهای چرب و سرخ شده، فست‌فودها، غذاهای کنسروی و چیپس اجتناب شود؛ ضمن اینکه شست‌وشوی میوه و سبزیجات نیز دارای اهمیت زیادی است و در شستن دست‌ها و استحمام، نظافت محیط کار و زندگی به دلیل نشست آلاینده‌ها و رسوب ذرات، باید دقت بیشتری شود.
متخصص آموزش سلامت مدارس اضافه کرد: لباس‌های کار و مدرسه باید جدا بوده و مرتب شست‌وشو شود؛ شست‌وشوی چشم، دهان، بینی و قرقره کردن آب‌نمک را فراموش نکنیم و در هوای آلوده از ورزش کردن و فعالیت‌هایی که نیاز به تنفس کردن سریع را بالا می‌برد، خودداری کنیم؛ از سلامت لوازم گرمایشی منزل اطمینان پیدا کرده و وسایل دودزا را تعمیر کرده و از آتش زدن در محیط‌های آلوده و بسته خودداری کنیم.
وی با بیان اینکه استفاده از وسایل نقلیه عمومی به کم شدن آلودگی هوا کمک می‌کند، تأکید کرد: بیماران مبتلا به انواع اختلالات خونی، ایمنی، قلبی و تنفسی نباید از منزل خارج شوند و در صورت اجبار برای خروج از منزل، ماسک‌های مورد تأیید را استفاده کنند؛ ضمن اینکه باید از خرید مواد غذایی از فروشندگان دوره‌گرد خودداری شود.
تسلیمی خاطرنشان کرد: با توجه به باران‌های اسیدی که بعد از روزهای طولانی آلودگی هوا می‌بارد، باید از حضور در این شرایط خودداری کرده و نسبت به نگهداری بهتر فضای سبز و درختان تلاش بیشتری کرد؛ چرا که به دست آوردن هوای پاک به تک تک افراد جامعه بستگی دارد.
