«ISA» 5 (Iran Sanctions Act) فقط تا پایان دسامبر 2016 (اواسط دی ماه) معتبر است و اگر تمدید نشود، در این تاریخ عملا همه آن تحریم ها به پایان می رسد. از طرفی براساس برجام، برای لغو و توقف بخشی از تحریم های «ایسا» آمریکا دو «تعهد» داده است: اول این که تحریم های این قانون را که در 5 بند ضمیمه دوم برجام آمده است «متوقف» کند (cease) و دوم این که «اقدام قانونی لازم (legislative action) برای لغو (terminate) یا اصلاح (modify) آن ها را پیگیری کند». براساس دستورالعملی که وزارت خارجه آمریکا و کاخ سفید در 26 دی ماه 94 صادر کردند، اجرای این تحریم ها «متوقف» شده است اما در این مدت کاخ سفید از تعهد دوم خود که «اقدام قانونی لازم برای لغو یا اصلاح» این تحریم ها بوده، سرباز زده است. مهم تر از این کوتاهی دولت آمریکا البته آغاز روند تمدید تحریم های 10 ساله است. هرچند هنوز این طرح که در مجلس نمایندگان تصویب شده باید در مجلس سنا نیز تصویب شود اما حتی اگر سنا این تحریم ها را تصویب کند که شرایط این مجلس نشان می دهد این اتفاق خواهد افتاد، این طرح برای قانونی شدن نیاز به امضای رئیس جمهور آمریکا دارد و اگر این طرح امضا شود، از 2 منظر با برجام ارتباط پیدا می کند:

نخست :این که تمدید این تحریم ها، عملا بند های 5 گانه بسیار مهم تحریم های نفتی، پتروشیمی و بیمه ای را که در برجام متوقف شده است دوباره علیه ایران باز می گرداند که این نقض صریح برجام و تعهد آمریکا در ماده 26 برجام است.
دوم: این که از آن جایی که مدت این تحریم ها 10 ساله بوده و در پایان دسامبر این قانون نیز ملغی می شود، بازگشت این تحریم ها به معنای تحریم جدید علیه ایران است که نقض یکی از شرط های ایران برای پذیرفتن برجام است: «در سراسر دوره هشت ساله، وضع هرگونه تحریم در هر سطح و به هر بهانه ای... نقض برجام محسوب خواهد شد.» طبعا درباره این تحریم ها 2 واکنش را باید با حساسیت رصد کرد؛ یکی واکنش ایران و دیگری واکنش کاخ سفید.
از سوی ایران همانطور که در سطور بالا ذکر شد حدود 2 هفته است که صریحا اعلام شده تمدید این تحریم ها نقض برجام تلقی می شود و ایران قطعا در مقابل آن واکنش خواهد داشت و براساس توضیحات دیروز علی اکبر صالحی و 2 هفته پیش علی شمخانی، این واکنش از جنس اقدامات فنی (هسته ای) خواهد بود و نه صرفا سیاسی.
اما از سوی آمریکا واکنش به تمدید این تحریم ها کمی مبهم تر از سایر واکنش های کاخ سفید به طرح های مشابه در کنگره بوده است. به این معنا که تاکنون درباره طرح هایی که در کنگره علیه ایران مطرح می شد، کاخ سفید از پیش موضع خود را شفاف اعلام می کرد که آیا آن را امضا می کند و می پذیرد یا وتو می کند و نمی پذیرد. با این حال طی ماه های اخیر که بحث تحریم های 10 ساله ایران مطرح بوده است، مواضع کاخ سفید به شفافیت سایر طرح ها نیست و این مواضع عموما 3 دسته است:

دسته اول اظهاراتی که می گوید اگر به تحریم های 10 ساله ماده و تحریم جدیدی اضافه نشد، «ممکن است» کاخ سفید آن ها را تایید کند.
دسته دوم که تاحدودی «موضع مبهم» دولت آمریکا را نشان می دهد و بیشتر منابع آگاه مطرح می کنند و نقطه تمرکز آن هاست، این است که تمدید تحریم های 10 ساله «غیرضروری است» و درحال حاضر قوانین تحریمی کافی وجود دارد که رئیس جمهور بخواهد از آن ها برای تحریم علیه ایران استفاده کند و نیازی به این تحریم ها نیست. (واشنگتن پست؛ 15 نوامبر 2016) یا درباره این که واکنش دولت به مصوبه تمدید تحریم ها چه خواهد بود، پاسخ رسمی و شفاف داده نمی شود. (رویترز؛ 25 اکتبر 2016)

دسته سوم نیز که اخیرا شنیده می شود این است که ممکن است این تحریم ها تمدید نشود؛ هرچند این موضع به شفافیتی که در این جا نوشته شده نیست اما به عنوان نمونه «پل رایان» یک سخنگوی کاخ سفید در یک جلسه خبری گفته بود: «دولت اوباما به طور قطع، پای قانونی را امضا نخواهد کرد که توانایی جامعه بین الملل برای ادامه اجرای موفقیت آمیز توافق هسته ای را تضعیف کند.» (سی.ان.ان؛ 22 نوامبر 2016) بعد از این اظهارنظر حتی یک مقام ارشد وزارت امور خارجه آمریکا که به نوشته «سی.ان.ان» در جریان مذاکرات هسته ای حضور داشته است گفته بود: «دولت آمریکا به دنبال کاهش تحریم های کنونی علیه ایران نیست اما امیدوار است که کنگره تحت کنترل جمهوری خواهان قانون تحریم های ایران را بار دیگر برای دوره ای 10 ساله تمدید نکند.»
براین اساس به نظر می رسد، هرچند هنوز طرح تمدید تحریم های 10 ساله به سنا نرفته است اما می توان از نوع مواضعی که از طرف کاخ سفید تاکنون منتشر شده است، این طور برداشت کرد که در مقابل واکنش قاطع ایران حتی ممکن است رئیس دولت آمریکا این تحریم ها را امضا نکند که البته این اتفاق نیاز به 34 رای مخالف به تمدید تحریم ها در سنا دارد. اگر این تحریم ها تمدید نشود، یک تحول مهم در روابط تجاری و مالی ایران محسوب می شود. اگر این اتفاق رخ دهد مشابه تجربه بسته شدن پرونده «پی.ام.دی» در شورای حکام است. جایی که با وجود آن که در برجام برای بسته شدن «پی.ام.دی» تاکیدی نشده بود اما با ایستادگی قاطع ایران و این که اجرای بخشی از تعهداتمان را منوط به بسته شدن این پرونده کرده بودیم، شورای حکام را ناچار از بستن این پرونده کرد. این تجربه ایستادگی قاطع را می توان این بار در تحریم های «ایسا» تکرار کرد. با این حال باید برای سناریوی دیگر یعنی تمدید تحریم ها که محتمل تر است نیز آماده بود و چاره آن نیز پاسخ قاطع در حوزه فنی (هسته ای) به طرف مقابل است. در مجموع به نظر می رسد باید هزینه این تصمیم را برای کنگره و دولت آمریکا بالا برد. مذاکراتی که اصولا برای رفع تحریم ها آغاز و به برجام ختم شد اینک در یکی از بزنگاه های خود قرار دارد. شاید اگر در آن مقطع عجله نمی شد و مصادیقی همچون این تحریم ها که قابل پیش بینی بود در توافق گنجانده می شد امروز در شرایطی بهتر قرار داشتیم اما همانطور که آمد پاسخ و واکنش ما باید نهاد های تصمیم گیر در آمریکا و سایر طرف های درگیر را با این واقعیت روبه رو کند که ایران گرچه مبتنی بر اعتقادات دینی خود به عهدی که حتی با دشمن خود بسته پایبند است اما مقابل هرگونه تضعیف حقوق و عزت خود قاطعانه می ایستد و نقض برجام برای طرف مقابل هزینه های زیادی خواهد داشت.