سرویس سیاست مشرق - خبر امضاء قرارداد تحویل 80 فروند هواپیمای بوئینگ در بازه زمانی 10 ساله به ایران آسمان رسانههای زنجیرهای اصلاحطلب را تسخیر کرد؛ این درحالی است که این موضوع پس از انتشار خبر تمدید 10 ساله تحریمهای ایران موسوم به ISA منتشر شده است.
پیشتر از اینها نیز رسانههای اصلاحطلب از ایجاد قراردادهای تجاری با شرکتهای هواپیمایی بوئینگ و ایرباس خبر داده بودند اما درباره اجرای این قرارداد همواره ابهام وجود داشته؛ چراکه حدود يك ماه قبل بود كه مجلس نمايندگان امريكا طرحي را تصویب کردند که بر اساس آن فروش هواپيماي مسافربري به ايران را ممنوع ميكند.
اين طرح با 243 رأي موافق در برابر 174 رأي مخالف تصويب شد و بر اساس آن قانونگذاران امريكايي وزارت خزانهداري اين كشور را از صدور مجوز به بانكهاي امريكايي براي تأمين مالي خريد هواپيما توسط ايران منع ميكند. البته اوباما ابراز داشته که این قانون را وتو خواهد کرد اما از سوی دیگر کمتر از یک ماه پیش بود که سخنگوی بوئینگ بیان کرد که «اگر ترامپ فروش هواپیما را به ایران ممنوع کند تابع نظر او هستیم.»[1]
اینک مشخص نیست چطور با وجود این موارد این قرارداد قابلیت اجرایی خواهد داشت یا خیر اما این موضوع دستاویزی برای رسانههای اصلاحطلب شده تا با رویکردی تبلیغاتی این موضوع را دستاورد برجام بنامند. البته پیشترها نیز این موضوع به همین صورت به عنوان دستاورد برجام مطرح شده بود که تا به امروز اجرایی شدن آن در هالهای از ابهام قرار دارد و همواره ایرباس و بوئینگ از تعهدات خود در پسابرجام عقبنشینی کردهاند.[2]
بیبی سی فارسی نیز در این زمینه مطرح میکند که «مشخص نیست ایران چطور قراراست پول این هواپیماها را پرداخت کند و کدام بانک یا بانکها انتقال آن را به عهده گرفتهاند؛ مشکلی که یکی از موانع نهایی شدن تفاهمنامه با ایرباس بوده است. یکی از احتمالها تامین مالی قرارداد از محل پولهای نفت ایران است که قبلا در آسیا بلوکه شده بود مثلا در ژاپن. وزارت دارایی آمریکا رابطه نزدیکی با بانک مرکزی ژاپن دارد و میتواند روی این انتقال نظارت کند.به نظر میرسد ایرانایر و بوئینگ سعی کردهاند پیش از آنکه دونالد ترامپ بر کرسی ریاست جمهوری آمریکا بنشیند قرارداد را نهایی کنند تا هزینه لغو آن یا مانعتراشی برای آن در دولت بعدی آمریکا بیشتر شود.»
این دستاوردسازی اصلاحطلبان از بوئینگ و ایرباس همواره یکی از نقاط جالب توجه اجرایی شدن برجام بوده که حتی کار به گرفتن عکس یادگاری با یک فروند هواپیمای ایرباس 350 نیز کشیده شده است.
البته با وجود اینکه عباس آخوندی وزیر راه نیز به واسطه حادثه دلخراش برخورد دو قطار در سمنان و درگذشت 46 نفر از هموطنانمان تحت فشار قرار دارد و مجلسیها آماده استیضاح او هستند این خبر را میتوان تلاشی برای کاهش انتقادات نمایندگان ملت و همچنین دست خالی نرفتن وزیر به مجلس قلمداد کرد.