سرویس جهان مشرق - با شعله‌ور شدن دامنه جنگ در نقاط مختلف جبهه های مبارزاتی یمن و به بن‌بست رسیدن اهداف جریان متجاوز به یمن به نظر می رسد که شکاف و اختلاف در میان مهره های این ائتلاف افزایش پیدا کرده است. از سوی دیگر آمریکا نقش خود را در تحولات یمن پر رنگ تر کرده تا بتواند اوضاع نابسامان این جنگ را به نفع خود و متحدان منطقه ای اش مدیریت کند.

با نگاهی به مؤلفه‌های اوضاع میدانی جنگ در یمن، نشانه ای از پایان روشن برای آن دیده نمی شود. با وجود بن‌بست ائتلاف متجاوز در تحقق اهداف جنگ یمن، به نظر می‌رسد همچنان قدرت‌های غربی به دنبال ایجاد حاشیه امنیت و پوشش دادن به جنایت های این ائتلاف در یمن هستند، با نزدیک شدن به دومین سال آغاز جنگ در یمن، اما دو جریان اصلی حاضر در جنگ یمن، یعنی عربستان و امارات به نظر می‌رسد که سطح اختلافات خود را جدی تر کرده و وارد درگیری‌های دو جانبه شده اند.  آنها از طریق ابزارهای داخلی خود به دنبال رقابت نفوذ در این کشور هستند.

بررسی برخی رفتار منطقه ای امارات حاکی از این است که این کشور تلاش می کند ضمن اجتناب از برهم خوردن روابطش با عربستان، نفوذ خود را در کشورهای عربی افزایش دهد و از عربستان عقب نماند. در حالی که عربستان و امارات در جنگ علیه یمن همسو و هماهنگ عمل می کنند اما امارات برخلاف عربستان در صحنه سیاسی یمن از خالد بحاح، نخست وزیر سابق دولت مستعفی منصورهادی حمایت می کرد. عربستان سعودی نیز با آگاهی از این سیاست امارات، به بهانه اختلاف میان منصور هادی و خالد بحاح، زمینه برکناری بحاح از نخست وزیری دولت مستعفی یمن را فراهم کرد و در انتخاب محسن الاحمر که روابط نزدیکی با آل سعود دارد، به عنوان مشاور منصور هادی نیز نقش داشت.

 

 

 

دامنه درگیری‌های خونین در تعز بین گروه‌هایی که از سوی این دو کشور تامین مالی می شوند، نشان دهنده این حجم از رقابت قدرت است. این در حالی است که منابع متعدد یمنی تاکید می کنند که امارات به دنبال همگرایی با کنگره ملی یمن بوده و دشمنی با این گروه را به عنوان ابزاری تبلیغاتی در جهت مراعات برادر بزرگتر خود مطرح می کند.

 

در جریان این درگیری‌ها هجمه تبلیغاتی گسترده ای بین دو گروه صورت گرفته است. رسانه های وابسته به امارات جریان الاصلاح را به سستی در مورد جنگ و همراهی با انصار الله متهم می کنند و مدعی هستند که عقب‌نشینی این گروه از برخی مناطق نظامی باعث شده ارتش یمن و نیروهای کمیته‌های مردمی کنترل این مناطق را در دست بگیرند. در مقابل رسانه‌های وابسته به جریان الاصلاح نیز گروه مقابل را متهم می‌کنند که برخی مناطق در تعز را برای جلوگیری از ورود اخوانی ها به درگیری های الساحل تحت سلطه خود گرفته اند.

 

شهر عدن نیز اخیرا نمونه ای دیگر از هرج و مرج و درگیری های موجود بین دو گروه را شاهد بود. ایجاد درگیری و اعتراضات خیابانی و قطع مسیرهای تردد برای دریافت حقوق و حمله به بانک مرکزی و ربایش نگهبانان این بانک، بخش هایی از اوضاع نابسامان این شهر اشغال شده بود که در نتیجه اختلافات موجود بین عربستان و امارات و نیروهای تحت امر آنها به وجود آمده است.

رقابت قدرت بین گروه‌های مختلف تحت پرچم امارات و عربستان در یمن گرچه در برخی مناطق از جمله حوادث و درگیری‌های به وقوع پیوسته در تعز بین گروه سلفی تحت امر ابو العباس حمایت شده از سوی امارات و جنبش الاصلاح مورد پشتیبانی عربستان سعودی به درگیری‌های خونین ختم شده است، اما به نظر نمی‌رسد که این روند تاثیر زیادی در مناسبات دو جانبه امارات و عربستان داشته باشد. امیر نشین ابو ظبی گر چه از مدت ها پیش خصومت های نهفته ای با خاندان آل سعود دارد، اما در حال حاضر رسیدن به درگیری با تیم حاکم بر عربستان سعودی را به نفع خود نمی بیند. امارات تا زمانی که چراغ سبز آمریکایی ها در حمایت مطلق از خود را دریافت نکند، وارد رقابت جدی با پدرخوانده منطقه ای خود نمی شود.  

 

 

 

در همین راستا ابو ظبی سعی دارد از شکست های ریاض در تمامی کشورها در عملیات نظامی استفاده کند تا خود را به عنوان متحد عرب مورد اعتماد کشورهای غربی در روند آنچه که مبارزه با تروریسم می‌نامند، معرفی کند. رقابت سعودی – اماراتی به نظر می‌رسد در راستای تعیین موقعیت این کشورها در دولت جدید کاخ سفید است.

 

آنها تلاش دارند در تصمیم گیری های دولت ترامپ در زمینه نحوه تعامل با منطقه عربی نقش آفرینی کرده و بیشترین حد آمادگی خود را برای اجرای پروژه‌های آمریکایی اعلام کنند. امارات تلاش مخفیانه ای برای رسیدن به جایگاه کنونی عربستان در منطقه به عنوان ابزار اصلی سلطه غرب دنبال می کند. امارات در این راستا سعی دارد از وجهه مخدوش عربستان درنتیجه جنایت‌های صورت گرفته بر ضد غیرنظامیان این کشور و تبدیل شدن آن به حامی فکری، مالی و تسلیحاتی تروریست ها در منطقه استفاده کند و غربی ها را به سرمایه گذاری بر روی خود وا دارد.

در همین رابطه منابع خبری اعلام می کنند که سرویس اطلاعات امارات به طور مستقیم با سرکرده های شبه نظامیان تروریست وابسته به ائتلاف سعودی تماس گرفته و آنها را به پناهندگی به نیروهای اماراتی دعوت کرده است. این منابع تاکید دارند که امارات قوی تر از عربستان در جنوب یمن عمل می کند و با صرف دلارهای نفتی، خود را مستقیما وارد جنگ یمن نمی کند. آنها بر خلاف عربستان که همواره در حال جنگ با نیروهای یمنی است، هیچ عملیات نظامی در این کشور ندارند.

 

افق نگاه امارات این است که در دولت جدید آمریکا به ریاست دونالد ترامپ نقش مهم‌ترین متحد واشنگتن در منطقه را ایفا کند ، البته ابو ظبی می‌داند که رسیدن به این روند نیازمند اثبات قدرت نظامی و توان ارتش این کشور است، لذا ابو ظبی گروه‌های نظامی را تحت عناوین مختلف نظیر "ارتش نخبگان حضرموت" با 12 هزار نیرو و نیروهای "کمربند امنیتی" با 12 هزار نیرو تشکیل داده و آنها را در جنوب یمن فعال کرده است. این نیروها از جریان‌های سلفی تشکیل شده‌اند که از عربستان اطاعت نمی‌کنند. طی ماه‌های اخیر سران امارات، "هیثم قاسم طاهر" وزیر دفاع سابق این کشور را مأمور تشکیل یک یگان نظامی متشکل از 20 هزار نفر در جنوب یمن کرده اند.

در مرحله اول 5 هزار نفر از این افراد در بندر عصب در اریتره تمرین‌های یک ماهه را پشت سر گذاشتند، اما شتاب اماراتی ها برای رسیدن به روزهای اولیه ریاست جمهوری ترامپ باعث شد دوره های آموزشی این نیروها در مراحل بعدی به صورت دوره‌های فشرده 15 روزه و در اردوگاه‌های داخلی برگزار شود. نیروهای هجومی که امارات آنها را در جبهه باب المندب مستقر کرده، عموما از شبه نظامیان یمنی و سودانی وابسته به طاهر هستند که علاوه بر دو یگانی که پیش از این نام بردیم، از سوی عبد ربه منصور هادی مرد اول وابسته به عربستان در یمن به رسمیت شناخته نمی‌شوند. افراد این یگان ها ، حقوق خود را از طریق سرکردگان گروه ها از امارات دریافت می کنند.

 

به نظر می‌رسد امارات سعی دارد بدون وارد کردن نیروهای خود در یمن، جریان های شبه نظامی وابسته به خود و مستقل از عربستان را در داخل این کشور تأسیس کند تا بتواند علاوه بر در اختیار گرفتن ابتکار عمل در یمن و جلوگیری از افزایش تلفات نظامیان خود در این کشور ، خود را از زیر چتر سعودی ها نیز خارج کند.

نکته قابل توجه اینکه فعالیت‌های جدید امارات در یمن زیر نظر آمریکایی ها و تحت مدیریت آنها دنبال می شود. شاخص‌های موجود نشان می‌دهد که دولت جدید آمریکا گرایش بیشتری به استفاده از اماراتی ها دارند. آمریکایی‌ها موجودیت امارات در جزیره سقطری و بندر العصب اریتره و استان های جنوبی یمن را در راستای خدمت به پروژه غربی و آمریکایی می دانند.

 

از همین رو افسران و کارشناسان نخبه آمریکا در پایگاه‌های اماراتی حضور دارند و افسران اماراتی نیز به اجرای برنامه های آمریکا از طریق وابستگان خود در جنوب یمن مبادرت می کنند. لذا به نظر می رسد جنگ تجاوز طلبانه بر ضد یمن نه تنها مراحل پایانی خود را پشت سر نمی گذارد، بلکه وارد مرحله ای تازه با کلید واژه پس زدن عربستان سعودی می شود.