سرویس جهان مشرق -
آمریکا به کنفرانس مونیخ آمده بود که رسما اروپا را تهدید و به خاطر تمایل همکاری با روسیه سرزنش کند. معاون رییسجمهور آمریکا رسما برای رهبران اروپای خط نشان کشید که البته با واکنش صریح آنها روبرو شد. روسیه نیز موضع شفاف خود را در قبال رفتارهای آمریکا بصورت تلویحی بیان کرد. «استفان دی میتسورا» نمایند سازمان ملل در امور سوریه نیز به مسئله نقش پررنگ روسیه در بحران سوریه و لزوم همکاری با بازیگران منطقهای همچون ایران پرداخت. به اعتقاد میتسورا، مذکرات سهجانبه ایران، روسیه، و ترکیه در مورد بحران سوریه یکی از اساسیترین و معقولانهترین گامهای لازم برای حل بحران این کشور بود.
همانطور که در کنفرانس امنیتی مونیخ 2017، محور عربستان، اسراییل، و ترکیه علیه ایران سنگ تمام گذاشتند، آمریکا نیز در این کنفرانس امنیتی تمامی تلاش خود را معطوف زیر سوال بردن روسیه و مسئله همکاری ناتو با این کشور کرد. «سرگئی لاوروف» -وزیر خارجه روسیه- در سخنرانی خود در کنفرانس مونیخ بر این موضوع تاکید کرد که «روسیه براستی خواهان همکاری با ناتو است اما گسترش ناتو سطح قابل توجهی از تنشها را در اروپا به وجود آورده است. مسکو، پیوسته خواهان گفتگو و راه حل دیپلماتیک بوده و این مهم را بدون همکاری نظامی، بیاثر میداند. اما هیچگاه رغبت واقعی از سوی ناتو احساس نشده است.جهان کنونی در فضای «پسا حقیقت» زیست میکند که تنها با توسل بر رویکردی عدالتمحور و فروتنی قابل کنترل است. کار صادقانه بدون دروغ و اخبار کذب، روشی است که در مقابل جنگهای اطلاعاتی بیمارگونه جامعه بینالمللی ایستاده و پایداری دارد.
دلایلی وجود دارد که به سبب آنها، وقتی روسیه به چیزی محکوم میشود هیچ کس را میل به شنیدن حقیقت از زبان ما نیست».
«مایک پنس» معاون ترامپ هم به مونیخ آمده بود که پیام واضح وی را به گوش رهبران اروپایی برساند: «آمریکا با تمام قوا حامی ناتو و پیمان فراآتلانتیک است». او در ادامه سخنانش یک چراغ سبز در ظاهر دوستانه و در باطن تهدیدآمیز به اتحادیه اروپا داد: «اگر شما به ما وفادار باشید، ما هم تحت دولت پرزیدنت ترامپ به شما وفادار خواهیم بود». آمریکا به مونیخ آمده بود تا عملا سهم اروپاییها در ناتو را به آنها یادآوری کند. با این مفهوم که یا باید سهم مالی خود در این ائتلاف را ادا کنند و یا خبری از دوستی نیست. پنس، آمده بود تا تکلیف آمریکای ترامپ را با اتحادیه مشخص کند: «وقتی یکی از اعضای ناتو وظایفش را به درستی انجام نمیدهد، باعث میشود که توانایی همه ما برای کمک به یکدیگر زیر سوال برود.
رییس جمهور آمریکا توقع دارد که متحدین اروپایی بر سر پیمانشان بمانند و به تعهداتشان عمل کنند با بدین طریق در امر دفاع مشترک سهم عادلانه خود را داده باشند.
از سوی دیگر واکنش رهبران اروپایی به سخنان نماینده آمریکا حائز اهمیت بود: «ینس استولتنبرگ» دبیر کل ناتو نیز در پاسخ کنایهآمیز به پنس اظهار داشت: «
تا زمانی که ما اروپاییها به هم توجه کنیم و از هر گونه شکاف در بین خود پرهیز کنیم، نباید از بر هم خوردن پیمان فرا آتلانتیک هراس داشته باشیم. طلب قدرتمندتر شدن از سوی اتحادیه و یا آمریکا، نباید به معنای تنها شدن و تنها رفتن مسیر باشد. نسل پس از جنگ به مصاف چالشهای خود رفته لذا ما نیز باید با چالشهای خود روبرو شویم».
سخنان پنس اما مشخص بود که تاثیر چندانی در رهبران فرانسه و آلمان نداشت و از خلال اظهارات «آنگلا مرکل» صدر اعظم آلمان، «زیگمار گابریل» وزیر خارجه آلمان و «ژان مارک آیرو» وزیر خارجه فرانسه میتوان به این موضوع پی برد. مرکل، بر لزوم همکاری ناتو با روسیه در این دورههای حساس و پیچیده تاکید کرد و اظهار داشت: «
ما و روسیه اهداف مشترک داریم و باید با هم همکاری کنیم». زیگمار گابریل نیز اظهار داشت: من سر در نمیآورم که چگونه باید در حالی که سیاستمداران خواهان کاهش مالیات هستند، میلیاردها دلار برای تامین دفاع خود تهیه کنیم». آیرو نیز شفاف و صریح اعلام کرد که
به وعدههای نماینده آمریکا در مورد اتحادیه اروپا خوشبین نیست.
صدر اعظم آلمان
وزیر خارجه فرانسه
«استفان دی میتسورا» نمایند سازمان ملل در امور سوریه به مسئله نقش پررنگ روسیه در بحران سوریه و لزوم همکاری با بازیگران منطقهای همچون ایران پرداخت. به اعتقاد میتسورا،
مذکرات سهجانبه ایران، روسیه، و ترکیه در مورد بحران سوریه یکی از اساسیترین و معقولانهترین گامهای لازم برای حل بحران این کشور بود.
دی میتسورا
«لیندسی گراهام» سناتور دموکرات آمریکایی نیز تمام انرژی خود صرف اتهام به روسیه مبنی بر دخالت در انتخابات آمریکا و اخطار دادن به فرانسه و آلمان کرد. وی به آلمان و فرانسه اخطار داد که مراقب انتخابات کشورشان باشند چرا که روسیه به دنبال شیطنت در دستگاه سیاسی آنهاست. گراهام که به دلیل شکست در انتخابات در مقابل جمهوریخواهان خشمگین به نظر میرسید، عملا وزیر خارجه روسیه را تهدید به پیامدهای گران برای روسیه کرد و با استفاده از عبارت غیر حرفهای «روسیه را به درک واصل میکنیم»،
وعده داد که کنگره تمامی تلاش خود را به کار خواهد بست تا دست دولت پوتین را از هر گونه دوستی با آمریکا کوتاه کند.
لیندسی گراهام
«جیمز متیس» وزیر دفاع آمریکا بحث را در همان فضای سخنان مایک پنس پیش برد و از رهبران اروپایی تاکید کرد که -هر چند که آمریکا به آنها احترام میگذارد- اما
باید سهم خود در پیشبرد ناتو را پرداخت کنند. وی نیز همچون آمریکاییهای دیگر کنفرانس، به شدت به روسیه حمله کرده و با اتصاف لقب اشغالکننده به روسیه در مورد جزیره کریمه، ناتو را به قصور در مقابل چیری که قلدری روسیه خواند متهم کرد.
در رابطه با بحران اوکراین نیز، وزیر خارجه روسیه در کنار وزیر خارجه آلمان «زیگمار گابریل» اطمینان دادند که هرگونه تخطی و تاخیر در حصول توافق و راه حل اساسی را محکوم مینمایند. لاوروف، تاکید کرد که
روسیه بسیار متمایل به تحقق توافق «مینسک» است اما کارشکنی برخی کشورها راه را به سمت نادرستی میبرد و لذا روسیه تا زمان اثبات دوستی و همراهی، تحریمهای خود علیه اوکراین را لغو نخواهد کرد. وزیر خارجه آلمان هم ب
ه همکاری نزدیک با آمریکا در قبال مسئله اوکراین احترام گذاشت اما فقط در صورت رعایت «فرمت نورماندی» (اصول توافقشده بین روسیه، آلمان، اوکراین، و فرانسه) از سوی آمریکا.
جمعبندی
آمریکا در کنفرانس تلاش بسیاری را صرف متهم ساختن روسیه به کارشکنی و خرابکاری و استفاده از کلیدواژه «تهدید جهانی» برای روسیه کرد اما با عدم استقبال رهبران اروپایی روبرو شد. از سوی دیگر، تهدیدات نمایندگان آمریکا در مورد عدم تداوم همکاری ناتو در صورت عدم پرداخت سهم کافی که با کلیدواژه «سهم عادلانه» توصیف میشد، ظاهرا چندان موثر به نظر نرسید و در مقابل، رهبران اروپایی به صورت تلویحی به آمریکا گوشزد کردند که زبان تهدید، زبان مناسبی نیست و بهتر است که دولت ترامپ اصول و قواعد بازی بین قدرتهای بزرگ را بپذیرد وگرنه گزینههایی چون همکاری ناتو با روسیه وجود دارد. به نظر میرسد که پیام و سیگنال مشخص نمایندگان روسیه و اروپا در کنفرانس مونیخ 2017 به آمریکا این بود که در صورت استفاده از فن قلدرمآبی و زبان تهدید، این آمریکاست که منزوی میشود.
منابع:
https://sputniknews.com/world/201702201050852734-munich-conference-participants-russia
https://www.rt.com/news/377903-munich-security-conference-highlights
https://www.theguardian.com/commentisfree/2017/feb/19/munich-security-conference-nato-trump-russia-china-superpowers-europe-pig-in-middle
https://www.securityconference.de/en/media-library/munich-security-conference-2017
http://www.rferl.org/a/munic-security-conference-mattis-nato-defense/28315907.html