در این کارتون طرف مقابل سانتریفیوژهارا به عنوان نمادی از دستاوردهای هستهای ایران به دوش کشیده و پا به فرار گذاشته، طرف خودی چشمها را بسته، آرزوی توفیق میکند! و ناظر بیرونی هم فریاد برد-برد سر میدهد!
مصادیق این نوع تحقق شعار برد-برد دولت محترم یازدهم در موضوع هستهای فراوان است، اما یک نمونه عجیب و مهم آن اخیراً رخ داده است. اواخر دیماه سال جاری و پس از برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام بین نماینده ایران و طرف مقابل، والاستریت ژورنال نوشت که طرف ایرانی با کاهش ذخایر هستهای خود به کمتر از 300 کیلوگرم موافقت کرده است. صحت این خبر لوازم و تبعات مهمی به همراه داشت؛ اولاً نشان میداد ایران فشارهای پسابرجامی آمریکا را هم پذیرفته و از همین حقوق نیمبند برجامی خود نیز چند قدم عقبنشینی کرده است و ثانیاً اینکه بار دیگر از خطوط قرمز اعلامی نظام به طرز آشکاری عبور شده است.
وال استریت گزارش داد که ایران با کاهش ذخایر هستهای خود موافقت کرده است
طبق معمول چنین مواقعی، عباس عراقچی معاون وزیر خارجه و مذاکرهکننده ارشد کشورمان برای تکذیب فوری وارد عمل میشود. او در گفتوگویی با رد اکید ادعای والاستریت ژورنال، تلویحاً اعلام کرد که در این مذاکرات هم بحمدالله برد-برد دیگری برای دولت ایران حاصل شده است! عراقچی مشخصا تصریح کرد که "بر اساس این طرح کلیه رسوبات مواد غنیشده که از لولهها بیرون آورده میشوند از شمول 300 کیلو ذخایر مواد غنیشده ایران خارج شده و بدین ترتیب ایران قادر خواهد بود مواد بیشتری را غنیسازی کند."
عباس عراقچی فوراً خبر وال استریت ژورنال را تکذیب کرد و گفت که از قضا ایران میتواند بیشتر از 300 کیلو هم غنیسازی کند!
تکذیبیه آقای عراقچی آنقدر جدی بود که والاستریت ژورنال هم به خبر خود مشکوک شد و این تکذیبیه را در خبر خود گنجاند، منتها با توجه به ناجور و ناسازگار بودن بخشهای مختلف خبر و ردیه جناب عراقچی، در انتها نوشت که البته همچنان سوالاتی برای ما باقی مانده که حل نشده است!
با این همه، گزارش 24 فوریه 2017(6 اسفند 95) آژانس بینالمللی انرژی اتمی مسئله را به طور کامل روشن کرد؛ در بند 12 و 13 این گزارش آمده است که:
بند 12 و 13 گزارش 24 فوریه 2017 آژانس بینالمللی انرژی اتمی
12. در بازه زمانی گزارش، کل موجودی ذخیره شده اورانیوم غنیسازی شده ایران از میزان 300 کیلوگرم UF6 غنیشده تا میزان 3.67 درصد اورانیوم 235 (یا معادل آن در اشکال مختلف شیمیایی) فراتر نرفته است. میزان 300 کیلوگرم UF6 معادل با 202.8 اورانیوم میباشد.
13. در تاریخ 18 فوریه 2017، میزان اورانیوم غنی شده تا 3.67 درصد اورانیوم 235 ایران 101.7 کیلوگرم بوده است[20]، بر اساس برجام و مصوبات کمیسیون مشترک.
این گزارش به صراحت اعلام میکند که کل میزان UF6 ایران اخیراً به 202 کیلوگرم و اورانیوم خالص غنیشده به 101 کیلوگرم کاهش یافته است در حالی که ایران بر مبنای برجام محق بود که 300 کیلوگرم UF6 داشته باشد و قاعدتاً در این حالت میزان اورانیوم خالص انباشت شده حداقل 150 کیلوگرم بود.
بند 7 ضمیمه A برجام؛ در این بند از کلمه Stockpile استفاده شده است که به معنای ذخیره نهایی است. این بند از برجام به ایران اجازه میدهد 300 کیلوگرم ذخیره «نهایی» مواد غنیشده 3.67 درصد هستهای داشته باشد
آنچه دولت ایران در مذاکرات دیماه(کمیسیون مشترک) پذیرفته کاملاً روشن است: ایران موظف شده است هر 120 روز یکبار از طریق تزریق اورانیوم ضعیف شده( depleted uranium) به تاسیسات غنیسازی، اورانیوم غنیشده موجود در داخل لولهها را به اورانیوم طبیعی تبدیل کند. بدین ترتیب برخلاف برجام که به ایران حق میداد 300 کیلوگرم ذخیره نهایی(Stockpile) بعلاوه اورانیوم غنیشده داخل لولهها(حدود 120 کیلوگرم) در اختیار داشته باشد، عملاً دولت ایران اورانیوم غنیشده موجود در داخل لولهها را به دست خود به اورانیوم طبیعی تبدیل خواهد کرد!
بنابراین نه تنها تکذیبیه جناب عراقچی بر خبر پیشین والاستریت ژورنال از اعتبار ساقط میشود، بلکه گزارش آژانس رسماً تایید میکند که اولاً علیرغم تصریحات و ادعاهای پیشین دولتمردان ایران مبنی بر رد هرگونه امکان مذاکره مجدد(Renegotiation) درباره برجام، این مذاکره مجدد نه تنها انجام شده بلکه بالاتر از آن، اساساً مذاکرهای رخ نداده بلکه خواست طرف مقابل به دولت ایران رسماً دیکته و 120 کیلوگرم از اورانیوم غنیشده عملاً از دست خارج شده است.
اعضای تیم مذاکرهکننده هستهای از جمله آقای عراقچی میگفتند به هیچ وجه مذاکره مجددی درباره توافق هستهای در کار نخواهد بود. اما به نظر میرسد اگر هم مذاکرهای نبوده، بدون مذاکره خواست طرف مقابل را پذیرفتهاند!
ثانیاً دولت ایران در این مسئله نیز همچون بسیاری از موارد دیگر در موضوع هستهای، دچار بیشفعالی هم شده است. بدین معنا که گزارش آژانس حاکیست از همان روز مذاکرات اخیر در وین و شاید حتی پیش از آن، کاهش ذخایر هستهای ایران آغاز و به امر طرف مقابل تمکین شده است.
آقای عراقچی 14 اسفند ماه در کنفرانس برجام و اقتصاد مقاومتی گفته؛ حال برجام خوب است. ما نیز با این گزاره موافقیم. آنقدر حال برجام خوب است که حتی ترامپ هم دیگر به دنبال پاره کردنش نیست.