سرویس جهان مشرق- 27 فروردین همهپرسی اصلاحات قانون اساسی در ترکیه انجام میشود تا اختیارات کشور را در دستان رئیسجمهور آن متمرکز کند. مسئولان آنکارا کار و زندگی خود را رها کرده و برای تبلیغ انتخابات برنامه تور اروپا را تنظیم کردند اما اجازه فرود آنها وقتی میان زمین و آسمان بودند، لغو شد. جالب اینکه آلمان از این تصمیم حمایت کرد و احتمال دارد دولتهای دیگر نیز سفر تبلیغاتی مقامات ترکیه را تعلیق کنند.
این اتفاق خشم آنکارا را برانگیخته است. اردوغان رئیسجمهور و چاوشاغلو وزیر خارجه از سویی هلند و آلمان را به تمایلات «نازیستی و فاشیستی» متهم کردند و از سوی دیگر مخالفان داخلی همهپرسی را دنبالهرو دشمنان ترکیه و دولتهای مداخلهگر خارجی قلمداد نمودند.
اما به راستی چرا در حالی که دولت هلند به چاوشاوغلو اجازه مسافرت داده بود، ناگهان به لغو آن راضی شد؟ آنچه در بیانیههای رسمی از سوی مارک روته، نخستوزیر هلند اعلام شد، عدم رعایت شرایط امنیتی برای تجمع بود، اما ...
به نظر میرسد حزب حاکم در ابتدا برآورد درستی از میزان حضور ترکها در گردهمآیی و سخنرانی چاوشاوغلو در شهرهای پرجمعیتی مانند روتردام نداشته است. در حالی که تنها چند روز تا انتخابات سراسری هلند در 25 اسفند باقی مانده بود و روته و حزبش به شدت تحت فشار تبلیغات احزاب ملیگرا قرار دارند، اینگردهمآیی بزرگ از مهاجران ترک به ویژه اگر با حضور زنان محجبه، زدوخورد یا انفجار تروریستی همراه میشد، یک بمب تبلیغاتی را در اختیار ملیگرایان قرار میداد.
ماهها است گروههای تندرو ملیگرا به رهبری گیرت ویلدرز، سیاستمدار اسلامستیز هلندی به مردم وعده میدهند در صورت پیروزی، مرزهای کشور را به روی مهاجران میبندند، پوشیدن روسری را در سراسر کشور ممنوع میکنند و اجازه نمیدهند فرهنگ و اقتصاد هلند از حضور این اقشار صدمه بخورد. بدیهی است در چنین شرایطی، تجمع بزرگ با حضور یک سیاستمدار خارجی یعنی چاوشاوغلو میتوانست احساس نیاز به پیروزی میلگرایان را در مردم هلند تقویت کند.
اقدام نخستوزیر که عضو حزب «مردم برای دموکراسی و آزادی» است، حتی اگر ملیگرایان تندرو را از رسیدن به مناصب عالی هلند باز ندارد، فرصتی برای حزب او است، زیرا پذیرش درخواستهای پیگیرانه ویلدرز برای ممنوعیت برگزاری میتینگ ترکها میتواند نشاندهنده حسن نیت باشد، حسن نیتی که در صورت پیروزی ویلدرز بدون پاسخ نمیماند. ویلدرز ادعا کرده در هفتههای اخیر فشار زیادی بر دولت آورده تا میتینگ ترکها لغو شود. او ممکن است در لحظات آخر، تهدیدهای جدیدی را متوجه روته کرده باشد.
حمایت آلمان از تصمیم هلند نیز در همین راستا است، زیرا سال جاری انتخابات مشابهی پیشِ روی آنگلا مرکل قرار دارد و حضور میلیونی ترکها و ترکتباران در آلمان میتواند ابزار تبلیغاتی خوبی برای رقبای او فراهم کند. اما علاوه بر این، سیاست ترکیه در عبوردادن مهاجران مسلمان به سمت اروپا خشم بسیاری از مقامات کشورهای اروپایی را برانگیخته است.
این اتفاق حتی اگر بر اثر ندانمکاری تیم اردوغان و عجله آنها برای تبلیغ پرفشار همهپرسی رخ داده باشد، فعلاً او دارد با زیرکی این تهدید را به فرصتی برای حزب عدالت و توسعه تبدیل میکند و رأی مثبت به همهپرسی را مساویِ غرور ملی در برابر دولتهای خارجی مداخلهگر نشان میدهد. از آن سو نیز حتی اگر مقامات آمستردام به اشتباه در ابتدا اجازه سفر تبلیغاتی به چاوشاوغلو را صادر کرده بودند، فعلاً در حال بهرهبرداری انتخاباتی و گرفتن ژستهای ملیگرایانه و حفاظت از امنیت مردم هستند.
منابع
http://www.spiegel.de/international/world/erdogan-the-netherlands-and-a-perfect-campaign-storm-a-1138525.html
http://edition.cnn.com/2017/03/11/europe/netherlands-stops-turkish-rally/index.html
http://www.express.co.uk/news/world/778329/geert-wilders-support-netherlands-leave-turkey-reject-crazy-erdogan