سرویس فرهنگ و هنر مشرق - سال 1395 با تمام فراز و فرودهای خود به روزهای پایانی نزدیک شده و نفس‌های آخر خود را می‌زند و واپسین روزهای عمرش را سپری می‌کند. در این سال مردم کشور به جهت وقوع رویدادهایی خوشایند روزهای بسیاری را با شادمانی و برخی از روزها را نیز با اندوهی وصف ناپذیر سپری کردند. سینما به همه یاد داده که زندگی یعنی لحظات توامان شادی و غم . درگذشت هنرمندان یکی از اولین اتفاقاتی بود که در سال 95 بیش از هر اتفاق دیگری خودنمایی کرد و مردم با از دست دادن هنرمندان بسیاری از این مرز و بوم روزهای سخت و تلخی را با خود دیددند. در این گزارش برخی از مهمترین رویدادهای تلخ و شیرین داخلی در حوزه فرهنگی سال 95 را که به اختصار به آنها اشاره شده است می خوانید:
۱۴ تیرماه خبر رسید عباس کیارستمی که برای ادامه درمان بیماری خود به فرانسه سفر کرده بود، در سن ۷۶ سالگی درگذشت. این کارگردان سرشناس سینمای ایران که از اسفند سال ۹۴ تا اوایل اردیبهشت ۹۵ به دلیل انجام چند عمل جراحی در ناحیه روده در بیمارستان بستری شده بود، بنا به تصمیم خودش ۸ تیرماه برای تکمیل مراحل درمان به پاریس رفت و سرانجام در بیمارستانی در پاریس از دنیا رفت. چند روز بعد پیکر او به ایران منتقل شد و ۲۰ تیرماه در میان حزن و اندوه خیل عظیمی از دوستدارانش از مقابل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به «خانه ابدی» بدرقه شد.
داوود رشیدی پنجم شهریورماه نیز بر اثر ایست قلبی دار فانی را وداع گفت و در سن ۸۳ سالگی برای همیشه آرام گرفت.
سلیم موذن‌زاده اردبیلی صدای ماندگار مرثیه «زینب‌زینب» دوم آذرماه با پاییز همسفر شد و بر اثر عارضه قلبی از دنیا رفت.
درگذشت حسن جوهرچی نیز یکی دیگر از خبرهای غیرمنتظره امسال بود. این بازیگر ۴۸ ساله سینما و تلویزیون در خالی که مشغول ایفای نقش در سریال «آرام می‌گیریم» به کارگردانی روح‌الله سهرابی بود در ۱۵ بهمن ماه امسال پس از تحمل عارضه کبدی، عفونت ریوی و کلیوی به علت ایست قلبی از دنیا رفت تا دوستدارانش را در غم و بهت فرو ببرد.
درگذشت دنیا فنی‌زاده عروسک‌گردان «کلاه قرمزی» هم یکی دیگر از اخبار مهم در سال 95 بود. در ۸ دی ماه دنیا فنی‌زاده هنرمند تئاتر عروسکی و عروسک‌گردان «کلاه قرمزی» که از مدت‌ها پیش از بیماری سرطان رنج می‌برد، برای همیشه از دنیا رفت تا «کلاه قرمزی» دیگر مادر نداشته باشد.
در عرصه سینما علاوه بر هنرمندان یاد شده، سینماگرانی همچون جمشید ارجمند، کاظم افرندنیا، محمدعلی باختر، اصغر بیچاره، ثریا حکمت، بهمن زرین‌پور، محمد زرین‌دست، علیرضا زهادی، مهدی سماکار، محسن سیف، پرویز شاهین‌خو، پرویز صبری، نیما طباطبایی، حسن علیزاده، محمدرضا غیاث‌آبادی، حسین فهیمی، علیرضا قومی، فرید کشن فلاح، احمد مسروری، ملیحه نیکجومند، کاظم فریبرزی و مهین کسمایی جامعه سینمایی را ترک کردند.
در واپسین روزهای سال 95 جامعه هنری بار دیگر به غم نشست و به بدرقه علی معلم رفتند. علی معلم، مدیر مسئول و سردبیر نشریه دنیای تصویر، بنیان‌گذار جشن سینمایی تلویزیونی حافظ، مدرس، مجری و برنامه‌ساز و تهیه‌کننده‌ی سینما در سن 54 سالگی و در پی حملۀ قلبی، دار فانی را وداع گفت و بار دیگر جامعه هنری در سوگ از دست دادن هنرمند دیگری فرو رفت.
افشین یداللهی ترانه سرای سرشناس کشور از دیگر هنرمندانی بود که در 25 اسفند ماه بر اثر تصادف در گذشت. یداللهی برای تیتراژ بسیاری از سریال‌های خوش‌نام تلویزیونی، ترانه‌هایی سروده است. بیشترین شهرت وی در این زمینه به واسطه سرودن ترانه سریال «غریبانه»، «شب دهم»، «میوهٔ ممنوعه» و «مدار صفر درجه» و «معمای شاه» است.
همچنین در بخش رادیو تلویزیون بخصوص هنر دوبله مردم بزرگانی چون احمد قائمی مقدم، ایران بزرگمهری‌راد، جمیله بی‌نیاز، فرامرز حاجی رسولی، علی‌اکبر گودرزی طائمه را تا بهشت زهرا همراهی کردند و داغ شهید محسن خزایی خبرنگار صدا و سیما پرچمی از دفاع قلم و دوربین را به رخ جهانیان کشیدند.
در حوزه نمایش هم هنرمندانی همچون ناصر جعفری، رکن‌الدین خسروی، سعید کشن فلاح، سیدرضا کمال علوی، محمد علی مهیمنی و جعفر والی صحنه نمایش زندگی را ترک کردند.
اما یکی از مهمترین اتفاقات و اخبار مهم غمگین کننده امسال در بخش ادبیات درگذشت احمد عزیزی شاعر انقلابی در پایان سال 95 بود تا به غم چهره‌های سرشناسی همچون مهدیه الهی قمشه‌ای، علی باقرزاده، حسن حاتمی، حمید سبزواری، منوچهر ستوده، محسن شریف، عزیز طویلی، پوران فرخزاد، عباس ماهیار، توران میرهادی، حسن نجفی، سیف‌الدین نجم‌آبادی، سیروس نیرو، قاسم هاشمی‌نژاد و حمید یزدان‌پناه اضافه شد و قلم این شاعران و نویسندگان به عنوان میراثی برای نسل های بعد باقی ماند.
کنسرت‌های جنجالی و برکناری وزیر ارشاد
با آغاز کار دولت یازدهم، علی جنتی به عنوان وزیر پیشنهادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مجلس معرفی شد و نهایتاً موفق به کسب رأی اعتماد شد. اما عمر وزارت علی جنتی کوتاه اما پر از اتفاقات خوش و ناخوش بود. از جمله اتفاقات دوران جنتی را می‌توان به اجرای قانون معافیت ناشران و کتابفروشان ایران از پرداخت مالیات، بازگشایی خانه سینما، پشتیبانی از دسترسی به شبکه‌های اجتماعی، لغو سفر عمره، اعطای مجوز وزارت ارشاد به خوانندگان رپ دانست. اما برگزاری کنسرت در شهرهای مذهبی و ایجاد تنش و 2 قطبی سازی در جامعه نیز از جمله چالش‌های فرهنگی هنری سال 95 بود که سرآخر منجر به برکناری وزیر ارشاد وقت (علی جنتی) شد و سید رضا صالحی پس از استعفای علی جنتی در ۲ آبان ۱۳۹۵ طی نامه‌ای به رئیس مجلس از سوی رئیس جمهوری به عنوان وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی جهت کسب رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی معرفی شد و به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی منصوب شد.
«فروشنده» فرهادی اسکاری شد
فیلم سینمایی «فروشنده» اصغر فرهادی که نامزد جایزه اسکار شده بود به دلیل اینکه دونالد ترامپ در اولین روزهای حضور خود در کاخ سفید قانونی را وضع کرد که طی آن مردم هفت کشور از جمله ایران اجازه ورود به خاک آمریکا را ندارند و ترانه علیدوستی بلافاصله به این خبر واکنش نشان داد و در اینستاگرام و توئیتر خود نوشت که حتی اگر این قانون شامل حال هنرمندان نشود او برای شرکت در مراسم اسکار به آمریکا نخواهد رفت و فضای رسانه‌ای که برای این فیلم به وجود آمد، سرانجام در هشتاد و نهمین دوره جوایز اسکار جایزه بهترین فیلم خارجی زبان را کسب کرد.
جشنواره فیلم فجر و برکناری ایوبی
یکی دیگر از اتفاقات سینمایی سال 95 برگزاری جشنواره فیلم فجر اما با سبک و سیاقی دیگر در انتخاب داوران، نوع داوری‌ها و انتخاب فیلمها و برگزیدگان جشنواره بود که باعث آغازکلید خوردن موج انتقادات به عملکرد ضعیف حجت‌الله ایوبی رییس سازمان سینمایی وزارت ارشاد شد و این ماجرا تا آنجایی پیش رفت که سیدرضا صالحی حکم به برکناری ایوبی داد و محمدمهدی حیدریان به سمت معاون وزیر و رییس سازمان سینمایی و سمعی، بصری منصوب شد.
هفت و توهین به خبرنگاران
لیلا اوتادی به دلیل بازی در فیلم سینمایی «سه بیگانه» مهمان آخرین برنامه «هفت» بهروز افخمی بود که در این برنامه با دفاع از فیلم «سه بیگانه» و بازی خودش در این آن، خبرنگارانِ رسانه‌ها را افرادی نادان، بی‌سواد و بی‌تربیت خواند و تاکید کرد که به جز 5 خبرنگار که با آنها دوستی دارد، بقیه خبرنگاران افرادی بی‌سواد هستند. این اظهار نظر لیلا اوتادی باعث شد تا بسیاری از اصحاب رسانه نسبت به این بی‌احترامی واکنش نشان دهند و به شخصیتی منفور در بین اصحاب رسانه تبدیل شود.
سرافراز رفت، علی عسکری آمد
دوران مدیریت هجده ماهه محمد سرافراز در مقام ریاست بر سازمان صداوسیما به عنوان کوتاهترین دوران مدیریت بر رسانه ملی محسوب می‌شود. وی که به دنبال جوان‌گرایی و کوچک سازی و استفاده از ظرفیت‌های انقلابی و حرفه‌ای کار خود را آغاز کرده بود به دنبال حواشی شهرزاد میرقلی خان به یکباره از گود مدیریت برکنار شد و علی عسکری جایگزین وی در ریاست سازمان صداوسیما شد.
