«هادی محمدی»، کارشناس مسائل غرب آسیا، در خصوص چرایی شکست نشست معارضان سوری در ریاض، با اشاره به اینکه تفاوت ماهیتی معارضان سوری موجب شکست نشست ریاض شد، بیان داشت: نشست ریاض در ادامه یک فرایند امنیتی و نظامی در داخل سوریه و یک روند مذاکراتی بین روسیه و غرب شکل گرفت. روندهای امنیتی و نظامی برای پروژه براندازی نظامی در سوریه به بنبست رسیده است؛ لذا فرانسویها در وهله نخست، آمریکاییها بعد از آن و بعداً کشورهایی چون عربستان و ترکیه پذیرفتند که تداوم روند کنونی امکانپذیر نیست و به این بنبست اعتراف کردند.
وی با توجه به اینکه تداوم حمایت نظامی از گروههای تروریستی غیرممکن است، تأکید کرد: فرمول بسیار هوشمندی که ایران و روسیه هم در میدان و هم در عرصه مذاکرات آستانه دنبال میکنند، نوعی شمارش معکوس برای نابودی جریانهای تروریستی خواهد بود. آمریکاییها برای اینکه از فرایند مناطق چهارگانه آتشبس در سوریه عقب نمانند و به نحوی در این گردونه قرار بگیرند، مذاکراتی با روسها شروع کردند و مبنای این مذاکرات عبارت بود از اینکه اولاً نقشی برای آمریکا ثبت شود و ثانیاً مناطق جدیدی را به عنوان مناطق کاهش تنش ثبت کنند و مذاکرات سیاسی بعد از اجرای این اقدام آغاز شود.
کارشناس مسائل غرب آسیا با تأکید بر به بنبست رسیدن تروریستها اشاره داشت: گروههایی که در داخل به یک نقطه بنبست رسیده بودند، به ناچار باید خود را برای یک فرآیند مذاکرات سیاسی آماده میکردند. ترکها هنوز شرایط منسجمی بین گروههای وابسته به خود ایجاد نکردهاند و فقط گروههای محدودی را در منطقه شمال حلب که به اشغال در آوردهاند، در اختیار دارند. آنها با احرار الشام و جبهه النصره در شرایط تضاد قرار گرفتهاند؛ بنابراین ترکها مرز ادلب را به روی جبهه النصره بستهاند و شرایط مطلوبی در اختیار ندارند.
وی با اشاره به اقدامات معارضان سوری برای ائتلاف مطرح کرد: گروه ائتلاف استانبول برای اینکه بتواند خود را نماینده مذاکرات سیاسی نشان دهد، با توصیه روسیه به این نتیجه رسید که باید بین مجموعههای شکلگرفته در قاهره، ریاض و مسکو یک اتفاق نظر به وجود آورد تا بتواند برای مذاکرات ژنو آماده شود؛ بنابراین عربستان در جنوب سوریه تلاش کرد گروههای وابسته به خود را یکپارچه کند و در کنار جیش الاسلام که در غوطه شرقی است، مجموعه گروههای مسکو و قاهره را دعوت کند تا بتوانند به یک ادبیات مشترک برسند. این گروهها رقیبهای اصلی یکدیگر هستند و پذیرش هر کدام مساوی با زیر سؤال بردن دیگری است.
محمدی با تأکید بر اینکه این روند مذاکراتی پیش از این نیز معلوم بود که به سادگی نمیتواند به یک تیم مذاکراتی واحد برای ژنو منتهی شود، افزود: بر این اساس نشست ریاض با شکست روبه رو شد. گروههای وابسته به ریاض که به دنبال چانهزنی بودند، در رابطه با سادهترین موضوعاتی که الجبیر مدتی پیش در مورد تحمل قدرت بشار اسد اعلام کرده بود، با مشکل روبه رو شدند. عناوین سیاسی دلیل شکست نشست ریاض نیست، بلکه حضور یا عدم حضور هریک از طرفهای مذاکرهکننده تعیینکننده شکست این نشست بود. این گروهها اگر یکدیگر را تحمل کنند، باید خود را نفی کنند.
وی با توجه به تفاوت ماهیتی گروههای نشست ریاض گفت: جریانهای لائیک که در مسکو جمع شدهاند، مسلماً با جریانهای تکفیری و وهابی مرتبط با عربستان و کشورهای دیگر حامی تروریست نمیتوانند نماینده واحد داشته باشند. در نتیجه موضوعات سیاسی بهانهای برای پنهان کردن دلیل اصلی است. این گروهها عدهای لائیک و عدهای تکفیری هستند و اگرچه خود را معتدل معرفی میکنند؛ اما از نظر ماهیت با یکدیگر متفاوت هستند.