به گزارش مشرق، سواحل مکران در جنوب شرق کشور طی سالهای گذشته مورد توجه دولت و نیروهای مسلح کشورمان قرار گرفته است. دسترسی به آبهای آزاد و گسترش تجارت با کشورهای منطقه و فرامنطقه از زمینههای توجه اقتصادی و توسعهای به این سواحل است؛ از نگاه دفاعی و نظامی نیز سواحل مکران مزیتهای بسیاری دارد که میتواند ایران را به عنوان قدرت فرامنطقهای معرفی کند.
سواحل مکران در همزیستی با دریای عمان، ورودی و یا عقبه خلیج فارس محسوب میشود که همگان به اهمیت و جایگاه سیاسی و اقتصادی خلیج فارس واقف هستند. همچنین سواحل مکران از اهمیت راهبردی، دفاعی و عملیاتی بیشتری نسبت به خلیج فارس برخوردار است و میتوان دشمن را پیش از ورود به خلیج فارس متوقف کرد که طی سالهای گذشته یگانهایی از ارتش در این سواحل مستقر شدهاند و نیروی دریایی ارتش به طور ویژه ماموریت یافته است تا به توسعهی سواحل مکران بپردازد و زیرساختهای دفاعی و... را در این منطقه ایجاد کند.
استقرار نیروی دریایی ارتش در سواحل مکران، دسترسی ایران به دریای عمان و آبهای بین المللی را بیشتر کرده است و ایران از این رهگذر توانسته است سیادت و حاکمیت دریایی خود را تقویت کند و به تحرک بیشتر بین اقیانوسی بپردازد که در این رابطه میتوان به اعزام ناوگروههای ایرانی به دریای عمان و آبهای آزاد جهان اشاره کرد. امروز با تلاشهای نداجا، ایران از خلیج فارس پا را فراتر گذاشته و حوزه عملیاتی خود را گسترش داده است. همچنین این موضوع باعث شده است که دشمنان فرامنطقهای جرات ایجاد درگیری در خلیج فارس را نداشته باشند و به نوعی حضور ایران در دریای عمان، موجب برقراری امنیت در خلیج فارس شده است؛ گرچه نیروهای فرامنطقهای همچون آمریکا و انگلیس طی سالهای گذشته بارها قصد ایجاد تخاصم در این منطقه را داشتند.
جمهوری اسلامی ایران با توجه به منابع و منافعی که در دریا دارد میتواند قدرت خود را افزایش دهد چرا که به اعتقاد بسیاری از استراتژیستها تسلط بر دریا عامل قدرت برای هر کشوری است و در نزاع و درگیریها کشورهای مسلط بر دریا، دست برتری دارند و حضور ایران در دریای عمان و توسعه سواحل مکران، توان دفاعی برخی از کشورهای آسیای مرکزی را منوط به توان دفاعی ایران قرار میدهد و این سبب میشود که پیمانهای نظامی مشترک بین ایران و این کشورها منعقد و قدرت دفاعی و نظامی ایران تقویت شود.
نیروی دریایی ارتش با اعزام ناوگروههایی به آبهای آزاد و کشورهای همسایه پیام صلح و دوستی کشورمان را نیز به این کشورها ابلاغ کرده است؛ این دیپلماسی نظامی و دریایی ایران رهیافتی برای افزایش همپیمانان منطقهای است که وزارت دفاع در دوره جدید، توجه به دیپلماسی دفاعی را در دستور کار خود قرار داده است.
دریا در دهههای گذشته و به خصوص در سالهای اخیر به عنوان نقطه تهدید و فرصت برای ایران محسوب شده است. در 4 دهه گذشته خلیج فارس کانون تحولات و درگیریهای بسیاری بوده که ایران با بیشترین سهم، مرکز این تحولات بوده است. حضور ایران در دریای عمان میتواند نقش ایران در خلیج فارس را قدرتمندانهتر و موثرتر سازد؛ ضمن اینکه بر دریای عمان مسلط شده، با همسایههای شرقی و آسیای مرکزی میتوانیم تفاهمهای اقتصادی و دفاعی برقرار سازیم.
از این رو توسعه سواحل مکران به عنوان یک توسعه راهبردی شناخته میشود که در ضوابط ملی آمایش سرزمین نیز به آن توجه شده است. در این ضوابط آمده است که با فراهم آوردن شرایط اقتصادی، اجتماعی و امنیتی باید به ایجاد تعادل نسبی در توزیع و ترکیب جمعیت پرداخت که نقاط استراتژیک و کانونهای دارای قابلیت توسعه مورد تاکید هستند. این نکتهای بود که روز گذشته مورد تاکید امیر سیاری فرمانده نیروی دریایی ارتش قرار گرفت و با اشاره به تمرکز جمعیت کشور در مناطق غرب و شمال کشور، از بیتوجهی برخی مسئولان به توسعه سواحل مکران انتقاد کرد. امیر سیاری عدم توجه به آمایش سرزمینی را خطری برای آینده کشور دانست.
آمایش سرزمینی که بر توسعه جنوب شرق کشور و سواحل مکران تاکید دارد، ظرفیتهای بسیاری را برای توسعه کشور فراهم میسازد و از این رو کشور میتواند جمعیت خود را افزایش دهد و در رابطهای همسو قدرت اقتصادی کشور رشد یابد. تمرکز بر شمال و غرب کشور، علاوه بر غفلت از ظرفیتهای جنوب شرق و شرق، بحرانهای جمعیتی، محیط زیستی و اقتصادی را متوجه مردم و این مناطق خواهد ساخت.