سرویس فرهنگ و هنر مشرق - گاهی برای رد یا تایید بعضی چیزها کافی است تاریخ را ورق بزنیم و گذشته را دوباره ببینیم...چند سال قبل وقتی فیلم مارمولک اکران شد حملات شدیدی نسبت به آن صورت گرفت. یکی از افرادی که حمله شدید او باعث شد تا مارمولک بسیار زود از پرده پایین کشیده شود حسن روحانی بود.

مارمولک فیلمی کمدی به کارگردانی کمال تبریزی و تهیه‌کنندگی منوچهر محمدی بود که پرویز پرستویی در آن گل کاشته بود و چنان نقش آفرینی کرده بود که حتی مخالفان محتوای فیلم هم نمیتوانستند از حلاوت او و نقش آفرینی‌اش لذت نبرند. سال ۸۲ بالاخره این فیلم با اما و اگرهای زیاد در سینماهای کشور و به مدتی محدود اکران شد. محتوای این فیلم در ارتباط با دزدی بود که با سرقت لباس‌های یک روحانی، خود را در نقش یک چهره روحانی و امام جماعت مسجدی در یکی از مناطق دورافتاده کشور معرفی می‌کند. نمایش این فیلم در سال ۸۲ باعث اعتراض برخی از جریانات و چهره‌های سیاسی و مذهبی شد. اعتراضاتی که باعث توقف اکران عمومی این اثر شد.

در نهایت سازندگان این فیلم برای جلب نظر مسئولان و شفاف‌سازی در مورد این اثر برنامه اکران خصوصی آن را برای گروهی از مسئولین و مدیران کشور ترتیب دادند که حسن روحانی نیز که در آن زمان دبیر شورای عالی امنیت ملی بود؛ یکی از حاضران در این جلسه بود.

روحانی آن وقتها تمام دغدغه‌اش در نیاوران و کاخ مرمر بود و شورا و عالی و امنیت و ملی و از این عبارات. کاری هم به مسائل فرهنگی نداشت. دغدغه او هزار و یک چیز بود که حتی یکی از آنها هم فرهنگ نبود. اما شیخ حسن روحانی بعد از دیدن مارمولک چنان برآشفت خونش به جوش آمد که آستین‌ها را بالا زد و پرید وسط حوضچه فرهنگ. روحانی آن وقت‌ها حتی ترجیح داد نظراتش رسانه‌ای شود و این از معدود جاهایی بود که او احتیاط را کنار گذاشت.

روحانی در این جلسه و بعد از تماشای فیلم سینمایی «مارمولک» با اعتراض به محتوای این فیلم و ابراز تاسف از ساخت آن گفت:

«حتی در رژیم شاه هم که دشمن روحانیت بود، کسی جرأت و جسارت ساخت فیلم موهنی مثل مارمولک را نداشت. بعد هم با عصبانیت رو کرد به کمال تبریزی و گفت: فیلم باید توقیف و با شماها هم برخورد شود.»

روحانی به همین هم اکتفا نکرد و این‌بار خطاب به منوچهر محمدی (تهیه کننده فیلم) گفت:

«توجیهاتی که شما برای مثبت جلوه دادن این فیلم به عمل می‌آورید، به هیچ وجه قابل قبول نیست و اصولاً ساخت این فیلم کار نادرستی بوده است.»

آن روز تمام شد و مارمولک دیگر رنگ پرده را ندید و آمدنش به شبکه نمایش خانگی هم منتفی شد و صرفا چند نسخه قاچاق و بی‌کیفیت از آن به‌جا ماند.

حالا چند سال از آن وقت‌ها گذشته است. حسن روحانی سردمدار اعتدالیون شده و دولتش که شعار تدبیر و امید می‌داد موفق شد از مردم رای بگیرد. او حالا محاسنش را به‌زیبایی آراسته و عبا و عمامه نفیس پوشیده و برای دومین بار راهی پاستور شده است.

رییس جمهور، البته همچنان همان رویه سابقش را دارد و فرهنگ و مسائل فرهنگی برای او از کمترین اعتباری برخوردارند و اصلا اولویتش این حرف ها نیست. اما بامزه اینجاست که حالا در دوره او فیلم‌هایی ساخته شده است که بسیار تند و تیزتر از مارمولک هستند. فیلم‌هایی که البته علی جنتی و صالحی امیری سپر شدند و اجازه ندادند دیده شوند. شاید با استناد به واکنش روحانی نسبت به مارمولک  که گمان می کردند رییسشان ممکن است از دیدن این فیلم برآشفته شود و حتی برکنارشان کند.

حالا اما ظاهرا سید عباس صالحی آمده است تا مرکب خودش را در فرهنگ براند. او اصلا کاری به رییس و بالادستی‌اش هم ندارد. همان وزیری که می‌گفتند با اصلاح طلبان زاویه دارد و بیشتر حتی گرایشات اصولگرایانه دارد حالا کم کم دارد نشان می‌دهد که اگر آب باشد شناگر قابلی است و می‌تواند کارهایی که تندترین اصلاح طلبان هم از ترس مردم و فرهنگ عمومی و هزار و یک چیز دیگر، انجامش نمی‌دادند را انجام دهد.

در یکی دو روز گذشته چند فیلم از همانها که توقیف شده بودند، مجوز اکران گرفتند. حالا تحلیل این اتفاق بسیار مهم است و باید نشست و بررسی کرد که این کار به نفع سینما است یا به ضررش. داروغه زاده هم که مجوز فیلم‌ها را داده، حرف‌های درست و منطقی زده و باید نشست و نتیجه ماجرا را دید.

اما هیجان انگیزتر و کنجکاوی برانگیزتر از همه اینها، واکنش روحانی است که به‌گمانم بسیار دیدنی باشد. باید منتظر ماند و دید که آیا رییس‌جمهور امروز و مخالف دیروز مارمولک در ادامه منطقی نگاه قبلیش بلند و می‌شود، فریاد میزند و حتی به سیاق بعضی مدیرانش قندان پرت می‌کند یا به سبک امروزش دستی به محاسن میکشد، لبخندی می‌زند و یا حتی نمی‌تواند جلوی خنده‌های نمکینش را بگیرد و بعد می‌گوید: علی برکت‌الله...

**حسین سلیمانی