به گزارش مشرق، رهبر انقلاب در مراسم دانشآموختگی دانشجویان علوم انتظامی بیاناتی را مطرح کردند که ضروری است مورد تبیین قرار گیرند. نخست ایشان به شرارتهای روزانه آمریکا در برجام اشاره کردند، سپس به نیاز کشور برای داشتن انرژی هستهای و بعد از آن به نقض عهد آمریکا اشاره کردند و نهایتاً به پاسخ ایران به آمریکا پرداختند که در این یادداشت تلاش میشود این رئوس مورد بررسی قرار گیرد.
نکته اول؛ شرارتهای روزانه آمریکا
رهبر انقلاب با علم به اتفاقاتی که در دوران دونالد ترامپ و پیش از آن در دوره باراک اوباما برای توافق هستهای افتاده بیان داشتند «در همین قضیّهی مذاکرات هستهای و قرارداد هستهایِ موسوم به «برجام»، هر روز یک شرارتی از خودشان نشان میدهند، هر روز یک جلوهای از شیطنت خود نشان میدهند و اثبات میکنند صحت فرمایش امام را که فرمود: آمریکا شیطان بزرگ است. حقیقتاً خبیثترین شیطانها، رژیم ایالاتمتحدهی آمریکا است. شما جوانهای عزیز بدانید که مسئلهی تحریمها یک مسئلهی کاملاً روشن و حلشدهای است.»
توجه به این موضوع ضروری است که در خصوص فشار به ایران و شیطنتهای آمریکا هیچ تفاوتی بین اوباما و ترامپ وجود ندارد، اوباما نیز از به کار بردن گزارههای تهدیدآمیزی شبیه به اینکه گزینه نظامی روی میز است ابایی نداشت، درعینحال تحریمهای سفت و سختی را علیه ایران وضع میکرد که بعد از انعقاد برجام ترتیب داده شده بود. همین تحریمهای موسوم به تحریمهای مادر، یادگاری دوران باراک اوباما برای دونالد ترامپ و کنگره آمریکا بوده است. بنابراین فرض اینکه در خصوص ایران بین سیاستهای اصولی آمریکاییها تفاوتی وجود دارد، فرض صحیحی نیست.
نکته دوم؛ نیاز به انرژی صلحآمیز هستهای
اشاره رهبر انقلاب به نیاز کشور به ۲۰ هزار مگاوات برق هستهای نشان از یکسو نشاندهنده ماهیت بازدارنده سخنان رهبری نسبت به سیاستهای خصمانه آمریکاییها است که اگر آنها بخواهند برجام را پاره کنند ما آن را آتش خواهیم زد، و از دیگر سو زمینه را برای نقض احتمالی برجام توسط آمریکاییها فراهم میکنند. زمینهای که میبایست سبب آمادگی نیروهای فنی در حوزه هستهای شود. ایشان بیان داشتند «ملّت ایران بهخاطر نیازهای صلحآمیز کشور، به دنبال فعالیت هستهای بوده و هست. ما تا چند سال دیگر احتیاج داریم به حداقل بیست هزار مگاوات نیروی برقی که از امکانات هستهای و از نیروی هستهای استفاده بشود و به دست بیاید. غیر از آن مقداری از انرژی که از دستگاههای غیرهستهای به دست میآید، آنطوریکه متخصصین ما و صاحبنظران ما محاسبه کردند، بیست هزار مگاوات از راه امکانات اتمی بایستی به دست بیاید؛ [لذا] نظام جمهوری اسلامی دنبال اقدام علمی و عملی در این راه حرکت کرد؛ یک کار مشروع، یک کار صحیح، یک کار بیضرر و بیخطر که هیچ ضرری، هیچ خطری برای هیچ ملّتی و هیچ کشوری نداشت. رژیم ایالاتمتحدهی آمریکا که از پیشرفت علمی این ملّت و همهی ملّتهای دیگر نگران است و مایل به پیشرفت علمی نیست و اجازه نمیدهد ملّتها پیشرفت کنند -چه ازلحاظ علمی، چه ازلحاظ عملی، چه ازلحاظ اقتصادی- در مقابل این حرکتِ مشروع و صحیحِ جمهوری اسلامی، تحریمهای ظالمانهای را تحمیل کرد. مسئولین کشور به این نتیجه رسیدند که مذاکره کنند و از بخشی از این حقّ خود صرفنظر کنند، برای اینکه تحریمها برداشته بشود و این کار را کردند.»
نکته سوم، نقض عهدهای مکرر آمریکا در ماجرای برجام
یکی از مسائلی که بایستی مورد توجه کسانی قرار گیرد که اعتماد به آمریکا را یکی از سیاستهای خود در سالهای اخیر کردهاند، همین تعهد و پایبندی آمریکاییها به برجام است. پیشتر نیز رهبر انقلاب از «تجربه جوانان» در این ماجرای مذاکرات هستهای یاد کرده بودند. حالا و بعد از انعقاد برجام، نقض عهدهای مکرر آمریکا نسبت به این سند و بیعملی دولت نسبت به این نقض عهدها، این موضوع قابل احراز است که آمریکا قابل اعتماد نیست. گسیل «عدم اعتماد به آمریکا» از حالت ذهنی و بینالاذهانی به حالت عینی و فیزیکی و موضوعی که کمتر کسی میتواند نسبت به آن تشکیک کند، یکی از دستاوردهایی است میتوان به نسل جوان کشور که سالهای اولیه انقلاب ایران را تجربه نکردهاند، عرضه داشت. در همین خصوص رهبر انقلاب بیان داشتند «امروز علیرغم همهی قرارها، همهی تعهّدها، همهی بحثهای فراوانی که انجام گرفته است، برخورد رژیم ایالاتمتحدهی آمریکا با این مذاکرات و با نتیجهی مذاکرات، یک برخورد کاملاً ظالمانه، کاملاً قلدرمآبانه و کاملاً زورگویانه است.»
نکته چهارم، حرکت مناسب ایران در برابر نقض عهدهای آمریکا چه باید باشد؟
یکی دیگر از نکاتی که رهبر انقلاب به آن اشاره داشتند، واکنش ملت ایران به نقض عهدهای مکرر آمریکا در برجام بوده است، رهبر انقلاب با بیان اینکه «در مقابل این حرکت خصمانهی دشمن، ملّت ایران باید چهکار بکند؟ مسئولین باید چهکار کنند؟» یکی از مسائلی که در روزهای اخیر و در سطح نخبگان فکری صورت گرفته است، مسئله لزوم پاسخ گوئی به اقدامات آمریکا و چگونگی پاسخگویی به این اقدامات بوده است. آمریکاییها که شدیداً به دنبال در تنگنا قرار دادن ایران بودهاند، حالا کار را تا جایی پیش بردهاند که عملاً چیزی به نام برجام برای آنها وجود ندارد. آنها با یک دهنکجی به ملت ایران در حین تمدید تعلیق تحریمهای هستهای (که هر سه ماه یک بار توسط رئیسجمهور آمریکا بایستی ترتیب داده شود و در دوره ترامپ نیز هفته گذشته برای سومین بار این اتفاق افتاد)، تحریمهای جدیدی علیه ایران به بهانه توسعه برنامه موشکی ایران، آزمایش موشکی ایران و وضعیت حقوق بشر ایران ترتیب میدهند. این اقدام آمریکاییها سبب شده است تا عملاً چیزی به نام برجام برای آمریکاییها وجود نداشته باشد، اما در طرف دیگر به خاطر شیفتگی برخی از سیاستمداران در ایران به این سند و پیروزی و تاریخی پنداری از این سند، ایران در حال پرداخت هزینههای بسیاری در پرتو این سند بوده است. هزینههایی که در قبال نداشتن فواید این سند پرداخت میشود و منجر به نقطهضعفی برای کشور شده است.
رهبر انقلاب در این خصوص بیان داشتند «مسئولین باید به سردمدارانِ رژیمِ فاسدِ ایالاتمتحدهی آمریکا اثبات کنند که به مردمِ خودشان متکیاند و این مردم، یک ملّت مقتدر را تشکیل دادهاند؛ باید اثبات کنند که ملّت ایران به برکت اسلام، زیر بار زور نمیرود، در مقابل قدرتها کُرنش نمیکند؛ این را باید اثبات کنند، باید نشان بدهند. آمریکاییها باید بدانند ملّت ایران بر مواضع شرافتمندانه و قدرتمندانهی خود خواهد ایستاد. در کار مسائل مهمی که به منافع ملّی کشور ارتباط دارد، عقبنشینی در قاموس جمهوری اسلامی ایران معنی ندارد. ما حرکتمان را قدرتمندانه ادامه خواهیم داد. دشمن باید این را احساس کند و بداند که زورگویی و قلدرمآبی، هرجای دیگر جواب بدهد، در جمهوری اسلامی ایران جواب نخواهد داد. جمهوری اسلامی ایران، راستقامت و مقتدر ایستاده است و چون الهامبخش ملّتهای دیگر است، بیشتر آماج دشمنی اینها است. مسئولین فاسد و مفسد و دروغگو و فریبکار ایالاتمتحدهی آمریکا خجالت نمیکشند، وقیحانه میایستند و ملّت ایران و نظام جمهوری اسلامی ایران را به دروغگویی متّهم میکنند. ملّت ایران صادقانه حرکت کرد، صادقانه عمل کرد، صادقانه پیشرفت کرد، راه خدا را صادقانه انتخاب کرد و این راه را صادقانه تا آخر به توفیق الهی خواهد پیمود. دروغگو شما هستید؛ دروغگو سردمداران نظام سلطهاند؛ دروغگو آنکسانی هستند که برای هیچ ملّتی نمیتوانند خوشبختی و سعادت را ببینند و منافع نامشروعِ خود را به هر قیمتی علیرغم منافع ملّتها مایلاند تأمین کنند؛ آنها هستند که فریبگرند و دروغگو هستند. ملّت ایران محکم ایستاده است، این را بدانند».
رهبر انقلاب با بیان این جملات بهواقع در حال فرستادن یک پیام محکم به مسئولان هستند که بایستی در برابر سیاستهای آمریکاییها اقدام متقابلی ترتیب داده شود. بایستی عزت ملت ایران به آمریکاییها یادآوری شده و آنها از این موضوع مطلع شوند که ایران چندانکه آمریکا تصور میکند دستبسته نیست. ایران گزینههای روی میز فراوانی دارد که ضروری است به آمریکاییها یادآوری شود. صرف تصویب یک قانون در مجلس شورای اسلامی با محتوای اقدام متقابل، درصورتیکه نتواند تناسبی با اقدامات خصمانه آمریکاییها داشته باشد، چندان تأثیر بازدارندهای بر معادلات رفتاری آمریکاییها نخواهد داشت. ظرفیت سیاست خارجی ایران، امکان ایجاد بازدارندگی مثلثی و مستقیم این کشور و ... این امکان را به وجود میآورد که ایران بتواند از اقدامات خصمانه آمریکاییها نسبت به خود بکاهد.
نکته پنجم، تهدید آمریکا
آخرین نکتهای که میتوان در خصوص بیانات رهبر انقلاب بیان داشت، مسئله تهدید آمریکا است. این گزاره که «در قضیّهی برجام، هر حرکتِ غلطِ نظامِ سلطه با عکسالعمل جمهوری اسلامی روبهرو و مواجه خواهد شد»، دقیقاً همان گزارهای است که این مضمون تهدید آمریکا را میرساند. آمریکاییها بارها و بارها ایران را به استفاده از گزینه نظامی تهدید کردهاند و بیان داشتهاند که درصورتیکه مذاکرات هستهای به نتیجهای نرسد گزینه نظامی آمریکاییها روی میز است. این موضوع بیشتر در زمان باراک اوباما مطرح میشد. در زمان دونالد ترامپ که پرونده هستهای تبدیل به یک سند هستهای به نام برجام شده است کمتر صراحتاً از این گزینه استفاده شده است. اما تیم ترامپ با بیان اینکه به دنبال از بین بردن برجام هستند بهواقع روزگاری را به تصویر میکشند که در آن گزینه نظامی یکی از گزینههای آمریکاییها باشد.
در این خصوص بایستی به ظرفیتهای نظامی ایران اشاره شود. در این گزاره مورد استفاده رهبری تلاش شده با تهدید آمریکا عناصر بازدارنده اقتدار ایران بررسی شود.
ایران با در اختیار داشتن پتانسیل از بین بردن نیروهای سطح و زیر سطح این امکان را دارد دست برتر آمریکاییها را زیر سؤال ببرد. که این مهم نیز از طرق زیر انجام میشود:بمباران موشکی نیروهای سطحی و زیرسطحی آمریکایی که در دریاهای همجوار و تحت تأثیر ایران هستند، حملات قایقها تندرو و نیروهای عملیات ویژه در دریاهای زیر نفوذ ایران، بهرهگیری از پتانسیل مینهای دریایی برای انهدام اهداف سطح و زیرسطحی آمریکا. برخی از تواناییهای ایران از دید اندیشکدههای آمریکایی:
این همان چیزی است که اندیشکده «صلح آمریکا» از آن یاد میکند «ایران میتواند پس از مدتی مقاومت از طریق دفاع غیرعملی، با حملات موشکی متعارف و تاکتیکهای جنگ غیرمنظم از آمریکا و اسرائیل انتقام بگیرد؛ از کاشت مین در خلیجفارس تا استفاده از نیروهای نیابتی برای حمله به اهداف آمریکایی و اسرائیلی. ایران میتواند از قابلیتهای دریایی رو به افزایش خود در نبرد غیرمنظم برای ایجاد بحران اقتصادی و افزایش فشار بر همه کشورهای وابسته به تنگه هرمز استفاده کند.» [۱]
اندیشکده «صلح آمریکا» چنین تحلیل میکند که «تهران میتواند از موشکهایش برای حمله به متحدان آمریکا استفاده و از این طریق آن دسته از کشورهایی را تنبیه کند که هواپیماهای آمریکایی را نگه میدارند و یا به آنها اجازه استفاده از آسمان خود را میدهند.»[۲]
علاوه بر این برای وارد کردن ضربه دوم در حوزه دریایی ایران موشکهایی ویژه زیردریاییها مثل موشک «نور» با برد ۲۰۰ کیلومتر، کوثر و «حوت» را در اختیار دارد. این توان پتانسیل ضربه به زیردریاییها و نیروهای سطح امریکا را فراهم میکند.
اندیشکده آمریکایی «خاورمیانه» در گزارشی به قلم «جیمز براندون جنتری» مینویسد «بعید نیست که ایران با قابلیتهای نظامی نامتقارن خود مشکلات جدی را برای نیروهای آمریکا در خاورمیانه ایجاد کند. قابلیتهای نامتعارف ضد دسترسی هوایی و دریایی ایران از عملیات آمریکا در خلیجفارس میتواند جلوگیری کند. موشکهای ضد کشتی ایران تهدیدی جدی برای نیروهای دریایی آمریکا در خلیجفارس خواهد بود. با توجه به توانایی این موشکها با سرعت مافوق صوت یا نزدیک به آن در ارتفاع ۳ تا ۵ متری از سطح آب، گریز از سامانههای راداری و مانع شدن از تدابیر دفاعی، این موشکهای هدایتشونده میتوانند از راه دریا، خشکی یا هوا شلیک شده و در مقابل کشتیهای کوچک و متوسط نیروی دریایی بهخوبی عمل کنند. ایران در داخل کشور انواع سامانههای موشکی ضد کشتی را تولید میکند.»[۳]
پی نوشت ها:
[۱]. http://www.irdiplomacy.ir/fa/page/۱۹۰۷۹۶۶
[۲]. http://www.irdiplomacy.ir/fa/page/۱۹۰۷۹۶۶
[۳]. http://www.akharinnews.com/%D۸%AE%D۸%A۸%D۸%B۱-%D۸%A۷%D۸%B۵%D۹%۸۴%DB%۸C/item/۱۶۰۳۱
منبع: پایگاه برهان