به گزارش مشرق، روزنامه «وطن امروز» در یادداشتی از «امیر استکی» نوشت:
جناب حسن روحانی، رئیس محترم جمهور فرمودهاند: «ما در مذاکرات هستهای و در توافق برجام به مواردی رسیدیم و به منافعی رسیدیم غیرقابل بازگشت که هیچکس نمیتواند آنها را بازگرداند؛ نه آقای ترامپ نه 10 تا ترامپ دیگر، اینها غیرقابل بازگشت است. در مذاکرات هستهای ما قدرت سیاسیمان را برای جهانیان روشن کردیم. دیپلماتهای ما آنقدر قوی هستند که با 6 قدرت بزرگ جهانی میتوانند حرف بزنند و به توافق برسند. توافقی که طرف مقابل الان میگوید من فریب خوردهام. ترامپ میگوید ایرانیها ما را فریب دادهاند، این حرف هم نادرست است؛ آیا قدرت سیاسی ما از بین میرود؟ هرچه قرار است سر برجام بیاید، بیاید، ما در صحنه سیاسی با قدرت ظاهر شدیم و نشان دادیم فقط در جنگ قوی نیستیم بلکه در صلح هم قوی هستیم. تنها در اقتصاد قوی نیستیم، در سیاست هم قوی هستیم. این قابل بازگشت نیست، ما اتحاد جهانی را علیه ایران بر هم زدهایم.
همه علیه ایران متحد شده بودند؛ از اولین ناطق تا آخرین ناطق سازمان ملل، حتی کشورهای به ظاهر دوست از ما دفاع نمیکردند. منفعت برجام غیرقابل بازگشت است. امسال در سازمان ملل آنچه ایران گفت بیش از 190 کشور همان را میگفتند و یک کشور به نام آمریکا و یک رژیم اشغالگر به نام رژیم صهیونیستی حرف دیگری میگفتند؛ این پیروزی ما است. ما در صحنه دیپلماسی موفق شدهایم، ما به دنیا میگفتیم در پی ساخت بمب اتم نیستیم، دنبال فعالیت هستهای صلحآمیز هستیم اما آمریکاییها و برخی کشورها میگفتند ایران دروغ میگوید و مخفیانه بمب میسازد؛ برجام به دنیا ثابت کرد ما راست میگفتیم و بدخواهان ما دروغ میگفتند؛ این قابل بازگشت است؟ خیر!»
همانطور که ملاحظه میکنید ماحصل برجام برای ملت شریف ایران تبدیل شده است به تغییر نگاه جامعه جهانی به ما و اینکه ما با برجام به همه جهانیان ثابت کردهایم دنبال ساخت بمب اتم نیستیم و ملت صلحدوست و خوبی هستیم! در نگاه رئیس محترم جمهور هر چه در برجام برگشتپذیر باشد، این جلب اعتماد جهانی و قدرتنمایی سیاسی از دست نخواهد رفت. در عالم واقع اما ماحصل قدرت بسیار زیاد دیپلماتهای کشور ما متاسفانه به نحوی است که تعهدات ما شفاف و غیرقابل برگشت از جنس بتنریزی و انهدام و... است و تعهدات طرف مقابل مبهم و مشروط و بسیار کوتاهمدت. چه اینکه قدرت بسیار زیاد دیپلماتهای ما باعث شده است ما هر 3 ماه نگران این باشیم که رئیسجمهور آمریکا پایبندی ایران به برجام را تایید میکند یا نه؟! و این روزها هم آنقدر خاطر جمع شدهایم ترامپ پایبندی ما به برجام را تایید نمیکند که از همین حالا دست به دامان توصیفهای اخلاقی و کلی از ماحصل برجام برای خود هستیم که مثلا تا همینجایش هم ما برد کردهایم و از این دست کلیات ابوالبقای دل خوش کنک!
اما واقعیت ماجرا اینجاست که تحرکات دولت ترامپ و بالا نگه داشتن چماق عدم تایید پایبندی ایران به برجام، با هدف تغییر رفتار گستردهتر ایران در مسائل مربوط به برنامه موشکی و حمایتهای منطقهای از حزبالله و سوریه و... است. رئیسجمهور و تیم اطرافش این باور را در آمریکاییها ایجاد کردهاند که ما محتاج این گشایشهای کوچک و ناچار از حفظ آنهاییم. برجام در واقع امر ناقص به دنیا آمده و تا وقتی عاملی برای چالش بین ایران و غرب و بویژه آمریکا وجود داشته باشد، همواره از این نقصان رنج خواهد برد. تا قبل از توافق هستهای همه مشکلات غرب با ایران در برنامه هستهای ایران خلاصه و متمرکز شده بود ولی با انعقاد برجام و برچیده شدن ضمنی برنامه هستهای اینبار نوبت موشکهای بالستیک ایران است که به نگرانی اصلی این کشورها و در رأس آنها آمریکا تبدیل شود.
حتی اگر برجام با همین وضعیت خود نیز مورد تایید مجدد رئیسجمهور آمریکا قرار بگیرد باز همان نقشی را که تحریمهای هستهای برای مقابله با ایران بازی میکردند، زیرساختهای ناشی از تحریم جدید HR3364 بازی خواهد کرد و اینبار نیازی به تحریمهای پرهزینه لجستیکی نیز نخواهد بود. محدودیتهای سنگین مالی به اندازه کافی نفسگیر خواهند بود، لذا با این اوصاف یحتمل در تلاشند تا برجام شماره 2 یا- شاید اگر FATF را هم مسامحتا یک برجام در نظر بگیریم- شماره 3 شکل بگیرد و متاسفانه با وجود نخبگانی که امروز در مصدر امور قرار دارند، انتظار مقاومت و تن ندادن به این روایت، سخت خواهد بود. رئیسجمهوری که معتقد بود حتی آب خوردن مردم هم به نتیجه مذاکرات هستهای وابسته است و تیمی که با عجله بسیار زیاد و با اشتباهات مهلک یکی از گزینههای بزرگ ایران را با تقریبا هیچ تاخت زد، آماده خواهند بود دوباره برای رفع و رجوع کردن گزکهای باقیمانده در دستان طرف مقابل به معامله بر سر
3-2 چالش باقیمانده دست بزنند. مساله برای رئیسجمهوری که به تقریبا هیچ دلخوش است با مساله برای کسانی که چشمانتظار نتایج عینی از عقبنشینیهای گسترده هستند، بسیار متفاوت خواهد بود.
رئیسجمهور و دولتی که هیچ اقدامی برای روزهای قابل پیشبینی بسته شدن پنجرههای کوچک برجام انجام ندادهاند، اگر کسی مخالفشان نشود احتمالا آمادهاند که به معاملههای دیگری هم دست بزنند. معاملاتی که نتیجه نهایی آنها پذیرش دست برتر قدرتهای منطقهای بویژه عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی خواهد بود، چرا که تنها عامل موازنه قدرت نظامی ما در منطقه را هدف وجهالمصالحه قرار داده است. رئیسجمهور شنبه در مراسم آغاز سال تحصیلی دانشگاهها گزارهای را مطرح کردند که علاوه بر اینکه نشانگر درک غلط- یا مسامحتا تجاهل- ایشان نسبت به اصل ماجرای برجام است، این مهم را نیز مشخص میکند که تبلیغات ظفرمندانه رسانههای دولتی برای درخشان نشان دادن دستاوردهای برجام، تا چه حد به باور شخص رئیسجمهور تبدیل شده است.
در عالم سیاست این مصیبت بزرگی است که سیاستمدار تبلیغات رسانههایش را باور کند. «رئیسجمهور با اشاره به توافق هستهای و عهدشکنیهای آمریکا گفت: ایستادن پای عهد به ضرر کسی نیست که معاهده را انجام داده است، بلکه به ضرر کسی است که عهد را زیر پا میگذارد». تصور نمیشود امروز کسی وجود داشته باشد که اعتقاد داشته باشد روابط بینالملل عرصه اخلاقمداری است. با این اوصاف این پیروزی که بر مبنای وفای به عهد در برجام نصیب ما شده است، یک تفسیر ناچار از یک مخمصه بزرگ است.