به گزارش مشرق، دیروز رسانه‌ها به نقل از سیدمحمد بطحایی، وزیر آموزش‌وپرورش در آیین افتتاحیه کشوری چهارمین دوره المپیادهای ورزشی درون مدرسه‌ای نوشتند: «بسیاری از آسیب‌های اجتماعی همه ما را نگران کرده و به عنوان یک خطر جدی مطرح است.»
اگر فرض کنیم برنامه ارائه شده از سوی وی به مجلس برای دفاع در جلسه رأی اعتماد مبنای عملکردش در وزارت آموزش‌وپرورش باشد، در این برنامه هیچ اشاره صریحی به وجود آسیب‌های اجتماعی و شیوع آن در مدارس و پایین آمدن سن مواجهه و ابتلا به آنها نشده است. دست‌کم نه به اندازه‌ای که استفاده از ظرفیت بخش خصوصی در آن تأکید شده است. همچنین آسیب‌های اجتماعی در برنامه یک‌شبه نوشته شده بطحایی جزو مشکلات و چالش‌های موجود گزارش نشده است و فقط به بیان ایده‌آل‌های غیرقابل تحقق در رابطه با پیشگیری از آن اکتفا شده است.
وزیر آموزش‌وپرورش که امروز از گسترش آسیب‌های اجتماعی در مدارس ابراز نگرانی می‌کند، وزیری است که با بندهای مختصری مانند «ارتقای سلامت روانی و جسمانی دانش‌آموزان و مقابله با آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی آنان» و «ارتقای کمی و کیفی مراکز مشاوره برای حضور مؤثر مدارس در فرآیند مصون‌سازی دانش‌آموزان و خانواده‌ها و پیشگیری از آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی در دوره‌ها و پایه‌های مختلف تحصیلی با همکاری سازمان‌ها، نهادها و حوزه‌های علمیه» و «تدوین و استقرار نظام سلامت جسمی و روانی دانش‌آموزان پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی» در طول مدیریتش به مقابله با آسیب‌های اجتماعی در مدارس خواهد پرداخت.
آسیب‌های اجتماعی و یک‌دهه میهمانی در مدارس!
این در حالی است که از اولین‌باری که اولیای مدارس از ورود بدون دعوت آسیب‌های اجتماعی به مدارس خبر دادند و این خبر رسانه‌ای شد نزدیک ۹ سال می‌گذرد. پیش‌قراول این آسیب‌ها اعتیاد و پایین آمدن سن مصرف‌کنندگان بود که در آن زمان از سوی مدیران وقت آموزش‌وپرورش تکذیب شد.
اما اعلام آمار فراگیری نزدیک ۲۰ درصدی رفتارهای پرخطر در میان دانش‌آموزان، از سوی مدیرکل آموزش‌وپرورش شهر تهران در شانزدهمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر و بعد از ۹ سال از اولین هشدار جدی نسبت به قربانی گرفتن آسیب‌های اجتماعی در مدارس موضوعی نیست که بطحایی بتواند آن را نادیده بگیرد یا تکذیب کند.
بعد از خون‌بازی، خودکشی دانش‌آموزان، حمله دانش‌آموز به معلم و قتل او، درگیری والدین با معلمان، تنبیه بدنی دانش‌آموزان، اعتیاد دانش‌آموزان به موادمخدر، فرار از مدرسه و اخیراً هم تجاوز و هتک حریم مقدس مدرسه، انتظار می‌رفت موضعی جدی‌تر از ابراز نگرانی از سوی مدیران ارشد دستگاه تعلیم و تربیت شاهد باشیم.
چالش نظام تربیتی
انتشار این آمار از سوی کارشناسان به چالشی برای نظام مشاوره و نشان از ناکارآمدی فرآیند تربیت در مدارس برداشت شده است که با فرافکنی مسئله به سمت خانواده، جامعه و گسترش فضای مجازی قابل توجیه نیست و با نگرانی آقای وزیر رفع نمی‌شود. اگر بطحایی در برنامه پیشنهادی‌اش برای رأی اعتماد به جای کلی‌گویی‌هایی که در بین اسلافش کم‌نظیر بود، مبتنی بر آمار و اطلاعات و نه یک‌شبه برنامه می‌نوشت، امروز فقط ابراز نگرانی نمی‌کرد.
نکته جالب توجه این است که به‌رغم ادعای مدیران این آسیب‌ها با کاهش جمعیت دانش‌آموزی و افزایش امکانات و اعتبارات و استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی نه‌تنها این آمار کاهش نداشته، بلکه روبه‌رشد هم بوده است.
ضمناً باید مطالعه شود این آمار که حتماً بیشتر از رقمی است که رسانه‌ای می‌شود از زمان حضور بخش خصوصی در مدارس و تغییر شیوه‌نامه استخدام‌ها رو به افزایش بوده است یا نه؟!
البته به جز آموزش‌وپرورش آن قسمت از جامعه دانشگاهی که هنوز به ناکارآمدی علوم انسانی وارداتی ایمان نیاورده‌اند هم این ناکارآمدی را ببینند و نسبت به آن احساس مسئولیت کنند.
آموزش‌وپرورش خلع سلاح
گفتنی است، حدود ۱۰ روز قبل نادر منصورکیایی، مدیرکل دفتر مراقبت آسیب‌های اجتماعی وزارت آموزش‌وپرورش در کارگاه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی که در ارومیه برگزار شد، گفت: در ٤٠ هزار مدرسه کشور کارگاه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی با رویکرد جامعه محور در سطح مدرسه اجرا می‌شود. وی اظهار داشت: در سال تحصیلی جدید راهنمای پیشگیری اولیه از رفتارهای پرخطر در اختیار معلمان مدارس کشور قرار گرفته است.
مدیرکل دفتر مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی وزارت آموزش‌وپرورش گفت: ۵۶۶ هزار معلم در زمینه رفتارهای پر خطر از جمله اعتیاد، امسال آموزش‌های لازم را دریافت می‌کنند.
با این وجود حادثه تجاوز سرایدار مدرسه به یک دانش‌آموز و حواشی آن نشان داد آموزش‌وپرورش در برابر مسائل نوپدید اجتماعی خلع سلاح است.
علاوه بر این به نظر می‌رسد ارتباط مستقیمی میان افزایش آسیب‌های اجتماعی در مدارس و تبدیل رابطه معلم و شاگردی به یک شغل و رابطه کاسب و مشتری وجود داشته باشد.
هرچند امید می‌رود بروز رفتارهای احساسی و هیجانی در پی انتشار این آمار منجر به سکوت مدیران در برابر این آسیب‌ها نشود.
منبع: روزنامه جوان
