به گزارش مشرق به نقل از بلومبرگ، بر روی سیلوهای زرد رنگ قدیمی ترین پالایشگاه نفت خاورمیانه که نفت خام و فرآورده های نفتی ایران را در خود ذخیره کرده، جای گلوله های بر جای مانده از جنگ 8 ساله ایران عراق خودنمایی می‌کند.
عرصه جنگ اکنون تغییر یافته و به جنگ اقتصادی تبدیل شده است، اما منطقه جنوب غرب ایران در نزدیکی خلیج فارس باز هم از نظر استراتژیک دارای اهمیت است. سخنان دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در مورد احتمال خروج از توافقی که قرار بود ایران را مجددا به بازار جهانی باز گرداند، فوریت بیشتری به طرح های نوسازی پالایشگاه آبادان بخشیده است.
هدف این است که با کمک چین، پالایشگاه صد ساله آبادان از مجتمعی که سالانه 700 میلیون دلار هزینه روی دست دولت می گذارد به یک منبع درآمد مهم برای تهران تبدیل شود که بتواند نیازهای داخلی ایران به سوخت با کیفیت را مرتفع سازد و جلوی واردات را بگیرد.
محمود خاقانی، رئیس سابق امور نفت و گاز خزر در وزارت نفت ایران در این باره گفت: «با توجه به موضع ترامپ، دولت ایران باید منابع خود را کنار هم جمع کند و یک سیاست ملی و کلان انرژی تعریف نماید و نیاز به اتخاذ این سیاست اکنون بیش از هر زمان دیگری احساس می شود... این سرمایه گذاری برای پالایشگاه آبادان بسیار حیاتی است و به طور کلی برای اقتصاد ایران بسیار اهمیت دارد.»
شرکت سینوپک چین در ماه ژانویه قراردادی 2.7 میلیارد دلاری با شرکت ملی نفت ایران برای احداث واحدهای تولید بنزین با کیفیت به امضا رساند. به گفته اسفندیار دائم الذکر، رئیس پالایشگاه آبادان، شرکت های ماروبنی انرژی و جی جی سی ژاپن هم در مراحل نهایی مذاکرات بر سر یک قرارداد جداگانه هستند. شرکت های عمانی، قطری و ترک هم در حال مذاکره با مقامات داخلی در مورد سایر پروژه های سرمایه گذاری نفت و گاز هستند.
دائم الذکر افزود: «این بزرگترین سرمایه گذاری خارجی ای است که بعد از لغو تحریم ها آغاز خواهد شد... کل پالایشگاه در طی مدت 4 تا 5 سال نوسازی خواهد شد.»
ایران برای تامین نیاز داخلی خود روزانه به طور متوسط 10 میلیون لیتر بنزین وارد می کند و قصد دارد تولید فراورده های پالایش نشده و کم کیفیت پالایشگاه آبادان را کاهش دهد. این روندی است که در سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله عربستان نیز دنبال می شود.
جان استوارت، تحلیلگر موسسه وود مکنزی در این باره گفت: «ایران در حال دنباله روی از مسیر دیگر بازیگران بزرگ منطقه ای است و تلاش دارد تا جایی که می تواند ارزش افزوده بیشتری از منابع هیدروکربنی خود استحصال کند... این کیفیت سوخت های تولید شده است که تفاوت قابل توجهی پیدا خواهد کرد.»
بر اساس آمارها، میزان تولید نفت ایران بعد از لغو تحریم ها به بالاترین رقم از سال 2010 تاکنون رسیده است، اما این کشور هنوز نتوانسته بنزین با کیفیت به میزان کافی تولید کند.
نوسازی پالایشگاه آبادان در صدر تلاش ها برای سرمایه گذاری در منطقه آزاد تجاری اروند، یکی از 6 منطقه آزاد تجاری تعریف شده در ایران برای جذب سرمایه گذاری خواهد بود. به گفته محمود ترک زاده، معاون سرمایه گذاری و توسعه کسب و کار سازمان منطقه آزاد اروند گفت، وی هر روز با سرمایه گذاران خارجی صحبت می کند.
ترک زاده افزود: «ما در حال ساخت یک مهمانسرا برای پیمانکاران چینی هستیم و من دارم با شرکت های لهستانی، آلمانی و دیگر شرکت های اروپایی رایزنی می کنم... ما هنوز با دورانی که آبادان به عنوان شهر مدرن پیشروی ایران شناخته می شد فاصله داریم، اما در طی چند سال گذشته تغییرات ملموسی رخ داده است.»
