به گزارش مشرق، «محمد اسماعیلی» در یادداشت روزنامه «جوان» نوشت:
دهمین جلسه کمیسیون مشترک برجام در حالی برگزار می‌شود که منابع آگاه در کاخ سفید مدعی شده‌اند با اتمام موعد۶۰ روزه تصمیم‌گیری کنگره امریکا درباره توافق هسته‌ای دونالد ترامپ کشورش را از این توافق خارج می‌کند. تلاقی این دو با هم در حالی است که امریکا، فرانسه، انگلیس، آلمان و اتحادیه اروپا تاکنون تعهدات حداقلی خود در برجام را اجرایی نکرده‌اند و کنگره –دولت امریکا با تصویب و اجرای قوانینی متن و روح برجام را نقض کرده‌اند.
اصرار دستگاه دیپلماسی به برگزاری دهمین جلسه کمیسیون مشترک برجام پس از آنکه ۹ جلسه قبلی آن حاوی هیچ دستاورد برای طرف ایرانی نبوده به چه دلیل است و چرا در۹ دوره گذشته عباس عراقچی تمایلی به رسانه‌ای شدن تصمیمات کمیسیون ( که بر اساس بخش Q از پیوست ۱ با اجماع صورت می‌پذیرد) ندارد. در۲۴ماه پس از روز اجرای برجام که امریکایی‌ها بارها متن و روح برجام را نقض کرده‌اند چرا کمیسیون مشترک نتوانسته رویکردی مبتنی بر نص صریح ماده ۳۶، ۳۷ و پیوست۴ برجام اتخاذ و در قالب تصمیمی قاطع ناقض برجام را در یکی از جلسات نهگانه مشخص کند؟
اساسا هدف از حضور در جلسات این کمیسیون توسط معاونین وزیر امور خارجه کشور چیست، در حالی که کمیسیون مشترک در ۹ جلسه گذشته هیچ موضع رسمی نسبت به نقض آشکار برجام توسط ایالات متحده امریکا نگرفته وتنها به انتشار بیانیه مطبوعاتی با ادبیات دوپهلو و خنثی بسنده کرده است. تکرار مسیر بلافایده کمیسیون مشترک چه ضرورتی دارد، در حالی که پس از گذشت۲۴ماه از برجام و برگزاری۹جلسه از این جلسه و بر اساس مفاد مندرج در ماده۳۶مسئول آن (معاون مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا) به صراحت امریکا را ناقض برجام ندانسته و تنها خواهان اجرای تعهدات از هر دو طرف توافق می‌شود!
بر اساس مفاد ماده۳۶طرف ایرانی می‌تواند پس از بررسی کمیسیون مشترک -همزمان با(یا به جای)بررسی در سطح وزیران- می‌تواند درخواست نماید که موضوع توسط یک هیئت مشورتی که متشکل از سه عضو خواهدبود بررسی شود؛این حق در حالی برای ایران محفوظ است که با نقض آشکار برجام طرف ایرانی هیچ گاه علاقه‌ای برای درخواست برگزاری هیئت سه نفره(مرحله سوم) را ارائه نداده چرا که رای این کمیته سه نفره در میان تعجب مشورتی و نه الزام آور است و پس از جلسه هیئت سه نفره، شورای امنیت مرجع حل و فصل اختلاف خواهد بود که نتیجه مستقیم برگزاری جلسه شورای امنیت تحت این عنوان، اجرای مکانیسم ماشه و احیای شش قطعنامه گذشته و بازگشت همه تحریم‌های گذشته خواهد بود. ترکیب، آرا و نهایتا احکام صادره کمیسیون مشترک برجام به عنوان اولین گام چهارگانه حل و فصل اختلافات به گونه‌ای است که طی۹جلسه کمیسیون مشترک برجام حتی کوچک‌ترین اشاره‌ای به نقض برجام توسط امریکا اشاره‌ای نشده است.
این وضعیت دقیقا در گام دوم چهارگانه حل و فصل اختلافات یا همان کمیسیون مشترک (در سطح وزرای امور دو طرف توافق) تکرار شده که نشان می‌دهد ایران در صورت شکایت به کمیسیون مشترک ( سطح معاونین )یا کمیسیون مشترک ( سطح وزرا )رایی که نشاندهنده عدول امریکا از اجرای تعهدات یا ناقض معرفی کردن این کشور باشد، قطعا به دست نخواهد آورد. در مرحله سوم (هیئت سه نفره)نظریه غیرالزام آوری ارائه می‌شود و مرحله ۴ یا همان شورای امنیت نیز که ایالات متحده امریکا حق وتو دارد و می‌تواند به آسانی تحریم‌های تعلیقی و قطعنامه‌های ملغی شده ضد ایرانی را بازگردانده و مجوز حمله نظامی به ایران را در دستور کار قرار دهد.
همانطور که بارها گفته شده طرف ایرانی بر اساس «ساختار ضعیف چهارگانه حل و فصل اختلافات در نظام حقوقی برجام» و «ترکیب، آرا و نهایتا احکام صادر»نمی تواند هیچ گاه رایی با محتوای «نقض برجام توسط امریکا» از سوی یکی از این چهارمرجع کسب کند و تا مادامی که کمیسیون مشترک در سطح وزرا با رویکرد۲۴ماه اخیر خود رفتار و تنها به بیانیه مطبوعاتی بسنده کنند وزارت امورخارجه کشورمان کاری عبث و بی فایده را صورت می‌دهند و اصرار ۱۰باره به برگزاری کمیسیون مشترک با این کیفیت و تنها برای دفع انتقاد منتقدان داخلی و ایجاد رضایت در افکار عمومی است. رضایت طرف ایرانی برای برگزاری جلسات کمیسیون مشترک در سطح معاونین در حالی است که به نظر می‌رسد دولت و کمیته نظارت بر روند اجرای برجام(شورای عالی امنیت ملی) باید بدلیل ناتوانی و نارسایی چهارگانه حل و فصل اختلافات مندرج در برجام و بی خاصیت‌سازی برجام به دلیل نقض‌های مکرر برجام مسیر «توقف اجرای بخشی از تعهدات ایران» را چاره‌سازی کنند.
در صورت اتخاذ چنین تصمیمی می‌تواند امیدوار بود که امریکا بیش از این حقوق طرف ایرانی را تضییع نکند و لازمه چنین فرایندی آن است که ترکیب هیئت نظارت بر اجرای برجام تغییر و افرادی غیراز حامیان برجام نیز در آن گنجانده شود؛درغیر این صورت همچنان باید انتظار داشت که امریکا برجام را نقض، اروپا از اجرای تعهدات۱۰گانه سرباز زند، کمیسیون‌های نمایشی برگزار، تحریم‌ها تشدید و افکارعمومی تا زمانی نامعلوم منتظر رونمایی از بسته‌های مقابله به مثل شورای عالی امنیت و دولت بمانند.
