به گزارش مشرق، «هادی محمدی»، کارشناس مسائل غرب آسیا در خصوص نتایج اجلاس آستانه 8، با اشاره به اینکه برخی نگرانیها در مورد روند گفتمان ملی در سوریه وجود دارد، بیان داشت: نشست آستانه 8 طبق برنامهریزی که پیش از این وجود داشت، برای ارزیابی مناطق کاهش تنش و موضوعات مرتبط با آن و همچنین تعیین زمان کنگره گفتمان ملی تشکیل شد.
وی با توجه به بیانیه این اجلاس گفت: طبق این بیانیه زمان برگزاری کنگره گفتمان ملی و چند مسئله دیگر از جمله تبادل زندانیها و موضوعاتی از این قبیل که مرتبط با مناطق کاهش تنش است، در نشستهای بعدی مورد توجه قرار میگیرد و پیگیریهای لازم را به عمل میآورند. ارزیابی از این نشست به این نحو است که روسها محتوای تفسیری برنامههای خود را برای نشست گفتمان ملی به اطلاع طرفهای ضامن آتشبس در سوریه قرار ندادند و صرفاً کلیات آن مطرح است.
کارشناس مسائل غرب آسیا با تأکید بر آنچه در نشست آستانه 8 قطعی شد، اشاره داشت: این نشست بر مصوبات کنگره ملی در چارچوب نشستهای ژنو و نظارت سازمان ملل و همچنین بر اجرایی کردن بند یک بیانیه ژنو یک که مربوط به آتشبس است، تأکید دارد. به این معنا طرفهای بینالمللی و سازمان ملل که تا به حال نقش سازندهای در بحران سوریه نداشتند، از طریق روسها جای پای جدیدی را برای راهحل سیاسی در سوریه به دست آوردند.
وی با اشاره به نگرانیهای موجود تأکید داشت: اگرچه دولت سوریه اعلام کرده به هیچ وجه نقش مداخله حاکمیتی را به هیچ طرف بینالمللی نخواهد داد؛ اما مسئله قانون اساسی و انتخابات از موضوعات حاکمیتی است. روسها بر اساس گزارشهای موجود متن قانون اساسی جداگانهای را در این زمینه آماده کردهاند که متن چندان مطلوبی نیست و تذکرات لازم در این زمینه به طرفهای روسی نیز داده شده است. آنچه جای نگرانی دارد، عبارت است از اینکه روندهای سیاسی از کنترل نیروهایی که سوریه را از تروریسم نجات دادند، خارج شود. توافقات حاشیهای که ممکن است روسها با آمریکاییها انجام داده باشند، اسباب این نگرانی را افزایش میدهد.
محمدی با توجه به امکان دخالت واشنگتن گفت: ممکن است روسها با توجه به عرصههای تنش و مشکلاتی که با آمریکاییها در موضوعات مختلف دارند، آماده باشند بده بستانهایی را با آنها به اجرا بگذارند و از سبد سوریه مصرف کنند. تا به حال به این نگرانیها پاسخ داده نشده و آنچه مسلم است، کسانی که در 6 سال گذشته از تروریسم در سوریه دفاع کردند و ناامنی را تا منتهیالیه جنایت علیه بشریت پیش بردند، نباید ظرفیت جدیدی برای مداخله سیاسی و نقض حاکمیت سیاسی در سوریه به دست آورند.
وی با تأکید بر عدم اجرایی شدن توافق کاهش تنش اشاره داشت: اگر ادبیات استفان دی میستورا به عنوان فرستاده ویژه دبیر کل سازمان ملل در سوریه طبق روالی باشد که در نشستهای ژنو پیشین شاهد بودیم، این نگرانی جای توجه جدیتری پیدا میکند. اگر روسها امتیازاتی به طرفهای آمریکایی داده باشند، جای تأمل دارد و آنها باید در این زمینه توضیح دهند. خصوصاً اینکه توافقهای کاهش تنش که بند نخست آن مسئله مبارزه با تروریسم بود، از سوی گروههایی که در مناطق چهارگانه کاهش تنش هستند، رعایت نشده است؛ یعنی با جریان جبهه النصره در مناطق حماه، ادلب، غرب حلب و مناطق پیرامونی دمشق برخورد صورت نمیگیرد.
کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به استراتژی واشنگتن در سوریه تأکید داشت: گروههای تروریستی که در قالب گروههای معارض خود را معرفی میکنند، هیچگونه تعهد عملی به مصوبات آستانه از خود نشان نمیدهند. خصوصاً آمریکاییها نیز استراتژی رسمی خود را باقی ماندن در سوریه و تأثیرگذاری بر روندهای سیاسی اعلام کردهاند. آنها گفتهاند که حضور نظامی خود را به هیچوجه پایان نمیدهند. این موضوع به این معنا است که قصد دارند از وزن گروههای تروریستی به عنوان اهرم فشار استفاده کنند.
وی با توجه به لزوم روشن شدن رویکرد مسکو گفت: باید از طریق رایزنیها مشخص شود که روسها چه توضیحاتی به مباحث مذکور خواهند داد. نوع رویکردها نیاز است در رایزنیهای دوجانبه با ایران روشن شود؛ وگرنه نمیتوان به روند گفتمان ملی امیدوار بود.